A avloniy nomidagi xalq ta’limi muammolarini o‘rganish va istiqbollarini belgilash ilmiy-tadqiqot instituti


0 va 1 ishtirokida tenglamalar berish a) 145*x=145 b) x*2553=0 c) x:7013=0 6. T



Yüklə 178,96 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə4/4
tarix26.11.2023
ölçüsü178,96 Kb.
#135782
1   2   3   4
xGAJ0ebhEN44ehu3bMoHubbZ6LnMW4WKPAvf9w26

5.
0 va 1 ishtirokida tenglamalar berish
a) 145*x=145
b) x*2553=0
c) x:7013=0
6. Tenglamalar juftliklarini turli usullarda bajartirish 
1-usul 2-usul


a) x+(90+30)=180 (x+90)+30=180
x+120=180 x+90=180-30
x=180-120 x=150-90
x=60 x=60
7. 
“x” o’rniga istalgan son qo’yilsa ham, ifodaning ikkala tomoni teng chiqishini 
ko’rsatish (yechimi bir nechta songa teng) 
a) x*(27-8)=19*x
b) (45+12)*x=57*x 
Bu kabi topshiriqlani muhokama qilish hamda bajarish jarayonida ko’paytirish, 
bo’lish xossalarini va tenglamalarini bajarish qoidalariga rioya qilishni o’rganib 
oladilar.
8. 
Ustun 
bilan 
yechiladigan misoldan foydalanib, tenglamalarning 
yechimlarini topish
a) 375*x=9000
b)375*x=1500
Bu 
kabi tenglamalarda “x”ni topish 
uchun 
qo’shish amali ayirish amali b-
n, ko’paytirish amali bo’lish amali b-n yechib topiladi.
a)375*x=9000 tenglamaning ildizini topish uchun ustun bilan yechiladigan 
misolni tahlil 
qiladilar. Agar bu misolda 375- birinchi ko’paytuvchi , 9000 
esa uning qiymati bo’lsa, u holda ikkinchi ko’paytuvchi x=24 bo’ladi. 
Murakkab tenglamalar va ularning yechimlarini topish


Murakkab tenglamada doim noma’lum hadni aniqlab olish zarur, vas hu 
asosda tenglamaning dastlabki bosqichini bajarish imkoni topiladi. Quyida shunday 
tenglamalardan misollar keltirib o’tamiz: 
x-210=50*6 
Bu tenglamaning yechimini aniqlash uchun tenglikning o’ng tomonidagi 50*6 
ni bajarish kifoya. 
x-210=300 
x=300+210 
x=510 
T: 510-210=50*6 
300=300 
Endi sal murakkabroq ko’rinishdagi tenglamalarni bajarib ko’ramiz: 
X*2+712=2848 
Bu tenglamada ko’rinib turibdiki, birinchi qo’shiluvchi x*2 ga, ikkinchi 
qo’shiluvchi 712 ga, yig’indi esa 2848 ga teng. Demak, biz noma’lum qo’shiluvchini 
topishimiz zarur bo’ladi.
Noma’lum qo’shiluvchini toppish uchun yig’indidan ma’lum qo’shiluvchini 
ayirish kerak, ya’ni
X*2=2848-712 
X*2=2136 
X=2136:2 
X=1068 
T:1068*2+712=2848 
2136+712=2848 
2848=2848 
Biz tenglamalarni bajarish orqali o’quvchilarga amallar tartibi, hadlar va ular 
orasidagi bog’liqliklar to’g’risida chuqurroq ma’lumot berishga erisha olamiz. 

Yüklə 178,96 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin