[]

nəqşlərinə bir növ bənzəyişi var: bu son nəqşlər əsas işdən daha çox vaxt lələb edir.
Delfina təəccüblə soruşdu:
– Siz hələ geyinməmisiniz?
– Baronessa, sizin atanız...
Delfina Ejenin sözünü kəsərək:
– Yenə atam! – dedi. – Xahiş edirəm, qızlıq vəzifəmi mənə öyrətməyin Mən atamı çoxdan tanıyıram,

Ejen, bu barədə bir kəlmə də danışmayaq! Siz geyinməyincəyə qədər mən sizə qulaq asmayacağam.

Tereza mənzilinizdə hər şeyi sizin üçün hazırlamışdır. Karet hazırdır, gedib tez qayıdarsınız. Atam

barəsində yolda danışarıq. Bir az tez yola düşmək lazımdır, yoxsa bala saat on birdən tez çata bilmərik.
– Baronessa...
– Yox, yox, bir kəlmə də olmaz, tez gedin...
Delfina bu sözləri söylər-söyləməz, boyunbağısını taxmaq üçün buduara qaçdı.
Tereza isə kübar ata qatilinin hərəkətlərinə mat qalan Ejeni otaqdan çıxara-çıxara:
– Cənab Ejen, – dedi, – tez olun, baronessanı hirsləndirərsiniz.
Rastinyak kədər-qüssə içində geyinmək üçün yola düşdü. Onun nəzərində kübarlar cəmiyyəti çirkab dəryasına bənzəyirdi: ayağının ucunu bu çirkaba basar-basmaz, adam boğaza qədər ora qərq olur. Ejen öz-özünə deyirdi: “Bu cəmiyyətin bütün cinayətləri xırdadır. Votren daha əzəmətli görünür”.
Artıq Rastinyak cəmiyyətin üç əsas bələd idi: İtaət, Mübarizə və Qiyam – ilə, übar cəmiyyət və Votren. Ejen hansının yaxşı olduğunu təyin edə bilmirdi. İtaətkarlıq ürək darıxdıran bir şey, iyam qeyri- mümkün, übarizənin nəticəsi isə şübhəli idi. O, yenə öz ailəsini yada saldı: bu sakit həyatın saf qayğıları yadına düşdü, ondan heç bir şey əsirgəməyən ata-anası, bacıları ilə keçirdiyi günlər gözləri qarşısında canlandı. Onun üçün əziz olan bu adamlar ailə ocağının təbii qanunlarına tabe olur, kamil, əbədi, mənəvi iztirablardan uzaq səadətlərini ancaq buna bağlayırdılar. Bütün bu xoş niyyətlərinə baxmayaraq, təmiz qəlblərin etiqadını Delfina qarşısında etiraf etməyə, məhəbbət naminə onu düz yola çağırmağa Ejenin cəsarəti çatmırdı. O, özünü yenidən tərbiyə edir və bu tərbiyənin səmərəsi artıq görünürdü: artıq onun məhəbbəti də xudpəsənd idi. O, Delfinanın təbiətini artıq anlayır, atasının cənazəsi üzərindən belə adlayaraq bala gedə biləcəyini hiss edirdi. Lakin onun əxlaq dərsi vermək üçün qüdrəti, savaşmaq üçün cəsarəti, Delfinadan ayrılmaq üçün qəhrəmanlığ