415-guruh talabasi Rustamova Nigora

Rashod Nuri Guntekinning”Choliqushi”

Romani

Rashod Nuri Guntekin

. Rashod Nuri Guntekin (1892, Istanbul — 1956, London) — turk yozuvchisi, dramaturg, tarjimon, adabiyotshunos. Istanbul universitetini tugatgan (1912). Dastlabki asarlari («Eski oshna», 1917; «Xanjar», 1918; «Sirli qo‘l», 1921 va b.)da kiborlar jamiyatiga xos illatlar fosh etilgan. Yozuvchining mashhur asarlaridan biri «Choliqushi» (1922) romanida turk qishloqlarining yorqin manzarasi chizilgan, asar qahramonlari hayoti, sarguzashtlari tasvirlangan

«Tamg‘a» (1925), «Shafqat qiling», «Yashil tun» (1928), «Xazonrezgi» (1930) romanlarida zamonasining o‘tkir ijtimoiy masalalari, inson va jamiyat, yashashning ma’nosi kabi muammolarni ko‘tarib chiqadi. Guntekin 24 roman, 7 hikoyalar to‘plami, qator pesalar yozgan.

• 24 jildli asarlar to‘plami nashr etilgan (1958 — 61). U «Lev Tolstoy» monografiyasi (1933) muallifi. Guntekin asarlari ko‘p tillarga tarjima qilingan. «Choliqushi» (1959, 1965, 1968, 1988, 1999, Mirzakalon Ismoiliy tarjimasi) va boshqa romanlari o‘zbek tilida nashr etilgan.

ADIBNING ENG SARA ASARLARI:

Eng mashxur asari :

Yozuvchinnig dunyoga mashxur asari va bugungi kungacha o’z qiymatini yuqotmagan, hattoki, seriallari ham ishlangan asari

“Choliqushi”

• Asarning bosh qahramoni bo’lmish Farida tabiatan ozod erkin bo’lib yashashni xohlaydigan mard, jasur obraz sifatida talqin qilingan. Shuning uchun ham yozuvchi ham ushbu asarni’ Choliqushi”deb nomlagan.

Asar Sarlavhasi

Asarning Mavzusi

Asarda bosh qahramon Faridaning boshidan o’tkazgan kechinmalari hamda Kamronga bo’lgan otashin muhabbati juda chiroyli qilib tasvirlab berilgan. G’ururi va sevgisi orasida muntazam kurashni to’xtatolmagan Farida uzoq yil g’ururining sevgisi ustidan qozongan g’alabasidan azoblanib yashaydi. Asar voqealari bosh qahramonning g’ururi tufayli ko’p yillarini safarda qiyinchiliklar orasida o’tkazgani asosida qurilgan.

Janri: roman

• Janri: roman
• Muallif ijodiy metodi:

realizm

Asarning asosiy g’oyasi:

Asarda Faridaning qaysarligi tufayli o’z muhabbatini tan olmasdan nafratini muhabbatidan ustun qo’yib, g’ururi va sevgisi o’rtasidagi janggi asosiy g’oya sifatida olingan. U hattoki, muhabbatini qalbining tub-tubiga yashirib, o’ziga ham bu haqida oshkor qilishga jur’at etolmasdan qalb o’g’riqlarini boshidan o’tkazadi. Mana shu kechinmalarga g’ururi, nafrati, qaysarligi sabab qilib olingan.

Asar qahramonlar:

Farida (Choliqushi) (turkcha: Feride (Çahkuçu)) - bosh qahramon
• Komron (turkcha: Kâmran) - Faridaning sevgilisi
• Basima (turkcha: Besime) - Faridaning xolasi, Komronning onasi
• Mujgon (turkcha: Müjgan) - Faridaning xolavachchasi
• Oysha (turkcha: Ay§e) - Faridaning xolasi, Mujgonning onasi
• Munisa (turkcha: Munise) - Faridaning boqib olgan qizi
• Xayrullo (turkcha: Hayrullah) - yoshi keksa doktor
• Sayfuddin (turkcha: Seyfettin) - Komronning otasi

Asardagi mavjud obraz turlaridan: tarixiy

Bibi Maryam

Hazrati Iso payg’ambar

Asar mavzusi

Asarning boshidan oxirigacha asl qaynona qanday bo’lishi kerakligi o’ta muhim misollar bilan ko’rsatib, yoritib berilgan.

Asar haqidagi fikr: Yozuvchi asarga yaxshi yondashgan uni har tomonlama yoritib bera olgan. Oilada ham turli xil vaziyatlar sodir bo’lishi qaynona kelin qaynona o’g’il munosabatlar to’liq yoritilgan.

Asarning lingvistik tahlili:

Metaphors:

Qalb chiroyi

• Ko’ngil go’zalligi
• Jon qulog’I
• Qalb ko’zi
• Axloq daftari
• metonomy

“Taborak”ni o’qimoq

“moda”chilarimiz

Ideoms:

Ideoms:

- og’ziga talqon solmoq

qo’ling juda yengil ekan

Qovog’idan qor yog’moq

Nishonga urilgan gaplar

Jag’i jag’iga tegmay

Suvdan quruq chiqmoq

Aphorisms: pichoqni o’zingga ur og’rimasa birovga Elni to’ydirib bo’lmas

Asardagi konflikt turi:

INSON-INSON ya’ni

(Qaynona –kelin)

Asardagi milliy kalorit:

1.Qahva ichish odati

2.Mehmon ko’rgani chiqish odati

3.Bomdotdan so’ng har tong Qur’on o’qish odati.

4. Ayollarning yuzidan boshqa joylarini yopib yurish odati.

Asardagi tugun:

• Kiyinish madaniyati borasida kelib chiqqan konflikt va uning Munavvarxonim tomonidan berilgan ajoyib yechimi
• Orifning oilasidagi conflict va uning yechimi
• Munavvarxonimning qaynonasi boshiga tushgan muammo va uning yechimi.

Konflikt turi

Alining kuyganda sodir bo’lgan voqealar .

Asardan olingan tassurotlarim:

Juda katta tarbiyaviy ahamiyatga ega asar hozirgi kundagi eng dolzarb masalalar bayon etilgan. Bundan tashqari biz har kuni takror va takror bilib bilmay qiladigan gunohlarimiz xatolarimiz yaqqol ochib berilgan. O’qigan inson juda katta tarbiyaviy, diniy, axloqiy naf ko’rishiga ishonchim komil.

“VEAN” DIAGRAMMASI

Munavvar xonim
talabchan
Mehribon
Aqlli
Go’zal
Amina kelin
Odobli
Oqila
Mehnatsevar
Xushfe’l
Ikkalasi ham farzandlari uchun jonini fido qiladigan ayol

E’tiboringiz uchun rahmat