Azərbaycan Arxeologiyası 2005
Azerbaijan Archeology Vol.: 7 Num.: 14
Ş
KÖMƏKÇİ TARİXİ FƏNLƏR
AMAN MƏRASİMt VƏ GEYTMLƏRİ
Yasəmən Qasımlı
(Bakı Dövlət Universiteti)
Qədim dövrlərdən türk xalqlarımn həyatında mühüm rol oynayan şa-mançılıq zəngin folklor ənənələrini özündə ehtiva edən mürəkkəb inanc sis-temidir. Bu baxımdan bir dini ayinləri icra edən şamanın geyimi və digər atributları etnoqrafik material kimi ciddi maraq doğurur.
Sibir şamanları mərasim vaxtı xüsusi geyimdə olmaları ilə fərqlənirlər. Lakin şaman geyiminə artıq rast gəlinmir. Bir çox yerlərdə şaman gündəlik geyimi ilə ayinləri icra edir. Ancaq şamanlığm ilk dövrləri üçün bunu demək olmaz. Quzey Altay xalqlarınm bir çoxunda şamanlarm geydikləri heyvan dərisindən hazırlanmış döşlük ilə önü açıq bir xalat və qara toyuq tükləri sancılmış qırmızı bir başlıqdan ibarətdir.
Bir qayda olaraq şaman geyiminə və atributlanna aşağidakılan aid