[]

oseanın ədəblə dediklərini açıqdan-açığa, kobud şəkildə mənim üçün təkrar etdi. O, polad caynaqları ilə bağrımı yardı. Mən Delfina Nusingenin yanına nə üçün getmək istəyirəm? O, mənim niyyətlərimi hələ yenicə doğulduğu zaman duya bilmişdir. Bu quldur iki kəlmə ilə yaxşılığın nə olduğunu mənə başa saldı, halbuki mən bunu kitablardan və

insanlardan hələ öyrənə bilməmişdim. Əgər xoş əməl vicdanla sazişə girməyə yol vermirsə, demək, mən,

doğrudan da, öz bacılarımı qarət etmişəm?”
Rastinyak pul kisəsini stolun üstünə atdı. Oturub, başgicəlləndirən fikirlərə daldı.
“Xoş əmələ sadiq qalmaq ülvi bir iztirabdır! Bəli! Hamı xoş əmələ inanır, lakin buna riayət edənlər çox azdır! Xalqlar azadlığa pərəstiş edirlər, lakin yer üzündə azad xalq varmı? Mənim gəncliyim hələ buludsuz səma kimi təmizdir, lakin sən böyük bir şəxs, yaxud varlı bir adam olmaq fikrindəsən, halbuki bu, şüurlu olaraq yalan satmaq, əyilmək, surünmək, yenə ayağa durmaq, yaltaqlıq etmək, saxtakarlıq göstərmək demək deyildir ? Məgər bu, vaxtilə əyilən, sürünən, yalan satanların qarşısında könüllü surətdə lakey olmaq demək deyildir ? Onlara yoldaş olmaq üçün əvvəlcə onlara xidmət göstərmək lazımdır. Yox, yox! Mən namusla, inamla çalışmaq istəyirəm. Mən gecəni gündüzə qatıb işləməyə hazıram, mən öz sərvətimlə yalnız öz zəhmətimə borclu olmaq istəyirəm. Bu yol varlanmaq üçün ən uzun yol olsa da, hər axşam başımı yastığa sakit qoyacağam, heç bir pis niyyətlə beynimi yükləməyəcəyəm. Öz həyatına baxdığın zaman, onu zanbaq çiçəyi kimi təmiz və pak görməkdən də gözəl şey ola bilərmi?! Həyat – nişanlım, mən də onun adaxlısıyam. Votren on il ailə həyatından sonra nələr baş verdiyini mənə göstərdi. Lənət şeytana! Başım gicəllənir. Mən heç nə düşünmək istəmirəm. Mənim ən ağıllı rəhbərim qəlbimdir”.
Ejenin dalğınlığını dərzinin gəldiyini xəbər verən yoğun Silviyanın səsi pozdu. Rastinyak, əlinlbə iki pul kisəsi, dərzinin qabağına çıxdı, o, bu hadisəyə heç də təəssüf etmirdi. Axşam paltarını bədəninə ölçdükdən sonra təzə gündüz paltarını geyindi, görünüşü tamam dəyiş .
Öz-özünə:
– Mən qraf de Traydan geri qalmayacağam, – dedi, – nəhayət, mən də oxşadım! Bu Qorio ata Ejenin otağına daxil olaraq:

^{– Cənab Ejen, – dedi, – siz madam}