Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universiteti Nukus filiali Kompyuter injiniring fakulteti Dasturiy injiniring yo’nalishi 2-kurs talabasi Niyozimbetov Avazbekning Kiberxavfsizlik fanidan 3-Amaliy ish Mavzu: TrueCrypt dasturi yordamida ma’lumotlarni shifrlashni o‘rganish Ishdan maqsad: Kompyuterda fayllar, disklarni dastur yordamida shifrlash ishlarini o’rganish. TrueCrypt dasturi yordamida fayllarni shifrlashni bajarish
TrueCrypt - bu tezkor ma'lumotlarni shifrlash uchun bepul dasturdir. TrueCrypt dasturining asosiy xususiyatlaridan biri yaratilgan "disk" sarlavhasida ma'lum bir imzoning yo'qligi bo'lib, bu boshqa shunga o'xshash dasturlarga xos bo'lib, uni aniqlashni imkonsiz qiladi, chunki virtual dasturning hech bir qismi disk tasodifiy ma'lumotlardan farq qiladi.
TrueCrypt fayl sifatida saqlanadigan virtual shifrlangan mantiqiy diskni yaratishga imkon beradi. Bundan tashqari, TrueCrypt-dan foydalanib, qattiq disk yoki boshqa saqlash vositalarining bir qismini to'liq shifrlash mumkin. TrueCrypt jildida saqlangan barcha ma'lumotlar, jumladan, fayl va katalog nomlari to'liq shifrlanadi.
Ishni boshlash uchun oynadan “Create volume” tanlanadi va tugmani bosiladi.
Keyingi oynada uchta variantdan birini tanlash kerak bo’ladi. Birinchi band “Create an encrypted file container” (shifrlangan fayl konteynerini yaratish) tanlanadi va “Next” keying tugmas bosiladi.
Keyinchalik, virtual saqlash joy tanlash kerak. "Select File" faylni saqlash tugmasini bosiladi, so'ngra faylni saqlash yo'lini belgilab va uning nomi kiritiladi.
Keyingi oynada dastur shifrlash algoritmini (AES, Serpent, Twofish, AES-Twofish, AES-Twofisg-Sepent, Serpent-AES, Serpent-Twofish-AES, Twofish-Sepent) va xeshlash algoritmini tanlashni taklif qiladi. (RIPEMD-160, SHA -512 Whirlpool). Aslida, TrueCrypt har bir toifadagi uchta algoritm bilan to'liq ishlashi mumkin, shu bilan birga ularni aralashtirish mumkin, bu fayl o'g'irlangan taqdirda tajovuzkorlarning ishini sezilarli darajada murakkablashtiradi. Dastlabki qoida tariqasida, AES shifrlash va RIPEMD-160 xeshlashning standart kombinatsiyasi qo'llaniladi.
Keyingi qadam shifrlangan fayllar saqlanadigan bo'lim hajmini belgilashdir. Ushbu parametr to'g'ridan-to'g'ri qancha va qanday fayllarni saqlashingizga bog'liq va alohida tanlanadi.
Yangi oynada foydalanuvchilar shifrlangan fayllarga kirish uchun foydalaniladigan murakkab parolni o'ylab topishlari kerak bo'ladi. Shuni ta'kidlash kerakki, siz qo'shimcha kalit faylidan ham foydalanishingiz mumkin, ammo agar u yo'qolsa, ma'lumotlarni qayta tiklash imkonsiz bo'ladi.
Joyni formatlash bosqichida shifrlash kuchini oshirishga yordam beradigan tasodifiy ma'lumotlarni yaratish uchun sichqonchani oyna bo'ylab harakatlantirish so'raladi. Bundan tashqari, hajmning fayl tizimini belgilash mumkin (masalan, 4 GB dan katta fayllarni saqlash uchun NTFS ni tanlanadi). Keyin Format tugmasi bosiladi.
Shifrlangan bo'limlarni qanday yaratish yuqorida ko’rsatildi, endi u yerda fayllarni qanday saqlashni quyida tushuntiriladi. Buni amalga oshirish uchun TrueCrypt asosiy oynasida Select File tanlanadi (agar qattiq diskda yashirin bo'lim yaratilgan bo'lsa, so'ngra "Select Device" tugmasi bosiladi), so'ngra "Mount" o’rnatish tugmasi bosiladi. Keyin parol kiritiladi.