1. Ayrı-ayrı enerji məhsullarının (əmtəələrin) balanslarının tərtibinə dair Müqəddimə

İstilik nasosları – istiliyin ətraf mühiti daha aşağı temperaturlu sahələrdən ətraf mühiti daha yüksək temperaturlu sahələrə ötürülməsi üçün olan qurğulardır. Məsələn, bu nasoslar binaların daxili hissələrinin qızdırılması məqsədilə binaların ətrafından istiliyin alınması (çıxarılması) üçün istifadə olunur.

Elektrik suqızdırıcı qazanlar isti suyun alınmasında və binaların qızdırılması üçün buxarın alınmasında və ya ucuz elektrik enerjisi (adətən, su elektrik enerjisi) olan ölkələrdə digər məqsədlər üçün istifadə olunur.

Elektrik və istilik enerjisinin xalis istehsalı – istehsalçı stansiyada istifadə olunmuş və itirilmiş enerji nəzərə alındıqdan sonra istehsal müəssisəsindən tədarük olunmuş enerjidir (miqdardır, həcmdir).

Təkrar istilik (yanacaqların yandırılması hesabına istehsal olunan) üçün xalis istehsal – stansiyadan satılan istiliyin miqdarıdır. Başqa sözlə, təkrar istilik üçün ümumi və xalis istehsalın qiymətləri bərabərdir.

Təchizatın və istehlakın əsas elementləri ilə elektrik və istilik enerjisinin yekun balansı, enerji, sənaye və digər sektorlarda özəl ehtiyaclar üçün elektrik və istilik enerjisi istehsal edən müəssisələrin elektrik və istilik enerjisinin xalis istehsalı üzrə hesabatlar da əks olunur.

İstilik-elektrik stansiyalarında elektrik və istilik enerjisinin istehsalı üçün istifadə olunmuş yanacağın miqdarı üzrə hesabatların ayrılması üçün, istehsal olunmuş iki enerji növü arasında istehlak olunmuş yanacağın ümumi miqdarının bölünmə metodu (üsulu) tələb olunur. İstilik-elektrik stansiyalarında elektrik və istilik enerjisinin istehsalı üçün istifadə olunmuş yanacağın miqdarı bölündükdən sonra isə istilik enerjisinə aid olan yanacağın miqdarı mütənasib şəkildə onun ümumi istehsalından satılmış istilik enerjisinin miqdarına bölünür.

Elektrik enerjisi üzrə statistik məlumatları qiqavatt-saatla (QVt.saat), istilik enerjisi üzrə isə teracoulla (TC) göstərmək lazımdır. Lakin, istehlak olunmuş miqdar bərk və maye yanacaqlar üçün min tonla (10³ t) və teracoulla, qazabənzər yanacaqlar üzrə isə teracoulla göstərilməlidir. Bütün qiymətlər tam ədədə qədər yuvarlaqlaşdırılmalıdır, mənfi ədədlər olmamalıdır.

İstehsal haqqında bütün məlumatlar istifadə olunmuş yanacağı, istehsal növünü və stansiyanın növünü nəzərə almaqla göstərilməlidir. İstilik enerjisinin ümumi istehsalı – istehlak olunmuş və satılmış istilik enerjisinin miqdarıdır.