2-mavzu. Ta‟lim jarayonida aktdan foydalanish xavfsizligi, mas‟uliyati va axloqiy normalari. “Kundalik” avtomatlashtirilgan ta‟lim axborot tizimi Reja

Informatika xonasida xavfsizlik qoidalari 
Informatika xonasidagi xavf tug‟diruvchi manbalar: 
• shikastlanishi mumkin bo'lgan elektr manbai hisoblangan 220 V 
kuchlanishli elektr asboblari, monitor va televizorlar; 
• elektr jihozlarining mavjudligiga ko‟ra yong'in xavfini oshirish holatlari; 
• kompyuter monitorlari, televizor, proektorlar - elektromagnit, elektr va 
magnitli statik maydonlarning ionlashtiruvchi nurlanishining zaif manbalari. 
Informatika xonasidagi taqiqlangan holatlar: 
• shikastlangan korpus yoki ulangan simlardagi izolyatsiyasiga ega 
bo'lmagan elektr asboblari bilan ishlash; 
• uskunalar ulagichlarini ruxsatsiz almashtirish; 
• har qanday uskunani olib kelish va ruxsatsiz ulash; 
• asboblar ochilishiga begona narsalarni kiriting; 
• o'qituvchining ruxsatisiz qurilmalarni o'chirish yoki yoqish. 
Agar o'chirish / yoqish amalga oshirilsa, yoqish / o'chirish / yoqish 
orasidagi vaqt kamida 15 soniya bo'lishi kerak. 
Elektr toki urganda, o‟qituvchi tomonidan bajarishi kerak bo‟lgan 
holatlar: 
• tok harakatini to'xtatish (eng yaxshisi, qurilmalarni asosiy ma‟nbadan
o'chirish orqali, chunki jabrlanuvchini sudrab olib ketishga urinish qutqaruvchining 
elektr toki urishiga olib kelishi mumkin); 
• voqea haqida raxbariyatga zudlik bilan xabar berish (hatto bir qarashda 
hamma narsa biroz qo'rqinchli bo'lib chiqmagan bo'lsa ham); 
• kerak bo'lganda birinchi yordamni ko'rsatish. 
Yong'in xavfsizligi qoidalariga ko‟ra quyidagilar taqiqlanadi: 
• ochiq olov manbalaridan foydalanish (gugurt, zajigalka, otashin va 
boshqalar); 
• darslarga yonuvchan moddalarni olib kelish (laklar, bo'yoqlar, porox va 
boshqalar); 

---

• nosoz elektr asboblarini ishlating (yonayotgan izolyatsiyaning o'ziga xos 
hidi bo'lsa, mos keladigan qurilmani darhol o'chirib, o'qituvchiga xabar berish 
kerak); 
• chiqish yo'llarini to'sib qo'yish yoki to'sib qo'yish, o't o'chirish yo'llari va 
o't o'chirish uskunalariga kirish; 
• uzilmagan elektr asboblari olovini suv yoki oddiy o't o'chirish vositalari 
bilan o'chirish; 
• o‟quvchilarni olovni o'chirishga jalb qilish.