Ekspert tizimlari tarkibi : 1.Bilimlar bazasi – BB;
2.Mantiq chiqarish mashinasi – MChM;
3.Ifodalash ichki tizimi – IIT;
4.Bilimlar bazasi tahrirlagichi;
5.Bilimlarni egallash (o‘rganish) moduli.
Mantiq chiqarish mashinasi – MChM. Uning maqsadi – tashqi muhit ob’ektlaridan olingan ma’lumotlar qayta ishlanishini muvofiqlashtirishdan iborat. Bu holda BB chekli natijalar olish uchun ishlatiladi. Tashqi muhit ostida texnik tizim, ya’ni Ekspert tizim hisoblagich yoki operatorlardan olayotgan ma’lumotlar tushuniladi. Natijada gipotezalar ilgari suriladi va tekshiriladi, yangi ma’lumotlar ishlab chiqariladi, yangi ma’lumotlarni kiritish shakllantiriladi, yechimlar shakllantiriladi, tavsiya qiluvchi yoki boshqaruvchilik xususiyati shakllantiriladi.
21. Ekspert tizimlari tarkibi. Ifodalash ichki tizimi Ekspert tizimlari tarkibi : 1.Bilimlar bazasi – BB;
2.Mantiq chiqarish mashinasi – MChM;
3.Ifodalash ichki tizimi – IIT;
4.Bilimlar bazasi tahrirlagichi;
5.Bilimlarni egallash (o‘rganish) moduli.
Ifodalash ichki tizimi -IIT ETda foydalanuvchining mantiqiy harakatlarini ifodalashga xizmat qiladi, masalan, Ekspert tizim“shaffoflik”ini ta’minlash uchun. Bu blok, ayniqsa o‘qituvchi va konsultatsiya beruvchi ETlarda Ekspert tizim foydalanuvchilarini o‘zlashtirish jarayonida alohida ahamiyatga ega. IIT vaqtning ixtiyoriy momentida ta’minlaydi:
ayni vaqtdagi tizim holati haqidagi ma’lumotlarni to‘liq berish;
foydalanuvchi so‘rovi bilan oldin bajarilgan harakatlar natijalarini xabar qiladi.
22. Ekspert tizimlari tarkibi. Bilimlar bazasi tahrirlagichi Ekspert tizimlari tarkibi : 1.Bilimlar bazasi – BB;
2.Mantiq chiqarish mashinasi – MChM;
3.Ifodalash ichki tizimi – IIT;
4.Bilimlar bazasi tahrirlagichi;
5.Bilimlarni egallash (o‘rganish) moduli.
Bilimlar bazasi tahrirlagichi – BBT. Bilimlar bazasini to‘ldirishda ekspertlar bilan ishlash jarayonida bilimlar muxandisiga yordam berish uchun mo‘ljallangan. Bilimlar bazasi – bu fayl tizimi va BBT tabiiy tilning ba’zi ichki to‘plamidan bilimlar muxandisi foydalanadigan, MChMga yo‘naltirilgan, maxsus kodga o‘tkazuvchi translyatorni ifodalaydi.
BBT shart:
bilimlar muxandisiga qulay bo‘lishi;
oldindan ko‘zda tutilgan bilimlar bazasi tarkibining ixtiyoriy tuzilishini realizatsiya qilishi;
Bilimlar bazasi elementlarini tuzilishga o‘zgartirish kiritmasdan to‘g‘rilashga imkon berishi;
bilimlar muxandisi bilan “do‘stona interfeys”ni ta’minlashi.
