فَيَاعِبَادَ اللهِ يَقُولُ الْحَقُّ تَبَارَكَ وَتَعَالَى فِي الْقُرْآنِ الْكَرِيمِ:
(التحريم 6)
Innalhamda lillāhi nahmaduhu wa nastaīnuhu wa nastagfiruh, wa na’ūdubillāhi min shurūri anfusinā wa sayyiāti a’mālinā, man yahdihillāhu falā mudhillalahu, wa may yudhlil falan tajida lahu waliyyan murshidā, wa ash’hadu allā ilāha illallāhu wahdahu lā sharīka lahu, wa ash’hadu anna Mohammadan abduhu wa rasūluh, Allāhumma salli wa sallim wa bārik alā Mohammadin sallallāhu alayhi wa salallama wa alā ālihi wa sahbihi wa manihtadā bihad’yihi ilā yawmidd dīn wa ba’du:
Fayā ibādallāhi, Yaqūlul Haqqu Tabāraka wa Ta’ālā fil Qur’ānil Karīm:
Yāayyuhalladīna āmanū qū anfusakum wa ahlīkum nārā waqūduhan nāsu wal hijāratu alayhā malāikatun gilādhun shidhādun lā ya’sūnallāha mā amarahum wa yaf’alūna mā yu’marūn (at Tahrim 6).
Manga Oripn o Allāh, Imanto na aya bandingan tano na so Naraka ago so manga siksa on o Allāh , amay ka miatankd a so Allāh na mbalasan iyan so mapiya a galbk ago simba sa so dn so sorga, na datar oto a mbalasan iyan so marata a galbk sa siksa a domadait on, sa gianan so kaontol o Allāh a piakanggolalan iyan a so mapiya na balas iyan so mapiya na so marata na badal iyan so siksa a marata.
So katharo a Naraka na gioto so an Nār o basa Arab a makatotoro sa maana a apoy a makadg. Sa so naraka na skaniyan so darpa a siksa ko alongan a maori, a tanto a madakl i ingaran a pd on so: al Hāwiyah (landng a madalm), as Sa’īr (so somosokhayaw sa kadg) so Ladhā (phanotong ko kobal o olo) so Saqar (Apoy a makadg a daa plambaan iyan inonta a thotongn iyan) so al Hutamah (so phrorothk a apoy a somosorazab sa kadg) so al Jahīm (apoy a panotong) samanan na so manga maana niyan na palaya dn makatotoro sa maana a apoy a makadg a thotongn iyan so darowaka a manosiya a phakanaraka.
Manga Oripn o Allāh, pitharoo Allāh a:
(التحريم 6)
Hay so miamaratiaya lindinga niyo so manga ginawa niyo ago so manga pamiliya niyo sa apoy a aya itagon iyan na so manga taw ago so manga ator a adn a manga malaikat on a manga rarangit a manga babagr a di ran zopakn so Allah ko nganin a inisogo iyan kiran ago gii ran nggolawlaan so nganin a ipzogo kiran (at Tahrim 6).
Mataan a so naraka na di dn khaosog ago di dn khapno ko nganin a phagologn on, sa pphangni sa oman sa aya dn a kabaya iyan na matotong iyan a langowan taman. Pitharoo Allāh a:
وَيَوْمَ نَقُولُ لِجَهَنَّمَ هَلِ امْتَلأْتِ , وَتَقُولُ هَلْ مِنْ مَزِيدٍ (ق 30)
Sa gawii a tahroon Ami ko Jahannam a Ino miapno ka dn? Na tharoon iyan
a ba adn pn a oman (Qaf 30).
Aya pangn’nkn ko Naraka na so kayo a Zaqqum, a skaniyan na kayo a marata ko sosonan o manga kayo a mapait a mado i baw. Pitharoo Allāh a:
Ba gioto i mapiya a khadrangan antaa ka so kayo a Zaqqum, mataan a bialoy ami skaniyan a siksa ko manga pananakoto a salimbot, mataan a skaniyan (a kayo) na pphakambowat ko lmbak o Jahim, a so onga niyan na datar o olo o manga shaytan, a siran a manga pananakoto na phakakan siran on sa khipno ko manga tian iran (as Saffat 62).
Pitharo pn o Allāh a:
إِنَّا أَعْتَدْنَا لِلظَّالِمِينَ نَارًا أَحَاطَ بِهِمْ سُرَادِقُهَا , وَإِنْ يَسْتَغِيثُوا يُغَاثُوا بِمَاءٍ كَالْمُهْلِ يَشْوِي الوُجُوهَ ,
بِئْسَ الشَّرَابُ وَسَاءَتْ مُرْتَفَقًا (الكهف 29)
Mataan a piagtadan ami so manga pananakoto sa apoy a liniot siran o manga klb iyan (a apoy) sa o pamangni siran sa pakaig a paginomn iran na pamakaigan siran sa ig a datar o tionaw a tombaga a pkhatotong iyan so manga paras iran, miakaratarata a panginginomn ago marata a darpa (so naraka) (al Kahf 29).
So Jahannam na tatankalan iyan so manga taw a pziksaan iyan ko langowan a katampar, sa skaniyan oto a naraka na dmpas ago tanggob a apoy. Pitharoo Allāh a:
إِنَّ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَاسْتَكْبَرُوا عَنْهَا لاَ تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوَابُ السَّمَاءِ وَلاَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّى يَلِجَ الْجَمَلُ فِي سَمِّ الْخِيَاطِ , وَكَذَلِكَ نَجْزِي الْمُجْرِمِينَ . لَهُمْ مِنْ جَهَنَّمَ مِهَادٌ وَمِنْ فَوْقِهِمْ غَوَاشٍ وَكَذَلِكَ نَجْزِي الظَّالِمِينَ (الأعراف 41)
Mataan a so siran oto a piakambokhag iran so manga tanda ami ago pithakaboran iran na di kiran khalkaan so manga pinto o langit ago di siran phakasold ko sorga sa taman sa di makasold so onta ko pso o ragom, sa datar oto a mbalasan ami so manga baradosa, adn a rk iran ko Jahannam a manga igaan ago so atag iran na manga sapng (kolambo) a apoy, datar oto a mbalasan ami so manga pananakoto (al A’raf 41).
Pitharo pn o Allāh a:
لَهُمْ مِنْ فَوْقِهِمْ ظُلَلٌ مِنَ النَّارِ وَمِنْ تَحْتِهِمْ ظُلَلٌ , ذَلِكَ يُخَوِّفُ اللهُ بِهِ عِبَادَهُ
يَا عِبَادِ فَاتَّقُونِ (الزمر 16)
Adn a rk iran ko atag iran a mangolambo a apoy ago sii ko atag iran sa kababaan na mangolambo a apoy, gioto na ipphangangalk o Allah ko manga oripn iyan, hay manga oripn akn kalkn ako niyo (as Zumar 16)
So manga taw ko naraka na di siran on phatay, ago di siran kaoyag sa kapipiya ginawa. Siran oto a manga taw ko naraka na marrnding siran sa di ran khailay so Allāh . Pitharoo Allāh a:
كَلاَّ إِنَّهُمْ عَنْ رَبِّهِمْ يَوْمَئِذٍ لَمَحْجُوبُونَ (الأعلى 11)
Di. Mataan a siran na sii ko Kadnan iran sa alongan oto na
marrnding siran on (sa di ran khailay) (Al A’la 11)
Pitharo pn o Allāh a:
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِنَا سَوْفَ نُصْلِيهِمْ نَارًا كُلَّمَا نَضِجَتْ جُلُودُهُمْ بَدَّلْنَاهُمْ جُلُودًا غَيْرَهَا
لِيَذُوقُوا الْعَذَابَ , إِنَّ اللهَ كَانَ عَزِيزًا حَكِيمًا (النساء 56)
Mataan a so siran oto a sianka iran so manga tanda ami na matatankd a pagiyawn ami siran sa apoy sa oman matotong so manga kobal iran na sambian ami sa manga kobal a salakaw ron ka an iran katataami so siksa, mataan a so Allāh na miaadn a Mabagr a Maongangn (an Nisa 56).
Manga Oipn o Allāh, khasabot sa ayat anan a so kapphakagdam na sii matatago ko kobal ko pagltan iran a go so sapo, sa so sold o sapo ko lawas na maito a kapphakagdam iyan, sabap roo na oman matotong so kobal iran na sambian o Allāh sa salakaw ron ka an iran maggdam so kasakit o siksa, sa giankanan a tindg na binar o katao a bago a mataan a bnar anan a daa sankaan on.
Sii ko kasakit o siksa na mapzimalaw o manosiya a pziksaan a oba bo adn a khizanggar iyan ko kasiksaan iyan, mapiya so dn so loks iyan antawaa ka wata iyan pagari niyan, na izanggar iyan on asar ka di masiksa.
Miakapoon ko Abu Hurayrah a so Nabi na pitharo iyan a: Gia apoy niyo ai sa doniya a so pmbiagn iyo na sagintas ko pito polo gintas o kayaw o naraka jahannam, na pitharo iran a Ibt ko Allāh ka amay ka datar anan na phakaampl hay Rasūlullāh . Na pitharo iyan a mataan a skaniyan na inomanan sa nm polo ago siyaw a gintas a oman i isa on na datar o kayaw niyan. (pianothol o al Bukhari ago si Muslim).
Manga Oripn o Allāh, Miakapoon ko Nu’man Bin Bashir a so Nabi na pitharo iyan a: Aya maito i siksa a taw ko naraka na so taw a adn a bakia iyan a apoy a ipndidi o otk iyan so kayaw niyan sa datar o kapndidi o ipapakayaw a ig, a giankoto a taw na daa khailay niyan a taw a ba on makalawan sa kasakit i siksa ko kapakaggdam iyan sa masakit, a skaniyan i malbod kiran i siksa.
Manga Oripn o Allāh, so mu’min a miaratiaya na di khatatap ko naraka. Sa amay ka skaniyan na miakandosa ko manga ala a dosa sa da on mitana so siksa iyan sa nggolalan sa hudud, odi na da makatawbat, odi na da masogat a tioba odi na sakit a phakaroro sankoto a dosa niyan, ago da makanggolawla sa khisapng iyan on, na skaniyan na khaisip sankoto a galbk iyan dosa niyan, sa so Allāh na thimbangn iyan so galbk iyan a mapiya ago so manga dosa niyan a so da niyan matawbat, na o makapnd so timbang o amal iyan a mapiya na madalm ko sorga, go datar oto o makathimbang sa kapnd so mapiya niyan ago so marata iyan. Pitharoo Allāh a:
وَنَضَعُ الْمَوَازِينَ الْقِسْطَ لِيَوْمِ الْقِيَامَةِ فَلاَ تُظْلَمُ نَفْسٌ شَيْئًا , وَإِنْ كَانَ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ أَتَيْنَا بِهَا ,
وَكَفَى بِنَا حَاسِبِينَ (الأنبياء 47)
Go imbtad ami so manga timbangan a kaontol ko alongan a Qiyamah sa da dn a khalalim a ginawa sa mlk bo, sa amay ka maadn a timbang a od a sabi na italingoma mi skaniyan (a amal iyan) sa khasanaan kami dn a pphagisip (al Anbiya 47).
Amay ka makapnd so amal iyan a marata na phakasold ko naraka, sa khasiksa on ko dianka a balas o dosa niyan, oriyan iyan na phakaliyo ron ko kalompiyo niyan ko dosa niyan, ko oriyan o kitomann on o Allāh ko balas iyan sa makaayon ko kaontol iyan ago so hikmah niyan.
Miakapoon ko Abu Said al Khudri a so Nabi na pitharo iyan a: Phakasold so taw o sorga ko sorga, go so taw o naraka ko naraka, oriyan iyan na tharoon o Allāh a: Liyon iyo ko naraka so taw a adn ko poso iyan a dianka a kapnd a od sabi a pd sa paratiaya, na makaliyo siran on a miakaitm so lawas iran ko kiatotong, na ologn siran ko lawas a ig a kaoyagoyag, na lomonaw siran sa datar o kaphlonaw o od sii ko kilid o solapay o ig, sa ba nka da mailay a giankoto a lonaw na phakamboat a mabibinaning i warna a mappko.
So safaat na sii ko manga taw a miakandosa:
So Rasūlullāh na phakasafaat ko manga ummat iyan ko oriyan o kaidini ron o Allāh , go sii ko oriyan o kaipos o masa a kiasiksa ko kaphakalio o baradosa ko naraka, sa miatankd ko manga hadith a sahih a so Nabi na phakasafaat ko manga taw a miakandosa sa manga ala a dosa ko oriyan o kapakasold iran ko naraka, sa tharimaan o Allāh so kakhasafaata niyan kiran sa khiliyo niyan siran on.
Pitharoo Rasūlullāh a: Oman i nabi na adn a rk iyan a pangni a tatarimaan on a iphamangni niyan, na khabayaan akn a kambtsa ko ko pangni akn a izafaat akn ko manga ummat akn ko akhirat, go inioman on o Muslim a: Pitharoo Nabi a: Skaniyan a safaat iyan na mapnggolawla dn sa khaparoli omiog so Allāh sa pnggolalan ko taw a miatay a pd ko ummat akn a di niyan iphanakoto so Allāh sa mlk bo.
Go miakapoon ko Imran Bin Husayn a so Nabi na pitharo iyan a:
Adn a pgtaw a phakaliyo siran ko naraka sa nggolalan ko safaat o Mohammad sa phakasold siran ko sorga a aya ipmbtho kiran na manga inarakaan (pianothol o al Bukhari, Abu Daud, at Tirmidi, ago so Ibn Majah).
Manga Oripn o Allāh, so manga taw ko naraka ago so manga taw ko sorga na makapthatawaga siran ago makapmbibitiarai siran ko alongan a maori. Pitharoo Allāh a:
Go tialowan o manga taw ko sorga so manga taw ko naraka sa (tharoon iran a) a sabnar a miatoon ami so nganin a inibgay rkami a pasad o Kadnan ami a bnar, na ino miatoon iyo so nganin a inithalad rkano o Kadnan iyo a bnar, na tharoon iran a: Oway, na mananawag a phananawag ko lt iran (a tharoon iyan a) so morka o Allah na pnggolalan ko manga pananakoto, a siran oto so phagrn siran ko lalan ko Allah ago pphlobaan iran a makasilay a siran ko akhirat na sasankaan iran (al A’raf 44,45).
Go Pitharoo Allāh a:
Go tiawag o manga taw ko naraka so manga taw ko sorga sa pakasolapayi kami niyo ko pd ko pakaig iyo odi na so pd ko inirizki rkano o Allah, na tharoon iran a: Mataan a so Allah na hiaram iyan ko manga kafir, a siran oto so kinowa iran so agama iran a katmbangan ago gitagita ago miaikmat siran o kaoyagoyag ko donia, na imanto a alongan na plipatan ami skano sa datar o kialipati ran ko kakhatmowa iran sankai a gawii ran, ago so kiaadn iran ko manga tanda ami a sasankaan iran (al A’raf 50,51),
Manga Oripn o Allāh, pangnin tano ko Allāh a balowin tano niyan a pd ko manga taw a pphamakin’gn iran so katharo na phagonotan iran so lbi ron a mapiya.
وَأَقُولُ قَوْلِي هَذَا وَأَسْتَغْفِرُ اللهَ لِي وَلَكُمْ وَلِسَائِرِ الْمُسْلِمِينَ مِنْ كُلِّ ذَنْبٍ فَاسْتَغْفِرُوهُ
إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ
Wa aqūlu qawlī hādā wa astagfirullāha lī wa lakum wa lisāiril Muslimīn min kulli dambin fastagfirūhu innahu Huwat Tawwābur Rahīm.
Al Khutbah 18
So Bandingan ko Ptharoon a Dosa
Ki: Alim, Hassanor Bin Maka Alapa
Al Murshid Al Am
Al Insan Islamic Assembly of the Philippines
إِنَّ الْحَمْدَ لِلَّهِ نَحْمَدُهُ وَنَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ وَنَعُوذُ بِاللهِ مِنْ شُرُورِ أَنْفُسِنَا وَسَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا مَنْ يَهْدِهِ اللهُ فَلاَ مُضِلَّ لَهُ وَمَنْ يُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ وَلِيًّا مُرْشِدًا, وَأَشْهَدُ أَلاَّ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ , اللَّهُمَّ فَصَلِّ وَسَلِّمْ وَبَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ وَمَنِ اهْتَدَى يِهَدْيِهِ إِلَى يَوْمِ الدِّينِ وَبَعْدُ:
فَيَاعِبَادَ اللهِ يَقُولُ الْحَقُّ تَبَارَكَ وَتَعَالَى فِي الْقُرْآنِ الْكَرِيمِ:
وَلاَ تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ الظَّالِمِينَ (البقرة 35)
Innalhamdalillāhi nahmaduhu wa nastaīnuhu wa nastagfiruh, wa na’ūdubillāhi min shurūri anfusinā wa sayyiāti a’mālinā, man yahdihillāhu falā mudhillalahu, wa may yudhlil falan tajida lahu waliyyan murshidā, wa ash’hadu allā ilāha illallāhu wahdahu lā sharīka lahu, wa ash’hadu anna Mohammadan abduhu wa rasūluh, Allāhumma salli wa sallim wa bārik alā Mohammadin sallallāhu alayhi wa salallama wa alā ālihi wa sahbihi wa manihtadā bihad’yihi ilā yawmidd dīn wa ba’du:
Fayā ibādallāhi, Yaqūlul Haqqu Tabāraka wa Ta’ālā fil Qur’ānil Karīm:
Walā taqrabā hādihishajarata fatakūna minaddhālimīn (al Baqarah 35).
Manga Oripn o Allāh, omiog so Allāh na minisampay tano dn ko bandingan a so sabot ko manga dosa, a pdai ko manga bandingan a mangingindaw sa mala a sabot ago tanod, sabap sa so kasabota sii na ron misasankot so kaphakaapas o taw ago so kakhadadag iyan.
Giankaya a ptharoon a dosa na aya tokaw niyan a tarotop na sakaniyan so galbk ago katharo a sopak ko sogoan o Allāh a piayag o Qur’an ago tialasay o Sunnah o Rasūlullāh . Katawan tano a so sosonan a lalan (Manhaj) a pagokitan o manosiya ko kibabatog iyan na skaniyan so matitimo a sogoan ago lalangan o Allāh ko manga oripn iyan, sa so kinggolalann ko sogoan o Allāh na gioto i kapangongonotan na so kasankaa on na gioto i kakakafiri a skaniyan dn i ptharoon a dosa, samanan na so dosa na skaniyan so galbk a kasankaa ko sogoan o Allāh ago so sogoan o Rasūlullāh , a minggolalan sa sasabotn o pialiogatan ago makambabayabaya on ko kianggolawlaa niyan on. Apiya pn da niyan lapiatn so kiasankaa niyan on ka giya bo a di niyan on kipnggolalann a paparatiayaan iyan a inisogo oto na gioto na dosa niyan a iziksa on o Allāh .
Manga Oripn o Allāh, giankaya a ptharoon a dosa na mianagipoon ko kiasankaa o Iblis ko sogoan o Allāh ko kinisogoon iyan ko manga malaikat sa somojud siran ko Adam a slasla on ko kiatankda on o Allāh sa so Adam i khabaloy a pakapndatoon ko doniya, ko kiapakambataloa niyan kiran ago so manga malaikat, sa da makasmbag so manga malaikat na miakasmbag so Adam, ko kiatharoa niyan ko ingaran o langowan a shayi a matatago ko doniya, sa pd a kiambowatan o sogoan o Allāh so Iblis a skaniyan na kna o ba pd ko malāikat ka sii skaniyan pd ko Jinn ogaid na pd iran a pphagintaw ko sorga sa masa oto. So kiasanka iyan ko kasojud ko Adam, na miaadn a kafir sa gioto i paganay a dosa a manggolawla ko da pn kapakatogalin o Adam ko doniya.
Gowani a so Adam ago so Hawwa na pphagintaw siran ko sorga, sa so Iblis na miakokom sa kafir sabap ko kiasankaa niyan ko sogoan o Allāh , na siniig ago dinki o Iblis so Adam a sabap a kiakafir iyan, sa gioto dn i kiapanagipoon o kiapridoay o manosiya ago so Iblis ago khatatap dn oto sa taman ko kabankita o Allāh ko doniya sa da dn a ikhada iyan.
Manga Oripn o Allāh, siogo o Allāh so Adam ago so Hawwa a kapagintaw iran ko sorga sa tarotop a dayaan ago kapangondaya ko kapzawiti ko manga limo a madadalm on, ogaid na adn a tiabia o Allāh a satiman a btad a inisapar iyan ko Adam so kapakaranii ron a skaniyan so sapoon a kayo sa pitharo kiran o Allāh a:
وَلاَ تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ الظَّالِمِينَ (البقرة 35)
Go oba niyo dazga (a dowa kataw) ankai a kayo ka mabaloy kano
a pd o manga palalalim (al Baqarah 35)
Samanan na miaadn so lalangan ko da pn kaadn o sogoan a paliogat, na aya ongangn a zabotn san manga oripn o Allāh , na so lalangan na lalayon pphakambowat ko sayi a pkhababayaan o manosiya, sabap roo na margn a pananggilaan a di so sogoan, ka kagiya so sogoan na lalayon sii pphakambowat ko shayi a di pkhababayaan o ginawa o manosiya, sabap roo na ba bo tgtgla so manosiya sa kipnggolalann iyan on, so pman so lalangan na ba bo gagalnkngi so manosiya ka khabayaan iyan nggolwala sabap sankoto a waraan a inaloy tano, ago misabap roo na miakambowat so katharo a:
Sokon so isasapar a onga na mamis a kaggdama on o taw a sasaparan on.
Sabap sankoto a waraan o manosiya a pkhababayaan iyan nggolawla so nganin a isasapar on, na roo miakaokit so bodiok ago so gogo’ o Iblis sa inwaswasan iyan so Adam ago so Hawwa, sa kakan iran ko onga o kayo a isasapar kiran, ka aya tig iyan a sabap a kinisaparn rakano san, na o makakan kano ron na pmbaloy kano a manga malāikat ago khatatap kano ko sorga sa di kano ron dn phakaawa, sa dayaan iyo so dayaan a daa ikhapos iyan. Opama ka so Adam ago so Hawwa na manga baraakal siran na khapikir iran a so Iblis ko kabasa niyan kiran na giimamokhag, ka opama o bnar a sa dn sa makakan ko onga o kayo na pmbaloy a malāikat ago khatatap ko sorga, na ino ron da kan so Iblis ka an mabaloy a malāikat ago matatap ko sorga, sa ino niyan siran phakaadiadia a siran i phakakn iyan on o bnar a so kakana on na khatatap iyan so kaaadn ko sorga?.
Sabap sa so manosiya na waraan iyan a titiakhaan maana a madilapt i kanggalbk balabaw igira adn a kapiaan on sa di dn phamimikiran, na miabota o inam iran so akal iran sa da siran dn pamimikiran ko kabbnar o Iblis ko osiat iyan kiran ago kialipatan iran a so Iblis na ridoay ran, na so ridoay na mapiya i kapiya o osiat iyan na gioto na ikmat ago akal sa di bnar o ba adn a gona on a mapiya, na pinggagaanan iran so kakana ko onga o kayo a isasapar kiran so ka obaya on, na lomiawan siran ka diazg iran orian iyan na kian iran so onga niyan, samanoto na so kiasopak iran na mala a kasalaan on ka lomiawan siran ko tamana o Allāh , a so kaobaya on, na komian siran on pn.
Manga Oripn o Allāh, so Adam ago so Hawwa na sii ko katatago iran ko sorga, na aya nditarn iran roo na tihaya a masindaw, sa di ran khailay so awrat iran sabap sa so sindaw na ron phoon so kailay o mata, na so mata na di niyan khasonsong milay so sindaw a mabagr, gioto i sabap a andadn i katntng inka ko sindaw a mabagr na pkhapadng iyan so kailay o mata, na gowani a makakan siran ko onga o kayo a isasapar kiran so kaobaya on, na miakandosa siran ka siopak iran so lalangan o Allāh a Rabbul Alamin, na so kiadosa iran na miapadng so sindaw a mandiditar iran, na miatalandiang siran sa tarotop a katinggalawas, na miapayag so awrat iran a dowa kataw, na sabap roo na miapananggkir iran so manga raon a kayo ko sorga sa aya iran miabaloy a nditarn a minisapng iran ko awrat iran, pitharoo Allāh a:
فَأَكَلاَ مِنْهَا فَبَدَتْ لَهُمَا سَوْءَاتُهُمَا وَطَفِقَا يَخْصِفَانِ عَلَيْهِمَا مِنْ وَرَقِ الْجَنَّةِ وَعَصَى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوَى ,
ثُمَّ اجْتَبَاهُ رَبُّهُ فَتَابَ عَلَيْهِ وَهَدَى (طه 121-122)
Na komian siran a dowa kataw sankoto a kayo na miapayag kiran so awrat iran (ko kiapadng o tihaya a nditarn iran) na pinggalbk iran a kapphanankir iran a dowa kataw ko manga raon a kayo ko sorga (a bialoy ran a aya iran nditarn) sa sianka o Adam so (lalangan o) Kadnan iyan na miadadag, oriyan iyan na pinili skaniyan o Kadnan iyan (sa miabaloy skaniyan a Nabi) na piakatawbat iyan ago tioro iyan (Ta Ha 121-122)
Sii sankanan a kaposan a ayat na inaloy o Allāh , a tinindos iyan ago pinili iyan so Adam ko kiabaloy niyan a Nabi na piakatawbat iyan ago tioro iyan, aya maana oto na sii ko kiapakasogok o Adam sa dosa na da skaniyan pn mabaloy a nabi, ka so Nabi o Allāh , na pindiara a di makapndosa ago di niyan khasopak so lalangan o Kadnan iyan.
Manga Oripn o Allāh, kadadalman anan sa ongangn a madalm, a so manosiya na waraan iyan a pzapngan iyan so awrat iyan, a gioto so piamalongan ko basa Mranaw aya maana niyan na siapngan, ka kagiya so kapkhatalandiang na pphakitadman iyan so dosa, a so kiapakasopak o Adam ago so Hawwa ko sogoan o Allāh , gioto i sabap a so manosiya na pphagmaan iyan so dosa niyan sa pzapngan iyan oba katokawi sa datar o kapzapngi niyan ko awrat iyan, ka so kapkhatokawi ko dosa o manoiya na datar o ba pkhatalandiang ko manga taw a pphakatokaw ron, sabap roo na mabagr a khoyaptaan o dosa ago so awrat (piamalongan) sa so kasawai ko dosa na datar o kasawai ko awrat a palaya dn oto pphagmaan o manosiya ka magpda a di pmblag, ago apiya sii ko basa Arab na magpda siran sa pakaasal ka so awrat na pmbthowan sa saw’ah na so dosa na pmbthowan sa sayyi’ah a palaya siran phoon ko pakaasal a so katharo a sū’ a makatotoro sa maana a marata, so kailaya ko awrat na marata a ipkhagowad o khiawrat on, na so katokawi ko dosa na pagrg a ipkhaya o khirk on samanoto na bnar a palaya dn marata a phoon ko katharo a marata.
Manga Oripn o Allāh, pitharoo Allāh a:
يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاسًا يُوَارِي سَوْءَاتِكُمْ وَرِيشًا , وَلِبَاسُ التَّقْوَى ذَلِكَ خَيْرٌ ,
ذَلِكَ مِنْ آيَاتِ اللهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ (الأعراف 27)
Hay mbawataan o Adam mataan a piakatoronan ami skano sa nditarn a khasapngan iyan so manga awrat iyo, ago manga parahiasan a manga bombol a papanok, na so nditarn a kalk ko Allāh na gioto i mapiya, gioto na pd ko manga tanda o Allah ka an siran makapananadm (al A’raf 27)
Sii sankanan a ayat na dowa a inaloy o Allāh a nditarn a piakatoron iyan ko mbawataan o Adam, paganay ron na nditarn a barandiya, ika dowa na nditarn a rahasiyan, so nditarn a barandiya na izapng ko lawas ago badan o manosiya a barandiya, na so nditarn a rahasiyan na izapng ko awrat o manosiya a rahasiyan agioto so dosa niyan ko kasopaka niyan ko sogoan o Allāh . Ogaid na pitharoo Allāh a so nditarn a kalk ko Allāh na aya lbi a mapia, sabap sa mapiya i kandiditar ka sa manga kaing a kasotraan na talandiang ka ko manga taw amay ka taw ka a baradosa a darowaka, na mapiya pman mianariringan i nditarn ka na amay ka taw ka a maalkn ko Allāh , na mandn so aya nditarn ka na tihaya a mapiya. Sabap roo na pitharoo as Shafii a:
Kna o ba paawing o kampilan a phamitas a kababaloy niyan a sarisa i tanggoban.
Manga Oripn o Allāh, sii sankanan a timbangan a inaloy tano na miakambowat so katharoo o maongangn a di bo dn pirapra i oyagoyag a bankay, na tanto dn a madakl a bankay a oyagoyag. Maana a so manga taw a manga baradosa na apiya antonaa i sowaan iran a kaplolomantikan ko kandiditaran ogaid na talandiang siran ko kailay o manga taw, sa datar o ba siran dn minikagm ko lopa sa minikoba siran on, na so manga bilangataw a kadodoanan ko tamok, apiya siran miamatay na mapiya i paras a kapkhailaya kiran ko tadm o pagtaw sabap ko kapiya o parangay a pkhidawag iran ko salakaw di salakaw.
Dostları ilə paylaş: |