8-mavzu. Ishlab chiqarishni boshqarish

Xom-ashyo sifatini oshirishdan olinadigan iqtisodiy samara:

• materiallar sarfi normalarining kamayishida;
• unga ishlov berishga qilinadigan mehnat sarfining qisqarishida;
• pirovard mahsulot chiqishining ko’payishida;
• mahsulot sifatining yaxshilanishida namoyon bo’ladi.

Mashinalar sifatini oshirishning samaradorligi:

• mehnat unumdorligining oshishida;
• mashinalar chidamliligining uzayishida;
• zaxiradagi mashinalarga bo’lgan talabning qisqarishida;
• ta'mirtalab mashinalar sonining kamayishida;
• kapital sarflariga bo’lgan tejamkorlikda namoyon bo’ladi va hk.

Mahsulot sifatiga quyidagi omillar ta'sir ko’rsatadi:

• ishlab chiqarish vositalari sifati; xom-ashyo va materiallar sifati;
• ishlovchilarning malakasi, ish qobiliyati, uyushqoqligi, tashabbuskorligi, izlanuvchanligi va ijodiy yondoshuvi;
• ishlab chiqarishni tashkil qilish va boshqarish san'ati.

8.4. Sifat menejmenti. Sifatni nazorat qilish bosqichlari

Sifat menejmenti mahsulot ishlab chiqarishning har bir bosqichida sifat haqida qayg’urishni anglatadi. Shu nuqtai nazardan sifatni boshqarish jarayoni quyidagi bosqichlarni o’z ichiga oladi:

• ishlab chiqarishgacha - konstruktsiyalash, samarali texnologiyani, standartlarni ishlab chiqish va hk.;
• ishlab chiqarish jarayonida - bu erda yaroqsiz mahsulotni ishlab chiqarishga yo’l qo’ymaslik;
• ishlab chiqarishdan keyingi bosqich - saqlash, sotish, tashish, xizmat ko’rsatish va boshqa jihatlar ustidan qattiq nazoratni o’rnatish.

Sifatni nazorat qilish ham uch bosqichdan iborat:

• kelayotgan xom-ashyo, materiallar, yarim fabrikatlar va butlovchi qismlarni tekshirishdan iborat bo’lgan kirish nazorati;
• ishlab chiqarish jarayonida mahsulotlar parametrlarni tekshirishdan iborat ehtiyot yoki joriy nazorat;
• tayyor mahsulotni tekshirishga qaratilgan qabul qilish nazoratlariga bo’linadi.

Sifatni nazorat qilish - mahsulot sifati ko’rsatkichlarining belgilangan talablarga muvofiqligini tekshirishdir.

 

 

Nazorat savollari

1. Ishlab chiqarishni boshqarish mazmuni va mohiyatini tushuntiring.

2. Ishlab chiqarishni boshqarishda ob'ekt va sub'ekt tushunchalari.

3. Ishlab chiqilgan mahsulot sifatini boshqarish qanday amalga oshiriladi?

4. Sifat menejmenti nima?

5. Sifatni nazorat qilish bosqichlari