· teleqraf və telefon şəbəkələri

12. Kod-impuls modulyasiyası.

Kod-impuls Modulyasiyası (KİM və ya PCM- Pulse Code Modulation) analoq siqnalları rəqəmsal rabitə kanalları vasitəsilə ötürmək üçün istifadə olunur.

Bu tip modulyasiya bir-birindən dt ilə ayrılmış vaxtlarda bir analoq siqnalın amplitudunu ölçmək və bu amplitudları rəqəmsal kodla kodlaşdırmaq üçün istifadə edilir. Dt dəyəri Kotelnikov teoremi ilə müəyyən edilir: 0-dan f₁ -ə qədər tezliklərdən ibarət olan hər bir {\displaystyle F(t)}F(t) funksiyasını istənilən dəqiqliklə bir-birinin ardınca 1/2(f₁) saniyədən bir gələn ədədlər vasitəsilə kəsilməz olaraq ötürmək olar,  {\displaystyle 1/(2f_{1})}1/2(f₁) kəmiyyəti dt adlanır. ISDN (İnteqrasiya Xidmətlər Rəqəmsal Şəbəkə) rəqəmsal kanallarında 4 kHz-a qədər tezlik diapazonu ilə səs ötürülməsi əsas götürülür və kodlaşdırma səkkiz (və ya yeddi) bit ilə aparılır. Beləliklə, sayma tezliyi (bayt ötürülməsi) 8 kHz-ə bərabərdir, yəni bitlər 64 kHz (və ya yeddi bit kodlama ilə 56 kHz) tezliklə ötürülür.

Analoq siqnalın A amplitudunu K rəqəmsal koda çevirərkən cihazların amplituda xarakteristikalarının qeyri-xəttiliyini nəzərə almaq və amplitudun artması ilə K-in A-dan monoton olaraq azalan asılılığını qurmaq lazımdır.

KİM-in növləri - delta modulyasiyası (DM), diferensial DM (DDM) və adaptiv DM (ADDM). Onlarda qonşu saymaların A1 və A2 amplitudlarındakı fərqlər ötürülür. Bu vəziyyətdə, DM A1-də modulyatorun girişindəki amplitud, A2 isə əvvəlki zaman anında ötürülən siqnala uyğun gələn nümunənin amplitududur. Fərqi göstərmək üçün cəmi 1 bit istifadə olunur (yəni, fərqin işarəsi ötürülür), buna görə də real dəyişikliklərlə müqayisədə ötürülən siqnaldakı dəyişikliklərdə "gecikmə" olmaması üçün kifayət qədər yüksək sayma tezliyi tələb olunur.

DDM DM-dən onunla fərqlənir ki, A1-A2 fərqinin işarəsi yalnız A1-in kvant səviyyələrindən birinə keçmək anında ötürülür. ADDM-də sayma addımları siqnal kəmiyyətinin dəyişməsi dinamikasına uyğunlaşdırılır.