2011 YÜksek lisans tez özetleri

Bitkisel Yağ İçeren Diyetlerin Gökkuşağı Alabalığının Büyümesine Ve Yağ Asidi Kompozisyonuna Etkisi

Bu araştırmada, jüvenil gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss WALBAUM, 1792) diyetlerinde balık yağı yerine farklı kombinasyonlarda kullanılan keten tohumu, susam ve ayçiçek yağlarının balıklarda büyüme performansı, vücut kompozisyonu ve doku yağ asidi kompozisyonuna etkileri araştırılmıştır. Toplam 75 gün süren yemleme deneylerinde başlangıç ağırlıkları ortalama 7,42 g olan balıklar kullanılmıştır.

Balıkların büyüme performansı değerleri yapılan ölçümler sonucunda canlı ağırlık artışı, spesifik büyüme oranı, yemden yararlanma oranı, kondüsyon faktörü, vücut kompozisyonu, hepatosomatik ve viserosomatik indeks değerleri hesaplanmıştır. Araştırmada kullanılan yem ve balık örneklerindeki besin maddeleri miktarı, yağ asidi kompozisyonu ile balıklardan alınan karaciğer örneklerindeki toplam yağ oranı saptanmıştır. Ayrıca kullanılan diyetlerin ekonomik analiz değerlendirilmesi yapılmıştır.

Deney sonunda balıklardaki en yüksek ağırlık artışı (39,01 g) kontrol grubunda gerçekleşmiş (P<0,05) ve bitkisel yağların kullanıldığı diğer deney grupları arasındaki fark önemsiz bulunmuştur (P>0,05). Balıkların spesifik büyüme hızları, yemden yararlanma oranları ve kondüsyon faktörü değerlerinde deney grupları arasında istatistiksel olarak önemli bir fark bulunmamıştır (P>0,05). Buna karşın balıklardaki en yüksek VSİ (15,57) ve HSİ (1,62) değerleri BY30/SY35/AY35 deney grubunda hesaplanmıştır.

Diyetlerde kullanılan bitkisel yağlar, balık örneklerindeki vücut yağı oranları ile yağ asidi kompozisyonunu önemli derecede etkilemiş, ancak deneme gruplarındaki balıkların karaciğerlerindeki toplam yağ miktarının diyetlerde kullanılan farklı yağlardan etkilenmediği görülmüştür. Yapılan analiz sonuçlarına göre ayçiçek yağının kullanıldığı diyetlerle beslenen balıkların toplam vücuttaki yağ düzeylerinin diğer deney gruplarından daha yüksek olduğu görülmüştür (P<0,05). Diyetlerde bitkisel yağ kullanımına bağlı olarak n-6 PUFA oranları da artmıştır. Buna karşın n-3 PUFA ve n-3 HUFA oranları azalmıştır (P<0,05). Araştırmamızda, diyetlerde kullanılan yağların balık dokularındaki yağ asidi profilini doğrudan etkilediği görülmüştür.

Araştırmada kullanılan deney diyetlerinin ekonomik analiz sonuçlarına göre tamamen balık yağının kullanıldığı kontrol grubunda yem maliyeti en yüksek değerde bulunmuştur (P<0,05). Bitkisel yağların kullanıldığı diğer deney gruplarındaki yem maliyetleri arasında istatistiki olarak önemli bir fark bulunmamıştır. Ayrıca deneme sonundaki ekonomik karlılık oranları incelendiğinde bitkisel yağların kullanıldığı deneme grupları ile kontrol grubu arasında önemli bir fark görülmemiştir (P>0,05).

Sonuç olarak balıkların büyüme performansı ve yağ asidi kompozisyonu incelendiğinde jüvenil gökkuşağı alabalığı diyetlerinde keten tohumu, susam ve ayçiçek yağ karışımlarının kısmen (balık yağı yerine % 70 oranında) ya da tamamen kullanılması sonucunda olumsuz bir etki görülmemiştir.