1-qisim. Mexanika va molekulyar fizika

21.25.
 
Stol ustida yotgan 1 m uzunlikdagi chizg’ichni o’quchi vertikal holatga qo’ydi. Chizg’ich og’irligi 2 
N bo’lsa, o’quvchi qancha ish bajargan? 
21.26.
 
Massasi 80 g bo’lgan, 800 kg/m
3
zichlikdagi materialdan tayyorlangan sharcha suvda 50 sm 
chuqurlikda joylashgan. Ko’tarish paytida Arximed kuchi qancha ish bajaradi? 
21.27.
 
Zichligi 2600 kg/m
3
bo’lgan tosh suvdan ko’terilmqda. Tosh hajmi 10 sm
3
bo’lsa, uni 50 sm ga tekis 
ko’tarilganda bajarilgan ishni hisoblang. Qarshilik kuchini hisobga olmang. 
21.28.
 
Massasi 2 t bo’lgan yukni gidravlik pres yordamida ko’tarishda 400 J ish bajarildi. Bunda kichik 
porshen 10 ta yurish bajardi, yo’lining uzunligi 10 sm . Katta pershenni yuzi kichik porshenni yuzidan necha 
marta katta? 
21.29.
 
Massasi 50 kg bo’lgan marmar plita 2 m chuqurlikdan suv sirtiga ko’chmas blok yordamida tekis 
ko’tarildi. Plitani ko’tarish uchun zarur bo’lgan kuchning balargan ishini toping. Marmarning zichligi 2700 
kg/m
3
.
21.30.
 
Avtomobil to'g'ri chiziqli tekis tezlanuvchan harakat boshlab 
tezlikka erishdi. Ishqalanishni 
hisobga olmagan holda, avtomobil tezligi 0 dan 
gacha ortishda bajarilgan ish 
va 
dan 
gacha ortishda 
bajarilgan ish 
bo’lsa, ishlarni nisbati
ni toping.
Uchinchi daraja 
21.31.
 
Jism boshlang’ich tezliksiz erkin tushmoqda. Tushish vaqtining birinchi yarmida va ikkinchi yarmida 
og’irlik kuchining bajargan ishlari nisbatini toping.
21.32.
 
Massasi 1 kg bo’lgan jism erkin tushmoqda. Harakatning beshinchi sekundida og’rlik kuchining 
bajargan ishini toping . 
21.33.
 
Massasi 7 kg bo’lgan yuk arqon yordamida 1 m balandlikka ko’terildi: birinchi safar tekis, ikkinchi 
safar 2 m/s
2 
tezlanish bilan. Ikkinchi holda bajarilgan ish birinchisidan necha marta katta? Havoning 
qarshilik kuchini hisobga olmang. 
79

---

81