1. Bakteroloji silahlar

36. Kimyəvi silah
Kimyəvi silahlardan istifadə beynəlxalq konvensiyalarla qadağan edilir.Lakin,kimyəvi təhlükə mənbələri hələ də qaımaqdadır.Bu terror aktı,kimya müəssisələrində qəza,dünya birliyi tərəfindən nəzarət olunmayan ölkə tərəfindən aqressiya və s. ola bilər.
Kimyəvi silah-kütləvi qırğın silahı olub,bəzi kimyəvi birləşmələrin(zəhərli maddələrin) insan orqanizminə toksiki təsir etməsinə əsaslanır.Zəhərləyici maddələr və onların döyüş məqsədilə tətbiq vasitələri kimyəvi silah adlanır. Kimyəvi silahın əsasını zəhərləyici maddələr (ZM) təşkil edir. Zəhərləyici maddələr (ZM) hərbi,sənaye və təsərrüfat obyektlərinə qarşı işlədilərkən qoşunların şəxsi heyətlərini,fəhlələri, qulluqçuları, əhalini sıradan çıxaran, yaxud onların döyüş və əmək qabliyyətinin zəifləməsinə, heyvanların zədələnməsinə, habelə bitkilərin məhvinə səbəb ola bilən xüsusi kimyəvi birləşmələrdən (zəhərli maddələrdən) ibarətdir.
Kimyəvi silahın ən vacib xüsusiyyətləri aşağıdakılardır.
• maddi sərvətləri məhv etmədən canlı qüvvələri zədələmək imkanı. ZMin
maddi sərvətlərə təsiri onların zəhərlənməsi ilə məhdudlaşır ki,bu da onlardan
istifadəni çətinləşdirir;
• zəhərlənmənin sürətlə baş verməsi və zədələnmənin ağır olması
• istehsalın nisbətən ucuz başa gəlməsi.
Məlum olan bütün zəhərləyici maddələr orqanizmə təsirinin xarakterinə
görə (toksikoloji təsnifat), döyüş təyinatına və ərazidə zəhərlənmənin
davamlılığına görə (taktiki təsnifat) qruplara ayrılır.


37.Fövqəladə hallarda əhalinin köçürülməsi
Köçürmə (təxliyə, evakuasiya) - adamların həyatı və fəaliyyəti üçün təhlükə yaranan rayonlardan əhalinin mütəşəkkil surətdə çıxarılıb (nəqliyyatda və piyada) təhlükəsiz rayonlarda (zonalarda) yerləşdirilməsi üzrə tədbirlər kompleksidir.
Evakuasiya – latın sözü evacuatio sözündən götürülmüşdür, evacuare -boşaltmaq, çıxartmaq deməkdir.
Köçürmə tədbirlərinin yerinə yetirilməsi fövqəladə hallarda əhalinin mühafizəsinin ən səmərəli üsullarından biridir.Köçürmə tədbirləri həm sülh dövründəki fövqəladə hallarda (təbii fəlakətlər, qəzalar və katastrofalar zamanı), həm də müharibə dövrünün fövqəladə hallarında (müasir kütləvi qırğın vasitələri işlədilərkən) əhalinin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün həyata keçirilir.
Təhlükəsiz zona — düşmən basqını gözlənilən dərəcəli şəhərlərin və əlahiddə obyektlərin ətrafında ehtimal olunan dağıntı zonalarından və digər təhlükəli rayonlardan kənarda əhalinin qəbul edilməsi, yerləşdirilməsi və yaşaması üçün yararlı olan ərazidir.
Köçürmə tədbirləri əhalini təhlükəli sahələrdən (zədələmə ocaqlarından)təhlükəsiz rayonlara vaxtında çıxarmağa və bununla da fövqəladə halların təsirindən törəyən tələfatı maksimal dərəcədə azalmağa imkan verir.Daşkənddə zəlzələ, Sabirabad, Salyanda daşqınlar, İsmayıllı və Bayılda sürüşmə və digər fövqəladə hallarla əlaqədar olaraq köçürmə tədbirləri həyata keçirilmişdir.
Köçürülmənin mahiyyəti ondan ibarətdir ki, iri şəhərlərdən, vacib obyektlərdən və təhlükəli sahələrdən əhali əvvəlcədən çıxarılıb şəhərdənkənar zonadakı az təhlükəli rayonlarda yerləşdirilir. Bunun sayəsində iri şəhərlərin əhalisinin sayı dəfələrlə azaldılır, şəhərlərdə qalan (vacib obyektlərdə işlədilən) adamların mühafizə qurğularında daldalandırılması işi yüngülləşir, müasir qırğın vasitələrinin təsirindən baş verə biləcək tələfatı maksimal dərəcədə azaltmaq imkanı yaranır.
Zamandan asılı olaraq təhlükəli zonadan köçürülmə tədbirləri 2 cür həyata
keçirilir:
• Qabaqcadan • Təcili (Bunu ayrı ayrı özünüz yazıb izah edərsiz)
Miqyasından asılı olaraq təhlükəli zonadan köçürülmə 2 yerə ayrılır.
• Lokal
• Yerli
Lokal köçürülmə. Fövqəladə hal baş vermiş və ya baş verəcək ərazi - şəhər mikrorayonları və ya kiçik tipli yaşayış məntəqələri olarsa bu növ köçürülmə həyata keçirilir. Belə halda köçürülməli əhalinin və obyeklətrin personalının sayı on nəfərdən minə kimi ola bilər. Onları ən yaxın yaşayış məntəqələrində və şəhərin fövqəladə haldan zərər çəkməmiş rayonlarında yerləşdirirlər. Yerli köçürülmə. Fövqəladə zona - aralıq şəhərlər, böyük şəhərlərin ətraf rayonları, şəhərin özlərində olan zaman bu növ köçürülmə həyata keçirilir. Belə halda köçürülməli əhalinin və obyektlərin personalının sayı bir neçə mindən yüz münə qədər ola bilər. Köçürülənlər isə daha uzaq şəhər və ya digər zonalara yerləşdirilirlər.