1. yapi malzemeleri

11.2. ÜRETİMİ
Polimerlerin oluşumuna neden olan kimyasal sürece polimerizasyon, polimerlerin üretim teknolojisine de plastürji denir.

Plastik malzemeler üç aşamada üretilirler. 1. aşama hammadde elde edilmesini kapsar, 2.aşama polimerizasyonu 3. aşama ise malzemenin işlenmesini kapsar. Polimerizasyon 4 üretim teknoklojisiyle (kütlesel, solüsyon, emülsiyon, süspansiyon) elde edilir. Mamül malzeme üretimi; kalıplama, enjeksiyon, haddeden çekme ve merdaneden çekme metodlarından biriyle gerçekleşir(Adams ve ark.,1993).

11.3. İNŞAAT SEKTÖRÜNDEKİ KULLANIM ALANLARI
Günümüzde pek çok plastik maddeler inşaat sektörünün çeşitli alanlarında kullanılmaktadır. Bu malzemelerin çoğunu detay malzemeler oluşturur. Bunlar; ısı yalıtım malzemeleri (polistiren levhalar, poliüretan ve PVC köpükleri), boya ve badana katkı maddeleri (selülozik ve sentetik boyalar, akrilik ve poliester badanalar), beton katkı maddeleri (süperakışkanlar), çatı örtü malzemeleri (fibrocam, PVC pestilleri), yer döşeme malzemeleri, derz malzemeleri, yapıştırıcı ve tamir malzemeleri (epoksiler, tiokol), mobilya kaplamaları (fenoplastlar, melamin formaldehit), su iletim boruları (sert ve yumuşak PVC) gibi malzemelerdir. Taşıyıcı malzemelerde (genellikle betonda) taşıyıcı malzemelerin dayanıklılığının artırılmasında kullanılanlar. Polimerlerin günümüzde beton teknolojindeki kullanımını üç ana gruba ayırabiliriz. Bunlar; polimer-portland çimento betonları (PCC,PPCC), sentetik reçine betonları (PC, polymer concrete), polimer emdirlmiş betonlardır (PIC). Yüksek dayanımlı beton üretiminde katkı malzemeleri olarak çok önemli bir yere sahiptirler. Ahşap sanayi üretimi olan suntanın üretiminde yapıştırıcı olarak furan reçine betonu yapıştırıcı olarak kullanılmaktadır(Adams ve ark.,1993).

Silikonlar da bir polimer olup, silisyumun karbon gibi kendisiyle birleşme yeteneği sonucu oluşan organo-metalik ve makromoleküllü maddelerdir. Silikonlar; elastomerler, değişik vizkoziteli yağlar ve gresler, vernik reçineleri ve kalıplama tozları şeklinde piyasaya sunulur. Elostemerler; suya karşı yalıtkandır, elektrik akımını geçirmezler, aşınmaya karşı dayanımları azdır, derzlerde mastik olarak kullanılır. Yağlar ve gresler; dış hava etkilerine dayanıklı, yanmayan ve donmayan, kimyasal etkilere dayanıklı, su itme ve izolasyon özellikleri çok iyi olan maddelerdir. Vernik reçineleri; su itme ve su yalıtım yetenekleri mükemmeldir, dış yüzeylerde badana olarak da kullanılırlar(Adams ve ark.,1993).

Polimerlerin Genel Özellikleri
Kolay biçimlendirilebilir, hafiftir.

Polimer malzeme ısı ve elektriğe karşı iyi yalıtkandır.

Makaslamaya duyarlı, Kayma direnci düşüktür. Çekme ve basınç dayanımı yüksektir.

Kimyasal etkilere dayanıklıkları yüksektir. Asitlere ve bazlara iyi dayanırlar.

Suya karşı dayanıklıkları iyidir. Bazıları su buharına karşı duyarlı olup bozulabilirler.

Yüksek sıcaklığa karşı dayanıksızdırlar. Teflon, melamin 80ºC den sonra zarar görür.

Yoğunlukları düşüktür. Enerji yutma özellikleri vardır.
Termoset Plastiklerle Termoplastiklerin Özelliklerinin Karşılaştırılması
Termoset plastikler ısıya karşı daha dayanıklıdırlar.

Termoset plastikler serttirler. Bileşimi ayarlanarak yumuşatılabilirler.

Termoplastiklerin sünme eğilimi termoset plastiklere oranla daha fazladır.

Termoplastikler bazı organik çözücülere karşı dayanıksızdırlar.

Termoplastikler saydam olarak üretilebilirler(Önal, 2008).

11.4. PLASTİK MALZEMELER
11.4.1. Genel Bilgi
Plastikler istenen her şekilde kalıplanabilen, üretim sırasında katılaşabilen bir malzeme grubudur. Günümüzde kullanılan plastiklerin çoğu; petrolün ve doğal gazın, kömür katranının türevlerinden elde edilir Plastikler büyük moleküllerden oluşan hidrokarbonlardır, organik bileşiklerdir, polimerizasyon olarak bilinen molekülsel büyüme metoduyla şekillenirler(Cimilli,1986).

Endüstride plastiğin anlamı üretimlerinin belirli aşamalarında akıcı veya plastik kıvam almaları ve basınçlı olarak kalıbın şeklini alabilen ürünlerdir. Plastik sınıfına giren malzemeler doğal ve sentetik olmak üzere iki türlüdür. Ahşap, deri, yün vb.. lifli malzemeler doğal polimerlerdir. Bunun dışında endüstride kullanılan plastikler sentetik polimerlerdir.

Plastik malzemeler genellikle; su ve kimyasal etkilere, çevre koşullarına ve asitlere karşı çok dayanıklıdırlar. Elektrik akımını iletmezler, suyu geçirmezler, ancak ateşe dayanıklı değillerdir, genelde 80^ºC’nin üzerinde yumuşarlar. Ayrıca organik çözücülerle genleşir ve yumuşarlar.

Plastikler sıcaklık etkisiyle davranışları yönünden endüstride termoplastikler (lineer polimerler) ve termoset plastikler (uzay ağı polimerleri) olmak üzere iki gruba ayrılır.

Termoplastikler lineer polimerler olup sıcaklık artınca yumuşarlar, soğuyunca sertleşirler. Termopastikler genellikle sünektir. Mekanik özellikleri yükleme hızına, yükleme süresine ve sıcaklığa bağlı olarak değişirler. Oda sıcaklığında sabit gerilme altında sürekli şekil değiştirirler.

Termoset plastikler ise polimerizasyon işlemi tamamlanınca sertleşirler, tekrar yumuşama olmaz. Plastiklerin bu farklı davranış biçimleri moleküllerin kimyasal yapısından kaynaklanmaktadır.
TARİHÇE

20. yüzyılın bir malzemesi olan plastikler üzerinde ilk gelişmeler 19. yüzyılda endüstri alanında görülür.19.yüzyıl ortalarına doğru H.Bracconat (Fr.),C.F. Schonbein (Alm.) ve A.Parker'in (İng.) birbirlerinden bağımsız çalışmaları sonucu ilk plastik selüloz-nitrattan elde edilmiştir. Ayrıca 1869'da ABD'de J.W.Hyatt'ın selüloz-nitrattan elde ettiği selüloit bilardo topu ile de plastik,ilk endüstri ürünü olmuştur.Mimarlık alanında ise plastik gelişme,teknolojiden önce,plastik formları arayış halinde estetikle başlamıştır. Özellikle 1905'lerde Gaudi (Casa Mila),yapılara bu plastik anlayışı getiren ilk mimar olmuştur.1940-41 yıllarında birçok mimar plastik konut yapımına yönelik prefabrikasyon çalışmaları ile plastikten cephe panoları,kasa,kanat ve aydınlatma elemanları üretimi için çeşitli çalışmalar yapmışlardır.1955'de salyangoz biçiminde ilk plastik konut I.Schein-Y.Magnant-R.A.Coulon gibi mimarlar grubu tarafından gerçekleştirilmiştir.

1957'de H.Goody tarafından "Geleceğin Evi" adı ile Disneyland'da kurulan bir konut 10yıl boyunca sergilenmiştir.1936'dan sonra şişirme çadır sistemleri gerçekleştirilmiş ve günümüzde özellikle 1967 Montreal ve Tokyo Expo'sunda bu türden birçok yapının artık uygulama alanına girdiğini görmek mümkün olmuştur.
ÜRETİMİ

Plastik yapı malzemelerinin ana maddeleri olan plastik reçineler çeşitli doğal maddelerin sıcaklık,basınç ve kimyasal etkilerle polimerizasyonu ve kondansasyonu sonucu üretilmektedir.Sentez yoluyla bileşiğin kendi küçük molekülünden daha büyük moleküllerin üretilmesine polimerizasyon, iki veya daha çok ayrı molekülün su molekülleri dışında kalacak şekilde birleşmeleri ve büyümelerine ise kondansasyon denir.Polimerizasyona örnek olarak ,stren ,asetilen,üretandan poliasetilen, polistren,poliüretan,kondansasyona örnek olarak da fenol ile formaldehitten fenol formaldehit veya üre ve formadehitten üre formaldehit elde edilmesi gösterilebilir.Plastik ana maddelerine,şekillendirilmeden önce yapışmayı önlemek,yumuşaklık ve esnekliği arttırmak,renklendirmek,sıcaklık ve mekanik etkilere karşı mukavemetini yükseltmek,dış etkilere karşı solma ve kırılganlık göstermemelerini sağlamak ve maliyeti düşürmek amacıyla sentetik mum,fitalit ester,çeşitli pigmentler,asbest veya cam lifleri,fenol bileşikleri,odun tozu veya kağıt kırpıntısı gibi dolgu maddeleri ilave etmek mümkündür.Şekillendirmeye girecek plastik maddeler toz,parça,granül veya tablet halindedir.Şekillendirme yöntemlerini termoplastikler için uygulanan basınçlı kalıplama,enjeksiyon ve sarma,termosetler için de ekstrüksiyon ve döküm metodları olarak sınıflandırabiliriz. Kalıp metodlarında ısıtılarak kalıba gönderilen plastik burada basınçla şekillendirilmekte,döküm metodlarında ise kalıba cam lifleri döşendikten sonra polimerizasyona girecek iki bileşiğin ayrı ayrı dökülerek karıştırılmaları şeklinde üretim yapılmaktadır. Plastik malzemelerin birleştirilmeleri de ısı-basınç veya dielektrik metodu ile mümkün olmaktadır.

PLASTİKLERİN GENEL SINIFLANDIRILMASI
Termoplastikler
Termoplastikler yumuşak ve ısıtıldıklarında plastikleşen polimerlerdir. Soğutulduklarında tekrar ilk sertliklerine dönebilirler.Plastiklerin üretim teknolojisinde proses olarak sıcaklık, basınç, ışınlama, katalizör ilavesi gibi yöntemler kullanılır. Bunlar; selülozikler, poliesterler, polieter, poliamitler (naylon), vinilikler, polikarbürler, polialkoller, poliesterler (polivinilklorür,) şeklinde sıralanabilir.
Termoset plastikler
Termosetler sıcaklıkla sertleşen daha sert ve dayanıklı polimerlerdir. Uzay ağı polimeri olan termoset plastikleri mukavemetleri, rijidlikleri, kullanım sıcaklık sınırları ve dış etkilere karşı dayanırlıkları yönünden termoplastiklerden daha üstündürler, ancak tekrar kullanılmazlar. Yumuşamaz ve plastikleşmezler.Sıcaklık sonucu oluşan hasar kalıcıdır. Bunları da; fenoplastlar, aminoplastlar, poliesterler, polieterler, poliüretanlar olarak sayılabilir(Önal, 2008).
YAPILARDA KULLANILAN PLASTİK MALZEMELER VE ÖZELLİKLERİ
Plastik malzemeler değişik amaçlı çeşitli uygulama alanlarında kullanılmaktadır.

1-Boru, kapı ve pencere doğraması, dekoratif kaplama ile çatı ve döşeme kaplaması olarak,

2-ısı ve ses izolasyonu amacıyla kaplamalarda,(plastik köpükler)

3- Su ve rutubet izolasyonu amacıyla kaplama malzemesi olarak,(plastik örtüler)

4-Boyalar,

5- Hazır dış cephe sıvalarında bağlayıcı olarak,

6-Harç ve betonlarda katkı malzemesi olarak kullanılmaktadır.

Yapılarda Kullanılan Plastik Çeşitleri
Polietilen (PE)
En çok kullanılan ve en ucuz plastik türüdür. Normal ve düşük sıcaklıkta çarpma mukavemeti yüksektir. Asitler, alkaliler ve organik çözücülerden etkilenmezler. Arı halde saydamdır ve sudan hafiftir. Genellikle ince film halinde paketleme, ambalaj ve örtü işlerinde, sulama ve yağmurlama borularında ve çeşitli ucuz mutfak eşyası üretiminde kullanılır. Kolay alev alır, alevin dışında da kendiliğinden yanmaya devam eder. Elektrik yalıtkanlığı iyidir, Tuz ve bakterilerden etkilenmediğinden yer altında kullanılabilir.Yüksek elektrik direncine sahiptir Bundan dolayı önemli bir izolasyon malzemesidir. Isıl genleşme katsayısı yüksek olduğundan (160*10^-6) güneş ışınlarından etkilenir.
Tablo 11.01.: Bazı Termoplastiklerin Özellikleri(Önal, 2088).

MALZEME	özgül ağırlık Mg/m3	Çekme Muk.mpa	Elastisite Mod mpa	sıcaklık sınırı C
polietilen (düşük özgül ağırlık)	0,92-0,93	7-17	105-280	80
polietilen (yüksek özgül ağırlık)	0,95-0,96	20-37	420-1260	100
Polivinilklorür (PVC)	1,50-1,58	40-60	2800-4200	110
polipropilen (pp)	0,90-0,91	50-70	1120-1500	105
polistirenn(ps)	1,08-1,10	35-68	2660-3150	85
ABS	1,05-1,07	42-50	-	75
polimetilmetakrilat (PMMA)	1,11-1,20	50-90	2450-3150	125
politetrafloretilen(Teflon)	2,1-2,3	17-28	420-560	120
Naylon 6,6	1,06-1,15	60-100	2000-3500	82
Sellülozikler	1,2-1,3	20-50	-	60

Polivinilklorür (PVC)
Polietilenden sonra en çok kullanılan plastik türü olup oldukça ucuzdur. Mukavemeti yüksek kimyasal etkilere ve aşınmaya karşı dayanıklıdır. Sert ve yumuşak olmak üzere iki türü vardır. Sert olanlardan basınçlı su boruları, pis su boruları, çatı yağmur dereleri ve iniş boruları sulama ve yağmurlama boruları, plastik doğrama çatı kaplama levhaları üretilmektedir. Yumuşak olanları ise yapılarda yer karosu olarak kullanılır. Alevle yanmaya karşı dirençli olup beraberinde zehirli gaz yayarlar. Son yıllarda kapı ve pencere yapımında da sıkça kullanılmaktadır. 80ºC de yumuşadığı için PVC borular sıcak su tesisatında kullanılmazlar.
Polipropilen (PP)
Mukavemeti ve yumuşama sıcaklığı oldukça yüksek olup sudan hafiftir. Polietilen gibi kokusu daha keskin ve yakıcıdır. PE ye benzeyen özelliğe sahiptir. Asbest lifleri ile kuvvetlendirilmiş halde taşıtların hava filtrelerinde, gaz kullanılır, ayrıca ambalaj paketleme ve çuval işlerinde kullanılır.

ABS(akronitril-butadien-stiren)
Üçlü kopolimer olup mukavemeti ve tokluğu yüksektir. Dış ve kimyasal etkilere dayanıklıdır. Çekme mukavemeti 42- 50Mpa, özgül ağırlığı 1,05-1,07 M_g/m³ tür,elastisite modülü yoktur ve 75ْC ye kadar olan ısılara dayanırlar. Boru, oto parçaları, elektronik aygıt kabinleri ve buz dolabı parçaları üretiminde kullanılırlar.
Polistiren(PS)
Cam berraklığında, kolay renklendirile bilen, parlak sert yüzeyli, katı ve gevrek olan, tatsız ve kokusuz, çok iyi elektrik özelliğine sahip, kaynak edilebilen, gevrek olmakla birlikte kolay işlenir ve ucuzdur. Kolay alev alır alevin dışında da parlak bir şekilde yanmaya devam eder. Kuvvetli iş yapar tatlı bir kokusu vardır. Elektronikte kullanılan yapı elemanları için iyi izolasyon folyesidir. Köpüklü (styropor) ısı ve ses izolasyonunda kullanılır, şekilli köpüklendirilmiş PS paketlemede, kalıp model dökümünde ve çelik beton yapılarda, oyuncak, mutfak eşyalarında kullanılır.
Naylon
Poliamidler grubuna dahil olan naylonun mukavemeti, rijitliği, ve tokluğu yüksek olup aşınmaya dayanıklıdır. Kristalleşme oranı arttıkça mekanik özelliği ve yumuşama sıcaklığı yükselir. Naylonlar kopolimer olup farklı türdeki merlerin içerdikleri C atomu sayısına göre sınıflandırılırlar. Alev alabilirler, alevin dışında da kendiliğinden yanmaya devam eder. Naylon üretimi kolay olmakla beraber biraz pahalıdır. Dişli, yatak ve benzeri makine parçalarında, kayma elemanlarında, makaralar, bağlantılar, gibi işlemlerde kullanılırlar.
Polikarbonat (PC)
Zor alev alır, alevden çekildiğinde söner ve çıkan bir alevi vardır. Cam berraklığında, kolay renklendirile bilen, iklim değişikliğine dayanıklı, 120 ْC a kadar olan sıcaklıklarda kullanılabilen, su almayan, bu nedenle elektriği iyi ileten ve mukavemeti ve tokluğu çok yüksek olup boyutları kararlıdır. Kuvvetli asit ve bazlar tarafından da etkilenirler, ayrıca gerilme yırtılmasına ağrama tehlikesi mevcuttur. İnce iş ve elektronik yapı elamanlarında, izolasyon vidalarında, aydınlatma cihazlarında, ısı etkilerinde kalan araba arka lambalarında, sofra takımlarında kullanılırlar.
Politetraflor etilen(Teflon)
Simetrik ve homojen moleküler yapıya sahip teflon büyük ölçüde kristalleştirilir. Bu nedenle özgül ağırlığı en yüksek polimer sayılır (2,3gr/cm³), aşınmaya karşı direnci yüksek, sürtünme katsayısı çok düşüktür. 200ْC ile 260ْC arasında kullanılmaya elverişlidir. Kimyasal etkilere karşı çok dayanıklıdır. Yüksek sıcaklığa dayanıklı olup yapışmadığından mutfak eşyalarında kullanılır. Yapı alnında köprü mesnetlerinde ve katı madde taşıyan boruların iç kısımlarının kaplanmasında kullanılır.
Polimetil Metakrilat (PMMA)
Akrikler grubuna dahildir. Saydam olup sert, rijid ve dış etkilere karşı dayanıklıdır. Kolay alev alır, alevin dışında kendiliğinden yanmaya devam eder. Her çeşit cam kaplamalarında, abajurlar, vitrin camları, resim cihazları, sanat eşyaları yapımında kullanılır. Piyasada Pleksiglas olarak bilinir.
Fenolikler
En önemli endüstriyel plastiklerden sayılan bakalit ilk geliştirilen sentetik fenolik polimerlerdir. Mukavemeti ve sertliği yüksek, sıcaklığa ve kimyasal etkilere dayanıklı kolay uygulana ve oldukça ucuz bir plastik türüdür. Cam lifi, pamuk ve odun talaşı ile pekiştirilerek mukavemeti arttırılabilir. Elektrik ve oto endüstrisinde çeşitli parçaların üretiminde, kaplama ve yapıştırma işlerinde kullanılır.
Epoksiler
Mukavemeti ve sertliği yüksek, dış kimyasal etkilere dayanıklı ve boyutları kararlıdır. Koruyucu ve dekoratif işlerinde kullanılır. Diğer malzemelere kolaylıkla yapışır, bu nedenle geniş ölçüde kullanılırlar. Epoksi reçineleri yapılarda yapıştırma işlerinde, çatlakların kapatılmasında, yüzeylerin dış etkilere karşı korunmasında kullanılır. Uçak ve uzay aracı gövdelerinde, spor malzemelerinde kullanışlı olmaya elverişli olmakla beraber oldukça pahalıdır.
Polyesterler
Doymamış kovalent bağlı polyesterler düşük viskoziteli lineer polimer olmakla beraber, katkı maddeleriyle birlikte işlem uygulayarak çapraz bağlı oluştururlar bunu sonucu termoset plastiğe dönüştürürler. Dış etkilere karşı iyi dayanıklıdır.
Silikonlar
Silikonlar, silikon ve oksijenden oluşan inorganik bir zincire organik yan grubların takılmasıyla oluşur. İnorganik bileşen, silikonların sıcaklığa karşı dayanıklı olmasını sağlarken, organik bileşen onlara esneklik kazandırır. Dolayısıyla polimerize olma yetenekleri vardır. Ancak Si atomlarının kendi aralarında uzay ağı yapısı oluşturmaları güçtür. Zincirler kararsız olur. Bunun yerine oksijen atomları ile kolaylıkla bağ oluşturarak polimerize olurlar. Bu nedenle de bunlara Silikon denir. Molekül yapıya ve polimerizasyon derecesine bağlı olarak silikon kauçuğu, silikon gresi ve silikon yağı halinde bulunurlar(Önal, 2008).

11.4.3. Plastiklerin Genel Özellikleri
11.4.3.1. Avantajları
- İşlenmesi kolaydır

- Hafiftirler

- Korrozyona dayanıklıdırlar

- Isıya karşı yalıtkandırlar

- Elektrik akımını geçirmezler

- Saydam ve renkli olarak üretilebilirler

- Enerjiyi sönümleme özellikleri vardır(Güner ve Süme,2000).
11.4.3.2 Dezavantajlı Yönleri
- Dayanımları düşüktür

- Isıya dayanıksızdırlar

- Bazıları koku yayar

- Bazıları güneş ışınlarından etkilenirler

- Boyutları değişebilir

- Onarımları zordur(Güner ve Süme,2000).

12.BOYA ve BADANALAR
12.1. BOYALAR
12.1.1. Genel Bilgi
Boyalar genel yapıları bakımından irili ufaklı tanecikler ile, bunları sarıp bir arada tutan bir bağlayıcının oluşturduğu yapı malzemesidir. Başka bir değişle bir yüzeye uygulandığında dekoratif ve koruyucu bir tabaka meydana getiren malzemeye denir.

Sürüldüğü yüzeyi hava tesirlerinden korur. Estetik bir görünüm kazandırır.

Boyalar genel olarak aşağıdaki maddelerden oluşur:

- Örtücü ve renklendirici maddeler (pigmentler)

- Çözücü ve inceltici maddeler

- Koruyucu ve yardımcı kimyasal maddeler

- Bağlayıcı yada film teşkil edici maddeler
Bağlayıcı ya da film teşkil edici maddeler havada polimerize olarak katılaşır ve beraber bulundukları pigment taneciklerinin de birbirine bağlanmasını sağlar. Çözücü maddeler ise boyayı incelterek yeterli akıcılığı sağlarlar(Atmaca ve Çorbacıoğlu,1998).
12.1.2. Çeşitleri
Boyalar; kendilerini oluşturan maddelere, kurumalarına, kullanımlarına vb. gibi faktörlere bağlı olarak çok çeşitli şekillerde sınıflandırılır.Gelişen teknolojiye paralele olarak her geçen gün değişik özelliklerde boya üretilmektedir(Cimilli,1986).
12.1.2.1. Kendilerini Oluşturan Maddelere Göre
- Yağlı boyalar

- Selülozik boyalar

- Sentetik boyalar

- Emilsiyon boyalar

- Plastik boyalar

- Renk açıcı boyalar

- Badana usulü boyalar
12.1.2.2. Kurumalarına Göre
- Havada kuruyan boyalar ,

- Solvent buharlaşması ile kuruyan boyalar

- Isı tesiri ile kuruyan boyalar

- Kimyasal reaksiyonlarla kuruyan boyalar

12.1.2.3. Kullanıldıkları Yerlere Göre
- Mimari boyalar

- Endüstri boyaları

- Deniz boyaları

- Artistik boyalar

12.1.2.4. Uygulama Yerlerine Göre
- Dış kargir yüzey boyaları

- İç kargir yüzey boyaları

- Metal yüzey boyaları

-Ahşap yüzey boyaları

Uygulandığı Yüzeydeki Uygulama Durumuna Göre
- Astar boyalar

- Macunlar

- Pas önleyici boyalar

- Son kat boyalar

4.2- Uygulanma dikkate alınarak;
4.2.1- Duvar boyası

4.2.2- Ahşap boyası

4.2.3- Koruyucu boya

4.2.4- Kumaş boyası

4.3- Uygulama şekline göre;
4.3.1- Fırça boyası

4.3.2- Tabanca boyası

4.3.3- Daldırma boya

4.3.4- Akıtma boya

4.3.5- Perde boya

4.3.6- Serigraf boya

4.3.7- Elektrotatik boya
12.1.2.5. Parlaklıklarına Göre
- Parlak boyalar,

- Yarı mat boyalar

- Mat boyalar
12.1.3. Yapıda Kullanılan Boyalara Göre
12.1.3.1. Yağlı Boyalar
Esas bağlayıcı madde, polimerize olarak sertleşen bir yağdır. Örtücü madde olarak pigmentler (çinko oksit, çinko, sülfür, kurşun, karbonat, kurşun sülfat, titan di oksit, antimon oksit) kullanılar. Bağlayıcı olarak bezir yağı (keten tohumundan preslenerek çıkarılan ve kaynatılan yağdır) kullanılır. İnceltici olarak neft yağı (ham reçinenin 180°C nin altındaki sıcaklıkta damıtılmasıyla veya çam odununun su buharı ile veya sıcakta ayrıştırılarak damıtılması ile elde edilir). Bunun haricinde boyanın kuruması için, sikatif, renk verici maddeler vb. katılır. Yağlı boyalar uzun zamanda kururlar. Dayanıklılığı sentetik boyalara nazaran azdır. Yapının genellikle ahşap aksamının boyanmasında kullanılır(Güner ve Süme,2000).
12.1.3.2. Sentetik Boyalar
Alkit reçinesi adı verilen sentetik esaslı bir bağlayıcı ile yapılan boya çeşididir. Bu tip boyalar havada oksidasyonla daha çabuk kuruyan, yüksek parlaklık ve dayanıklılık gösteren, fiziksel ve kimyasal etkilere dayanıklı, ekonomik boyalardır. Sentetik tiner veya sentetik neft ile inceltilirler. Sentetik boyalar, yağlı boyalara oranla daha çok kullanılmaktadır. Bunlar ahşap kagir, metal kısımların boyanmasında çok kullanılır(Atmaca ve Çorbacıoğlu,1998).
12.1.3.3. Selülozik Boyalar
Bağlayıcı madde olarak selülozik lakların ve bunların, melamin formaldehit reçineleri ile karışımları kullanılarak yapılan boyalara denir. Çabuk kuruyan bir boya türüdür. Havada kuruyan ve fırınlanan diye iki cinsi vardır. Parlak görünüşlüdür, selülozik tiner veya selülozik neft ile inceltilir, genellikle metal yüzeylerin boyanmasında kullanılır(Atmaca ve Çorbacıoğlu,1998).