2008 Faaliyet Raporu

Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri Koordinasyon Faaliyetleri

4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında bulunan uyuşmazlıklarda tüketici sorunları hakem heyetleri ile tüketici mahkemeleri, çözüm yerleri olarak tespit edilmiştir.

2012 yılı için değeri 1.161,67 TL’nin altında bulunan uyuşmazlıklarda tüketici sorunları hakem heyetlerine başvuru zorunlu olup, bu değer ve üzerindeki uyuşmazlıklarda ise hakem heyetinin vereceği karar bağlayıcı olmayacağından doğrudan tüketici mahkemelerine başvuruda bulunulabilmektedir.

Her il ve ilçede en az bir adet olmak üzere toplam 975 adet Hakem Heyeti kurulmuş olup, bu heyetlerin başkanlığı illerde il müdürü, ilçelerde ise kaymakam tarafından yürütülmektedir. Hakem Heyetlerinin iş ve işlemlerine Bakanlığımızın herhangi bir müdahalesi söz konusu olmayıp, bu heyetler, kararını mevzuat çerçevesinde bağımsızca verebilmektedir.

Bakanlığımız bu heyetlerin koordinasyon faaliyetlerini yürütmektedir. Bu kapsamda eğitim faaliyetleri, tereddüde düşülen konularda görüş bildirme, posta, kırtasiye ve diğer masraflar ile üyelerin huzur haklarının ödenmesi, teknik alt yapı desteğinin verilmesi vb. faaliyetlerde söz konusu heyetlere Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü destek olmaktadır.

Kanun kapsamına giren uyuşmazlıklar ile ilgili olarak Bakanlığımıza intikal eden tüketici şikayetlerinin çok önemli bir kısmı yetkili çözüm mercilerince karara bağlanmasını gerektirir niteliktedir. Bu itibarla, sözü edilen nitelikte olan şikayetlerin hakem heyetleri ile tüketici mahkemelerine yönlendirilmesine çalışılmaktadır.

2012 yılında 81 il merkezi ve 892 ilçede faaliyetlerine devam eden 975 Tüketici Sorunları Hakem Heyetlerine yılın ilk 8 ayını kapsayan dönemde toplam 251.691 tüketici başvuruda bulunmuş ve bunlardan 195.638’i tüketicinin lehine, 33.559’u aleyhine sonuçlanmış, 19.329’u bilirkişi incelemesine gönderilmiş ve 3.165’i başka kurumlara sevk edilmiştir.

Piyasa Gözetimi Faaliyetleri

Piyasanın yaklaşık %50’sine tekabül eden (giysiler, mobilyalar, çocukların kullanımına ve bakımına yönelik malzemeler, çakmaklar, kırtasiye malzemeleri, hobi ve spor ekipmanları, yiyecek taklidi ürünler gibi), teknik mevzuatı olmayan ve doğrudan tüketiciye sunulan ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri yürütülmektedir.

Tüketicilerin sağlık ve güvenliğine olumsuz etki edecek ürünlerin piyasada yer almasını önlemek, standardına uygun ve güvenli ürün üreten üreticileri haksız rekabete karşı korumak için piyasa gözetimi ve denetimi yapılmaktadır.

2012 yılı içinde Tüketicilerin sağlığının daha iyi korunabilmesi amacıyla 20 Nisan 2012’de Tüketici Ürünlerinin Güvenlik Risklerinin Belirlenmesine İlişkin Tebliğ yayınlanmıştır.

Bu tebliğ ile;

• 
  Çocuk bakım ürünlerinin
  
• 
  Kırtasiye malzemelerinin
  
• 
  Çocuk giysilerinin
  
• 
  Yiyecek taklidi ürünlerin piyasada güvenli dolaşımını sağlamak amaçlanmıştır.
  

19 Temmuz 2012 tarihinde Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği tüketici ürünlerinin piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinin usul ve esaslarını belirlemek amacıyla yayınlanmıştır.

Piyasa gözetimi faaliyetlerinin daha etkin gerçekleştirilmesi amacıyla; 14 Temmuz 2012 tarihinde Gümrük ve Ticaret Denetmenliği Yönetmeliği ve 30 Ekim 2012 tarihinde 2012/4 sayılı Bazı Tüketici Ürünlerinin Gümrük Kontrolü Genelgesi yayımlanmıştır. Genelge ile ithal edilen ürünlerin ülkeye girmeden güvensiz olup olmadıkları tespit edilerek, insan sağlığını tehdit etmeleri engellenmiş olacaktır.

Bakanlığımız tarafından düzenlenmemiş alanda yer alan ve nihai tüketiciye sunulan ürünler (çocuk giysileri, kırtasiye, yiyecek taklidi ürünler, çocuk bakım ürünleri, çakmak vb. gibi) ile ilgili piyasa gözetimi ve denetimi faaliyeti yürütülmektedir. Söz konusu denetimler yıllık (planlı) ve şikayet (Rapex bildirimi) üzerine yapılmaktadır. 2012 yılı denetim sonuçlarını gösterir tablo aşağıdadır.

Tablo : Bakanlığımız Tarafından Düzenlenmemiş Alanlarda Yapılan Denetim Sonuçları