METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI
AKBAŞ Cem
Danışman : Yard. Doç. Dr. Selim YILDIRIM
Anabilim Dalı : Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
Mezuniyet Yılı : 2011
Tez Savunma Jürisi : Yard. Doç. Dr. Selim YILDIRIM
Prof. Dr. İbrahim YUSUFOĞLU
Prof. Dr. Enver OKTAY
Prof. Dr. Suat YILMAZ
Prof. Dr. Ercan AÇMA
Saf Bakırın Soğuk Deformasyon ve Yeniden Kristalleşme Davranışının Mikroyapı ve Mekanik Özelliklere Etkisi
Teknolojide metal malzemelerin şekillendirilmesinde çeşitli yöntemler kullanılır ve uygulanan yönteme bağlı olarak malzeme belirli özellikler kazanır. Yassı mamul, tel, boru gibi ürünlerin imalinde uygulanan haddeleme, derin çekme, ekstrüzyon, presleme, dövme gibi işlemler soğukta veya sıcakta yapılır. Metal malzemelerde soğuk deformasyonla şekillendirme geniş çapta uygulanır. Bu nedenle, malzemelerin soğuk şekillendirme davranışının malzeme yapısı ve işlem parametrelerine ne şekilde bağlı olduğunun bilinmesi gerekir. Bu bilgiler teknolojide kaliteli üretimi sağladığı gibi üretim hızını ve dolayısıyla üretim maliyetini de etkiler.
Bu çalışmada, endüstride yaygın olarak kullanılan % 99,99 safiyetindeki saf elektrolitik bakırın soğuk deformasyon ve yeniden kristalleşme davranışları incelenmiştir. Bu amaçla, orijinal bakır filmaşin (Ø8 mm), % 38 ve % 53 oranlarında soğuk deformasyona uğratılmış ve yeniden kristalleşme tavlamaları yapılmıştır.
Deneysel çalışmalar sonucunda; % 38 soğuk deformasyona uğramış bakır tel numune için yeniden kristalleşme sıcaklığı 225°C olarak, % 53 soğuk deformasyona uğramış bakır tel numune için bu sıcaklık 220°C olarak tespit edilmiştir. DSC analizleriyle % 53 soğuk deformasyona uğramış elektrolitik saf bakır telin yeniden kristalleşme aktivasyon enerjisi 94-98 kJ/mol olduğu belirlenmiştir. % 38 soğuk deformasyona uğramış bakır tel numunenin çekme mukavemeti % 49 artış göstermiştir, % 53 soğuk deformasyona uğramış bakır tel numunenin çekme mukavemeti % 62 artış göstermiştir. Soğuk deformasyon sonucunda kazanılan sertlik ve mukavemet değerlerinin abrasiv aşınma dayanımına önemli bir etkisi olmadığı görülmüştür.
Dostları ilə paylaş: | 
