Jismoniy mashqlar bilan shug`ullanishga odatlantirish. Bu odat, ayniqsa, hozirgi zamondoshlarimiz uchun zarur. U kam harakat qilish, organizmga jismoniy yukning kamligi, harakat tanqisligini yengish muammosini hal qiladi, mustaqil jismoniy mashq bilan shug`ullanish mashg`uloti uchun vaqt topishga o`rgatadi.
Jismoniy qiyinchiliklarni yengish qobiliyatini tarbiyalash. Ko`pchilik harakat faoliyatlarini o`zlashtirish ma’lum darajadagi tavakkalchilikni, maksimal jismoniy va psixik zo`riqishni talab qiladi, katta yuklamani organizm sarflagan quvvatini tiklab ulgurmagan sharoitda bajara olishga – chidashga o`rgatadi.
Gigienik malaka va odatlarni tarbiyalash. Jismoniy mashqlarning samaradorligi asosan gigienik omillardan to`g`ri foydalanish bilan bog`liq. Harakat faoliyatlarini o`rgatish jarayoni ish tartibiga, ovqatlanish, uyqu tartibiga rioya qilishni tarbiyalash, badanni parvarishlash va boshqalarni o`z ichiga oladi.
Bilet – 5
1. Sport mashg`ulotlarini vositalarining har biriga tarig bering Jismoniy madaniyat vositalarini turkumlarga ajratish; Jismoniy mashqlarni klassifikatsiya qilish – uni turkumlash, xillash demakdir. Jismoniy tarbiya tizimlarining tarixiy tahlili shuni ko’rsatadiki, jamiyatning rivojlanish bosqichlarida jismoniy mashqlar tanlash va turkumlashda o’sha jamiyat uchun progressiv va tarbiya vazifasini bajarishga mos keladiganlarigagina e’tibor berilgan.
Tarixiy rivojlanishning turli bosqichlarida tarbiyaning maqsad va vazifasi o’zgarib turgan, demak, jismoniy tarbiya tizimi ham o’zgargan, bu esa uning omillarining ham o’zgarishiga sabab bo’ldi.
Avstriya pedagoglari klassifikatsiyasi ham keng kamrovli emas edi.
Jismoniy mashqlarning original klassifikatsiyasini rus anatomi, vrachi, pedagogi P.F.Lesgaft ishlab chiqib, maktab yoshidagilarda jismoniy tarbiyani amalga oshirish uchun mo’ljal-ladi va quyidagicha asosiy guruhlarga bo’ldi: 1. Sodda mashqlar. 2. Murakkab mashqlar yoki yo’qlamaning ortishi bilan bajari-ladigan mashqlar. 3. Fazodagi holatiga yoki musqo’l ishining bajarilish vaqtiga ko’ra bajariladigan mashqlar. 4. Texnik jihatdan qiyin, tizimli ravishda bajariladigan mashqlar. Mashqlarning turkumlanishi ko’rsatib turibdiki, P.F. Lesgaft klassifikatsiyasi didaktik printsiplarga yo’naltirilgan. Lekin bu ham jismoniy tarbiya tarixiy omillarini to’laqonli o’z tarkibiga sigdira olmagan. Hozirgacha to’liq ilmiy asoslangan jismoniy mashqlar klassifikatsiyasi mavjud emas. Sobiq sovet jismoniy tarbiya tizimi ham bu vazifani uddalamadi.
