2. EKONOMETRIK MODEL PARAMETRLARINING IQTISODIY TAHLILI VA ELASTIKLIK KOEFFITSIENTLARINI HISOBLASH. Regressiya tenglamasini koffitsentlarini mohiyatlik darajasini tekshirish uchun, Styudent mezoni yordamida kuyidagi formula orqali hisoblanadi:
bu yerda
(7.18)
Har bir parametrga mos kelgan qiymatlari hisoblanadi va kabul ko‘riladi. Mezonning nazorat qiymati Styudent taqsimotining jadvalidan aniqlanadi.
Agar biror parametr uchun bo‘lsa, u holda bu parametr qabul qilingan daraja bilan ahamiyatli hisoblanadi. Ijtimoiy-iqtisodiy tekshirishlarda ahamiyatilik darajasi uchun 0,05 olinadi, ya’ni ko‘rsatkichlarning ahamiyatli bo‘lish ehtimoli;
ga teng.
Styudent taqsimotining jadvaliga ko‘ra ozodlik darajasi ko‘rsatkichining soni ga teng.
Regressiya tenglamasini tahlil qilishda elastik koeffitsientlaridan foydalaniladi. Bu koeffitsient omil belgining o‘rtacha necha foiz o‘zgarishini ifodalaydi:
(7.19)
bu yerda
(7.20)
Agar natijaviy va omil belgilarining ko‘shimcha o‘sish sur’atlari bir xilda bo‘lsa, u holda elastik koeffitsienti birga teng bo‘ladi .
Agar omil belgining ko‘shimcha o‘sish sur’ati natijaviy belgining ko‘shimcha o‘sish sur’atidan yukori bo‘lsa, u holda bu koeffitsient birdan kichik buladi va aksincha .
Faqat bog‘lanishning ko‘rsatkichli ifodasi uchun elastiklik koeffitsienti o‘zgarmas miqdor bo‘ladi, ya’ni .
3. VAQTLI QATORNING AVTOKORRELYATSION FUNKSIYASI.
4. PROGNOZLASH USULLARI VA ULARNING TURLARI. Prognozlash masshtabiga ko‘ra makroiqtisodiy va mikroiqtisodiy prognozlarga ajratiladi.
Normativ prognoz bo‘lajak maqsadlarga erishish uchun tizimni rivojlanish yo‘nalishlarini va muddatlarini aniqlaydi (belgilaydi). Maqsad qilingan holatga tizim erishish uchun, ta’sir etuvchi omillarga qanday o‘zgarishlar kiritish zarur? Boshqa so‘z bilan aytganda qanday qilib maqsadga erishish mumkin?
