التَّمكينُ للأمَّةِ الإسلاميَّةِ في ضوءِ القرآنِ الكريمِ so lalan ko kapakandato o pagtaw a islam sii ko Sindaw o Qur’an a Sasakawn Mohd as Sayed Mohd. Yusuf
Yüklə 1,21 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Sii ko Sindaw o Qur’an a Sasakawn Mohd. as Sayed Mohd. Yusuf Gonanao ko kapakamaradika o pagtaw a Islam phoon ko Parinta
- Rabitah al Insan al Islamiyyah
- Miaipos ago so Kapapantgan (Kilangan a Bandingan) ………………………………….. Gintas a Paganay SO MANGA LALAN A ONAYAN
- (al Amal as Salih العملُ الصَّالـحُ ) ……………………………. So Simba (al Ibadah العبادة ) ………………………………… So Katao (al Ilm العلم )
- So Jihad sa Lalan ko Allãh
- SO MANGA PANGALANG O KAPAKANDATO A PHOON SA LIYO …………………………………….. So Manga Gasta o Yahudi A lankap sii sa Doniya ……………………………..……
- ) ………………………….. So Kipphanolonn ko Agama a Nasrani ( التبشير الصليبي ) ……………………………….. So Kapaganada ko Btad o Islam
- So Kiabinasaa ko Shariah Islamiyyah o ba Mabaloy a Pangitaban o Muslim …………………. So Kasasagomparak o
- 4- So Kinibagak o Ummah Islamiyyah sii ko Manga Blangan o Kaoyagoyag ………………..…. 5- Manga Pangalang a sii sa Sold a Salakaw ………… Gintas a Ika Tlo
- Ika dowa a Bandingan: Sosonan a Kapagrna ……….. Ika Tlo a Bandingan: Sosonan a Kazapankat ………… Ika Pat a Bandingan: Sosonan a Tioba a Tpng ……….
- Hassanor bin Maka Alapa (al Alim)
- So Kipapatoray o Bandingan ago so Sabap a Kiapailia ko Ron
- Mohammad as Sayed Mohmd. Yusuf
- So Maana o Ummah Islamiyyah
- So Kiapakandato o Ummah Islamiyyah ko Miaipos ago so Kapapantgan (Kilangan a Bandingan)
|
التَّمكينُ للأمَّةِ الإسلاميَّةِ في ضوءِ القرآنِ الكريمِ SO LALAN KO KAPAKANDATO O PAGTAW A ISLAM Sii ko Sindaw o Qur’an a Sasakawn Mohd. as Sayed Mohd. Yusuf Gonanao ko kapakamaradika o pagtaw a Islam phoon ko Parinta a Jahiliyyah Pindiorobasaan i, Alim Hassanor bin Maka Alapa al Murshid al Am Rabitah al Insan al Islamiyyah Paganay a Tombok 1429 - 2008
Manga Pananago’ Pitowa o Mindiorobasa …………………………………… Pitowa o Mizorat …………………………………………. So Maana o Kapakandato a rk o Ummah Islamiyyah …………………………………….. So Kiapakandato o Ummah Islamiyyah ko Miaipos ago so Kapapantgan (Kilangan a Bandingan) ………………………………….. Gintas a Paganay SO MANGA LALAN A ONAYAN O KAPAKANDATO ………………………………………. So Paratiaya ko Allãh (al Iman الإيمــانُ ) …………………………………………… So Galbk a Mapiya (al Amal as Salih العملُ الصَّالـحُ ) ……………………………. So Simba (al Ibadahالعبادة ) ………………………………… So Katao (al Ilmالعلم ) …………………………………….. So Jihad sa Lalan ko Allãh الجهاد في سبيل الله ……………………………………………… So Panolon sii ko Allãh الدعوة إلى الله ………………………………………………… So Kaphantang (as Sabrالصبـر ) ………………………….. Gintas a Ik Dowa SO MANGA PANGALANG O KAPAKANDATO عوائق التمكين ………………………………………………….. SO MANGA PANGALANG O KAPAKANDATO A PHOON SA LIYO …………………………………….. So Manga Gasta o Yahudi A lankap sii sa Doniya ……………………………..…… So Manga Gasta o Nasrani a Crusade a Lankap sii sa Doniya ………………………………….. So Kathidawa sa Pamikiran (al Gazwu al Fikri الغزو الفكري) ………………………….. So Kipphanolonn ko Agama a Nasrani (التبشير الصليبي) ……………………………….. So Kapaganada ko Btad o Islam Sa Sbangan (Orientalism - الاستشراق) ………………….. SO MANGA PAGALANG A PHOON SA SOLD KO KAPAKANDATO ……………………………………
Mabaloy a Pangitaban o Muslim ………………….
Ummah Islamiyyah ………………………………….
Matotoro ……………………………………………. 4- So Kinibagak o Ummah Islamiyyah sii ko Manga Blangan o Kaoyagoyag ………………..…. 5- Manga Pangalang a sii sa Sold a Salakaw ………… Gintas a Ika Tlo SO MANGA SOSONAN A KATOTOHANI SII KO OKIT KO KAPAKANDATO …………………………… Paganay a Bandingan: Sosonan a Kazalimbtad …….. Ika dowa a Bandingan: Sosonan a Kapagrna ……….. Ika Tlo a Bandingan: Sosonan a Kazapankat ………… Ika Pat a Bandingan: Sosonan a Tioba a Tpng ………. Ika Lima a Bandingan: Sosonan a Kakowaa ko Manga Sabap …………………..
Pitowa o Mindiorobasa Al Hamdulillah, so langowan o podipodi ago so samporna a bantog na rk o Allāh a Kadnan o langowan a kaadn, so kalilintad ago so kapakaslang na bagian o Nabi tano a Mohammad , ago so manga pamiliya niyan ago so manga bolayoka iyan, na lankap ko langowan a Muslim sa paganay ago sa kaposan. Aya oriyan oto na: Pd sa limo o Allāh sankai a pagtaw a oman modas so panagontaman o isa a Muslim odi na lompokan ko kapphokawa niyan ko darm ankai a pagtaw a oodmn ago sisirangn o komilang ankai a bandaran a taong o manosiya ago so manga parinta a jahiliyyah, na adnan iyan sa bago a panamar a sompat o miapotol a panagontaman sa papata oto a mapayag sa so Allāh na di niyan iprowar ankai a pagtaw o ba onot sa sambr, sa taman sa di niyan madianka so antap iyan a maporo ago so kapnggonanaowa ko doniya a matataap, sa mikasoy siran ko salakob o Allāh sa matinkong siran o pangitaban a mala a aya iran mabaloy a sosonan ko kaoyagoyag iran. Sii ko miaona a pangilay (research) sankai a bandingan na miakambowat so kitab a inisorat o isa a alim sii ko Islam, a so kitab a bithowan iyan sa “So Lalan sii ko Ompongan o Manga Muslim” na so kiapakalankap iyan na miakapokaw ko pangindaw ago miakaoyag ko panamar, sa kapkhaadn o panagontaman o manga Muslim ko pirikharikhaban o doniya, na katii pman a miakasalono ankai a kitab a inisorat o isa ko manga ulama o Islam, a biagowan iyan so miaona a panagontaman o manga panonorat ko giikapagoyaga ko mala a galbk ko agama a so kapakandod o kadato a Islam ko liawaw o lopa, sa miakasonggod pman aya ko andang a panizakay a miaadn o manga kitab a miaona misorat. Giankai a kitab ko paganay a kinisoratn on o simiorat on na iniparoli niyan sa pankat a katao (masteral thesis) sa al Az’har University sa Cairo, na kiabgan sa pithamanan a maporo a daradat (distinction) ko kiapariksaa on o sagorompong a manga ala a ulama. Pdai sa manga papata sa so ummah Islamiyyah na pzakat ko bago a pankat ko katao, sabap sa apiya sii ko manga ala a pompongan a paganadan (universities) sa doniya na gii ron mazabanding ankai a manga katao ago pariksa antaa ka pangilay a matolangd ko manga katao a Islam a kalilimbanan, ko masa a gii nggalbkn o manga parinta a ridoay o Islam sii ko ingd o manga Muslim antaa ka sii ko liyo niyan a di dn makagimamaw ankaya a manga katao ka oba kasabapi sa kapokaw o arimaw a totorogn, sa so panamar iran na mapphagintos iyan so baso o kiaola, sabap sa so pagtaw a Islam na ptharoon iyan so kabaya iyan sa daa ikhalk iyan a insoya a phangisoya ko Sbangan ago so Sdpan. Sii ko kiandiorobasai akn ko kitab i Sayed Qutb a “Katii so Agama” sa basa Mranaw, na miailay akn ankai a kitab a aawidan o isa ko pagari ko ko panolon na pizmbayan akn on ka an akn kandiorobasai sa Mranaw ka miailay akn a tanto a mala i gona so kapakalankap o matatago on a manga katao, sabap sa giankai a kitab na so onayan iyan na phoon sankoto a kitab i Sayed Qutb, ago so sabagi on na phoon ko manga kitab i Abu al A’la al Maududi, ago si Mohammad Qutb, ago si Dr. Yusuf al Qaradhawi ago si Mohammad al Gazali, a palaya ini manga ala a Ulama ko doniya a miakilala so panagontaman iran ko gii kanggalbka ko kazalinbtad o pagtaw a Islam sa makaawa sankai a btad a katatagoan on a pd sa kiabaloy niyan a koyapr a malmk ago kasasagomparak ago kamrmr ko rahasiyan ago so barandiya. Giankai a kiandiorobasai tano sankai a kitab na miakaoma ko oriyan o kiasamporna o diorobasa tano ko manga kitab a onayan o Islam a datar o Qur’an ago so Hadith o Rasūlullāh ago so kitaban o Fiqhi, sa miaona dn so kinisoratn tano ko kitab a “So Atoran o Parinta sii ko Islam” a riankom iyan so kalaan ko bandingan ko kandato sii ko Islam ago so kidayag iyan ko atoran a pithaong o knal o manosiya. Sii ko kiatarotop ankoto a manga kitab sa datar o saglang a salay a miadianka so glangan iyan na miakaoma ankai a diorobasa sankai a kitab a skaniyan i khabaloy a lalan ago padoman ko kapnggalbka ko kapakandod o kadato a Islam ko liawaw o lopa pharoman, sa panagontaman so Muslim sa mala a masabot iyan sankaya a manga kitab a inisorat tano sa basa Mranaw, ka ndodon so pariksa. Pphagarapn ami ko Allāh a makapokaw ankai a panamar ko manga pagariya ko agama sa maoyag iyan kiran so awid a akal ko kanggalbka ko panolon a Islam sa galbk a tarotop a romarankom ago somasabot ko kipndolonaan iyan sankai a masa a somasagad, sa makatondog sii so panamar o manga pd a Ulama sa masomang iran ankai a panagontaman a maito a pinggalbk tano ka an pkhaadn so giikathatabangai ko agama, sa maadn so sagorompong a magawid ko romasay ago iplalakaw niyan sa ayon ko Qur’an ago so Sunnah o Rasūlullāh . Mataan a so siran oto a miphrang siran ko katoona rkami na disomala a toroon ami siran ko manga lalan rkami, mataan a so Allah na pd iyan so manga taw a miphiapiya (al Ankabut 69). Hassanor bin Maka Alapa (al Alim) Payatas, Quezon City, Philippines 19 Dul Hijjah, 1429 (December 17, 2008)
So langowan o bantogan na rk o Allāh a so dinianka iyan rki tano so agama tano, ago inikasoat iyan rki tano so Islam a agama, ya Allāh rk ka so bantogan, daa phakagamak ko biokaan ka, ago daa phakaboka ko giamak ka, go daa phakarn ko nganin a inibgay nka, ago daa phakabgay ko nganin a kiompn ka, go daa phakawatan ko nganin a piakarani nka, go daa phakarani ko nganin a piakawatan ka. Ya Allāh phakitabang kami rka ago phangni kami rka sa toroan, ago phangni kami rka sa rila ago pthawbat kami rka, ago pharatiayaan ami ska ago pzarakan kami rka, ago mbantogn ami ska, phanalamatan ami ska sa di ami ska zankaan, ago thawarangn ami ago iphilak ami so taw a sopakn ka niyan. Pzaksian ami a daa tuhan a rowar ko Allāh a isaisa a khi rk ko kadato, ipmbgay niyan so kadato ko taw a khabayaan iyan, ago pngginsingn iyan so kadato phoon ko taw a khabayaan iyan, ago pphakabagrn iyan so taw a khabayaan iyan, ago pphakadapanasn iyan so taw a khabayaan iyan, sii sa tangan iyan so mapiya a skaniyan ko kalangowan a shayi na Gomagaos. Go pzaksian ami a so Mohammad na oripn o Allāh ago sogo iyan, siogo skaniyan o Kadnan iyan sabap ko toroan ago so agama a bnar ka an iyan mapakalankolob ko langowan a agama, apiya pn inikagowad oto o manga pananakoto. Ya Allāh pangalimoon ka ago pakambarakat anka so Mohammad ago so manga pamiliya niyan, go masoat ka hay Kadnan ami ko manga dato ami a so Abu Bakr, so Umar so Uthman ago so Ali ago so manga sahabah langon, ago so manga tabiin ago so mionot kiran sa mapiya sa taman ko gawii a kaphamalas ka. Aya oriyan iyan na: Sabnar a inibgay o Allāh so limo iyan sii ko ummah a Islam, ko kiapilia niyan on sa miaadn a mapiya a pagtaw a piakambowat ko manga taw, ago bialoy niyan a ummah a lmbak a zosokod a maontol ka an mabaloy a saksi ko manga pagtaw, go siogoan skaniyan sa mapiya a nabi ago singgayan iyan sa mapiya a kitab, ago inankosan o Allāh so kaziyapa on, sa pitharo iyan a: Mataan a initoron ami so ad Dikr (so Qur’an) ago mataan a skami na sisiyapn ami skaniyan (al Hijr 9). So Qur’an na limo a mala a inipangalimo skaniyan o Allāh ko pagtaw a Islam, ago bialoy niyan so Qur’an a aya sindadan o mnang iyan ago bantogan iyan. Pitharoo Allāh a: Mataan a skaniyan a Qur’an na bantogan ka ago so pagtaw nka… (as Zukhruf 44). Sabnar a miagontong so manga Muslim sabap sankai a kitab a sasakawn a so tiagoon o Allāh so toroan ago so sindaw, ago so bolong ko manga poso, sa biantak iran ko paganay dn a katoron iyan sa kabantak a pkhawaw san ko pakaig a madnggaw, sa inipondo iran skaniyan ko manga rarb iran, ago bialoy ran a pno o pamamakin’gan iran ago so kailay ran, ago piakadarpa iran ko manga poso iran ago sii ko kaoyagoyag iran sa darpa a mapiya, sa mimbolawas so manga maana o Qur’an sii ko paparangayan iran ago so manga dadabiatan iran sa miapayag so toroan iyan sii ko manga anggawta iran, sa minipaphoro skaniyan o kaoyagoyag iran, ago iniozor o manga ginawa iran. Miatatap so manga Muslim a pzabotn iran so Qur’an sii ko kamamataani ron ago so kaliwanag iyan, ago gii ran nggalbkn sa toroan phoon ko gonanao niyan ago so sindaw niyan, sa miaadn siran sabap roo a manga ala i mnang a di ran tharimaan so kadapanas.. manga babagr a di ran katawan so kalobay.. khisasakawn a di ran ikhasoat so kapakarondan, sa taman sa miangalimbabaan kiran so manga pagtaw, ago somiondong kiran so manga ingd ago so manga parinta. Oriyan iyan na miakasalono ko oriyan iran a sarapiyag a mizagomparak siran ko agama sa manga lompokan a madakl, ago pimbabagowan iran sa madakl a manga bid’ah, sa miakakhap kiran so kitab o Kadnan iran, ko oriyan o kiapakarondan iran ko manga ginawa iran, sa pialagoyan iran so Qur’an ago inibaba iran so darpa iyan sii ko kaoyagoyag iran, sa adn a miaadn a manga tioba a datar o sagpik ko kagagawii a miangirnkirm, a daa kapakalidas on a rowar ko kambalingan ko kitab o Allāh ago so Sunnah o Rasūlullāh , sa daa kapakalidas ko karata iyan inonta o nggolalan ko kakpiti ko Qur’an a so poro iyan na sii ko Allāh na so sabala a poro iyan na sii sa lima iran. So Qur’an na aya onayan o manga katao, ago bowalan o manga knal, sa daa bantogan inonta a skaniyan i lalan on, ago daa mapiya ko doniya ago sii ko akhirat inonta a skaniyan i pthoro on. Sabnar a piayag o Rasūlullāh , a aya mapiya sankai a pagtaw na so somisiyap ko Qur’an, ago ipphangndao niyan ko manga taw, sa pitharo iyan a: Aya mapiya rkano na so taw a piaganad iyan so Qur’an ago inipamangndao niyan (al Bukhari). Sabnar a inibgay o Allāh a manga mama a pd ko miangapipili ko manga oripn iyan a miamaratiaya, a piakikababayaan iyan kiran so paratiaya, ago inibagr iyan kiran so sindaw o katao, ago so kaliwanag o sabot, sa kiababayaan iran so kitab o Allāh sa inipagoyaga iran sa so dn so manga niawa iran, sa domiarkt siran ko kapmbatiyaa on ago so kaphagosaya on, sa mithoday siran ko manga kagagawii a manga atas sa pantag sa kaploba ago kapangokay ko manga katao niyan, taman sa miakasorat siran sii ko langowan a manga katao niyan sa manga kitab a manga atas, sa piayag iran ko manga taw so marimbot on ago piakaliwanag iran so manga rrgn on pmaanaan (mutashabah) sa piakarani ran ko manga akal ago sii ko manga poso. Sa miasoat so Allāh ko panagontaman iran sa bialasan iyan siran ko Islam ago so Qur’an sa mapiya a balas. So kitab o Allāh na bowalan a di dn khati ago di ptharotos, sa imbagy niyan ko oman i manosiya so dianka o kala o pananagoay niyan a so izagb iyan on. Na sii ko kapphakab-lang o manga poso ago pphakaliwanag so manga niawa sabap ko kipag’pdaan sankoto a niawa a lbi a mala, na khaadn so gaga niyan ko kakhakowaa niyan ko niawa o Qur’an a lbi a mala, na so gaga niyan ko kakhababayai niyan ko Qur’an ago so kapnggalbka on na lbi a mablang ago lbi a madalm, so Qur’an na pmbgan ka niyan ko dianka a khibgay nka on, sa pkhalkaan rka oman ka dn batiyaan odi na pamakin’gn ka sa pkhagdam ka on a manga kaliwanag ago manga ilaham ko dianka a kapkhalkai ron ko ginawa nka, sa pkhapayagan ka niyan sa bago oman ka dn pamakin’gn (Sayed Qutb). Sabnar a kiabayaan o Allāh , ago minili ako sa bandingan a pd ko manga bandingan o Qur’an ka an mabaloy a onayan ankai a pangilay a skaniyan so: LALAN KO KAPAKANDATO O PAGTAW A ISLAM ko along o Qur’an a sasakawn. So Kipapatoray o Bandingan ago so Sabap a Kiapailia ko Ron Sabnar a miaadn so limo o Allāh a aya miakasonggod a paganay ko kiapilia ko sankai a bandingan, ago iitongn akn aso kaosaya on na pd ko manga bandingan a massndod iyan so pamikiran a Islam imanto. Go paparatiayaan akn a so kapamagosaya on na pd dn ko di mipndowadowa sii ko kaoyagoyag o pagtaw a Islam ka an iyan katokawi o andamanaya i kiapokas on o kapakandadato? Ago andamanaya i kapmbalingan iyan on? Go antonaa i manga okit a onayan ankai a kapakandato? Ago antonaa i manga pangalang iyan? Ago so manga pd a bandingan a mitotompok sankai a osayan. Inibgay rakn a limo o Allāh so bantogan o kinipagpadaan akn ko kitab iyan a maporo, a miaadn ako sii ko kapitapita akn ago sii ko kagabigabi akn a pd akn ankoto a niawa a mala a maggdam akn a khaoyag iyan sii ko ummah a Islam a manga pangindaw a mala, ago kaphagolowanan iyan sa kisampay niyan sa manga antap a mala, ago maphakatikharas iyan so panamar o miamaratiaya sa di siran mataman ko manga btad a daa bali niyan, ago mataan a khapangoyatan iyan siran sa taman sa di iran ikasoat so kapakadadapanas sii ko agama iran ago sii ko doniya iran, ogaid na khisonggod iyan siran pn ko katontota ko andisan a maporo, ago so kapamanik ko pondiyong, ago so kapangonaani ko manga pagtaw.. a skaniyan sii sankoto langon na pthoroon iyan siran ko patot a aya iran manggalbk, ago phrinayagn iyan kiran so manga lalan, ago pthayawan iyan kiran so manga okit.. go ipthalad iyan kiran amay ka tomikharas siran, ago nggalbk siran, ago zabar siran, ago managontaman siran ago kowaan iran a langowan a khagaga iran a pd sa manga sabap, so kathabangi niyan kiran, ago pakapndatoon iyan siran, ago mbalowin iyan siran a manga waris ko lopa iyan sii ko doniya, oriyan iyan na khawarisan iran so sorga iyan sii sa akhirat. Go miaadn ako a titikayan akn so kathidawa a mabasng a so pphakazokhayawn skaniyan o manga ridoay o Islam sa tanto a mabagr, ago so langowan a manga bontal ago manga okit a pkhisogat ko pagtaw a Islam ka an kadai sa bagr so manga Muslim, ago mapkl so pangindaw sii ko manga rarb iran, ago makalankap so katatabana a kagiginawai sii kiran, ka an iran di khiporo so manga olo iran, ago di makakasag so panagontaman iran, sa matatap siran dn ko katatalantang iran sankoto a landng a so kiaologan kiran, sa misampay siran on o btad sa kapzanaw, ago kadadas, ago karopt ko ltlt o manga panayaw o manga pagtaw a so miamagarobanga on sa datar o giikapamagagawa o giimamagatoang ko satiman a lapad. Go datar oto a miaadn ako a pkhan’g akn so manga taw a giimamagosay ko manga ragawr o manga Muslim, ago so kabibinasa o manga btad iran, sa makalibotng so bontal ago lomankap so kidaplak, ago kalkhban so manga pinto o pangindaw ago so galbk, sa phakambowat roo ago so salakaw ron so kaplankap o kakhalobayi ko niawa o katatabana a kagiginawai sii ko ltlt o manga Muslim, sa miaadn tano a lalayon tano pkhan’g so taw a giitharo sa: antonaa i pnggalbkn ko? A da dn a gona oto, miadadas so Islam ago so manga Muslim!.. sa ampl kiran dn so kababantayi ko manga pan’kaw a pkhitalmba a manga btad, sa sii siran bo titindg ko manga kiagbaan ko miaipos a masa o manga Muslim, sa gii ran ipagandisan so manga bantogan iyan sa kapananadm, sa ipphagidayda iran so manga mnang iyan. Na siabot akn so mas’ala na sangat a mala, a go so btad iyan na piakawanwan, sa miailay akn a so ummah sii ko along ankai a btad a mapitl a so pphangongoyagan on imanto, ago sii ko manga basal a zonosono a pkhisogat ko papatayan iyan sii dn ko sold o walay niyan ago sii ko piaganakanakan o poso iyan, na tanto dn a makapagiino sa maphakandod iyan on so sarig iyan ko Kadnan iyan ago so sosonan iyan.. makapangingindaw sa makaoyag on ko panginam iyan sii ko rarb iyan, ago mapokaw niyan so paratiaya sii ko poso iyan, magiino sa makapagiyasa on ko kakhaokhaog ka an makanggalbk, ago phayagn iyan on so lalan ka an makalalakaw, ago mapakikilalala niyan on so manga tagotao ko lalan ka an iyan masowa o andamanaya i kapnggalbk iyan? Ago anda pagantap? Go miailay akn a so sosonan o Allāh a so inibtad iyan a rk o pagtaw a Islam na aya roo maako langon, ago lbi a madakl a di gioto, na skaniyan na pphakasangorn iyan so manga pamikiran ago pakapnggalbkn iyan so manga gaga, ka an makalalakaw so ummah sii ko along o Qur’an ago so sunnah sii ko lalan iyan a mapayag, ago an makambalay sii ko panagayanan a onayan a so inibtad skaniyan o mimbalay a paganay a so Mohammad , a so tiarotop skaniyan ko oriyan iyan o manga sahabah niyan ago so manga pipiya sankai a Ummah, ka an matarotop so lalakaw a pakamba-barakatn, sa makandod so kasosonor sii ko kaoyagoyag, ago misabap ko idin o Allāh na so kapakandato ankai a pagtaw sa datar o kiathaladi niyan on, sa miaadn so kapasadan o Kadnan akn a sangat a bnar. Na miangni ako sa kazamili sii ko Allāh sa makowa ko so mapiya, ago miangi ako ron sa tabang sii ko kazorat sa nkai a bandingan, ka kalokalo na skaniyan a Kadnan ko na sabap ko limo iyan ago so tabang iyan na ayonan ako niyan ko kapakambowat iyan sii sa ropaan a mapiya, sa maadn roo so mapiya ago so gona, kna oto a ba sii ko Allāh na ba margn. Mataan a maggdam akn so limo o Allāh ago so kala o gagaw niyan rakn, ko kiaayoni niyan rakn ko kiapilia ko sankai a bandingan sa rk iyan so kapangalimo ago so kapangapdi. Hay Kadnan ko rk ka so bantogan sa datar o kadadait iyan ko kaporo o paras ka, ago so kala o kadato oka, di ko khaisip so manga bantog rka, ska, sa datar o kiabantog anka sa ginawa nka. So Somiorat Mohammad as Sayed Mohmd. Yusuf Al Az’har University Cairo, Egypt معنَى التَّمكينِ للأمَّةِ الإسلاميَّةِ So Maana o Kapakandato a rk o Ummah Islamiyyah ِSo Maana o at Tamkin: So katharo a at tamkin (التمكين) na skaniyan so kabgay sa paro a giankoto a paro na skaniyan so kapakagaos, kapakagaga (al qudrah) ago so kabagr ago kabasng. Pitharoo Abu Hayyan a so ptharoon a at tamkin na skaniyan so kadato ago so kapamondas o kapaar sii ko manga kaadn. Go pitharo o al Alusi a: So at tamkin ko pakaasal iyan na so kabaloya ko shayi a ibtad sa darpa a makambkn on, oriyan iyan na inosar sii ko katotompokan on a skanyan so katatap ago so kathakna. So karankom ankanan a manga maana na aya katimbl o maana o at tamkin na so kapakandato ago so kapakakhapaar a tarotop ko liawaw o lopa sa ikokom o Muslim so kitab iyan a Qur’an sa mabaloy so Shariah Islamiyyah a aya niyan pangitaban, sa daa sosondongan iyan a parinta antaa ka kadato ago bagr a salakaw ko bagr iyan ago so kadato iyan ago so parinta niyan a Islam. So Maana o Ummah Islamiyyah: Pitharoo al Fakhr ar Razi a phoon ko al Qaffal a: Aya pakaasal o Ummah na skaniyan so sagorompog a matitimo sii ko shayi a satiman. Go pitharoo Sayed Qutb a: So Ummah na skaniyan so sagorompong a pphagagama sa paratiaya a satiman a matitimo skaniyan ko manga gakot iyan, ago pphangongo-notan sa kapagolowan a satiman a makaphapasod sankoto a paratiaya (fi dhilal al Qur’an). Na aya ummah a Islam (ummah Islamiyyah) na skaniyan so sagorompong a manga taw a aya agama iran na so Islam, ago ron siran babangnsa ago tomataalok. So pakaasal o katharo a Islam na kinowa ko istislam a skaniyan so kathapapay ago so kapangongonotan ago so kapangalimbabaan ago so katayakop ago so kazalimbo-tawan. So Islam ko maana niyan ko kitab na so: Kapayaga ago so kinggolalann ko nganin a pianothol skaniyan o Nabi sii ko hadith a maporo gowani a izaan ko makapantag ko Islam sa pitharo iyan a: (…so kazaksii sa daa tohan a rowar ko Allãh ago so Mohammad na sogo o Allãh , go itindg ka so sambayang, go ibgay nka so zakat, go phowasaan ka so Ramadhan ago lawiin ka so walay o Allãh sa nggolalan sa hajji amay ka magaga nka so lalan on…) Aya bantak ko kapakandato o pagtaw a Islam sankai a bandingan na: So kapagosaya ko manga sabap a miakatonay ko kiada o kapakandadato o Ummah Islamiyyah, ago so kapndirogoda ko manga onayan a so khisabap on na magndod so ummah sii ko kapakandato iyan pharoman. Go pagosayin iyan pn so manga balamban o kapakandato ago so kapagosaya ko waraan o lalan ko kapakandato, go datar oto so manga nganin a khibgay niyan so papata ko kakhisampay ko apta a so kapakandato, a langon anan na sii phamagosaya ko sindaw o gonanao o Qur’an a rakhs a isomang on so manga hadith o Rasūlullāh . So Kiapakandato o Ummah Islamiyyah ko Miaipos ago so Kapapantgan (Kilangan a Bandingan) Ipoon ko sobra sa sapolo ago pat gatos ragon na tominindg so Mohammad Bin Abdillah sii sa balintad a Makkah, ago sii ko liawaw o palw a as Safa, sa gii niyan tharoon ko manga taw a: Mataan a sakn na iplalang akn rkano a siksa a mabasng, na miaadn ankoto a panolon a romarankom a tamana a paglt sii ko doniya ko kadandan iyan, ko pagltan o miaipos a malibotng ago so zalono a masindaw. Sa tomininndg so jahiliyyah a sopak sankai a panolon a bago ko kalangowan o bagr iyan, sa lininding iyan so paninggalan iyan ago so manga katohanan iyan ago mianiphatay sa pantag roo sa kapakithidawa a phakasokar, sa piakambowat iyan a sopak ko pphanolon – so Mohammad – so ronda niyan a komokoda ago so ronda niyan a phlalag sa minioma niyan so magarang iyan a potaw, na miatatap so Nabi sii ko panolon iyan sa katatap a lawan ago mabagr a di so kapakabbkn o mala a palaw, a daa phakalobay ron a ringasa, ago daa phakalmk on a gasta, ago daa phakabirayi on a orarig. Sa pitharo iyan ko bapa iyan a: Hay bapa, Ibt ko Allãh ka opama ka btadn iran so alongan ko kawanan akn na so olan na sii ko diwang akn, sa ibagak akn ankai a panolon na di ko dn ibagak sa taman sa di skaniyan pakadaagn o Allãh odi na mitandoray ako ron, na di ko dn ibagak. Na sii ko paganay a gawii a piayag on o Rasūlullāh so panolon iyan ko Allãh na miaadn skaniyan a tatankdn iyan a mataan a so Allãh na tankd a thabangan iyan ankai a agama, ago tankd a pakipndato iyan ko manga oripn iyan, minsan pn lomalagaday so bagr ago so pangalang a mala a babalakn iyan so panolon ko lalan iyan. Na sii ko oriyan o miakasapolo ago tlo ragon ko kiapanagipoon o panolon sii sa Makkah - a kiataaman on o Nabi ago so manga Muslim so pizoson a siksa, ago mizasaloyana kiran so pimbarang a ringasa - na inisogo o Allãh ko sogo iyan ago so manga Muslim a katogalin iran sa Madinah, na so kiathakna o Nabi ago so manga Muslim sa Madinah na mianagipoon so pankat a paganay ko manga pankatan o kapakandato, sa kiaadnan so manga Muslim sa parinta ago so Islam sa manga tabanga. Sa mianagipoon so kaprompaka a gomaan ko pagltan o bnar ago so batal, sa miaadn so kiapakataban sa Badr, oriyan iyan na miaadn so ndao a mapitl sii sa Uhud, oriyan iyan na so kiathidawa sa al Ahzab, sa miaisaisia so manga arab ko kaphowalasa iran ko manga Muslim, sa miaadn siran a di siran thorogn inonta a pd iran so gomaan iran sa kapananagompot o kapngingilam iran ko gobat o ridoay, na pitharo iran a: Khailay niyo a adn a kakhaoyag tano a khabaloy tano a somasarig a thatakna, a daa ikhalk tano a rowar ko Allãh ? Na adn a mitharo a mama a pd ko manga sahabah a: Hay Rasūlullāh ba dayon sa dayon na giai dn i btad tano a sasawann tano sa kalk? Ba daa phakaoma rki tano a gawii a phakasarig tano ron, sa khibtad tano so manga gomaan tano? Na pitharoo Nabi a: Da a mapthigr iyo a rowar sa di mathay sa taman sa makaontod so mama a pd rkano sii ko lompokan a mala a da dn a kaaawidan iyan a gomaan (potaw), na tomioron so katharoo Allãh a: Inibgay a pasad o Allah ko siran oto a miaratiaya a pd rkano ago minggalbk siran sa manga pipiya a tankd a phakasambiin iyan siran ko lopa sa datar o kiapakasambi o siran oto a miaonaan iran ago tankd a mipndato iran so agama iran a so inikasoat iyan kiran ago tankd a zambian iyan kiran ko oriyan o kaalk iran sa kasasarig, sa pzimbaan ako iran ago di ako iran iphanakoto sa mlk bo, na sa taw a khafir ko oriyan oto na siran oto na siran so manga fasiq(lomiliyo ko agama).(an Nur 55). Go tioman o Allãh so kapasadan iyan, sa diaag iyan so manga lompokan a isaisa skaniyan, pitharoo Allãh a: Piakambalingan o Allah so siran oto a manga kafir sa pd iran so gani ran sa da siran makaparoli sa mapiya, sa inamplan o Allah so miamaratiaya ko kiathidawa, sa miaadn so Allah a Mabagr a Mabasng. Na sii ko oriyan o kiaipos o al Ahzab na adn a mianagipoon a pankat a bago ko manga pankatan o kapakandato, sa pitharoo Nabi a: Imanto na ngobatn tano siran sa di tano iran nggobatn. Sa mianagipoon so panolon a Islam sa pkhowaan iyan so waraan iyan a lankap sa doniya, sa pizoratan o Nabi so manga dato ko sabaad a manga ingd sa ipndolon iyan kiran so Allãh , sa mianginsbangan so panolon o Islam ago mianginsdpan, sa somiold so manga taw ko Islam sa zasagorompong, sa piakitaban o Allãh a Makkah ko sogo iyan ago so miamaratiaya, sa inikayas o Rasūlullāh so manga barahala a lomiliyot sa al Ka’bah sa pmbatiayaan iyan so katharoo Allãh a: …Miakaoma so bnar sa diaag so batal, ka mataan a so batal na miaadn a dadaagn, go so katharo iyan a: Miakaoma so bnar sa di makaphanagipoon (madn) so batal ago daa maphakakasoy niyan (a kaadn iyan, sa piakatoron o Allãh ko Nabi niyan sii ko kianayk iyan sa kanayk a kaodas so katharo iyan a: Imanto a alongan na tiarotop akn rkano so agama niyo ago dinianka akn rkano so limo akn ago miasoat ako rkano ko Islam a agama. Sa tomiaalok so Rasūlullāh ko Inampda a Maporo, ko oriyan o kinisampayin iyan ko sogoan (risalah) ago miatonay niyan so inisarig on sa bialasan roo o Allãh sa mala a balas. Sa miakaoma so manga khalifah niyan a miangatotoro (al khulafa ur rashidun) a miasoat so Allãh sii kiran, sa kiakaptan iran so pandi o Islam sa inilalakaw iran a pd iran so manga Muslim sa iniokit iran ko lalan o Rasūlullāh , sa da siran sambi ago da siran alin sa ininggolalan iran so agama iran sa mapiya a kanggolalan sa liankoloban iran so sbangan o doniya ago so sdpan iyan sa aawidan iran so katharoo Allãh sa ipzampay iran ko manga kaadn, sa piakambowat o Allãh a misabap kiran so taw a khabayaan iyan phoon ko kapzimbaa ko manga oripn sa minitogalin ko kapzimbaa niyan ko Allãh , ago phoon ko kasimpit o doniya san ko blangan iyan go phoon ko kapphanalimbot o manga agama san ko kaontol o Islam. Sa miaadn so masa o kiandato iran a so da makalawan sa tlo polo ragon a mababa sii ko omor o masa, ogaid na sii ko timbangan o arga na lbi a mapnd a di so omor o miakatindg a manga imbraturiyyah (empire) a so miatatap a makamomo-ayan ko lopa sa sobra sanggibo ragon, sa miaadn ankoto a manga ragon a maontol a lbi a maporo a manga pondiyong a miatabid skaniyan o kamamanosiyai sii ko lagaday o iringa iyan ko kalangolangon iyan. Sa miaadn so kiapakandato sii sankai a pankat a inisampay sii ko pithamanan a pondiyong iyan a so da dn maraot o ummah sii ko apiya antonaa a masa. Sa datar oto a miaadn so kiapakandato a romarankom, sa riankom iyan so kapamondiong o agama ago so manga simba, ago riankom iyan so kiapakandato sii ko doniya ago so kiapakambayabaya o Islam sa ragat ago sa gilopa, kandato ago kakhaoyagan ago katao ago kazinanad. Sa miailay so Islam ago miagdam so rarad iyan ko langowan a pizasokowan ago pirikharikhaban o kaoyagoyag o manosiya. Sabnar a miagontong so ummah Islamiyyah sii sankai a kiapakandato ko lagaday o manga masa a malndo, sa likaan on o Allãh so manga kabarakat ko langit ago so lopa. Sa mianinggaposan so kadato a matotoro (khilafah rashidah) sa minggolalan ko kinibgan o al Imam al Hassan bin Ali ko kadato a khilafah ko Muawiyyah bin Abi Sufyan ko ragon a ika pat polo ago isa ko hijrah, sa mianagipoon so bago a masa sii ko ummah Islamiyyah. Sii sankai a pankat na da pn makathakna so kaoyagoyag o ummah Islamiyyah sii ko langowan a manga katampar iyan sii ko lbi a maporo sii ko kawankawangan o doniya a so miaadn ko masa o Rasūlullāh ago so sii ko masa o manga khalifah a miakasambi on, ogaid na minsan pn gioto dn na miatatap skaniyan a maporo a lomalankolob opama o dayagn ko langowan a miaknal o manosiya a pd a manga atoran ago kandato ago manga parangay antaa ka manga bandaran. Go mataan a di bnar so minititik sa pamikiran o kadaklan a manga taw a so Islam na miapos dn so masa niyan ko oriyan o masa o Rasūlullāh ago so manga khalifah niyan, sa aya mataan a bnar na aya mianinggaposan na so masa a kababaloy o kadato a Islam a ladiawan, sa so kiada oto na mindod so masa niyan sa kalilid a masa ko kapphanothola on. Na sii ko kiapanagipoon o kiandato o manga Umawi, na mianagipoon so kadato a kapangalandada ko atoran iyan a kapkhawarisi ko kadato ago so kiapanalimbot iyan ko manga kabnar, sa mianagipoon so paganay a ropt ko manga onayan o Islam sii ko okit a giikandato ago so giikanggiragiraya ko tamok… sa miakaonot roo so miazaginton a kiaphokas ko katitimoo o ummah ko kathikayi ko manga galbk o manga dato, ago so manga giragiray ran, sa sii mimbasowi ko manga btad iyan a mattndo. Minsan pn gianan dn na so kala o dianka o kiapakasilay ko masa a Umawi na katatamanan, apiya pn mapayag a mala amay ka idayag ko masa a kiapamondiyong – a so masa o Nabi ago so masa o kilafah rashidah – a so khapayag so langowan a shayi ko kiobay niyan on a karibang a maito, sa miaadn so ummah sa matatago siran ko mapiya ko kasaromag iyan ko paratiaya ago parangay, sa miangolad so manga panaban o Islam sa taman sa inisampay so manga Muslim ko manga pinto a al Qustantiniyyah (Istanbul) sa miamts so panolon o Islam sii sa India sa sbangan, na sii sa katampar sa pagotaraan a Africa sa sdpan, sa miakabagr so parinta o Islam, sa taman sa mimbaloy a bagr a ipkhalk o manga ridoay niyan. Oriyan iyan na miakaoma so manga Abbasiyyun, sa pikhodaan iran so goris a makasisilay a so inadn o manga Umawin, sa miamagoman so kagarang o kiapakasilay sii ko masa iran, sa inomanan iran sa bago a kiapakasilay sa miatatap so kadato a kapangwaris a kapangalandada, sa miamagoman so karata iyan gowani a balowin iran a giiipamagidala so kadato – sa opama o aya masogat o alang o isa na wata a da pn kabaligi na datoon iran – sa miakaprarad oto sa marata ko bagr o parinta Islamiyyah a ioman on so miaadn a pd sa kakhonsikonsi a piakalklk a pantag bo sa kaagawa ko kadato, sa inisampay so mabasng a kadato ko sindadan o lambt iyan, sa miakatonay sa kapamolang sa taw a di khiropa o pamikiran so kakhaadn iyan ko manga Muslim. Na so pman so kathabowakar ko kiaosara ko tamok o Bayt al Mal, na miaadn so khalifah a Abbasi a daa khagdam iyan a marata a kabgi niyan ko pababayok a arab a sambi o bayok iyan a pamoday ago bantog ko dato a arga a magatos nggibo a bolawan a pirak a pd ko tamok o manga Muslim. Liyo san so pd a manga bontal a kiapakasilay a salakaw a so kna o ba giai i blangan o kapagaloya on. Na so pman so kalankapan o ummah na miabaloy a kabblmblngan iyan ankai a marata a kathabowakar na daa khaogn iyan a tomtrn. Sa miaadn a waraan a kakhidozo o parinta Abbasiyyah phoon ko rarad ankai a kiapakasilay, sa miakadansal so kinigobar sa onot ko sosonan o Allãh sii ko kaoyagoyag o kamamanosiyai. Sa somiold so manga Tatar sa Bagdhad a pompongan o kadato a Islam ko ragon a 656 ko hijrah, sa siombali iran so khalifah al Mu’tasim Billah, ago pianombali iran so manga Muslim, ago pianotong iran so manga kitab o katao a so ipammlpl a Baghdad, sa piaganod iran so kalaan on ko lawas a ig a Dijlah, a giya manga kitab oto na rarankomn iyan so lbi a mala a paninggalan o katao sii sa doniya sii ko kiaiposan iyan ago so kapapantagan iyan. Sa sabnar a miaopakat so manga barathotol sa aya sabap ankai a tioba ago kaantiyor na skaniyan so kialipat ago so kiatala ago so kiasawit ago so kiaphapakaitoa ko manga ndao o Islam. Go bnar so Allãh gowani a tharoon iyan a: Go da maadn so Kadnan ka a ba niyan antiyora so lipongan sa kapanalimbot a so manga taw ron na pphangompiya siran (Hud 117). Go minitobak sa datar oto so kadato a Islam sa Sdpan, sa kiandatoan o manga taw o kros a ingd a Andalus, sa biogaw iran on so manga Muslim sa okit a pinakamarata a kabibinatangi, sa miaponas so kaaadn o Islam sii sankoto a balintad a pd ko lopa a so miaadn sa miaona a pompongan o katao ago so bandaran ko pinggatos a manga ragon. Sa da maadn so kinitombak o kadato o Abbasiyyah a ba gioto so kiapaninggaposan o Ummah Islamiyyah, ka mataan a miapayag sii ko kibabatog so parinta a Islam a bago a skaniyan so parinta a Uthmaniyyah a miatatap a mindato ko liawaw o lopa sa mararani lima gatos ragon a miagaga niyan sankai a manga masa a kasiapa niyan ko taragombalay o Islam ago mialinding iyan so manga Muslim ko garobat o manga taw o kros (crusade) a giimakazonosono. Sa giankai a parinta na kiasoldan iyan so ingd o manga nasrani sii sa Aurupa, sa piamanaban iyan a rk o Islam a manga lopa ago manga poso na somiold so manga taw sii ko Islam sa poloan ka million a bilangan iran, ago miarn iran so kapakatindg o parinta a Yahudi sii ko lopa o manga Muslim… ago so salakaw san a madakl. Ogaid na gianan ago so salakaw san na di niyan maphakada so kiaadn o madakl a kiapakasilay ko lalan o Islam, mlagid o sii ko parinta odi na sii ko kaoyagoyag o ummah ko along o parinta, sa minioma o kiapakasilay so onga niyan a marata sii ko kialagaday o manga gawii.
Sa mianagipoon so kiasold o manga atoran a rapo sii ko parinta Islamiyyah. Sa mianagipoon so masa niyan a kananaasan sii ko masa o Sultan Salim, a so lomiankap so ngaran iyan ko Sulayman al Qanuni (Sulayman the Great) sa kinowa niyan so atoran a Sdpan ko kadato ago inalin iyan so sabaad ko manga pangitaban o kaphagingd. Na so pman so kisogoon ko mapiya ago so kisaparn ko marata na miaadn dn so ummah a inipanalipndaan iyan oto ko khiphapantagn iyan ko manga dato iyan sa miathay dn a masa, na da maadn a ba pd sa pakatatanaan a kapagndod iyan ko kanggalbka on sii ko salatan o kapagolowan a sondaro a so ron makambbkn so parinta a Uthmaniyyah sa masa oto.
Sa miakasold so doniya sa pankat a bago ko thotolan iyan ko kiapanagipoon ko qarn (century) a sapolo ago pito ko masa a masihi, sa giobat a Sdpan a Nasrani so langowan a ingd o Islam, sa bithowan oto o manga barathotol sa, manga gobat a kros a kaposan. Na sii sankai a btad na miaadn so tindg a miagalin sa mala a di so masa a miaonaan iyan, sa miakasilay so manga Muslim sa mala a kapakasilay ko kamataani ko Islam mlagid o sii ko kapamimikiran odi na sii ko manga dadabiatan, sa miabinasa so manga sabot sii ko pagtaw a Islam.
Sa miatatap ankai a manga gomagalbk a piakalklk ago so salakaw ron a pkhasoldan iyan so doniya a Islam ago pphangsb dn ko manga onayan iyan sa mabagr a so talikhodan iyan na pangoorianan o bagr a doniya a jahiliyyah, ogaid na da sampayin sa ba niyan mabinasa ko itado niyan, ogaid na sii ko kialagaday o manga masa ago so kiathimo ago so kiapagayan ago so kiatatap ankai a bagr na miakaprarad sa pkhalbatan iyan sa maito maito, sa mapphakasilay niyan ko manga pakaasal iyan sa taman sa kiapakapasangan iyan sa maito bo na papandos iyan so napas iyan sa kaposan. Sa mianagipoon so niawa o Islam a pkhatonggos phoon ko lmbak o kaphagingd a Islam, sa mimbaloy so agama sii sa kaposan a bontal a miamansi a kaaawasan sa niawa, a di niyan khagaga so kapanigr ko kaprompaki niyan ko gobat a mabagr a kabibinatangi a pphakapoon ko langowan a katampar sa pantag sa kapagimataya niyan ko Islam. Sa datar anan a miatimo so kiapakasilay o manga masa a manga llndo, sa miakazosolbiya so sabagi on a pd o sabaad na miakatonay sii sa kaposan sii ko kiada o kapakandadato sa miapokas ko pagtaw a Islam ago so kinigobar iyan phoon ko pondiyong a maporo sa miaolog ko landng a madalm. Na gowani a makaoma so manga garobat o kros a kaposan, a so manga Muslim na matatago sankanan a btad na aya arangan a mala na so kakhidozo iran sa khibgay ran so manga ginawa iran ko kakhadadas, sa minibadas so kaphagingd a Islam sa taban o kiaagawa on o rapo a mananangga, sa miazapotol so manga anggawta iyan ko manga kmr o manga taw a gomiobat. Sa di anan makaphmaana sa ba so pagtaw na ba miabinasa sa tarotop ago so maydan na ba kiaawasi ko kasogo sa mapiya ago so kasapar sa marata, ogaid na ski tano na so gii tano kapakanggolalana ko katharo tano ko kapphakalankapa ko kakokom na aya bantak tano roo na so bontal a tomataban sa skaniyan i phakatankd ko mambbtad a kanggalbk sii ko kamataani ron, sa kna o ba so maito a missnggay apiya pn adn a miaadn on a pd sa kissnggay, inonta o maadn ko tangan iyan so kipapaarn ko manga btad. Sa sisiapn o thotol ko manga Muslim a madakl a pd ko manga pankat o kawaraw ago so kabatalo sii ko kiapranga ko manga taw a gomogobat a mianalaingd ogaid na skaniyan na kabatalo o sondaro a tatabann a ithidaw niyan so kaposposan a tidaw niyan ko da niyan pn kathapapay, sa miaadn so paratiaya a somidp dn ko talikhodan o tabothod a sapng, na miaadn a tankd sii ko manga taw so kaphaning-gaposan iran ko kathabana kiran ago so kapakathapapay. Oway miaadn anan a miaadn a da dn a phalagoyan on na khaadn, ka kagiya so manga Muslim na miapakada iran so manga sabap o kapakandato sii ko lopa, sa siambr siran o sobosobo a mabagr sa piokas iyan siran ko darpa a kapagolowan, ka an iyan siran milbad ko liong o tonai o kiaori ago so kapangonotonot ko gomogobat, pitharoo Allãh a: Go da siran lalima o Allãh ogaid na miaadn siran a so manga ginawa iran na phlalimn iran. Sii ko sold ankai a kilangan a mapontok a miaona na phakarayag a so Ummah Islamiyyah na somiagad sa tlo a manga masa:
Sii ko oriyan ankai a kialiot a magaan na khaparo rkitano a kapakakmpta tano sii sa manga titik a katatamanan so manga sabap a onayan a so miakatonay ko kiada o kapakandato o Ummah Islamiyyah, a skaniyan na matitins sankai a phakata-lingoma:
Sa datar anan a mimbaloy so ummah ko oriyan o kiapokas on o kapakandadato sa miatago sa ragawr a kapapantagan a so da dn a saginda niyan ko kialalakaw o thotol, a skaniyan na ragawr a di khagaga o pansom so kiropaan on, odi na katamanan iyan so manga toos iyan, aya mataan na aya dn a gii ron tharo na so dila o mambbtad o ummah a lbi a mapait. A itotoro oto o hadith o Nabi a: Magaan dn a kaphamagagawa rkano o manga pagtaw, sa datar o giikapama-gagawa o giimamagatoang ko lapad iyan, na adn a mitharo a: Ba phoon sa kagiya maito kami i bilangan sa alongan oto? Na pitharo iyan a: Ogaid na sa alongan oto na madakl kano ogaid na skano na koyapr a datar o koyapr o bagiyaw, sa plowasn o Allah ko manga rarb o manga ridoay niyo so kipkhalkn rkano, na iphansir iyan ko manga poso iyo so al wahn, na adn a mitharo a: Hay Rasulullah antonaa so al wahn? Na pitharo iyan a: So kababayai ko doniya ago so kikagowadn ko kapatay (piakambowat o Abu Daud). Sabnar a somiagad ko doniya a Islam a manga ragawr a madakl sa miaona, a miaadn so manga Muslim a mapphakada iran on so kapakandadato iran ko lopa, odi na mapphakada iran on so kapakasasarig iran ago so kathatakna iran, odi na mapphakada iran so manga ingd iran ago so manga tamok iran, ogaid na siran sankoto na daa miasinb iran a tpng a lbi a mapitl ago da pn a lbi a mapait a di so kiatpngan iran ago kiazinagadan iran a kapapantagan sii ko langowan o thotolan iran. Ogaid, na datar o kiasagad o manga ragawr a miaona sa miokit sa mapiya, na mataan a giankai a ragawr na phakasagad skaniyan ago so salakaw ron omiog so Allãh , sa matatankd a pakapndatoon o Allãh so Ummah Islamiyyah sa datar o kiapakandato iran sa miaona, ogaid na paliogat rki tano a katokawi tano ko waraan a mattndo a rk ankai a ummah. Ka an tano katokawi o ino phanatas sii ko miaonaan iyan? Ago an tano katokawi sii sa katampar a salakaw o andamanayai kakhaadn o kapakaliyo ron? Sa makowa tano so manga sabap a phakatonay sa - kabaya o Allãh - sii ko kapakaapas. Sa di dn khabaloy so btad a kaphapasiyo a malbod sii sa lalan a madaya a kaddmpasan sa manga obarobar, aya mataan na skaniyan na lalakaw a margn sii sa lalan a mappno a manga sorok ago manga ringasa, a pagokitan skaniyan o miamara-tiaya sabap sankai a agama a rakhs o manga garobat a makaliliyot ko Islam, ago so langowan o manga pangalang a pphagayan sii ko lalan, sa taman sa matarotop so kapakandato o Islam ago so pagtaw niyan, sa mapokas so kiapanangga a ika dowa o Islam, sa datar o kiapokas iyan on sa paganay. Sa paliogat ko Ummah Islamiyyah imanto sa di skaniyan tomarg ko kiagbaan ko miaipos a manga masa sa pantag sa kamboko ago kapanndit, ogaid na wajib so kathabala ko kapapantagan sa nggolalan sa sabot a Islam a makatatanod. Sa so bolong na mapapayag sii ko katokawi ko thatampatan o gdamn a sakit, ago so kaadn o pamomolong a tomankd a biaksa a skaniyan i pnggolima ko kapamolong, oriyan iyan na so kazabar ago so kaphantang ago so kathigra ko kasakit ago so kalipds o bolong a imbtad ko gdamn. Sa wajib ko Ummah Islamiyyah a katokawi niyan ko antaa skaniyan? Go antonaa i romasay niyan? Go andamanayai kathonaya niyan on? Ago antonaa i miakasogat on a so miaolog iyan phoon ko pondiyong o pankatan iyan a maporo, ka an skaniyan mabaloy a koyapr a so pianothol o Nabi ? Go antonaa i okit a khdgn iyan ko kapakaawa iyan ko manga karibatan iyan? Ago andamanayai kapakanggona niyan ko manga tpng o kapakataban ago so katatabana on, ago so kipoporo iyan ago so kibababa iyan, sa datar o orog ago so irat? Go antonaa skaniyan a manga polaos a onayan a so mapphangni skaniyan o kapakandato? Ago antonaa so manga pangalang a so babalakn iyan, ago antonaa i waraan o lalan a khisong ko kapakandato? Ago antonaa i manga papata a phakapayag sankanan a lalan? Yüklə 1,21 Mb. Dostları ilə paylaş:
|