13-LABORATORIYA ISHI
POLYARIMETRLARNI QIYOSLASH
Ishdan maqsad:
polyarimetr va saxarimetrlarni standart asosida
qiyoslashni o‘rganish.
Vazifa:
polyarimetr va saxarimetrlarni tuzilishi va ishlash prinsiplarini o‘rganish va
qiyoslash
natijalari
bilan tanishish.
Asboblar va qurilmalar
1. P
olyarimetr va saxarimetr
(laboratoriyaga oid);
2. Har xil konsentratsiyali qand eritmalari.
Nazariy qism
P
olyarimetr va saxarimetrlar suyuq va qattiq agregat xolatidagi moddalarni qutblanish
tekisligini burilish burchagini o‘lchash asosida suyuqlik tarkibidagi bir xil moddani
konsentratsiyasini
aniqlash
uchun
mo‘ljallangan o‘lchash qurilmalari hisoblanadi.
P
olyarimetrlar asosan ishlab chiqarishning kimyoviy laboratoriyalarida, oziq-ovqat,
farmatsevtika sanoatida va ilmiy-laboratoriyalarda moddalar tarkibini ham sifat tomonidan, ham
miqdor tomonidan analiz qilish uchun keng miqyosda qo‘llaniladi (8.1- rasm). Polyarimetr va
saxarimetrlarni qiyoslash metodikasini o‘rganishdan avval polyarimetrlarning tuzilishi, ishlash
prinsipi va ular qanday yorug‘lik nurlari asosida ishlaydi, tabiiy nur nima, qutblangan nur nima,
degan savollarga javob berishimiz kerak.
Maksvellning elektromagnit to‘lqin nazariyasiga ko‘ra, yorug‘lik nuri to‘lqin uzunligi 4000
A
0
dan 8000A
0
gacha (=(4000 8000) A
0
; 1A
0
=10
-8
sm ) bo‘lgan elektromagnit to‘lqinlardan
iborat. YOrug‘lik to‘lqinini tashkil qilgan o‘zgaruvchan elektr maydon kuchlanganligi
)
Е
(
va
magnit maydon
