1. sabcde beşbucaqlı piramidasının uyğun olaraq sa,sb və sc tilləri


Konus və onun səthi üzərində L,M və N nöqtələri verilmişdir həmin



Yüklə 0,9 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə7/14
tarix31.08.2022
ölçüsü0,9 Mb.
#117668
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   14
Fəzada qurmalar məsələ imtahan

 
14.Konus və onun səthi üzərində L,M və N nöqtələri verilmişdir həmin 
nöqtələrdən keçən müstəvi ilə konusun kəsişmə xəttini qurun. 
Həlli.
Məsələnin həllində konusun təpə 
nöqtəsini proyeksiya mərkəzi, oturacaq 
müstəvisini isə proyeksiya müstəvisi 
qəbul edərək, verilmiş L, M, N 
nöqtələrinin L1 M1 N1 mərkəzi 
proyeksiyalarını quraq. Verilmiş 
konusun kənar doğuranlarını SA1 və 
SB1 qəbul edərək əvvəlcə kənar 
doğuranların LMN müstəvisi ilə kəsişmə 
nöqtələrini quraq. Bunun üçün [М1N1] 
 [LıAı]= Pı və [SPı]  [MN] = P qurub 
[LP)  [SA1] = A tapırıq. Konusun 
istənilən SE1 doğuranını çəkib B1E1 ilə 
L1A1 və M1N1 düz xətlərinin R1 və K1 
kəsişmə nöqtələrini qursaq [R1S]  [LA] = R və [R1S]  [MN] = К taparıq. KR 
düz xəttini çəkərək əyrinin [SB1]  (KR) = В və [SE1]  [KR] =E nöqtələrini 
tapırıq. Verilmiş nöqtələrin konus səthi üzərində olmasından aydındır ki, kəsikdə 
ellips alınacaqdır. Ellipsin daha bir sıra nöqtələrinin qurulması qaydasını izah edək. 
Konusun SC, və SD] doğuranlarını çəkib C1D1 ilə MıN1-in T1 kəsişmə 
nöqtəsindən T1S çəksək T = [T1S]  [NM] nöqtəsini qurarıq. Sonra ellipsin [MR] 
 [SCı] = С nöqtəsini qurub CT şüasını çəksək ellipsin daha bir [CT]  [SD1] = D 


nöqtəsini qurarıq. Analoji qayda ilə prosesi davam etdirməklə ellipsin istənilən 
sayda nöqtələrini qura bilərik. Qeyd edək ki, kəsiyin kifayət sayda nöqtələrinin 
qurulması onun dəqiqliyini artırmağa imkan verir. 
15.b,c tərəfləri və bu tərıflərin qarşısındakı bucaqlıarın 
< 𝑪−< 𝑩 fərqinə görə 
üçbucaq qurun.
Analiz. Tutaq ki, ABC 
axtarılan üçbucaqdır 
(şəkil 11). AC  b, AB  
c olsun. BC tərəfi 
üzərində, ABC 
üçbucağının yerləşdiyi tərəfdə bu üçbucağa konqruent olan ABC üçbucağı quraq. 
Onda AC  c, AB  b və C - B  ABA olar. 
Deməli, ABC üçbucağının qurulması, BAA üçbucağının qurulmasına gətirilir. 
Axtarılan üçbucağın AB tərəfi ABC və BAA üçbucaqları üçün ortaq, BC tərəfi isə 
BAA üçbucağının AA tərəfinə paraleldir. BAA üçbucağının BA  b, BA  c 
tərəfləri və onlar arasında qalan C - B bucağı məlumdur. Ona görə də onu iki 
tərəfi və onlar arasında qalan bucağına görə qurmaq olar.
Qurma. Qurma aşağıdakı ardıcıllıqla aparılır.
1. Verilmiş C - B bucağına konqruent olan bucaq qururuq.
2. Qurduğumuz bucağın tərəfləri üzərində b və c parçalarına konqruent olan 
parçalar qurub, BAA üçbucağını alırıq.
3. B nöqtəsindən keçib, AA tərəfinə paralel və onunla eyni istiqamətli olan BD 
şüasını qururuq. 
4.  (A, C) çevrəsi ilə BD şüasının C kəsişmə nöqtəsini tapırıq. Alınan ABC 
üçbucağı axtarılan üçbucaqdır.
İsbat. Aldığımız BCAA dördbucaqlısının, qurmaya görə diaqonalları konqruent və 
oturacaqları paraleldir. Deməli, bu dördbucaqlı bərabəryanlı trapesiyadır, ona görə 
yan tərəfləri konqruentdir, yəni ABC üçbucağında AB  c, AC  b olar. 
Trapesiyanın diaqonallarının kəsişmə nöqtəsini M ilə işarə etsək və trapesiya 
bərabəryanlı olduğundan, Δ BMA  Δ CMA və BMC üçbucağı bərabəryanlı olar. 
ABC  BCA və ABA  ACA olduğundan, ACB - ABC  ACA - 
BCA - ABC  C - B Deməli, doğrudan da aldığımız ABC üçbucağının AB 


və BC tərəfləri uyğun olaraq b və c parçalarına, C - B bucağı isə ACB və ABC 
bucaqlarının fərqinə konqruentdir.

Yüklə 0,9 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   14




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin