1-лаборатория иши

2. Asbobning tuzilishi
Asbob ichiga tekshirilayotgan suyuqliklar qo’yilgan (glitserin, paxta yog’i va suv) uchta slindrdan iborat qurilmadan tuzilgan. Har bir silindrda bir-biridan h masofada joylashgan ikkita d₁ va d₂ belgilar bor.

2-расм


Ishni bajarish tartibi
1. Suyuqlikka tashlanayotgan sharchaning diametrini mikrometr yordamida 0.01 mm aniqlikkacha o’lchanadi .
2. Sharchani silindr ichidagi suyuqlikka tashlanadi (bunda sharchani mumkin qadar silindr o’qiga va suyuqlik sirtiga yaqin tashlash kerak).
3. Sharcha silindrdagi d₁ belgi to’g’risidagi o’tayotgan paytda sekundomer yurg’izib yuboriladi va d₂ ning to’g’risidan o’tayotganda to’xtatiladi. Bu bilan sharchaning d₁ dan d₂ gacha bo’lgan masofa ,h ni o’tish uchun ketgan vaqti o’lchangan bo’ladi (3-rasm).
4. Shkalali chizg’ich yordamida d₁ bilan d₂ belgilar orasidagi masofa o’lchanadi. Tajriba har bir suyuqlik uchun kamida 5 ta sharcha bilan bajariladi.
Eslatma: agarda sharcha silindr devorlariga tegib tushayotgan bo’lsa, yoki atrofida havo pufakchalari bo’lsa, bu sharcha bilan o’tkaziladigan tajriba hisobga olinmaydi.
5. va t larning qiymatlarini bilgan holda suyuqlikning ichki ishqalanish koeffitsientini (8) formuladan foydalanib aniqlanadi, va jadvaldan olinadi. Topilgan natija quyidagi jadvalga yoziladi.

№

d, m

r,m

h, m

t, s

η

ηo’r

∆η

∆ηo’r