3-amaliy mashg‟ulot Mavzu: Saralash usullarini tadqiq qilish. Ishdan maqsad

Ishni bajarishga namuna 
Masalaning qo„yilishi – tabalarning ism, familiyalarini optimallashtirilgan 
pufaksimon usuli bilan tartibga keltirish dasturini tuzamiz va saralash nechta o„rin 
almashtirish bilan amalga oshirilganini aniqlaymiz. 
Algoritm 
1. Jadvalga talabalar ism-sharifini kiritamiz. 
2. Jadvaldagi 1-elementni olamiz, i=0. 
3. Jadvaldagi n-1 oxirgi elementdan to i-elementgacha barcha 
elementni FIO maydonini o„zidan oldin turgan element FIO maydoni bilan 
solishtiramiz. Agar zarur bo„lsa, o„rin almashtiramiz va o„rin 
almashtirishlar hisoblagichi l ning qiymatini bittaga oshiramiz, ya‟ni l++. 
4. Agar i bo„lsa, i++ va 3-qadamga o„tamiz.
5. Natijaviy saralangan massivni ekranga chiqaramiz. 
Dastur kodi 
#include  
#include  
using namespace std; 
int main(int args, char *argv[]){ 
int n; cout<<"talabalar sonini kiriting=";cin>>n; 
struct table{ 
int t; 
char FIO[20]; 
} talaba[n]; 
cout<
for(int i=0;i
talaba[i].t=i+1; 

---

cin>>talaba[i].FIO; 
} 

int l=0; 
for(int i=0;i
for(int j=n-1;j>i;j--){
if (strcmp(talaba[j-1].FIO,talaba[j].FIO)==1){ 

 
 
 
 
l++; 
table k=talaba[j]; 
talaba[j]=talaba[j-1]; 
talaba[j-1]=k;
} 
}
}
for(int i=0;i
cout<<"| "<
cout<<"bu algoritm jadvalni "<
saraladi\n"; 
system("PAUSE"); 
} 
Nazorat savollari 
1. Qanday saralash algoritmlarini bilasiz? 
2. Saralash algoritmlari samaradorligini qanday baholash mumkin? 
3. Pufaksimon saralash algoritmi va uni yahshilangan usulini tushuntiring. 
4. To„g„ridan-to„g„ri qo„shish, tanlash algoritmlarini farqini tushuntiring. 
5. Quicksort algoritmini tushuntiring.

---

Topshiriq 
Quyida har 10 ta variant uchun umumiy bo„lgan masalaning berilishi va talab 
qilinayotgan saralash usuli keltirilgan. Talabalar topshiriq olib so„ralayotgan 
usul bilan o„zlari tomonidan tanlangan ixtiyoriy saralash usulining 
samaradorligini 
solishtirish 
dasturini 
tuzishlari 
kerak. 
Usullarni 
solishtirishda o„rin almashtirishlar soni nazarda tutiladi.
Ta‟mirlash ustaxonasida bir nechta (N ta) mashina bor. Ular to„g„risida 
quyidagi ma‟lumotlarga egamiz: raqami, markasi, egasining ismi, oxirgi 
marta ta‟mirlanganligi sanasi (kuni, oyi, yili), ta‟mirdan chiqishi lozim 
bo„lgan sana (kun, oy, yil).
To„g„ridan-to„g„ri qo„shish usulidan foydalanib, saralashni amalga oshirish 
dasturini ishlab chiqish (variantga mos ravishda): 
1. 
Mashina 
egalarining 
ismlari 
bo„yicha 
alifbo 
tartibida 
joylashtirilsin va mos ravishda ularning mashinalari haqidagi ma‟lumotlar 
chiqarilsin. 
2. 
Avtomobillarni ta‟mirlash tartibi ishlab chiqilsin. Bu yerda 
ta‟mir tugashi sanasi qaysi avtomobil uchun ertaroq bo„lsa, shunga birinchi 
navbatda xizmat ko„rsatiladi. 
3. 
Oldingi ta‟mir qilinganlar soni 2 ga teng bo„lgan mashinalar 
raqamlari bo„yicha kamayish tartibida joylashtirilsin. 
4. 
Oldin ta‟mir qilinmagan mashinalarni ta‟mirdan chiqish sanasi 
bo„yicha o„sish tartibida joylashtiring. 
5. 
"Mersedes" markali mashina egalarini alifbo bo„yicha teskari 
tartibda joylashtiring. 
6. 
Boshqalaridan oldinroq ta‟mirlanadigan mashinalarni ularning 
markasi bo„yicha alifbo tartibida joylashtiring (ta‟mir tugatilishi sanasi 
31.12.2012 dan erta). 
7. 
"Nexia" markasidagi mashinalarni raqamlari bo„yicha o„sish 
tartibida joylashtiring. 
8. 
O„tgan yildan beri ta‟mirlanmagan mashinalarni ularning 

---

egalari ismlari bo„yicha alifbo tartibida joylashtiring. 
9. 
Keyingi oyda ta‟mirlanishi lozim bo„lgan mashinalarni oxirgi 
marta ta‟mirlanganlik sanasi bo„yicha o„sish tartibida keltiring. 
10. 
"Mersedes" markasidagi mashinalarni raqamlari bo„yicha 
kamayish tartibida joylashtiring.