2-Mavzu. Kompyuterlarni tashkil qilishning raqamli mantiqiy asoslari

Registrli arixektura – CDC 6600, IBM 360/370, PDP-11
Protsessor umum ishlov registrlar (UIR) to’plamini o’z ichiga oladi.
Bu registrlarni, qandaydir ma’noda yaqinda ishlatilgan ma’lumotlarni saqlash uchun aniq boshqariladigan kesh deb qarash mumkin.
Registrlar kattaligi (hajmi) mashina so’zi kattaligi bilan mos keladi.
Registrga uning nomerini ko’rsatib murojaat qilish mumkin.
CISC turidagi UIR soni odatda ko’p emas (8 dan 32 tagacha), va ularni adreslash uchun besh bitdan ko’p kerak emas, shuning uchun buyruqda ikkita, ko’pincha uchta registrlar (ikkita operand registrlari va natija registri) nomerini ko’rsatish mumkin.
Registrli arxitektura operandlarni asosiy xotirada ham, UIR da ham joylashtirishga imkon beradi.
Registrli BTA doirasida qayta ishlash buyruqlarining uchta kichik turi mavjud:

• registr-registr;
• registr-xotira;
• xotira-xotira.

Operandlarni joylashtirish variantlarini baholash

Variant	Afzalligi	Kamchiligi
Registr-registr	Belgilangan uzunlikdagi buyruqlarni, dasturni kompilatsiya vaqtida ob’yekt kodini shakllantirishning oddiy modelini oddiy amalga oshirish, barcha buyruqlarni bir xil takt mig’dorida bajarish imkoniyati	Ob’yekt kodining katta uzunligi, buyruqlarning fiksirlangan uzunligi tufayli qisqa buyruqlarda razriyadlar qismidan foydanilmaydi
registr-xotira	Ma’lumotlarga protsessor registrlariga yuklamasdan murojaat qilish imkoniyati mavjud, buyruqlarni kodlash oson, ob’yekt kodi yetarlicha ixcham bo’ladi	Natijani yozishda bitta operandlardan birini yuqotish, buyruqdagi xotira adres maydoni uzunligi registr nomeri uchun joyni qisqartiradi, bu esa UIR sonini cheklaydi
Xotira-xotira	Ob’yekt kodining ixchamligi, oraliq ma’lumotlarni saqlash uchun registrlarga kam talab bo’ladi	Buyruq formatlarning va vaqtning turli tumanligi xotiraga murojaatda ularning ishlashi sekinlashadi