İşverenlerin hak edişlerinin ödenmesini Kuruma İPC, prim ve prime ilişkin borçlarının olmaması şartına, teminatlarının iadesini ise ihale konusu işle ilgili olarak Kuruma borçlarının olmaması şartına bağlamıştır.
İşverenlerin, bu kuruluşlar nezdindeki her çeşit alacak, teminat ve hak edişlerinde işçi ücreti alacakları ayrık tutulmuş olup, kalan kısım üzerinden yapılacak her türlü devir, temlik ve el değiştirme, işlemlerinin Kurum alacaklarını karşılayacak kısımdan sonra ancak kalan kısım üzerinden hüküm ifade edeceği hükme bağlanarak Kurum alacağı garantiye alınmıştır.
Ayrıca aynı maddenin dördüncü fıkrası ile de bu kuruluşlar geçici iskân veya yapı kullanma izin belgesi vermeden önce yapılan inşaat dolayısıyla, diğer kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar ve bankaların ise BKK ile belirlenecek işlemlerinde Kuruma borçlarının bulunmadığına dair belge istemekle yükümlendirilmiş bulunmaktadır.
Kanun koyucu, bu yükümlülükler yerine getirilmeden madde metninde öngörülen hükmün dışında işlem tesis eden ilgililer hakkında genel hükümlere göre idarî ve cezaî işlem yapılacağı belirtilerek kamu alacağı garanti altına alınmıştır.
4- ASGARİ İŞÇİLİK UYGULAMASINDA ÖN İŞLEMLER
4- ASGARİ İŞÇİLİK UYGULAMASINDA ÖN İŞLEMLER
4.1.Kurumun asgari işçilik uygulama yetkisi:
İşverenin, işin emsaline, niteliğine, kapsam ve kapasitesine göre işin yürütümü açısından gerekli olan sigortalı sayısının, çalışma süresinin veya prime esas kazanç tutarının altında bildirimde bulunduğunun tespiti halinde;
İşin yürütümü açısından gerekli olan asgarî işçilik tutarı; yapılan işin niteliği, kullanılan teknoloji, işyerinin büyüklüğü, benzer işletmelerde çalıştırılan sigortalı sayısı, ilgili meslek veya kamu kuruluşlarının görüşü gibi unsurlar dikkate alınarak tespit edilir.
Söz konusu tespitler, Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurları tarafından yapılır.
Kamu idareleri, döner sermayeli kuruluşlar kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar ile bankalar tarafından ihale mevzuatına göre yaptırılan işlerden ve özel nitelikteki inşaat işlerinden dolayı işverenler tarafından yeterli işçiliğin bildirilip bildirilmediği Kurumca araştırılır.
Yeterli işçiliğin bildirilmediği tespit edilirse eksik bildirilen işçilik tutarı faaliyet süresinin son ayına mal edilir ve hesaplanan prim tutarı, GC.GZ. ile birlikte bir ay içinde ödenmek üzere işverene tebliğ edilir.
Tebliğ edilen prim.GC. ve GZ.nın ödenmesi veya ödeneceğinin yazılı olarak taahhüt edilmesi halinde borç kesinleşir.
Taahhütname ile üstlenilen ödeme yükümlülüğü yerine getirilmezse, 88 inci ve 89. md.ler uyarınca işlem yapılır.
Tebliğ edilen prim, GC. ve GZ.nın ödenmemesi, taahhütname verilmemesi, bildirimde bulunulmaması veya Kurumca işyerinin denetlenmesine gerek görülmesi durumunda Kurumun denetim ve kontrol memurlarınca inceleme yapılır.
Kuruma bildirilmediği tespit edilen asgarî işçilik tutarı üzerinden re’sen tahakkuk ettirilen sigorta primleri, GC. ve GZ. ile birlikte işverene tebliğ edilir.
Kuruma bildirilmediği tespit edilen asgarî işçilik tutarı üzerinden re’sen tahakkuk ettirilen sigorta primleri, GC. ve GZ. ile birlikte işverene tebliğ edilir.
İtirazın reddi halinde işveren, kararın tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde yetkili iş mahkemesine başvurabilir.
Mahkemeye başvurulması, prim borcunun takip ve tahsilini durdurmaz.
4.3. Denetim ve kontrol memurlarınca ipc. önerilmesi,
Denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurlarınca, Kuruma asgarî işçilik tutarının bildirilmediği tespit edilen işyerleri hakkında ayrıca 102/1- (d) bendi ile (e) bendinin (4) numaralı alt bendi uyarınca idarî para cezası uygulanır.
4.4.. Kamu kurum ve kuruluşlarının bildirim zorunluluğu,
Kamu idareleri, döner sermayeli kuruluşlar kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar ile bankalar, 5510 sk. nun 85 inci maddesinin uygulanmasıyla ilgili olarak Kurumca istenilecek bilgileri ve belgeleri yazılı olarak en geç bir ay içinde vermeye mecburdur.
4.5. Asgari işçilik tespit komisyonunun oluşturulması,
Kuruma yeterli işçilik tutarının bildirilip bildirilmediğinin araştırılmasında, işin yürütümü için gerekli olan asgarî işçilik tutarının tespitinde dikkate alınacak asgarî işçilik oranının saptanması ve asgarî işçilik oranlarına yapılacak itirazların karara bağlanması amacıyla Kurum bünyesinde; Kurum teknik elemanlarından dört üye, Yönetim Kurulunda temsil edilen işçi ve işveren konfederasyonlarınca görevlendirilecek iki üye, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinden bir üye olmak üzere toplam yedi teknik elemandan oluşan, Asgarî İşçilik Tespit Komisyonu kurulur.
