A 1 con., *preposição, não muito frequente, que exprime várias relações no indiresa dja karta a tudu djinti pa konta (R95). (A). N. F. neol a 2


aliviadu part., *atenuado; consolado. (ALIVIADO). N.S. V.B. aliviamentu



Yüklə 5,31 Mb.
səhifə3/62
tarix02.11.2017
ölçüsü5,31 Mb.
#28194
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   62

aliviadu

part., *atenuado; consolado. (ALIVIADO). N.S. V.B.



aliviamentu

n., *alívio; consolação. (ALIVIAMENTO). N.S. V.B., sin. aliviu.



aliviu

n., *consolação; aliviamento. (ALÍVIO). N.F. neol. N.S. V.B., sin. aliviamentu.



alkalinu

adj., (ALCALINO). N.S. V.B., ant. asidu.



alkaloidi

n., *substância com propriedades alcalinas; estupefaciente. (ALCALÓIDE). N.F. proparoxítona. N.S. V.B.



alkansa

v., *conseguir, agarrar. - mindjeris konsigui di faktu alkansa puzison ke alkansa pabia di kil Cabral la (C.P.) -. (ALCANÇAR). N.S. sin. iangasa.



alkansadu

part., *conseguido. (ALCANÇADO). N.S. V.B.



alkatra 1

v.tr., *cobrir com alcatrão. (ALCATROAR). N.F. proparoxítona, neol. N.S. V.A., sin. asfalta.



alkatra 2

n., *região do corpo das rezes perto do rins; anca. - Bo disan n’ bambu anti di alkatra arnega! (R.N.) -. (ALCATRA). N.F. neol.



alkatradu

adj., *estrada com pavimentação de asfalto. - puku taxistas ki ta seta leba pasajerus na stradas ki ka alkatradu (P.dosS.) -. (ALCATROADO). N.S. sin. asfaltadu.



alkatron

n., *asfalto, substância para pavimentar as estradas. - bo tciga bo nkosta bo tira roda fora di alkatron (R95) -. (ALCATRÃO).



alkeire

n., *medida de cereais e de líquidos. (ALQUEIRE). N.S. V.B.; a unidade de medida varia entre 13 e 22 litros; sin. bucha.



alkimia

n., *arte praticada na Idade Média a fim de obter substâncias valiosas, mexendo os vários elementos. (ALQUIMIA). N.S. V.B.



alkol

n., *líquido usado em medicina para desinfectar. - I ka pirsis limpal ku alkol, basta i labadu so ku iagu (Men) -. ((ÁLCOOL). N.F. paroxítona, alkul.



alkoliku

adj., *líquido com álcool; diz-se de uma pessoa dependente das bebidas alcoólicas. - Uzu di bibida alkoliku (IN96) -. (ALCOÓLICO). N.F. proparoxítona.



alkolismu

n., *doença causada pelo abuso de bebidas alcoólicas. - falta di impregu ta omenta bandidasku, furtus ku asaltus, prostituson, alkolismu i utrus malis na sosiedadi di Bisau (P.dosS.) -. (ALCOOLISMO).



alkoliza

v., *embriagar. (ALCOOLIZAR). N.S. V.B.



alkolizadu

part., *o que abusa de bebidas alcoólicas; embriagado. (ALCOOLIZADO). N.S. V.B.



alkoranu

n., *livro do profeta Maomet, fundador do islamismo. - Nin na lei, nin na alkoranu, i ka sta la (IN96) -. (ALCORÃO). N.F. neol., alkoron.



alkoron

n., (ALCORÃO). N.F. vd. alkoranu. N.S. V.B.



alkul

n., (ÁLCOOL). N.F. paroxítona, arc., vd. alkol. N.S. V.B.



alma

n., *parte espiritual da vida dos seres; vida; parte vital. - ka bo medi kilis ku ta mata kurpu, e ka pudi mata alma (N.T.) -. (ALMA). N.S. alma dutru mundu (ALMA DO OUTRO MUNDO) indica um fastasma e também as almas dos antepassados; alma di diabu (ALMA DO DIABO) indica alguém malvado.



alma-biafada

n., *ave da família dos buconídeos, de bico comprido e plumagem preta que habita na zona húmida do interior, longe da costa, muito presente nas histórias da Guiné-Bissau. - Alma-biafada ba buska mindjer (T.M.) -. (ALMA-DE-BIAFADA). N.S. n.v. “Bucorvus abyssinicus”; o nome deriva da tradição do povo Beafada que diz “são estas aves as almas dos seus passados” (A.Á.de Almada).



almami

n., *padre muçulmano. (IMAME). N.S. V.B.



almasen

n., (ARMAZÉM). N.F. vd. armasen. N.S. V.B.



almenta

v.tr., - ki tris pe di mangu ke ta almentanu esperansa (J.D.) -. (ALIMENTAR). N.F. vd. alimenta.



almiranti

n., *oficial-general da marinha. (ALMIRANTE). N.F. mil. N.S. V.B.



almofada

n., *saco cheio de substância especial que serve como assento ou recosto da cabeça. - e na finka djudju na almofada (L.Cat.) -. (ALMOFADA). N.S. sin. turbuseru.



Almon

n., (ALEMÃO). N.F. vd. Alamon. N.S. V.B.



almorodia

n., *espécie de doença das veias anais. (HEMORRÓIDAS; HEMORRÓIDES). N.F. proparoxítona. N.S. V.A., sin. puludja.



almos

n., (ALMOÇO). N.F. oxítona, vd. almosu. N.S. V.B.



almosa

v., *tomar a refeição durante o dia. - i ta kumbidan almosa na kaza, i konta-konta manga di mintida (IN99) -. (ALMOÇAR). N.F. neol. N.S. sin. djanta.



almosu

n., *a refeição que se toma ao meio dia. - un bon almosu pa kin apruveita es pratu di djorontc ku siti (R95) -. (ALMOÇO). N.F. neol., almos. N.S. sin. djanta.



alo!

interj., *interjeição que exprime [invocação]; palavra usada nas chamadas telefónicas ou nas entrevistas em directo da rádio emissora; está lá?; alo!. - Alo! Bon dia! - No tene mas un ovinti na linha pa da si kontribuson: alo sin! (R95) -. (ALÔ!). N.F. alo sin!.



alo sin!

interj., - No tene mas un ovinti na linha: alo sin! (R95) -. (ALÓ SIM!). N.F. vd. alo!.



alpaka

n., *liga metálica de cobre, zinco, niquel e prata; metal branco. - fiansa dimas el ku kebra kudjer di alpaka (N.M.) -. (ALPACA).



alsa

n., *suspensórios dos vestidos, das blusas ou das calças. (ALÇA). N.S. V.A.



alta 1

v.intr., *ir ao mato; eufemismo para indicar a acção de defecar ao ar livre. - bo bin otca alguin sinta i na alta, bo na iabri tripa riba del? L.S.) - (deriv. ALTO). N.S. sin. bai altu, lexia complexa deriv. das línguas africanas por meio do processo de decalque.



alta 2

1.n., *aumento de preços. (ALTA). N.S. V.B.

2.n., *autorização de saída do hospital dada ao doente. (ALTA).

altamenti

adv., *muito. - Ami n’ sta altamenti kontra e situason li (IN96) -. (ALTAMENTE).



altar

n., *mesa para celebrar a Missa no culto católico; lugar para fazer os sacrifícios nos vários cultos das outras religiões. - kal ki mas importanti: oferta o altar ku ta santifika oferta? (N.T.) -. (ALTAR). N.M. pl. altaris.



altera

1.v., *modificar; falsificar. - no ta alteral ku sumu di kabasera, sumu di foli (R95) -. (ALTERAR).

2.v., *excitar; excitar-se. - Si alguin otca kuma n’ altera vos, o n’ selera mas, ki sinti un bokadinhu ofindidu, nha sinseru diskulpas pa kila la (R95) -.

alteradu

adj., *perturbado; preocupado. - duenti nan alteradu, mesmu akompanhanti ta bin alteradu (IN96) -. (ALTERADO).



alternativa

n., *situação ou iniciativa diferente. - Stadu pur si i dibi di kunsa na pensa randja un alternativa pa ntrava es situason di komersiu di mininus (IN96) -. (ALTERNATIVA).



alteru

adj., *arrogante. (ALTEROSO). N.S. V.B.



altisi

v.caus., *levantar. - no ka osa djustanda no kabesa nin komparal ku kilis ku ta altisi se kabesa (N.T.) -. (deriv. ALTO). N.M. altu + si.



Altisimu

adj.superl., *nome dado a Deus; o mais alto. (ALTISSIMO).



altu

1.adj., *elevado; grande. - i ka ta pul na un kau altu? (N.T.) -. (ALTO). N.S. pres altu.

2.adj., *pessoa que tem importância. - mindjeris di altu katiguria (N.T.) -. (ALTO).

altufalanti

n., *instrumento para aumentar o tom e a intensidade da voz; altifalante. - I pa tudu zona di no tera ku altufalanti i ta grita (C.P.) -. (ALTOFALANTE). N.F. neol., autofolanti. N.S. sin. megafoni. disispera



altura

1.n., *distância entre a base e a parte superior. - arami pudi subi tok bu tciga na altura ku bu misti (Igr.I.) -. (ALTURA).

2.n., *momento de um acontecimento. - na kil dividu altura dona Elena tan tciga (R95) -.

aluguer

n., *contrato de locação. - son kin ke tene dinheru ku pudi fasi aluguer di un kaza pa i mora ku si familia (IN96) -. (ALUGUER). N.F. oxítona. N.S. sin. lugason.



aluminiu

n., *espécie de metal que a água do mar não pode corroer. (ALUMÍNIO). N.F. proparoxítona. N.S. V.B.



aluna

n.f., *discípula; a que recebe instrução na escola. (ALUNA). N.S. V.B.



alunu

n., *discípulo; o que recebe instrução na escola. - i paga skola di alunu (IN96) -. (ALUNO). N.S. sin. studanti.



alunu-mestre

n., *alguém que estuda e ensina ao mesmo tempo. (ALUNO-MESTRE). N.S. V.B.; alunu-mestre era

bastante normal durante o tempo colonial, nas escolas das aldeias mais afastadas da cidade, como meio para compensar a falta de professores.

alva

n., *camisão branco utilizado pelo padre católico na liturgia. (ALVA). N.S. V.B.



alvara

n., *diploma que concede o direito para a exploração de determinados serviços. - e konsigui se alvara (IN96) -. (ALVARÁ). N.F. oxítona.



alvu

n., *objectivo; fim. - alvu des barajen i pa tardanta iagu nes parti di riu pa i ka pudi kuri pa mar ma i na intci na ki parti tras di barajen (Igr.I.) -. (ALVO).



ama 1

v.tr., *gostar de alguém. - Anos i un povu ke ama n’utru (R98) -. (AMAR). N.S. ama di liti; sin. kiri.



ama 2

n., *governanta; dona da casa; pessoa que toma conta de uma criança; mulher que amamenta uma criança alheia. (AMA). N.S. V.B., sin. ama seku; ama di liti (AMA DE LEITE).



ama di liti

n., *mulher que amamenta uma criança alheia. (deriv. AMA DE LEITE). N.M. lexia complexa. N.S. V.B., sin. ama-seku.



ama-seku

n., *governanta; pessoa que toma conta de uma criança. (AMA-SECA). N.M. lexia composta. N.S. V.B.



amabil

adj., *agradável. (AMÁVEL). N.F. paroxítona. N.S. V.B.



amabilidadi

n., *afabilidade. (AMABILIDADE). N.S. V.B.



amada

n.f., *a mulher querida; companheira. (AMADA). N.S. V.B., sin. namorada.



amadu

1.part., *preferido; querido. - no fiel ermon amadu, Onesimo (N.T.) -. (AMADO).

2.n., *a pessoa querida; companheiro; companheira. (AMADO). N.S. sin. namoradu.

amadur

1.n., *pessoa que exerce uma arte de maneira não profissional. - Tempu di karnaval amadur kunsa na nteradu i disadu na intirior di pais, pa da lugar a profisional (P.dosS.) -. (AMADOR).

2.n., *namorado; amante. (AMADOR).

3.n., *pessoa que toma conta de uma criança.



amanha 1

adv., *advérbio de tempo que indica o dia seguinte, em oposição ao dia de hoje e ao dia de ontem. - Amanha tisin karta di sina T.M.) -. (AMANHÃ). N.F. oxítona. N.S. amanha-amanha; dispus di amanha; ermon di amanha (DEPOIS DE AMANHÃ); parmanha (DE MANHÃ).



amanha 2

n., *o tempo futuro. - pa amanha, un amanha ku ka lundju, ora ku bo kaba “No Lei”, bo pudi ba ta lei tudu kusa ku skirbidu na Kriol (Dea) -. (AMANHÃ). N.F. oxítona.



amanha-amanha

adv., *advérbio de tempo que indica um tempo futuro próximo; no futuro. - Toma sintidu mininu, amanha-amanha ka ten dia di bin (J.D.) -. (AMANHÃ). N.M. redobro.



amanha-parmanha

n., *o dia seguinte de manhã. - tudu i amanha-parmanha (R95) -. (AMANHÃ DE MANHÃ). N.F. oxítona. N.M. lexia composta.



amante

n., *namorado; apaixonado. - ami i amante di futibol (IN96) -. (AMANTE). N.F. neol. N.S. sin. namoradu.



amarelu

adj., *cor amarela; a cor do ouro. - amarelu suma nsofri (N.T.) -. (AMARELO). N.S. febri-amarelu.



amargu

adj., *diz-se de comida de sabor desagradável ou de acontecimento que causa desgosto. - Korson di Noemi i ka fika duru i amargu (A.T.) -. (AMARGO). N.S. sin. malgos.



amargura

n., *ter um comportamento duro com os outros; estado de alguém que está aflito. - bo kaba ku tudu amargura, ku brabesa, ku raiba, ku gritaria, ku koba, ku tudu koldadi di malisia na bo metadi (N.T.) -. (AMARGURA). N.F. neol.



amas

adv., *além do devido. - Adon ku Eva e sta na un kau sabi, amas e ka dibi di muri, elis i amigu di Deus (L.A.M.) -. (A MAIS). N.F. oxítona.



ambienti

1.n., *a natureza e tudo e todos aqueles que nos circundam. - Ambienti n’ ta ntindil i un kusa ku sta a volta di anos tudu (R95) - i ambienti ta favoresinu kondisons ku saudi (R95) -. (AMBIENTE). N.S. sin. meiu-ambienti (MEIO AMBIENTE).

2.n., *o espaço limitado. - pa kin ki ka kustuma ku “kuri-kuri” di merkadu, kil ambienti pudi parsil un kunfuson son (P.dosS.) -.

ambisiona

v., *cobiçar; aspirar a. (AMBICIONAR). N.S. V.B.



ambisionadu

part., *cobiçado. (AMBICIONADO). N.S. V.B.



ambison

n., *desejo grande; avidez; cobiça; cupidez. - son ku union di partidus politiku talves ke pudi fasi kualker kusa, ma ambison tciu (IN96) -. (AMBIÇÃO). N.F. oxítona.



ambitu

n., *espaço limitado. - pa sinhora ministra informanu kal ki finansiamentu na ambitu des programa di investimentu ke saudi ten (R95) -. (ÂMBITO). N.F. proparoxítona.



ambulansia

n., *meio de transporte dos doentes e feridos. (AMBULÂNCIA). N.F. proparoxítona. N.S. V.B.



ambus

quant., *os dois juntos; um e outro. - rikunhisimentu di promoson di fidjus di ambus sexus (R95) -. (AMBOS). N.F. paroxítona, neol.



amen

interj., *palavra da liturgia cristã que significa “está bem”, “verdadeiro”; assim seja. - gloria i pa Deus! Amen (Igr.I.) -. (AMÉM). N.F. oxítona; hebraico “ámén”.



amendua

1.n., *fruto da amendoeira. - pedra dentru di kaskadju dibi di sedu mas o menus na tamanhu di amenduas (Igr.I.) -. (AMÊNDOA). N.F. proparoxítona.

2.n., *guloseima de açúcar e outros ingredientes; rebuçado; caramelo. N.S. sin. rapuchadu; amendua é hiperónimo de AMÊNDOA e de REBUÇADO.

amenduinha

n., *árvore da amendoeira, da família das Rosáceas. (AMENDOEIRA). N.S. V.B.



Amerika

1.n., *a nação dos Estados Unidos da América; E.U.A. - alguns sidadis di Europa i di Amerika (P.dosS.) -. (AMÉRICA). N.F. proparoxítona.

2.n., *o continente americano. - Ami n’ ka ten nada ku floresta di Amerika, di Asia o di Europa (IN96) -. (AMÉRICA).

amerikaniza

v., *importar a moda ou parte do modelo cultural americano. (AMERICANIZAR). N.S. V.B.



amerikanizadu

part., *pessoa ou moda cultural sob a influência da cultura americana. (AMERICANIZADO). N.S. V.B.



Amerikanu

n., adj., *habitante dos Estados Unidos da América. - militaris norti-amerikanu (R95) -. (AMERICANO). N.S. sin. norti-americanu (NORTE-AMERICANO); ant. sul-amerikanu (SUL-AMERICANO).



ametista

n., *gema de cor purpúrea ou violeta. - purmeru alisersu era di sardonika, di seis sardiu, di seti krisolitu, di oitu iagu-merinha, di novi topaziu, di deskrisoprasu, di onzi djasintu, di dozi ametista (N.T.) -. (AMETISTA).



ami

pron.pess.suj., *forma secundária do pronome pessoal sujeito 1ºsing.; eu. - Ami i tersera klasi (R95) - Ami n’ gosta tciu di bo! (T.M.) - ami ki galinha di Gan Fodeba (T.M.) -. (deriv. MIM). N.F. oxítona. N.S. as seis formas secundárias dos pron.pess.suj. são ami; abo; el; anos; abos; elis.



amiantu

n., *mineral resistente ao calor, muito usado na fabricação das chapas para a cobertura das casas, apesar de ser cancerígeno. (AMIANTO). N.S. V.B.



amiasa 1

v.tr., *intimidar; pôr em perigo; fazer gestos intimidativos. - I ka pa amiasa ninguin; i pa tenta pui kusas na se dividu lugar (R95) -. (AMEAÇAR). N.F. neol. N.S. sin. roka.



amiasa 2

n., *perigo. - amiasa di un nobu guera nukliar (R95) -. (AMEAÇA). N.F. neol.



amiasadu

part., *posto em perigo. - diritu di tene vida ku amiasadu na kontinenti afrikanu (R95) -. (AMEAÇADO). N.F. neol., miasadu.



amiba

*ameba; parasita do intestino, de uma célula, muito comum nas águas sujas e que causa a doença da amebíase. (AMEBA). N.S. V.B.



amibiazi

n., *doença causada pelo parasita de ameba. (AMEBÍASE). N.F. proparoxítona. N.S. V.B.



amidu

n., *substância muito comum nos vegetais, especialmente nos tubérculos. (ÁMIDO). N.F. paroxítona. N.S. V.B.



amiga 1

v., *tornar-se amigo; viver em concubinato. (AMIGAR). N.S. V.B.



amiga 2

1.n.f., *amante; namorada; companheira. (AMIGA).

2.n.f., *colega. - suma un nha amiga li Deni (IN96) -. (AMIGA).

amigadu

part., *sedo amante; alguém que vive em mancebia. (AMIGADO). N.S. V.B.



amigu

1.n., *uma pessoa a quem estamos ligados com sentimentos de sinceridade e de afecto. - ki rapas tene un amigu (T.M.) -. (AMIGO). N.S. ant. inimigu.

2.adj., *afeiçoado; colaborador. - bindidur amigu ora ki ka tene merkaduria ki fregues misti, i ta mostral nde ki pudi kumpra mas baratu i produtu mindjor (P.dosS.) -. (AMIGO). N.S. na Guiné é muito frequente usar o termo amigu para chamar alguém, apesar de desconhecido, a fim de pedir-lhe alguma coisa.

amigundadi

n., *estado de ser amigos; amizade. - si amigundadi ke staba nel, gatu ku ratu e sta moradu na un kaza (L.A.M.) -. (deriv. AMIGO). N.S. sin. amizadi.



aministra

v., (ADMINISTRAR). N.F. vd. adiministra. N.S. V.B.



aministradur

n., (ADMINISTRADOR). N.F. vd. dimistradur. N.S. V.B.



aministrason

n., - kil la ka impidi Partidu pa riorganiza no servisu di aministrason dentru di algun zona ke staba dja libertadu (C.P.) -. (ADMINISTRAÇÃO). N.F. vd. adiministrason.



amisadi

n., - Pega es CFA pa amisadi (M.M.) -. (AMIZADE). N.F. vd. amizadi.



amizadi

n., *situação em que as pessoas têm sentimentos recíprocos de sinceridade e afectos; simpatia. - i prisis bon manera pa nganha amizadi di bindiduris (P.dosS.) -. (AMIZADE). N.F. amisadi; mistadi. N.S. ant. inimizadi.



amnistia

n., *acto de clemência que cancela todas as penas. - e manda kontan kuma e na da amnistia (C.V.) -. (AMNISTIA). N.F. neol.



amonton

adj., *alguém que é preguiçoso e com pouca vontade de trabalhar ou de aplicar-se nos estudos. - Amonton ka sibi si trabadju ta kaba - i ka son amonton, ma papiadur: i ta miti boka na tudu kombersa (N.T.) -. (A MONTÕES).



amontondadi

n., *atitude de ser preguiçoso. - e kusa di sinta sin, amontondadi na matau (T.M.) -. (deriv. A MONTÕES). N.M. amonton + ndadi.



amor

n., *sentimento que tem manifestações diferentes desde o afecto até às relações íntimas. - omi dibi di sibi, nin si ten roson dianti di mindjer, i ka dibi di kombersa ku raiba, ma ku amor, pabia mindjer i parti mas fraku (Igr.I.) -. (AMOR). N.F. amur.



amora

n., *fruto da amoreira, da família das Moráceas. (AMORA). N.S. V.B.



amorus

adj., *afectuoso. (AMOROSO). N.F. oxítona. N.S. V.B.



amostra

n., *exemplo; pequena quantidade. - kuntudu i ka disa bos sin un amostra pa da tustumunhu del (N.T.) -. (AMOSTRA).



ampagai

adv., *muito; em grande quantidade. - Omi Nhominka gora firma i diskuda na djubi pis manera ki e na brinka na iagu: Djarama Guine-Bisau, pis ten ampagai (M.M.) -. N.F. proparoxítona; Francês “em pagaille” que significa em grande quantidade.



amparu

n., *protecção; auxílio; atenção especial. - populason ku ka tene kosta largu, ku na pirsisa di amparu (R95) -. (AMPARO). N.F. neol.



amplia

v., *aumentar; alargar; tornar mais amplo e extenso; tornar maior. - amplia pusiblidadis di idukason (R95) -. (AMPLIAR). N.F. neol.



ampliadur

n., *instrumento para aumentar a imagem de um objecto. (AMPLIADOR). N.F. neol. N.S. V.B.



amplifika

v., *aumentar; dilatar. (AMPLIFICAR). N.F. neol. N.S. V.B.



amplifikadu

part., *aumentado; dilatado. (AMPLIFICADO). N.F. neol. N.S. V.B.



amplifikadur

n., *instrumento que serve para intensificar os sons. (AMPLIFICADOR). N.F. neol. N.S. V.B., sin. koluna.



ampus

1.con., *conjunção subordinativa que introduz orações concessivas; apesar disso; além disso; de facto. - I pena e ta mandau na buska pa kompleta firkidja des no kasa ku no djunta tudu, ma ora ku bu riba, ampus i suma nada (C.V.) -. (deriv. POIS). N.F. oxítona.

2.interj., *interjeição que exprime assentimento; pois sim!

amur

n., (AMOR). N.F. vd. amor. N.S. V.B.



Amura

n., *fortaleza de Bissau. (AMURA). N.S. V.B.; a construção da fortaleza foi autorizada em 1765, com a resolução régia do 12 de Agosto.



amutina

v., *pôr em motim; revoltar. (AMOTINAR). N.F. neol. N.S. V.B., sin. rebolta.



an!

interj., *interjeição que exprime [surpresa]. - an! ki djintis ka bali (T.M.) -. (AH!). N.M. redobro an-an!.



an-an!

interj., *interjeição que exprime [surpresa]. - an-an, ami n’ seta sinau sibi, abo bu na sina nha inimigu sibi (P.B.) -. (AH!). N.M. redobro. N.S. sin. an!.



analdjesiku

adj., *análgico; substância medicamentosa que reduz a sensibilidade à dor. (ANALGÉSICO). N.F. proparoxítona, neol. N.S. V.B.



analfabetismu

n., *falta de saber ler e escrever. - eliminason di pobreza, analfabetismu i pa ten un mindjor saudi pa mindjeris (R95) -. (ANALFABETISMO). N.S. ant. alfabetismu.



analfabetu

adj., *alguém que não sabe ler e escrever. - nde ki izisti na mundu aprosimadamenti novisentus i setenta milions di adultus analfabetus (R95) -. (ANALFABETO). N.S. ant. alfabetizadu.



analis

1.n., *acção de estudar ou examinar com cuidado e competência. - Na analis ku no fasi, no tciga konkluson di toma midida duru (R95) -. (ANÁLISE). N.F. paroxítona, analisi. N.S. fasi analis.

2.n., *exame de uma amostra, como por exemplo, em medicina ou em agricultura. - Bu dibi di bin djuntu ku bu badjudas, bo ten ku fasi analis purmeru (Cecomes) -. (ANÁLISE).

analisi

1.n., - komu politiku no fasi dja un analisi fundu (IN96) -. (ANÁLISE). N.F. proparoxítona, neol., vd. analis.

2.n., - i ka ten nin un tekniku ku na bai panha kil solu pa bin fasi analisi pa sibi kuma la i dibi di fasidu plantason di pe di kadju (IN96) -. (ANÁLISE).


Yüklə 5,31 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   62




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin