A avloniy nomidagi xalq ta’limi muammolarini o‘rganish va istiqbollarini belgilash ilmiy-tadqiqot instituti

Tenglama 
– noma’lum raqamni o’z ichiga olgan tenglik 
Tenglamaning yechimi
– noma’lumga tegishli bo’lgan bir yoki bir nechta sonlarni 
topish 
Tenglamalar ikki turga bo’linadi: 
1)
Oddiy tenglamalar 
2)
Murakkab tenglamalar 
Oddiy tenglamalar
– bitta amal qatnashgan tenglamalar 
Murakkab tenglamalar
– bir nechta amal ishtirok etgan tenglamalar 
Tenglamalarni yechish bosqichlari 
Hozirgi zamon uslubiyatida tenglamalar yechishni o’rgatish uch bosqichda olib 
boriladi. 
I.
 
Tayyorgarlik bosqichi.
Tayyorgarlik 
ishi 1 
dan 
10 
gacha bo’lgan 
son 
bilan 
tanishtirish darslarida boshlanadi.
1-sinf
matematika darsligida quyidagi mavzulardagi misollar 
orqali tanishib 
oladilar.

---

7+*=9
*-2=5 misollar hamda rasmlar orqali ifodalanadi.
Agar o’quvchilarda bunday turdagi topshiriqlarni bajarishda qiyinchilik 
tug’ilsa, u holda quyidagi savollar orqali o’quvchilarga yengillik beriladi. Masalan, 
9 sonini hosil qilish uchun 7 ga qanday sonni qo’shish kerak? 0, 1, 2 sonlarinidan 
qaysiligini
bilib 
olishimiz kerak. 7 
ga 
0 
ni qo’shsak, 
7 
hosil bo’ladi, 0 
bo’lmaydi. 7+2=9 bo’ladi, demak 
javob 
2 
ga 
teng. O’quvchilar birin- ketin shunday ko’rinishdagi misollar bilan tanishib 
boraveradilar.
II. Oddiy tenglamalarga o’tish bosqichi 
O’quvchilarga quyidagi topshiriqlar beriladi. Masalan, x-4=6, x+3=11, 8+x=12
O’qituvchi bolalardan asoslab berishni so’raydi.
“x+3=11, 8+x=12 yozuvlaridagi x qaysi songa teng bo’ladi? O’quvchilar x ga 
tegishli sonni topish orqali bevosita tenglama yechish bosqichiga kelishadi.
Savol tug’iladi, tenglamalarni yechish nimani bildiradi?