1. Mavzu. O’zbekiston Respublikasi ta’lim tizimi. Pedagogika sha
Yaxlit pedagogik jarayon tushunchasi va uning tuzilishi. Tizim atamasi ikki xil ma’noda ishlatiladi. Ular: tizim – xossa sifatida; tizim – ob’ekt sifatida. SHaxsiy kompyuterlar asosida lokal va ko’p pog’onali hisoblash tarmoqlari yaratilmoqda va ularni joriy etish ijobiy natijalar beradi.
Hisoblash tarmoqlari o’zida ma’lumotlarga ishlov berishning yaxlit kompyuter tizimlari (YaKT)ni mujassamlashtiradi. Ma’lumotlarga ishlov berishning YaKT ma’lumotlarni tasvirlashning yagona usuliga, tizim kompyuterlari bilan foydalanuvchi o’rtasidagi o’zaro munosabatning yagona usuliga asoslangan hamda mutaxassislarning va ularning professional ishlarida axborotga va hisoblashga bo’lgan talabini qondiruvchi murakkab-texnologik va dasturiy majmuadir.
Tizim – ob’ekt sifatida juda murakkab va ma’lum shaklda tartiblangan (uzluksiz ta’lim tizimi, ta’lim-tarbiya jarayoni va shu kabilar) ichki tuzilmaga ega bo’lgan jarayonlarda namoyon bo’ladi va qaralayotgan jarayonni tizimiy o’rganishga imkoniyat yaratadi.
Tizim qo’yilgan maqsadlarga erishish maqsadida birlashgan, boshqaruv personalining xarakterlarini o’zaro muvofiqlashtirish va bir-biriga moslash sohalarida ishlatiladi.
Tizim, tizimiy tahlil va tizimiy yondashuv jarayonlarida muntazam foydalanilib boraveradi va tadqiqot ishlarini samarali olib borishning asosiy negizlaridan birini ta’minlaydi.
Tizim – xossa sifatida makon va zamondagi muayyan miqdordagi hamma tartiblangan unsurlardan va ularning ratsional kombinatsiyasidan tashkil topgan. Bu unsurlarning har biri butun ob’ekt faoliyatining muvaffaqiyatiga ta’sir etadi.
Tizim – ma’lum maqsad sari yo’naltirilgan yoki yagona ma’lum maqsad asosida ifodalangan o’zaro bog’liq manbalar (qism tizimlar, tizim elementlari) majmuasi yoki o’zaro ta’sir (qonuniyat) asosidagi qism tizimlar va tizim elementlari majmuasi.
MAQSADI: Muammoni bir butun qilib tadqiq etishga imkon yaratish.
VAZIFALARI: ta’lim jarayonini bir butun yaxlit tizim shaklida ifodalash; ta’lim-tarbiya jarayoniga «tizim yaxlit», «tizimiy yondashuv» tadqiqot usullarini joriy etishga imkoniyat yaratish.
Tizim ta’lim-tarbiya jarayonini tizim elementlari, qism tizimlar ko’rinishida ifodalab, kadr orasidagi aloqadorlikni o’rnatish orqali ta’lim-tarbiya jarayonidagi qonuniyatlarni ochish imkoniyatini yaratadi va mazkur jarayonlarni optimallashtirishga yordam beradi.
Tizim ta’lim-tarbiyaga oid muammolarni hal etishda «tizimiy tahlil», «tizimiy yondashuv», «ieraxik tizim» larga tegishli tadqiqot usullarini amaliyotga joriy etishda keng qo’llaniladi.
Tizim pedagogik texnologiyalarning istiqbolli variantlarini yaratishda va ularning zamon talabiga javob beradigan variantlar monitoringni ishlab chiqarishda doimo kerak bo’ladi.
Tizim Sistema (yun. Systeme - qismlardan iborat, butun) – o’zaro munosabat va aloqada bo’lgan muayyan yaxlitlikni hosil qiluvchi ko’p qismlar (elementlar) majmui.
Tushunchalar, taxminlar, nazariyalar, ilm, formatlashtirilgan mantiqiy tizimlar.
