3.Xojalik muomalalari tasirida balansda sodir boladigan ozgarishlar va ularni farqi. Javob: Har doim korxonada turli xildagi xo‘jalik operatsiyalari sodir bo‘ladi va 44 korxonaning faoliyati ushbu operatsiyalardan tashkil topadi. Korxona omboriga materiallar kelib tushdi, ular ishlab chiqarishga berildi, ishlab chiqarishdan tayyor mahsulot qabul qilindi, tayyor mahsulot xaridorlarga sotildi va sotilgan mahsulot uchun pul mablag‘i olindi, yana xom-ashyo materiali sotib olindi, xodimlarga ish haqi to‘landi, olingan foydadan soliq, yig‘im va to‘lovlar to‘landi. Barcha xo‘jalik operatsiyalari buxgalteriya balansiga ta’sir ko‘rsatadi va balansda to‘rt tipdagi o‘zgarishga olib keladi
Birinchi tur o‘zgarish. Bu toifa (tip, tur)ga kiruvchi muomalalar ta‘sirida balansning aktiv qismida o‘zgarish sodir bo‘lib, xo‘jalik operatsiyasi natijasida bir modda ko‘payadi va boshqa bir modda shu summaga kamayadi. Balansning umumiy summasi esa o‘zgarmaydi.
Ikkinchi tur o‘zgarish. Sodir bo‘lgan muomala balansning passiv qismidagi moddalarga ta’sir ko‘rsatib,xo‘jalik operatsiyasi natijasida bir moddaning ko‘payishi va boshqa bir moddaning shu summaga kamayishi tushuniladi. Balansning umumiy summasi o‘zgarmaydi
Uchinchi tur o‘zgarish. Bu toifa (tip)ga kiruvchi muomalalar balansning aktiv va passiv qismlarida sodir bo‘lib, xo‘jalik operatsiyasi natijasida balansning aktiv qismidagi bir moddaning ko‘payishi va balansning passiv qismidagi boshqa bir moddaning shu summaga ko‘payishi bilan balansning umumiy summasi ham shu summaga ko‘payadi. Xo‘jalik operasiyasi natijasida balansning aktv va passiv moddalari bir vaqtning o‘zida bir hil summaga ko‘payadi.
To‘rtinchi tur o‘zgarish. Balansning aktiv va passiv qismlarida sodir bo‘lib, xo‘jalik operatsiyasi natijasida balansning aktiv qismidagi bir modda va passiv qismida boshqa bir modda shu summaga kamayadi, balansning umumiy summasi ham shu summaga kamayadi.Xo‘jalik operasiya natijasida balansning aktiv va passiv moddalari bir hil summaga kamayadi.
4, 2020 yilning 5 yanvar kuni korxona kassasida 2000 so‘m mavjud bo‘lib, 5-8 yanvar davomida quyidagi muomalalar amalga oshirilgan: Hisob-kitob schyotidan ish haqi va mukofot berish uchun korxona kassasiga 12 000 000 so‘m pul olib kelindi. Korxona ishchi va xodimlariga kassadan 11 500 000 so‘m ish haqi va mukofot to‘landi. Hisobdor shaxs ishlatilmagan avans summasini qaytardi 200 000 so‘m. Ijro varaqasiga asosan aliment to‘lab berildi 105 000 so‘m. Kassadagi limitdan ortiqcha pul mablag‘i hisob-kitob schyotiga topshirildi. Muomalalarni provodkalarda aks ettiring 4.2020 yilning 5 yanvar kuni korxona kassasida 2000 som mavjud bolib, 5-8 yanvar davomida quyidagi muomalalar amalga oshirilgan: Hisob-kitob schyotidan ish haqi va mukofot berish uchun korxona kassasiga 12 000 000 som pul olib kelindi. Korxona ishchi va xodimlariga kassadan 11 500 000 som ish haqi va mukofot tolandi. Hisobdor shaxs ishlatilmagan avans summasini qaytardi 200 000 som. Ijro varaqasiga asosan aliment tolab berildi 105 000 som. Kassadagi limitdan ortiqcha pul mablagi hisob-kitob schyotiga topshirildi. Muomalalarni provodkalarda aks ettiring