1-qisim. Mexanika va molekulyar fizika

26.48.
 
Radiusi 50 sm bo’gan siliq sfera kichik jism kichik jism turubdi (102-rasm). Qandaydir vaqt 
momentida jismga gorizontal va 2 m/s berildi. Sfera siljishini hisobga olmagan xolda , jism sferadan 
ajralgan 
balandlikni aniqlang?
26.49.
 
Ikkita massasi 
g va 
g bo’lgan brusok yengil deformatsiyalanmagan prujina 
yordamida bog’langan va gorizontal sirtda yotibdi (103-rasm). Bruloklar va sirt orasidagi ishqalanish 
koeffisenti 0.8 ga teng. 
brusok jiyodan siljishi uchun, 
brusokka gorizontal yo’nalgan qanday doimiy 
kuch qo’yish kerak?
26.50.
 
Yengil sterjen yer sirtiga sharnirli maxkamlangan va vertikal holatda joylashgan. Sterjenning yuqorgi 
uchiga 
g, pastgi uchidan 
sm masofada esa 
g massali yuk maxkamlangan 
(104-rasm) . Sterjen erkin qo’yib yuborilsa, 
yuk yerga qanday tezlikda uriladi? Yuklar orasidagi masofa 
sm .
26.51.
 
Kichik jism qiyalik burchagi 
bo’lgan qiya tekislikdan sirpanib tushadi va qiyalik oxirida 
joylashgan to’siqqa urilib, undan tezligini yo’qotmagan holda ortga qaytadi. Jism 1 m balandlikdan tushgan 
bo’lsa, to’siqdan qaytib u qanday balandlikka ko’teriladi? Tekislik va jism orasidagi ishqalanish koeffisenti
0.5.
26.52.
 
Konik mayatnikning 100 g massali yuk mahkamlangan 50 sm uzunlikdagi ipi vertikaldan 30
0
og’gan xolda gorizontal tekislikda aylanmoqda. Mayatnik vertikaldan 
burchak hosil qilib aylanishi
uchun, tashqi kuchlar qancha ish bajarishi kerak?
26.53.
 
Massasi 100 g bo’lgan sharcha 1 m uzunlikdagi ipga osilgan. Yukni osilish niqtasidan 
masofada 
joylashgan tekislikda aylanadigan holatga (konik mayatnik) keltirish uchun qacha ish bajarish kerak?
103-rasm 104-rasm 
27.
Impulisning saqlanish qonuni. Energiyaning saqlanish qonuni. 
Ikkinchi daraja 
101-rasm 
102-rasm 
92

---

94