2018 yili programi

Kaynak: TÜÎK Nüfus Projeksiyonları ve ADNKS verileridir.

(1) Doğuşta beklenen yaşam süresine ait son veri 2014-2016 dönemine aittir.

Doğuşta beklenen hayat süresinin uzaması sonucunda yaşlı nüfusun toplam nüfus içerisindeki payı artmaktadır, 2016 yıiı sonu itibarıyla yaşlı nüfus (65+ yaş) 6.651,503 kişi olup bu nüfusun toplam nüfus içindeki payı yüzde 8,3'e ulaşmıştır. Doğuşta beklenen yaşam süresi 2014-2016 dönemi itibarıyla erkeklerde 75,3 yıl, kadınlarda 80,7 yıl olmak üzere ortalama 78 yıla ulaşmıştır. Yaşlı nüfusun artmasıyla çalışma çağı nüfusunun bakmakla yükümlü olduğu nüfus gelecekte artacak ve üretken nüfusun payı azalacaktır. Projeksiyonlara göre yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranının 2023 yılında yüzde 10,2'ye, 2050 yılında ise yüzde 20,8'e ulaşacağı tahmin edilmektedir. Bu çerçevede doğurganlık hızının korunması ve yaşlanan nüfusa yönelik etkin ve uygun zamanlı politikaların geliştirilmesi ihtiyacı devam etmektedir.

Kadının eğitim, gelir ve istihdam düzeyinde beklenen artışlar sonucunda uzun vadede doğurganlığın azalması beklenmektedir. TÜİK uzun dönem nüfus projeksiyonlarına göre, tedbir alınmaması halinde, bu hızın 2050 yılına kadar 1,65 çocuk seviyelerine gerileyeceği tahmin edilmektedir. Bu kapsamda aile ve iş yaşamının uyumlaştırılması, eğitimin kalitesinin artırılması ve fırsat eşitliğinin iyileştirilmesi, okul öncesi eğitim ve bakım ihtiyacının karşılanması, fiziki, sosyal ve kültürel anlamda çocuk dostu ortamların hazırlanması konularında tedbirler alınması önem arz etmektedir.

2014-2016 döneminde yapılan düzenlemelerle birlikte Onuncu Kalkınma Planında benimsenen aile ve nüfus politikası kapsamında gerçekleştirilmesi planlanan tedbirler büyük ölçüde tamamlanmıştır. Bundan sonraki dönemde hayata geçirilen politikaların izlenip değerlendirilmesi ve ihtiyaç duyulması halinde revize edilmesi Önemli görülmektedir.

TÜİK tarafından nüfus kayıt verileri kullanılarak hazırlanan uzun vadeli nüfus projeksiyonları ve ülkemiz için ilk defa üretilen hayat tabloları nüfus alanında veri ihtiyacını karşılamada önemli katkı sağlamaktadır. Bununla birlikte, bu alanda veriye dayalı politikaların geliştirilmesi, bu politikaların izlenmesi ve değerlendirilmesi amacıyla nüfus kayıt sisteminin geliştirilmesi ve güncel verilerin üretilmesine yönelik çalışmalar devam etmektedir.

Ekonomik gelişmeler ve yürütülen dışa açılma politikaları; ülkemizin göç alan ve veren ülke konumunu gücendirmektedir. Ülkemize yönelik yabancı işgücü göçünde önemli bir artış kaydedilmekte olup 2016 yılında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 24.400'ü uzatma olmak üzere toplam 73.563 çalışma izni verilmiştir. Çalışma izni alanların yüzde 43,3'ü yükseköğretim mezunudur. Diğer taraftan 17.170 yabancıya, ev içi çocuk ve yaşlı bakımı için çalışma izni verilmiştir. Mevsimlik ve kayıt dışı çalışanlar dikkate alındığında ülkemizdeki yabancı çalışan sayısının daha yüksek olduğu tahmin edilmektedir.

6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu iie Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığında Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü kurulmuştur. Yüksek nitelikli insan gücünün ülkemize kazandırılması için kolaylaştırılmış yeni bir çalışma izni olarak kanunda yer alan Turkuaz Kart Yönetmeliği 14/03/2017 tarihinde yayımlanmıştır. Turkuaz Kart başvurusu sahipleri Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğünce belirlenen kıstaslar kapsamında oluşturulan puanlama sistemine göre değerlendirilmektedir.

Türkiye, uluslararası yükseköğretim alanında sadece bölgesinde değil dünya genelinde bir cazibe merkezi konumundadır. 2012 yılına kadar çoğunluğu Orta Asya ve Balkan ülkelerinden olmak üzere ortalama 8 bin başvuru alan Türkiye Burslarına 2017 itibarıyla 163 farklı ülkeden 106.550 başvuru yapılmış ve 5.550 öğrenci burslu olarak üniversitelerimizde okuma hakkı kazanmıştır. 2017-2018 öğretim yılında Türkiye'de 16.550 öğrenci Türkiye Bursları ile öğrenim görmektedir.

Yurtdışı Vatandaşlara Burs Verilmesine İlişkin Yönetmelik 14/04/2017 tarihinde yayımlanmıştır. Yönetmelik yurt dışında yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına en az yükseköğretim seviyesinde eğitim, araştırma, uzmanlık bursu verilmesini ve burslulukla ilgili işlemlere dair usul ve esasları belirlemektedir.

Yurtdışında yerleşik olarak yaşayan ve diğer ülke vatandaşlığına geçen vatandaşlarımızın sayısının yaklaşık altı milyon olduğu tahmin edilmektedir. İlk kez 2012 yılında yurtdışında oy kullanma imkânı hayata geçirilmiş ve 16/04/2017 tarihinde gerçekleşen halkoylamasında yaklaşık üç milyon kayıtlı seçmenin bir buçuk milyonu oy kullanmıştır. Yurtdışında yaşayan seçmenlere yerinde oy kullanma hakkının verilmesiyle birlikte siyasal katılım artmıştır.

2011 yılında Suriye'de başlayan iç savaş neticesinde meydana gelen göçmen krizi süresince Türkiye 3,2 milyon Suriyeli sığınmacıya geçici koruma statüsü sağlamış ve kayıt altına almıştır. Geçici koruma altındaki Suriyelilerin kayıt bilgilerinin doğrulanması için yeniden kayıtlama projesi 2017 yılı içerisinde hayata geçmiştir. Haziran 2017 sonu itibarıyla 215 bin kişiye ulaşılarak kayıtlar yenilenmiştir.

2005 yılından 2016 yılı sonuna kadar yapılan uluslararası koruma başvuru sayısı 282.518'e ulaşmıştır. 2016 yılı sonu itibarıyla ülkemizde 174.466 düzensiz göçmen yakalanmıştır. 2016 yılı içerisinde geçici koruma kapsamında 4.120, uluslararası koruma kapsamında ise 7.901 yabancı, üçüncü ülkelere yerleştirilmiştir. Tüm bu veriler ışığında Türkiye dünyada en fazla sığınmacıya ev sahipliği yapan ülke konumuna gelmiştir.

Göçmen akımına mali destek sağlama ve sorumluluk paylaşma amacıyla 29/11/2015 tarihinde Avrupa Birliği ile bir anlaşma yapılmıştır. Bu anlaşmayla 2016 ve 2017 dönemi için insani yardım, eğitim, sağlık ve işgücü piyasası alanlarında Avrupa Birliği toplamda 3 milyar Avro destek sağlamayı taahhüt etmiştir. Bu kapsamda Ekim 2017 itibarıyla 1,6 milyar Avro sözleşmeye bağlanmış, bunun 883 milyon Avrosu uygulayıcı kurumların hesaplarına aktarılmıştır,

2015. 
      yılında İçişleri Bakanının başkanlığında toplanan Göç Politikaları Kurulunda Milli Göç Politikasının oluşturulması karara bağlanmış ve çalışmalara başlanmıştır.
      

Göç alanında güvenilir bir veri sisteminin oluşturulması, yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın ekonomik ve sosyal statülerinin güçlendirilmesi ve ülkemizle ilişkilerinin geliştirilmesi, göç ve uluslararası koruma alanında hukuki ve kurumsal yapılanma eksikliklerinin tamamlanması, uluslararası korumadan faydalananlar için sağlık, barınma ve eğitim sorunlarının giderilmesi ihtiyacı devam etmektedir.

Sahip olduğumuz genç nüfusun yarattığı demografik fırsat penceresinden azami derecede faydalanılması, toplam doğurganlık hızındaki düşüşlerin önlenerek dinamik nüfus yapısının korunması ve nüfusun yaşam kalitesinin yükseltilmesi temel amaçtır.

Ülkemizin ekonomik, sosyal, kültürel ve dış politika önceliklerini gözeten, insan odaklı bir milli göç politikası oluşturularak etkin bir şekilde uygulanması esastır. Başta AB ülkelerinde olmak üzere yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın ekonomik ve sosyal statülerinin güçlendirilmesiyle ülkemizle ilişkilerinin geliştirilmesi hedeflenmektedir.

Politika ve Tedbirler

Politika/ Tedbir	Sorumlu/ İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar	Süre	Yapılacak işlem ve Açıklama
Nüfusa ilişkin kayıt sistemleri; doğrum, ölüm, iç ve dış göçe ilişkin verilerin güncel olarak takip edilmesine imkan verecek şekilde geliştirilecektir. (Kalkınma Planı p. 353)
Tedbir 134. 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması yapılacaktır.	Hacettepe Üniversitesi (S), Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, TÜBİTAK, TÜİK	Aralık Sonu	Ülkemizde nüfus ve üreme sağlığı alanındaki veri ihtiyacını karşılamak üzere Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü tarafından 2018 TNSA'ya başlanacaktır.
Ülkenin ekonomik ve sosyal yapısını destekleyecek şekilde seçici bir yaklaşımla nitelikli yabancı işgücü artırılacak ve yabana kaçak işçi sayısı azaltılacaktır. (Kalkınma Planı p. 354)
Tedbir 135. Kayıt dışı yabancı işgücü istihdamının önlenebilmesi için öncelikli olarak Geçiö Koruma Kapsamındaki sığınmacılara yönelik bilgilendirme ve bilinçlendirme faaliyetleri artırılacaktır.	Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (S), Dışişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, SGK	Aralık Sonu	Kayıt dışı yabana istihdamla mücadele kapsamında çalışma izni sürecine dair bilgi sahibi olmayan yabancılara ve işverenlere yönelik kamu kurum ve kuruluşlarının bilgilendirme faaliyetleri çeşitlendirilecektir.
Yurt dışındaki vatandaşlarımızın sorunlarının çözümüne yönelik faaliyetler çeşitlendirilecek ve ülkemizle bağları güçlendirilecektir. (Kalkınma Planı p.355)
Tedbir 136. Yurt dsşında yaşayan vatandaşlarımızın ülkemizle bağları güçlendirilecektir.	Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (S), Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Yunus Emre Enstitüsü, YÖK	Aralık Sonu	Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın özellikle gençlere yönelik olarak düzenlenecek hareketlilik programları ve sosyo-kültürel programlarla Türkiye ile bağlan güçlendirilecektir.
ülkemize yurt dışından gelen göçmen, uluslararası korumaya muhtaç olanlar, kaçak işçiler ve transit geçiş yapanlara ilişkin etkin bir izleme ve takip sistemi oluşturulacak ve uluslararası koruma statüsü tanınan kişilerin ülkeye uyumu desteklenecektir. (Kalkınma Planı p.356)
Tedbir 137. Milli Göç Politika Belgesi hazırlanacaktır.	Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (S), Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Avrupa Birliği Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, içişleri Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı,	Aralık Sonu	Etkin bir göç yönetimi oluşturulması amacına yönelik olarak ülkemizde yasal olarak ikamet eden ve uluslararası koruma kapsamında olan yabancılara dair gerekli görülen alanlarda politikaları belirleyen Milli Göç Politika Belgesi hazırlanacaktır.

	Sağlık Bakanlığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı, AFAD
Tedbir 138. Ülkemizdeki yabancıların toplumla uyumunun kolaylaştırılmasına yönelik farkındaiık çalışması yürütülecektir.	Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (S), İlgili Kamu Kurum ve Kuruluşları, STKIar	Aralık Sonu	Ülkemizdeki yabancıların toplumla uyumunun kolaylaştırılmasına yönelik ülke genelinde bilgilendirme toplantıları yapılacak, çeşitli dillerde afiş, broşür, video gibi bilgilendirme materyali hazırlanarak dağıtılacaktır.
Tedbir 139. Göç izleme ve takip sistemi iyileştirilecektir.	Göç idaresi Genel Müdürlüğü (S), Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, YÖK, İŞKUR, TÜİK	Aralık Sonu	GöçNet sisteminin etkin çalışması sağlanacak, entegrasyon yapılan kurum sayısı artırılacaktır. Yabancıların bildirim yükümlülüklerini biyometrik doğrulama ile yerine getirmesi için gerekli altyapı çalışmaları tamamlanacaktır. Geçici koruma kapsamındaki yabancıların verileri güncellenecektir.
Tedbir 140. Geri kabul işlemleri için gerekli altyapı ve kapasite geliştirilecektir,	Göç idaresi Gene! Müdürlüğü (S), Dışişleri Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Sahil Güvenlik Komutanlığı	Aralık Sonu	Geri kabul irtibat ofisleri için hava, deniz ve gerekli kara hudut kapılarında ofisler kurulacak ve ofislerin çalışma usulleri ile görev alanları belirlenecektir. İşbirliği yapılacak kuruluşlarla ortak eğitimler gerçekleştirilecektir.
Tedbir 141. Yabancılar İletişim Merkezine erişim kolaylaştırılacaktır.	Göç idaresi Genel Müdürlüğü (S), TÜRKSAT	Aralık Sonu	Yabancılara sunulan hizmetlerin takibi ve bilgilendirme faaliyetleri için akıllı cihazlara yönelik bir uygulama geliştirilecektir.

13. 
    Kamuda Stratejik Yönetim
    
14. 
    Mevcut Durum
    

Kamu idareleri tarafından orta vadeli amaç ve hedeflerin somutlaştsrıldığı, bu amaç ve hedefler doğrultusunda faaliyetlerin belirlendiği, bütçelendirildiği, uygulandığı ve performansının ölçüldüğü stratejik yönetim döngüsünün temel araçları olan stratejik planlar, performans programlan ve faaliyet raporlarının hazırlanmasında önemli ilerlemeler sağlanmıştır.

Stratejik plan hazırlamakla yükümlü merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri, sosyal güvenlik kurumlan, KİT'ler, il özel idareleri ile nüfusu 50 bin ve üzerinde olan belediyelerde stratejik planlar; performans programları hazırlanarak uygulamaya konulmuş ve sonuçlar faaliyet raporlarıyla izlenmeye başlanmıştır. Yeni kurulan kamu idareleri ve devlet üniversitelerinin söz konusu belgelere yönelik hazırlık çalışmaları devam etmektedir.yılında, Ekim ayı itibarıyla Kalkınma Bakanlığı tarafından 26'sı devlet üniversitelerine ve 22'si merkezi kamu idarelerine ait oimak üzere toplam 48 adet stratejik plan değerlendirilmiştir, Bu kapsamda söz konusu planlar, üst politika dokümanlarına ve stratejik planlama ile ilgili mevzuatta yer alan usul ve esaslara uygunluk açısından incelenmiş ve ilgili idarelere değerlendirme raporları aracılığıyla geri bildirimde bulunulmuştur.

Stratejik yönetim konusunda elde edilen deneyimler ve kamu idarelerinden gelen talepler doğrultusunda Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeiik'in yenilenmesine ilişkin çalışmalar tamamlanmış ve bu çerçevede hazırlanan Taslak Başbakanlığa gönderilme aşamasına gelmiştir.

Kamu İdareleri İçin Stratejik Planlama Kılavuzunun ikinci sürümünün güncelleme çalışmaları kapsamında merkezi idareler, üniversiteler ve KİTler için farklılaştırılmış şekilde hazırlanan Kılavuz ve rehberlerin taslak çalışmaları tamamlanmış ve ilgili Kılavuz ve rehberlere yönelik görüş alışverişi süreci sona ermiştir. Aynca, devlet üniversitelerinde stratejik planlama çalışmalarında kullanılmak üzere YÖK ve üniversitelerle işbirliği içerisinde performans göstergeleri seti hazırlanmıştır.

Stratejik yönetim uygulamalarının merkezi düzeyde izlenmesi ve değerlendirilmesine yönelik sistemin kurulması süreci tamamlanmış ve sistemin test aşamasına geçilmiştir.

Bütçelerin, üst politika belgelerinde yer alan politikalar ile stratejik planlarda yer alan amaç ve hedeflerle bağlantısını güçlendirmek ve kamu hizmetlerini program yaklaşımıyla ele alan bütçe yapısına geçilmesi için çalışmalar yürütülmüş; bu çerçevede Program Yapısı ve Program Gerekçesi Rehberi hazırlanarak kamu idarelerinin görüşüne sunulmuştur.

Amaç ve Hedefler

Kamuda stratejik yönetimin uygulama etkinliğinin artırılması, hesap verebilirlik anlayışının planlamadan izleme ve değerlendirmeye kadar yönetim döngüsünün tüm aşamalarında hayata geçirilmesi temel amaçtır. Ayrıca kamu idarelerinde stratejik düşünme boyutunun güçlendirilerek kaynak kullanımında stratejik planları temel alan bir yaklaşımın benimsenmesi sağlanacaktır.

Bu çerçevede, kamu idarelerinin hizmetine sunulacak Kılavuz ve rehberler vasıtasıyla stratejik planların, riskleri dikkate alarak performansın daha etkin bir biçimde izlenmesi ve değerlendirilmesine imkân verecek bir biçimde sonuç odaklı hazırlanması hedeflenmektedir. Eylem planlarının hazırlanmasına imkan sağlanarak stratejik planların uygulanabilirliğinin ve buna uygun olarak denetimin etkinliğinin güçlendirilmesi sağlanacaktır.

Kamu idarelerinin yapısının kamu hizmet sunumunu etkinleştirecek ve yeni hükümet sistemine uyum sağlayacak şekilde yeniden düzenlenmesi hedeflenmektedir. Bu kapsamda kurumlar arası görev, yetki ve sorumluluk paylaşımının netleştirilmesi, idarelerin çalışma usul ve esaslarının ortaya konulması ve ihtiyaçlar doğrultusunda yeniden yapılandırılması ile kamu idareleri arasında ve idarelerin kendi içerisinde etkili koordinasyonunu sağlamaya yönelik mekanizmaların gözden geçirilerek etkinleştirilmesi sağlanacaktır.

Politika/ Tedbir	Sorumlu/İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar	Süre	Yapılacak işlem ve Açıklama
Kamuda stratejik yönetim sürecinin tüm aşamalarının uyum ve bütünlük içerisinde yürütülmesi için yönlendirmeden sorumlu kurumlar arasındaki koordinasyon aüriendiriiecektir. f Kalkınma Planı p.363)
Tedbir 142. Kamuda stratejik yönetim sürecinde koordinasyonun güçlendirilmesine yönelik mevzuat düzenlemesi yapılacaktır.	Kalkınma Bakanlığı (S), İlgili Kamu Kurum ve Kuruluşları	Aralık Sonu	Kamuda stratejik yönetim sürecinin planlama, bütçeleme ile izleme ve değerlendirme aşamalarının eşgüdüm içerisinde yürütülmesini sağlamak üzere bu süreçlerden sorumlu kuruluşların etkin koordinasyonunu sağlamaya yönelik mevzuat düzenlemeleri yapılacaktır.
Tedbir 143, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin uygulama esasları ve yo! haritası hazırlanacaktır.	Başbakanlık (S), İlgili Kamu Kurum ve Kuruluşları	Aralık Sonu	Yeni sistem çerçevesinde kamu idari yapısı yeniden düzenlenerek kurumlar arası görev, yetki ve sorumluluk paylaşımı netleştirilecek, idarelerin çalışma usul ve esasları ortaya konulacak, mevcut kurumlar ihtiyaç doğrultusunda yeniden yapılandırılacak ve mevcut koordinasyon mekanizmaları gözden geçirilerek etkinleştirilecektir.
Kamu idarelerinin bütçelerinin hizmet programlarıyla öngörülen maliyet, çıktı ve sonuçlarını kapsaması amacıyla program bütçe sistemine geçilecek ve performans bilgisi bütçe sürecine entegre edilecektir, (Kalkınma Planı p.365)
Tedbir 144. Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde, kamu hizmetlerini program yaklaşımıyla ele alan bütçe yapısına geçilmesine yönelik çalışmalar tamamlanacaktır.	Maliye Bakanlığı (S), TBMM, Kalkınma Bakanlığı, Merkezi Yönetim Kapsamındaki Kamu Kurum ve Kuruluşları	Aralık Sonu	Kamu kaynaklarının kullanılmasının etkinliğini takip etmeyi kolaylaştıracak, kamu hizmet programlarının performansı gösteren, daha sade ve vatandaş tarafından değerlendirilebilir belgelere dönüşmesini sağlayacak program bazlı performans bütçelemeye ilişkin çalışmalar sonuçlandırılacaktır.
Stratejik yönetim uygulamalarının merkezi düzeyde izlenmesi ve değerlendirilmesine yönelik mevcut yönetim bilgi sistemleriyle entegre bir sistem kurulacaktır. (Kalkınma Planı 0.372)
Tedbir 145. Bütünleşik Kamu Mali Yönetim Bilişim Sistemi Projesi kapsamında geliştirilmesine devam edilen yeni devlet muhasebesi bilişim sisteminin merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri için kullanıma alınması sağlanacaktır.	Maliye Bakanlığı (S), Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık, Sayıştay, Kalkınma Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı,	Aralık Sonu	TÜBİTAK danışmanlığında yeni muhasebe yazılımının geliştirilmesine devam edilecektir. 2017/7 sayılı Başbakanlık Genelgesi uyarınca belirlenen çalışmalar gerçekleştirilecektir.