3 – Leksiya. So’ndirilmegen ha’k ha’m uglerod qos oksidin aliwdin’ teoriyasi ha’m texnologiуаliq esaрlari

7-Súwret. Shaxtalı hák tasın kúydiriw pechi:
1 – tirek kolonna, 2 – jıllılıq izolyaciyalawshı qatlamlı sańlaq, 3 – qızıl gerbishten órilgen diywal, 4 – otqa shıdamlı gerbishten órilgen diywal, 5 – júklewshi qurılma, 6 – ulıwma kollektor, 7 – pechtiń shaxtası, 8 – túsiriwshi qurılma, 9 – fundament.

Háktasın – kúydiriw pechlerin futerovkalaw ushın arnalǵan, otqa shıdamlı gerbishler, jabıq skladlarda saqlanıwı hám zaqımlanıwdan qorǵalıwı tiyis. Shamotqa ıǵallıq tiyise onıń sapası tómenleydi. Zaqımlanǵan gerbish tez isten shıǵadı. Pechtiń óriliwi baylanıstırıwshı material – shamotlı untaqtıń qatnasında alıp barıladı, ol sańlaqları 1 mm den úlken bolmaǵan elekte elenedi hám bılamıq halına kelgenshe suw menen aralastırıladı. Shamotlı untaqtıń arasına háktiń shańları túsip ketpewi tiyis, óytkeni bul kúydiriw waqtında gerbishlerdiń arasındaǵı sańlaqta balqıtpanıń payda bolıwına hám qaplamanıń buzılıwına alıp keledi.

Shaxtanıń sırtqı bólimi ápiwayı qızıl gerbish 3 penen órilgen (7-súwretke qarań), otqa shıdamlı 4 hám qızıl gerpishten órilgen diywaldıń arasında eni 25 mm bolǵan quwıs 2 qaldırılǵan, onıń ishine de háktiń túsip qalıwına jol qoyıwǵa bolmaydı, jeńil balqıwshı birikpeler payda bolmawı ushın. Usı quwıstıń arqasında, otqa shıdamlı diywal qızdırılǵanda keńeyiwi múmkin, bul onı jarıqlardıń payda bolıwınan qorǵaydı. Ádette shaxtanıń sırtı qalıńlıǵı 12 mm bolǵan polat kojux penen oralǵan. Kojux penen pech diywalı arasında da eni 60 mm bolǵan quwıslıq qaldırılǵan, ol pisirilgen shamot penen toltırıladı. Quwıslıq sonday-aq jıllılıqtı izolyaciyalaw xızmetin de atqaradı. Maydalanǵan shamot quwıslıqta hawanıń konvekciya jolı menen aralasıwına tosqınlıq jasaydı, usınıń menen jıllılıq jetkerip beriw tezligin páseytedi.
Pechtiń shaxtası, beton fundamenttiń 9 ústinde turǵan, segiz tirgek kolonnalarında 1 jaylasqan shoyın kolcoga otırǵızıladı, al ol bolsa kolonnalarǵa túsetuǵın barlq júkti kóterip turadı. Shaxta joqarǵı tárepinen temir beton gúmbez benen jabılǵan, oǵan shixtanı pechtiń kese-kesimi boylap bir tegis bólistiriliwine múmkinshilik beriwshi, júklewshi qurılma 5 qatırıladı. Shixta hár qıylı ólshemlerdegi bólekshelerden turadı. Mayda bólekshelerdiń toplanıp qalıwı, iri bólekshelerdiń toplanıwına qaraǵanda, gazdiń ótiwine kóbirek kúshli qarsılıq kórsetedi. Kelip túsiwshi gazdiń pechtiń kóleminde bir tegis bólistiriliwi ushın shixtanıń qarsılıǵı birdey bolıwı tiyis. Bunıń ushın ilajı bolǵanshelli hár qıylı ólshemlerdegi bólekshelerdi pechtiń kese-kesimi boylap bir tegis bólistiriliwi zárúr. Sonday-aq, júkleniwshi materialdıń joqarǵı qáddi gorizontal qáddine jaqın bolıwı zárúr. Júklewshi qurılma usı talaplarǵa juwap beriwi kerek. Bunnan tısqarı, ol shixtanı júklew waqtında jumıs bólmeleriniń ishine, quramında zıyanlı uglerod monooksidi bar, pech gazleriniń kirip ketiwinen qorǵaydı.
8-súwrette kórsetilgen qurılma, usı talaplarǵa tolıq juwap beredi. Háktasın – kúydiriw bólimine, aspa jol menen keliwshi vagonetkalardaǵı shixta, júklew voronkasına 1 tógiledi, ol tómengi tárepinen, pech gaziniń jumıs bólimlerine kiriwiniń aldın alıwshı konus tıǵın menen jabıladı. Arnawlı pnevmatikalıq qurılma járdeminde konuslıq tıǵındı páske túsirgen waqıtta júklewshi voronkadaǵı shixta aralıq bunkerge 3 beriledi, ol da tómengi tárepinen konuslıq tıǵın – bólistiriwshi konus 4 penen jabılǵan. Konustıń ultanı sol taqlette kesilgen, kesiliw sızıǵı spiraldı payda etedi (18-súwret). Bólistiriwshi konustıń qısqa tárepinen iymek polat list – qaytarǵısh (otboynik) 1 qatırılǵan.