2011 YÜksek lisans tez özetleri

SU ÜRÜNLERİ AVLAMA ve İŞLEME ANABİLİM DALI

UZER Uğur

Danışman : Doç. Dr. F. SAADET KARAKULAK

Anabilim Dalı : Su Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi

Programı : Avlama Teknolojisi

Mezuniyet Yılı : 2011

Tez Savunma Jürisi : Doç. Dr. F. Saadet KARAKULAK

Prof. Dr. Nuran ÜNSAL

Yrd. Doç. Dr. Tomris BÖK

Yrd. Doç. Dr. Abdullah E. KAHRAMAN

Yrd. Doç. Dr. T. Zahit ALIÇLI

İstanbul Boğazı’nda Kıyı Sürütme Ağlarının (Manyat) Av Verimi Ve Av Kompozisyonu

Bu çalışmada, 2009-2010 balıkçılık sezonunda İstanbul Boğaz’ında manyat avcılığında elde edilen türlerin kompozisyonu, ticari ve hedef dışı av oranları, birim av güçleri ve ekonomik türlerin boy dağılımları belirlenmeye çalışılmıştır. Bunun yanında, kullanılan manyat ağının teknik özellikleri ve tekne özellikleri de ortaya çıkarılmıştır.

Toplam 20 manyat operasyonu sonucunda, üç taksonomik gruba ait 26 kemikli balık (osteichthyes), 2 kabuklu (crustacea) ve 1 yumuşakça (mollusca) türü elde edilmiştir. En çok avlanan türlerin Mullus surmuletus, Trachurus trachurus ve Scorpaena porcus olduğu tespit edilmiştir. Hedef tür olan tekir balığının yanı sıra üç taksonomik gruba ait 28 farklı türün avlanıldığı tespit edilmiştir. Hedef dışı avın 13 adedinin ticari öneme sahip türlerden, 14 adedinin ticari olmayan türlerden ve bir adedinin ise tehlike altında olan bir türden oluştuğu saptanmıştır.

Toplam av miktarının sayısal olarak % 77,5 ve ağırlıksal olarak % 65,9’u hedef av oluşturmaktadır. Hedef dışı avın oranı ise sayısal olarak % 22,5 ve ağırlıksal olarak % 34,1’dir. Hedef dışı avın içinde yer alan ve ticari değeri olan türlerin toplam av içerisindeki oranı ise % 31,3’dür. Balıkçının değerlendirmediği ıskarta av oranı ise % 2,8 olarak tespit edilmiştir.

Bu çalışmada, İstanbul Boğazı’nda düşük av gücüne sahip balıkçılık filosuyla, küçük ölçekli olarak, sınırlı zaman ve alanda geleneksel olarak kullanılan manyat ağlarında, ıskarta av oranı düşük fakat avlanan ekonomik türlerin minimum yasal boy altındaki oranları yüksek bulunmuştur. Elde edilen bu değerler ekonomik türler üzerinde büyüme aşırı avcılığının yapıldığını göstermektedir. Bu yüzden de ekonomik yönden büyük kayıplar söz konusudur.