1 Beynəlxalq sistemin anlayışı

Əks-tədbir özlüyündə hüquq pozuntusudur. 
~ Represali - Hüquq pozuntusuna qarşı hüquq pozuntusu 
~ Returtsiya – Qeyri-dostluq aktına qarşı qeyri-dostluq aktı 
REPRESALİ 
Silahlı represalilər, hərbi represalilər.
Hərbi represalilərin həyata keçiurmək üçün müəyyən şərtləri var 
1) Dövlətin məsuliyyətini aradan qaldırma halları 
2) Fors-major situasiyası 
3) Son zərurət situasiyası 
Qeyd
: Məsuliyyətin həcmi dərsində-əgər hüquq pozuntusu bir neçə delikvent dövlət həyata 
keçirdiyi hüquq pozuntusu həcmində reallaşdırır. Hər bir delikvent dövlətin təqsirinə görə 
məsuliyyəti müəyyən olunur. Əgər dövlətlərin 1-1 təqsirini müəyyən etmək mümkün deyilsə hər 
bir dövlət arasında məsuliyyətinin həcmi bölünür 
Son zərurət- Hər hansı bir dəniz gəmisi hər hansı səbəbə görə məcburi başqa dövlətin 
ərazisinə eniş etməli olur ya da ərazi sularına son zərurətdir 
Fors-major- Zəlzələ daşqın nəticəsində dövlət öz öhdəliyini yerinə yetirməyib burda 
dövləti məsuliyyətdən azad edir:
Raziliq, Ozunumudafie, Felaket 

---

42) Diplomatik və konsul fəaliyyətini tənzimləyən Beynəlxalq hüququn prinsip və normalar 
Diplomatiya hüququ uzun müddət adət normalarına əsaslanmışdır. Bu sahədə ilk çoxtərəfli 
müqavilə 1815-ci il Vyana reqlamentidir. Vyana Reqlamentinə əsasən diplomatiya praktikasında ilk 
dəfə olaraq diplomatik rütbə və dərəcələr ümumiləşdirilmişdir. Səfir, elçi və işlər müvəkkilləri kimi 
diplomatik dərəcələr müəyyən olunmuşdur. Vyana Reqlamentinin ikinci maddəsinə əsasən ancaq 
səfirlər, elçilər və onlarla bərabər dərəcəli nümayəndələr dövlət başçısının nümayəndələri sayıla 
bilər.Onlar dövlət başçısının adından olduğu ölkənin dövlət başçısının nəzdinə təyin edilirlər. İşlər 
müvəkkilləri isə xarici işlər nazirləri nəzdinə göndərilirlər.