A. A. Yusupxodjayev, M. S. Saidova

Polarografik to'lqin tenglamasi. Polarografik tekshiruvda juda muhim ahamiyatga ega bo'lgan, o'tkazib yuborilgan oqim kuchi bilan qo'shib qo'yilgan kuchlanish (elektroenergiya potentsiali) bilan bog'liq bo'lgan polarografik to'lqinning tenglama. Nernst tenglamasini elektrodda hosil bo'lgan teskari, elektrokimyoviy jarayonga qo'llash:

tenglikdan
(7)

C_a ^o va C_c^o - elementlar konsentrasiyalari.

Odatdagidek, eritmada ionning harakati va amalgamdagi metalllar tengdir. Har qanday tortishish ya'ni polarografik egrilikning har qanday nuqtasi uchun, kontsentratsiyalar uzatiladigan oqim kuchiga bog'liq bo'lishi mumkin. Bunday holatda, oqim kuchi kamaytirilgan ionning kontsentratsiyasiga to'g'ri keladi:
(8)
bu yerda, C_a- butun eritma hajmidagi ion konsentratsiyasi.
Cheklovchi oqim uchun, barcha tarqoq ionlar qayta tiklanganida aniqlanadi:
Id = Ks Cs (9)
Oxirgi ikkita tenglamani birlashtiramiz


va (10)
Ushbu qiymatlarni Nernst tenglamasiga almashtiramiz
(11)
Bo’nda
(12)
va (13)

Ushbu ikki tenglamani birlashtirib, Heyrovskiy-Ilkovich polarografik to'lqinining tenglamasini yozamiz:

(14)

bu yerda, E- polarografik to'lqinning har qanday nuqtasidagi potentsiali;

E_1/2 - bu nuqtada oqim kuchi;
I - yarim to'lqinlar potensiali;
I_d - cheklangan diffuzion oqimi.
Tenglamalarni hisobga olgan holda yanada aniqroq derivat bilan biz oxir-oqibat xuddi shu tenglamaga yetamiz. Qaytarilmaydigan jarayonlar uchun (masalan, agar regenerator metal simobda yoki elektrod materiallarida oqilonabo'lmasa) qattiq elektrodlarda tuzatilganda xuddi shunday tenglama xosil bo`ladi:
(15)
ammo E_1/2 ning miqdori doimiy emas, balki konsentratsiyaga bog'liqligidir
(16)
Eritmada kimyoviy reaksiya paydo bo'ladigan murakkab jarayonlar uchun Heyrovskiy - Il'kovich formulasi quyidagicha yoziladi:
(17)
bu yerda _{ }-jarayonning qaytarilmaslik darajasini ifodalovchi koeffitsient.
Yuqoridagi tenglikda RT / 2.3 F 18 ° C da 0,05 ga teng. Keyinchalik bu koeffitsientdan foydalaniladi.