A 1 con., *preposição, não muito frequente, que exprime várias relações no indiresa dja karta a tudu djinti pa konta (R95). (A). N. F. neol a 2


selvajen - badjuda si ka kunsi omi, si i sedu inda virjen, i ta sedu selvajen pa omi (N.M.) -. (SELVAGEM). N.F. paroxítona, neol., salbas



Yüklə 5,31 Mb.
səhifə53/62
tarix02.11.2017
ölçüsü5,31 Mb.
#28194
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   62

selvajen

- badjuda si ka kunsi omi, si i sedu inda virjen, i ta sedu selvajen pa omi (N.M.) -. (SELVAGEM). N.F. paroxítona, neol., salbas.

semana

n., - No na entra dja na semana di festa (R95) -. (SEMANA). N.F. neol., vd. sumana.



semprentasku

n., *impertinência; inoportunidade. (deriv. SEMPRE). N.S. V.M.



semprenti

adj., *impertinente; inoportuno; indesejado. - E ka fia osis semprenti, ku karni larga, ke na djimpini (O.S.) -. (deriv. SEMPRE).



sempri

adv., *advérbio de tempo que significa [em todo o tempo]; sem fim; eternamente. - Pabia sempri e ta panha pankadas (R95) - Fugu dibi di ten sempri dunu! (C.V.) - Sempri bo ten koitadis ku bos (N.T.) -. (SEMPRE).



sempri ke

con., *locução conjuntiva subordinativa que introduz orações temporais e significa [todas as vezes que]. - Sempri ke ta kume, pape ku mame ta diskuti bonitasku di se fidjus (F.M.). (SEMPRE QUE). N.F. neol.



sempri-sempri

loc.adv., *locução adverbial de tempo que significa [normalmente]. - Sempri-sempri i un di tius di mininu ki ma tene diritu riba del (J.S.) -. (deriv. SEMPRE). N.M. redobro.



sen

quant., *número cardinal. - Fregues bon i kil ki pudi bai ku sen kuntu pa fera i riba pa kasa ku kompra di duzentus kuntus (P.dosS.) -. (CEM). N.F. sentu.



sena

1.n., *qualquer acção; acontecimento extraordinário. - mandinherus odja kil sena i manda un boti i bai sibi i ke (F.M.) -. (CENA). N.F. neol.

2.n., *palco; espectáculo.

senadu

n., *conjunto dos patrícios, membros do Conselho Supremo da antiga Roma; uma das duas câmaras legislativas de alguns governos. - ANP i tene son un Kamara, sin Senadu suma ki ta akontisi na alguns paizis (P.dosS.) -. (SENADO). N.F. neol.



Senegal

n., *país da África Ocidental, cuja língua oficial colonial é o Francês e que, antigamente, fazia parte da grande região do Senegâmbia. - Na tradison ki bin di Senegal, nega simola di parmanha i dana nogos di kil dia (P.dosS.) -. (SENEGAL).



Senegales

1.adj., *relativo ao Senegal. - sidadon senegales (R95) -. (deriv. SENEGAL). N.F. oxítona.

2.n., *habitante do Senegal. - Fora di Senegales i ten tambe djintis di Konakri, Gambia, Mali (P.dosS.) -.

senha

n., *recibo; sinal. (SENHA). N.S. V.B.



sensason

n., *impressão provocada num órgão dos sentidos; percepção pelos sentidos; sentimento. - i konsigui domina tudu si sensason (IN96) -. (SENSAÇÃO). N.F. neol.



sensibilidadi

n., *faculdade de sentir. - Otoridadi i pekadur, i ten si sentimentus, i ten si sensibilidadi (R95) -. (SENSIBILIDADE). N.F. neol.



sensura

n., *exame de tudo o que se escreve antes de ser publicado. - Radiu, televizon o djornal e pudi nega notisia di algun akontisimentu, ma i na papiadu na fera, sensura ka ten la (P.dosS.) -. (CENSURA). N.F. neol.



sentena

quant., *numeral colectivo que designa um grupo de cem unidades. - Amanha alguns di nos e na bin misti tene dizenas di dizenas di mindjer, sentenas di bens, amigus i parentis tudu (R98) -. (CENTENA). N.F. neol.



sentensa

n., *provérbio; máxima. (SENTENÇA). N.S. V.B.



sentimetru

n., *unidade de comprimento que corresponde à centésima parte do metro. - I djopoti divagarinhu, un pasu un pasu, sentimetru pa sentimetru (Igr.I.) -. (CENTÍMETRO). N.F. proparoxítona.



sentra

v., *centralizar; colocar ou ser colocado no centro. - Anos no pensa kuma li ki dibi di sentra no atenson (MR98) -. (CENTRAR).



sentradu

part., *colocado no centro; acertado. (CENTRADO). N.S. V.B.



sentral

1.adj., *que está no centro; mais importante. - tema sentral des inkontru li, ku sedu, introduson di Kriolu na insinu (MR98) -. (CENTRAL). N.F. neol.

2.n., *reunião de geradores que alimenta grande número de consumidores; parte central de uma organização. - Djintis di sentral e tciu diskulpa suma mortu; gosi i storia di kombustivel (C.V.) -.

sentraliza

v., *reunir num centro; concentrar; controlar. - no sibi kuma Stadu i ka kapas di sentraliza tudu kusa el son (IN96) -. (CENTRALIZAR). N.F. neol.



sentru

n., *o meio de qualquer espaço; lugar de convergência. - Utru ta bari so sentru di kaza (IN96) -. (CENTRO). N.F. neol. N.S. sentru di saudi; sin.metadi.



sentru di saudi

n., *pequena unidade hospitalar. - Ntori tciga na sentru di saudi (M.J.) -. (CENTRO DE SAÚDE). N.M. lexia complexa. N.S. sin. konsultoriu; sin. pustu di saudi.



sentu

quant., *número cardinal. - populason guinensi i aumenta 181.410 djinti, ku sedu un kirsimentu mediu anual di dus pursentu (R95) -. (CENTO). N.F. sen.



sep-sepi

v., *recuperar um pouco a saúde; melhorar. N.S. V.A.



sera 1

v., *cortar com serra ou serrote. - te nde ki Tuga na kaba seral i ta kansa, i ta odja no kamarada dja na mboskada e na peral (C.P.) -. (SERRAR). N.F. a vogal e é aberta. N.S. mantampa di sera.



sera 2

n., *instrumento de lâmina comprida e dentada, utilizado para cortar madeira, pedra, metais e outros. - sera di korta po (C.V.) -. (SERRA). N.F. a vogal e é aberta. N.S. sin. seroti.



sera 3

n., *substância segregada pelas abelhas, utilizada para fabricar tochas ou dar lustro a superfícies. (CERA). N.F. a vogal e é fechada. N.S. V.B.



seradu

part., *cortado com serra ou serrote. - utru e dadu ku pedra, e seradu na metadi, e matadu ku spada (N.T.) -. (SERRADO).



seradura

n., *serrim; farelo de madeira. (SERRADURA). N.S. V.B., sin. serinhu.



serason

n., *oficina de cortar madeira; serraria. - djintis di serason (IN96) -. (SERRAÇÃO).



serbedja

n., *bebida alcoólica, feita com lúpolo e cevada. - Aos ooh!, son pa laba kurpu ku serbedja (C.V.) -. (CERVEJA). N.F. serveja.



serbenti

1.n., *ajudante. (SERVENTE). N.F. sirbinti.

2.n., *pessoal menor de uma instituição como, por exemplo, a administração pública. - No tene x serbenti ke no ten ke paga (R95) -.

serbentia

n., *habilidade; valor. - Kil mindjer tene serbentia -. (SERVENTIA). N.F. paroxítona, sirbintia. N.S. V.A.



seredadi

n., *integridade de carácter; honestidade. - N’ misti un mindjer ku misti seredadi (J.A.) -. (SERIEDADE). N.F. seriedadi.



seredja

n., *fruto da cerejeira da família das Rosáceas. (CEREJA). N.S. V.B., n.v. da planta: “Prunus cerasus”.



seren

n., *quistos nos músculos causados por vermes chamados triquinas; triquinose. N.F. oxítona. N.S. V.M., sin. bichiga di purku.



serenu

n., *ar húmido e vaporoso que, durante a noite, quando o céu é sem nuvens, se converte em gotas miúdas; orvalho. - i fika un bias na matu modjadu di serenu (T.M.) -. (SERENO). N.S. sin. urbadju.



Serere

n., *termo comum para indicar os membros do povo Serere ou Nhominca, pertencente ao grupo linguístico Norte do Senegal, da subfamília Oeste-atlântica. (SERERE). N.S. V.A., sin. Nhominka.



seriedadi

n., - Fulanu ta ten kara di seriedadi, bunda di sumola (L.A.) -. (SERIEDADE). N.F. neol., vd. seredadi.



serinhu

n., *serradura; farelo de madeira. (SERRIM). N.S. V.B., sin. seradura.



seriu

1.adj., *que não ri; ponderoso; responsável; honesto. - militanti seriu, kamarada disididu (C.P.) -. (SÉRIO). N.F. proparoxítona.

2.adj., *de consequências graves. - Kila tudu i prublemas muitu seriu pa familia (IN96) -.

serka

v., *expulsar. - Djintis falal pa i ka serkal, i tcoka di iran (L.S.) -. (CERCAR).



serka di

con., *locução prepositiva que significa [aproximadamente]; quase. - serka di sen milions di djintis e na vivi fora di teras nde ke padidu, pa ba buska un vida mindjor (R96) -. (CERCA DE). N.S. sin. kuas.



serka na

v.prep., *expulsar. - ora ku no kai na iagu pa nada pa kamba, baka turu ta sai i na serkanu na iagu (N.M.) -. (CERCAR).



serka-serka

1.v., *continuar a perseguir para apanhar ou para afastar. - Logu mininu ta sai serka-serkal, saninhu ta kuri i ientra na koba (T.M.) -. (deriv. CERCAR). N.M. redobro.

2.n., *tipo de jogo. - Kal tipu de brinkaderas ku bo ta fasi? No ta fasi serka-serka na patio (R95) -.

serkadu

1.part., *expulsado; afastado. - Kada tabanka ku n’ bai, n’ ta serkadu (T.M.) -. (CERCADO). N.S. sin. sirkuladu.

2.part., *perseguido por todos os lados. - Pastru serkadu tok un rapas bin konsigui panhal i dal regulu (F.M.) -.

serku

1.n., *latrina com espaço para as pessoas se lavarem; casa de banho. - Kopu di bibi ka dibi di labadu kurpu ku el, ku fadi gora pa lebal serku (Igr.I.) -. (deriv. CERCA).

2.n., *espaço vedado a sebe viva ou a estacaria de pau-a-pique; vedação. (CERCA). N.S. CERCA designa a vedação como construção permanente e CERCO designa o acto de cercar; sin. tapadu 1.

seroti

n., *espécie de serra. (SERROTE). N.S. V.B., sin. sera.



serpenti

1.n., *termo comum que designa algumas forças sobre-humanas veneradas especialmente pelos curandeiros e adivinhos. - Serpenti bin obi si noba, i bida galinha di matu i ba sinta na polon (T.M.) -. (deriv. SERPENTE). N.F. neol. N.S. sin. iran.

2.n., *diabo; satanás; demónio. - I prindi dragon, ki antigu serpenti ku tcomadu diabu o Satanas (N.T.) -. N.S. Português SERPENTE tem o equivalente kobra.

serta

1.v., *dar no alvo. (ACERTAR).

2.v., *adivinhar. - ninguin delis ka serta ku kusa ki ten kil kuru (L.S.) -.

sertadu

part., *bem feito; sucedido. (ACERTADO). N.S. V.B.



sertamenti

*advérbio de afirmação; na verdade; decerto. - Sertamenti e obi (N.T.)- Sertamenti abo i un delis (N.T.) -. (CERTAMENTE). N.F. neol. N.S. sin. sertu 1.



sertesa

n., *evidência; verdade; convicção. - Ami n’ ten sertesa kuma es i nha oredjas (A.P.) -. (CERTEZA). N.F. neol. N.S. ant. insertesa.



sertifikadu

n., *documento legal em que se certifica alguma coisa; certidão. - Nha kolegas propi e tene problema pabia se sertifikadu i ka rikunhisidu na Idukason (IN96) -. (CERTIFICADO). N.F. neol.



sertu 1

1.adj., *verdadeiro; sem erro. - I ten Sida, duensa ki na mata na mundu intidu ma i ka odjadu inda mesinhu sertu pa kombatil (P.dosS.) -. (CERTO). N.S. ant. iaradu.

2.adv., *sem dúvida nenhuma. - Nta Deus i son di Djudeus? I ka Deus di djintius tambi? Sertu i delis tambi, suma Deus i un son (N.T.) -. (CERTAMENTE). N.S. sin. sertamenti.

sertu 2

quant., *adjectivo indefinido que indica [alguns de entre muitos]. - i pudi pudu pa sertu skolas (R95) -. (CERTO).



serveja

n., - Amigu, kantu kuntu di karni i kantu di serveja ku na sai? (Cecomes) -. (CERVEJA). N.F. neol., vd. serbedja.



sesenta

quant., *número cardinal. - Utru da sesenta bias, utru da sen bias (N.T.) -. (SESSENTA).



sesta-fera

n., *o quinto dia de trabalho da semana. - Na un sesta-fera, di tardi, bentu freska karas di moraduris di Bisau (Cecomes) -. (SEXTA-FEIRA). N.M. lexia complexa.



sestu

quant., *número ordinal. - sestu dimingu di tempu komun (L.Cat.) -. (SEXTO).



seta 1

1.v.s.aux., *verbo semiauxiliar que exprime o conceito de [aceitação]. - N’ fika n’ na serkal, ma i ka seta kudin (T.M.) -. (ACEITAR). N.S. sin. nega.

2.v.tr., *acolher; aprovar. - Pa e seta bu konsidju (R95) - El i ka seta, sin ke e fika i na kanta djanan (T.M.) -. (ACEITAR). N.S. kurpu ka seta.

seta 2

1.n., *arma com a ponta farpada que se dispara por meio de um arco; flecha. - No ka na medi mas setas di dimoniu (L.Cat.) -. (SETA). N.F. neol. N.S. sin. fretca.

2.n., * ponteiro de relógio.

setadu

part., *aceite; acolhido; admitido; aprovado. - Suma i djiruba, i ta mandaba ben, tudu si ordi ta setaduba (F.M.) -. (ACEITADO).



setason

n., *aprovação. (ACEITAÇÃO). N.S. V.B.



Setembru

n., *nono mês do calendário gregoriano. - amanha i vinti kuatru di Setembru, amanha i data di indipendensia (R98) -. (SETEMBRO).



setenta

quant., *número cardinal. - Jesus manda setenta disipulu (N.T.) -. (SETENTA).



setesentus

quant., *numeral cardinal. - So na Bisau no tene seis mil setesentus i vinti i un kazus di kolera, setenta i dus obitu (R97) -. (SETECENTOS).



seti

quant., *número cardinal. - i pasa dja vinti minutu dipus di seti oras toka. (R95) - mesmu manera ku segundu ermon ku di tris; i bai te di seti (N.T.) -. (SETE).



setimu

quant., *número ordinal. - jovens kantu mil ku fasi setimu e paraliza e sinta na tabanka, tarbadju ka ten par elis, pabia di ke? (IN96) -. (SÉTIMO). N.F. proparoxítona.



setor

1.n., *parte de uma superfície; divisão administrativa de categoria imediatamente inferior à de região. - dipus ki Tuga sai di no tera, dedi rejon te na setor i prisididu pa mindjer (C.P.) -. (SECTOR).

2.n., *conjunto de empresas que produzem o mesmo tipo de produto; subdivisão correspondente a determinado campo de acção. - setor agrikula (R95) -.

seu

1.n., *espaço onde se movem os astros; atmosfera. - tudu povus e ten diritu pa se atmosfera, ku sedu, seu ku pindra riba delis, pa ka i puluidu (R96) -. (CÉU).

2.n., *na religião, é o lugar onde está Deus, os anjos e os justos; paraíso. - Jesus ria di seu pa bin mora na nos, pa sedu pon di vida na kumunhon (L.Cat.) -.

seu di boka

n., *palato; paladar. (CÉU-DA-BOCA). N.M. lexia complexa. N.S. V.B.



seu tindji

coloc., *o céu anuncia chuva. (deriv. O CÉU TINGE-SE). N.S. V.M., sin. tcuba tindji.



sevada

n., *planta herbácea da família das Gramíneas, utilizada na alimentação humana e animal e no fabrico da cerveja. - i bai dita pertu di un monti di sevada (Igr.I.) -. (CEVADA). N.F. neol. N.S. n.v. “Hordeum vulgare”.



sexon

n., *subdivisão administrativa de categoria imediatamente inferior à de sector. - no ka tene kondison pa tene un sentru di saudi na un sexon; mindjor no randja animaduris (IN96) -. (SECÇÃO). N.F. neol.



sexu

1.n., *conjunto de caracteres segundo os quais é possível classificar um ser vivo como macho ou fêmea. - Kil Spiritu ke Deus manda Igreja na dia di Pentekostis, i ka ta djubi nin pa idadi, nin pa sexu (L.Cat.) -. (SEXO). N.F. neol.

2.n., *os órgãos reprodutores. - omis ke tene problema na sexu, n’ ta kura elis (IN99) -.

sexual

adj., *relativo ao sexo. - Tene un vida sexual fiel i sugura (R95) -. (SEXUAL). N.F. neol.



sexualidadi

n., *conjunto de comportamentos relativos ao instinto sexual e à sua satisfação. - kistons di sexualidadi (R95) -. (SEXUALIDADE). N.F. neol.



sezu

part., *ateado; excitado; acendido. (ACESO). N.S. V.B., sin. sindidu.



sfera

1.n., *corpo sólido, redondo; globo terrestre. (ESFERA). N.F. neol.

2.n., *área de actividade ou de competência. - promovi igualdadi di sexus na tudu sferas di vida (R95) -.

sforsa

v., *empregar toda a força e energia para conseguir alguma coisa; diligenciar. - no dibi di sforsa i no sta na fasil dja a nivel di alfabetizason funsional, no sta na utiliza algun linguas nasional, tal suma Kriolu, Fula i Mandinga (MR98) -. (ESFORÇAR-SE). N.F. neol.



sforsu

n., *diligência; coragem; ânimo. - Bo fasi un bokadu di sforsu, bo na odja kuma i ka ta de (R95) -. (ESFORÇO). N.F. neol.



si 1

det.poss., *adjectivo possessivo 3ª pessoa sing. - Si palabras di guera i kolisensa (P.dosS.) - si diritus i si diveris dianti di si kolegas (P.dosS.) -. (SEU; SUA; SEUS; SUAS). N.S. si dunu.



si 2

con., *conjunção subordinativa que introduz orações condicionais; contanto que; caso. - Si prisis kombersa sabi pa konkista klientis, tambe i pirsis bon manera pa nganha amizadi di bindiduris (P.dosS.) -. (SE).



si 3

con., *conjunção que introduz orações interrogativas indirectas. - pa e djubi si e ta tciganta ki djintis e da elis utru spasu (R95) -. (SE).



si 4 [-si]

suf.caus., *sufixo acrescentado a adjectivos para formar verbos do causativo directo ou indirecto. - pertusi - pretusi - runhusi - tristisi - tulisi -. N.F. sa [-sa].



si ben ke

con., *locução conjuntiva subordinativa que introduz orações concessivas; embora; apesar de. - Si ben ke tene konfiansa, ka implika kuma si dunu ka tene Sida (R95) -. (SE BEM QUE). N.S. sin. mbora.



si Deus kiri

loc.interj., *expressão de esperança e dúvida ao mesmo tempo; talvez; Deus queira. - Si Deus kiri, n’ ta riba utru bias pa bos (N.T.) -. (SE DEUS QUISER).



si dunu

coloc., *locução que tem o significado [ele] ou [essa pessoa]. - bu ta fasi pekadur ben, si dunu ta bin tornau mal (T.M.) - Kin ki ka fasi sin, si dunu i padida di un mama (J.S.) -. (deriv. SEU DONO).



sia 1

v., *tomar a refeição do fim da tarde; jantar. - Tciga di noti, e sia e entra pa ba dita (T.M.) -. (deriv. CEAR).



sia 2

n., *refeição que se toma ao fim da tarde; a última refeição do dia; jantar. - anos ku ta da elis djanta ku sia (R95) -. (deriv. CEIA).



siadu

part., *jantado à noite. (CEADO). N.S. V.B.



sibi 1

1.v.s.aux., *verbo semiauxiliar que exprime o conceito de habilidade. - sibi tene fugu (C.V.) - Bu sibi fasi es tudu? (J.S.) - Bu kabalu sibi kuri, bin kume (L.A.) -. (SABER). N.S. pudi exprime o conceito de possibilidade.

2.v., *ter conhecimento; prever; entender. - i ta sedu difisil sibi nde ki kusa sertu kaba nel (P.dosS.) - bu ka ta sibi kuma ku na fasi (C.P.)- kin ki sibi si amanha Elizabeti ka na bin sedu un grandi kusturera (R95) -. (SABER). N.S. sibi diritu.

sibi 2

v., *ir de baixo para cima; elevar-se; trepar. - elikopter ta bin baichu, riba di bu kabesa, ma dipus ki kunsa fuguiadu, i para, i kunsa ta sibi (C.P.) -. (SUBIR). N.F. subi. N.S. sibi é hipónimo de SUBIR, v.intr.; sibinti é o equivalente de SUBIR, v.tr.; sibi palmera.



sibi 3

1.n., *planta da família das palmáceas, muito utilizada como material de madeiramento das casas, palmeira-leque. - no bai korta fodja di sibi pa djunta ku padja (C.V.) -. (CIBE). N.F. Mandinga “sìbi” que designa esta espécie de palmeira. N.S. n.v. “Borassus aethiopum”.

2.n., *parte do tronco depois de rachado pelo comprimento. N.F. vd. ratca di sibi.

sibi diritu

coloc., *ter a certeza; saber ao certo. - no sibi diritu ke ku pasa ku no populasons la dentru di sidadi (R98) -. (deriv. SABER DIREITO).



sibi palmera

coloc., *trepar às palmeiras. - Logu santcu kunsa na sibi palmera (L.S.) -. (SUBIR À PALMEIRA). N.S. korda di sibi palmera.



sibia

v., - rostu riba, mon na bolsu, sibia ku djitu, djitu di panta fomi na beku di Rosio (T.Tc.) -. (ASSOBIAR). N.F. proparoxítona, arc., vd. subia.



sibidu 1

part., *que é do conhecimento de todos ou de alguém. - ma e sibidu, djinti sibi kal djinti ke bindi arma (R98) -. (SABIDO).



sibidu 2

part., *que se subiu. - Po ka ta sibidu na ramu, so na si pe propi (L.A.) -. (SUBIDO).



sibidur 1

n., *conhecedor. (SABEDOR). N.S. V.B.



sibidur 2

n., *que trepa às palmeras; trepador de palmera. - Binhor i seduba bon sibidur di palmeras (F.M.) -. (deriv. SUBIR).



sibiliza

v., (CIVILIZAR). N.F. arc., vd. siviliza. N.S. V.B.



sibinti

v.caus., *fazer subir; içar. - Kunformu i na papia, i na sibinti i na rianta sangra (T.M.) -. (FAZER SUBIR). N.F. subinti. N.S. sibinti é hipónimo de SUBIR, v.tr.; sibi 2 é o equivalente de SUBIR, v.intr.



sibintidu

part.caus., *levantado. - Maria sibintidu pa seu (L.Cat.) -. (FEITO SUBIR).



sibiti

v., *desnatar; tirar a nata ao leite. N.F. proparoxítona. N.S. V.B.



sibiu

n., (ASSOBIO). N.F. proparoxítona, vd. subiu.



SIDA

sigla, *doença contagiosa que ataca o sistema de defesa do corpo. - i ten sida, aids, ki na mata na mundu intidu ma i ka odjadu inda mesinhu sertu pa kombatil (P.dosS.) -. (SIDA). N.S. sin. AIDS; sigla para “Sindrome de Imunodeficiência adquirida”, cujo equivalente em Inglês é AIDS. Os vírus até agora conhecidos são o HIV1 e o HV2. O HV2 é o mais comum em África.



sidadania

n., *qualidade de cidadão; nacionalidade. - Relason ku ten entri sidadania, dimokrasia ku diritus umanus i ta prisiza di kunhisimentus nobus (R96) -. (CIDADANIA). N.F. paroxítona, neol.



sidadi

n., *designação de uma povoação importante de uma nação. - guera staba konsentradu na sidadi (R98) -. (CIDADE). N.F. neol. N.S. sin. prasa.



sidadon

1.n., *habitante de um país. - forsas rebeldis prindi un sidadon senegales ku un sidadon guinensi (R95) -. (CIDADÃO). N.F. neol.

2.n., *pessoa que goza de direitos civis num Estado. - E sutanu dianti di djinti sin e ka fasinu djustisa, kuntudu no sedu sidadon romanu (N.T.) -.

siensia

n., *conjunto organizado de conhecimentos relativos a certos factos ou fenómenos; saber em geral. - Kada dia siensia na muda, ma elis i ka na djubi kila, e fala djubi es, i misti tira no sigridu (IN96) -. (CIÊNCIA). N.F. proparoxítona, neol.



siflis

n., *doença venérea. - Siflis pudi transmitidu di mame pa fidju (R95) -. (SÍFILIS). N.F. paroxítona. N.S. sin. kabalu 2.



siga

n., *variedade de comida com óleo de palma, quiabo e jacatú. N.F. oxítona. N.S. V.A.



sigaru

n., *tabaco picado e enrolado num pequeno papel para se fumar. - Fuma un sigaru diskansadu pabia ninguin ka na fasiu mal gos (C.V.) -. (CIGARRO). N.S. pakoti di sigaru; pau di sigaru.



Yüklə 5,31 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   62




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin