980 sonrasi tüRKİYE’de modernleşME, toplumsal ve siyasi sonuçlari ali Fuat GÖKÇe kilis Aralık Üniversitesi, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi
Yüklə 253,1 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Tablo.10 Askere Alınabilir Nüfusun Genel Nüfusa Oranı
- Toplam Nüfus(b) 19 yaş üzeri toplam erkek Nüfus (a) Oranı (a/b)
- Kaynak: TUİK İstatistik Göstergeler 1923-2011 S.10
- Tablo.13 Konfederasyonlara bağlı üye sayısı
- Konfederasyonlar 2002 2003 2004 2005
- Kaynak: T.C. Devlet Personel Başkanlığı Bilgi Sistemleri ve İstatistik D.B. Tablo. 11 Faal dernek sayısı
- Kaynak: https://www.dernekler.gov.tr/tr/AnasayfaLinkler/yillara-gore-faal-dernek.aspx 5. Sonuç
|
Kaynak: www.ysk.gov.tr Seçimlere katılım oranı ile ilgili olarak milletvekilliği genel seçimleri esas kabul edilmiştir. Seçimlere katılma oranı %80’lerin üzerinde yer almaktadır. Bu oran bazı demokratik ülkelere göre daha fazladır.1 En yüksek oran 12 Eylül 1980 sonrası yapılan ilk genel seçimlerde görülmüş, en düşük oran ise 2002 genel seçimlerinde gerçekleşmiştir. Tablo.10 Askere Alınabilir Nüfusun Genel Nüfusa Oranı
Kaynak: TUİK İstatistik Göstergeler 1923-2011 S.10 Tablo 10’da askere alınabilir nüfusu göstermektedir. Askere alınabilir nüfus, 19 yaş üzeri ve 44 yaş altı erkek nüfusu kapsamaktadır. 1990 ve 2000 yılı verilerine göre askere alınabilir nüfusta artış meydana gelmiştir. Tablo 11 ise 2000 yılı sonrası dernek sayılarını göstermektedir. Dernek sayısının 2004 yılındaki azalma dışında sürekli olarak artış gösterdiği görülmektedir. Konfederasyonlara_bağlı_üye_sayısı'>Tablo.13 Konfederasyonlara bağlı üye sayısı
Kaynak: T.C. Devlet Personel Başkanlığı Bilgi Sistemleri ve İstatistik D.B. Tablo. 11 Faal dernek sayısı
Kaynak: https://www.dernekler.gov.tr/tr/AnasayfaLinkler/yillara-gore-faal-dernek.aspx 5. Sonuç 1980 sonrası dönemde dünyada hızla yayılmaya başlayan ve 1990’lı yıllardan sonra Türkiye’de de etkisini göstermeye başlayan küreselleşme süreciyle birlikte toplumsal alanda hızla değişen yapılar ortaya çıkmıştır. İç göçle beraber hızlı bir kentleşme toplumsal yapının değişmesine neden olmuş, kentlerin varoşlarında sağlıksız ve alt yapısı eksik bölgelerde yerleşimler artmıştır. Söz konusu değişim kentlerin güvenlik, alt yapı eksikliğini ortaya çıkarırken, kırsal nüfusun azalması tarım arazilerinin işlenmesinde de azalmaya neden olmuştur. Toplumsal alanda yaşanan bu hızlı değişimlerin oluşmasında kitle iletişim araçlarındaki ve iletişim teknolojisindeki gelişmeler de etkili olmuştur. İnternet, cep telefonu başta olmak üzere iletişim araçlarındaki gelişmeler toplumun dünyada yaşanan değişimlerden hızlı bir şekilde haberdar olmasını sağlamıştır. Okullaşmanın artması, okuma yazma bilenlerin üst seviyelere ulaşması, bununla birlikte iletişim teknolojisindeki gelişmeler, bireylerin siyasal, kültürel ve toplumsal yönden dünyada ve yerelde yaşanan gelişmeleri takip etme ve sorgulama kapasitesini artırmıştır. 1990 yılı kültürel açıdan önemli bir dönüm noktasıdır. Özellikle 1980 yılından itibaren izlenen liberal politikalar meyvelerini vermeye başlamış ve bu çerçevede aşırı tüketim, bireycilik, gösterişçilik, özenti, iş bitiricilik ve köşeyi dönme gibi eğilimler güçlenmeye başlamıştır. 1990 yılında yayına başlayan özel televizyon kanalların etkisi ile yazılı ve görsel basın tüm toplumu etkisi altına almıştır. 1980 yılı ve sonrasındaki gelişmeler 1923’den günümüze kadar yaşanan dönüşümlerin en kapsamlı olanlarından biridir. Bu dönemde Türkiye ekonomisi dış pazara açılmaya başlanmış, ihracat teşvik edilmiş, sendikaların gücü zayıflatılmış ve çalışan kesimin milli gelirden aldığı pay düşmeye başlamıştır. 1980’li ve 1990’lı yıllar ile birlikte liberal ekonomik politikalar uygulanmış ve bu çerçevede özelleştirme tüm hükümetlerin en önemli hedeflerinden biri haline gelmiştir. Bu dönemde tüketim hem hızla artmış ve hem de çeşitlenmeye başlamıştır. 1950 sonrası siyasal örgütlenmelerdeki farklılıklar ile öncülüğünü işçi ve işveren temsilcilerinin yaptığı sivil toplum örgütleri, her ne kadar siyasal parti ve iktidarlarının gölgesinde kalmış olsa dahi, sivil toplumun tekrar canlanması ve gelişmesi konusunda sivil anlayışı / örgütlenmeyi bir sonraki döneme aktaran umut verici gelişmeler olmuştur. 1980 öncesi siyasal partiler toplumsal farklılıkları temsile den mekanizmalardı. 1980 sonrasında ise devletle toplumsal alan arasındaki ara kademeyi doldurmak üzere sivil toplum alanında farklı yapılar oluşmuştur. Dernek sayıları artmış, sendikalaşma oranlarında artış meydana gelmiştir. Türkiye’de 1980 sonrası siyasal alanda, hem siyasi aktörleriyle hem de siyaset yapma anlayışıyla yaşanan değişim ve dönüşüm temsiliyet ve yönetebilirlik kriziyle karşı karşıya kalmıştır. 1980’lerden başlayarak bugüne gelen siyasal alan krizi kendini farklı şekillerde göstermektedir. Bunlardan birincisi, merkez sağ ve merkez sol partilerin parçalanmaları ve toplumsal desteklerini kaybetmeleri sonucu onların yerlerine merkez-dışı partilerin ya da ideolojilerin yer almasıdır. İkincisi, siyasi aktörlerin toplumdan kopuk bir vaziyette kendi aralarında oynanan bir oyun olarak görmeleri ve toplumsal sorunlara çözüm bulmanın ötesinde kendileri ve partileri için ekonomik rant ve siyasi güç elde etme amacı güden dolayısıyla adeta yönetilemeyen demokrasi anlayışının ortaya çıkmasıdır. Üçüncü siyasal alan krizi ise siyasal partilerin toplum içinde ciddi bir güven kaybına uğramasıdır. Toplum nazarında siyasetin siyasi rant, rüşvet, yolsuzluk, hukuk-dışı uygulamalarla dolu olduğu düşüncesi siyasal partilere karşı güvensizliği artırmıştır.
Akşit, B. (1985). Köy, Kasaba ve Kentlerde Toplumsal Değişme. Toplum, Siyaset ve Kültür Dönüşümleri Üzerine Araştırmalar. Ankara: Turhan Kitabevi. Altun, F. (2000). Modernleşme Kuramı ve Gelişme Sorunu. Divan: İlmi Araştırmalar, 123-186. Boratav, K. (1988). Türkiye İktisat Tarihi, 1908-1985. İstanbul: Gerçek Yayınevi. Coşkun, İ. (1989). Modernleşme Kuramı Üzerine. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 289-304. Deutsch, K. (1961). Social Mobilization and Political Development. American Political Science Review, Vol. 55, No. 3, 493-514. Friedrich, C. J. (2014). Sınırlı Devlet, Çev. Mehmet Turhan. Ankara: Liberte Yayıncılık. Günay, D., & Günay, A. (2016). Dünyada ve Türkiye'de Yükseköğretim Okullaşma Oranları ve Gelişmeler. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, Cilt: 6 Sayı: 1, s. 13-30. Huntington, S. P. (1971). The Change to Change: Modernization, Development and Politics. Comparative Politics, Vol. 3, No. 3,, 283-322. Karpat, K. H. (2006). Osmanlı'da Değişim, Modernleşme ve Uluslaşma, (Çev. Dilek Özdemir). İstanbul: İmge Kitabevi. Kasaba, R. (1998). Eski ile Yeni Arasında Kemalizm ve Modernizm. R. K. Sibel Bozdoğan içinde, Türkiye'de Modernleşme ve Ulusal Kimlik, (Çev. Nurettin Elhüseyni) (s. 25-38). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları. Keyder, Ç. (1998). 1990'larda Türkiye'de Modernleşmenin Doğrultusu. R. K. Sibel Bozdoğan içinde, Türkiye'de Modernleşme ve Ulusal Kimlik, (Çev. Nurettin Elhüseyni) (s. 39-53). İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları. Keyman, E. F. (2012). Türk Siyasi Tarihi ve Demokratikleşme. M. D. Adem Çaylak içinde, Türkiye'nin Politik Tarihi (s. 7-22). Ankara: Savaş Yayınevi. Linz, J. J. (2000). Totalitarian and Authoritarian Regimes. Londra: Lynne Rienner. Nişancı, Ş. (2012). Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Önemli Siyasal Akımlar ya da Türkiye'de Siyasetin Üç/İç Yüzü. M. D. Adeç Çayla içinde, Türkiye'nin Politik Tarihi (s. 59-91). Ankara: Savaş Yayınları. Oktay, C. (2012). Siyaset Bilimi İncelemeleri. İstanbul: Alfa Basım Yayın. Ökmen, M. (1973). Heredot Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi. Özbudun, E. (2011). Otoriter Rejimler, Seçimsel Demokrasiler ve Türkiye. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. Said, E. (1982). Oryantalizm. İstanbul: Pınar Yayınlar. Solmaz, B. (2011). Modernlik ve Modernleşme Kuramlarına Yöneltilen Eleştiriler. Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 32, s. 35-58. Yerasimos, S. (1980). Azgelişmişlik Sürecinde Türkiye, Tanzimat'tan 1. Dünya Savaşına, (Çev. Babür Kuzucu). İstanbul: Belge Yayınları.
1 Amerika Birleşik Devletleri %55-60, İngiltere 30-40, Fransa %60-65, http://www.hurhaber.com/bati-da-secime-katilim-orani-turkiye-nin-gerisinde/haber-646674 Yüklə 253,1 Kb. Dostları ilə paylaş:
|