Hüseyin Paşa (Mezomorta) (?, ? - 1701, Paroş/Eğriboz) Kaptan-ı derya. Korsan olarak üne kavuştu. Cezayir dayılığı ve beylerbeyliği yaptı. Kaptan-ı derya olarak Ege Denizi'nde Osmanlı egemenliğinin yeniden sağlanmasında önemli rol oynadı. Ayrıca kalyon tipi gemilerle donanmayı yenileştirdi. İtalyan-cada "yarı ölü" anlamına gelen lakabı, bir çarpışmada ölü sanılarak bırakılmasından gelir.
V:210c, 546a.
Hüseyin Paşa (ö. 1702, Amcazade) I:109b, V:546c, VI:28b, 56b.
İlgili maddeler:
Amcazade Hüseyin Paşa Külliyesi I:236b
Amcazade Hüseyin Paşa Yalısı I:239c
Hüseyin Paşa Çeşmesi V:95b Köprülüler V:91c
Hüseyin Paşa (Küçük) (1758, ? - 1803, İstanbul) Kaptan-ı derya. 1792'de vezir rütbesiyle kaptan-ı deryalığa getirildi ve I. Abdülhamid'in kızı Esma Sultanla evlenerek saraya damat oldu. Ege ve Akdeniz'de korsanlarla mücadele etti. Fransız kuvvetlerinin Mısır' dan çıkarılmasında önemli rol oynadı. Yeni düzenlemelerle Osmanlı denizciliğinin modernleşmesine öncülük etti.
IL386c, III:207c, 211c, VI:13c, 14b, 128b, VII:254c.
Hüseyin Paşa (Ağa) (1776, Edirne - 1849, Vidin) Vezir. Yeniçeri ağalığı sırasında giriştiği temizlik hareketinden dolayı
vezirliğe yükseltildi. Yeniçeri Ocağı' nın kaldırılmasında önemli rol oynadı ve Asâkir-i Mansure-i Muhamme-diye'nin ilk seraskeri oldu. Rus ordusuna karşı Balkanlar'ı savunma ve Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın ayaklanmasını bastırma görevlerinde başarılı olamadı.
IV:395c, VII:357b. Hüseyin Paşa Çeşmesi mad. IV:108b.
Hüseyin Rahmi Gürpınar Lisesi
I:74b.
Hüseyin Rahmi Gürpınar Müzesi
I:125c.
Hüseyin Ramiz Efendi (Arapzade) (?, Balçık [Bulgaristan] - 1785, İstanbul) Tarih yazarı. Salim Tezkiresi 'ne Âdâb-ı Zürefâ adını verdiği bir zeyl ile Ha-dikatü'l-Vüzerâ'ya. ve Devhatü'l-Me-şayib'e zeyller yazmıştır. III. Mustafa' nın (hd 1757-1774) son altı yıllık saltanatını anlatan Zubdetü'l-Vâkiat adlı bir de tarihi vardır.
Hüseyin Remzi IV:346b.
Hüseyin Remzi Bey (İlm-i hayvanat muallimi) V:112b.
Hüseyin Rıfkı Efendi (Kırımlı) VI:l4c. Hüseyni Rıfkı Tamanî IV:195c.
Hüseyin Sadi bak. Karagözoğlu, Sadi Fikret
Hüseyin Şakir Efendi (?, ? 1744, Ha lep) Vakanüvis. İlmiye eğitimi gördü. Müderrislik yaptı. Mustafa Sami'nin yerine 1733'te vakanüvis oldu. Bu görevini 1742'de Halep kadılığına atanıncaya kadar sürdürdü. Bir Divan'ı da vardır. Vakanüvis Subhi, tarihini 1730'dan başlatmış ve Şâkir'in yazdıklarını da kendi tarihi içinde kullanmış olduğundan Hüseyin Şâkir'in yazdığı Osmanlı tarihi Subhi Tarihi ile karışmıştır.
Hüseyin Tevfik Paşa (Vidinli) (1832, Vidin -1901, İstanbul) Matematikçi. Askeri okullarda matematiğin çeşitli dalları ile mekanik ve astronomi dersleri verdi. Fransa'da balistik ve tüfek üretimi üzerine araştırmalar yaptı. ABD'de sipariş edilmiş tüfeklerin üretimini denetledi. Mühendishane-i Berri-i Hümayun, ticaret ve nafıa, maliye nazırlıklarının yanısıra çeşitli komisyon üyeliklerinde ve Divan-ı Muhasebat reisliğinde bulundu. En önemli yapıtı İngilizce olarak yazdığı Linear Algeb-ra'dır (Doğrusal Cebir). Bu kitapta matematiğin yeni alanlarına ilişkin özgün araştırmalar yer alır.
IV:564a.
Hüseyin Vassâf mad. IV:108c, II:196c, IV:470c, VL449a, VII:189b.
Hüseyin Vecihî (?, Kırım - 1660, İstanbul) Kara Mustafa Paşa'nın mühürdarı oldu. Onunla Bağdat seferine katıldı. Tarih-i Vecihî 1Ö38-1Ö56 olaylarını kapsar. Özellikle 1656 yılma ilişkin olarak verdiği bilgiler istanbul
tarihi için çok önemlidir. Şair de olan Vecihî'nin Divan 'ı vardır. Mezarı Edir-nekapı'dadır.
VL29a.
Hüseyin Vehbi III:217c. Hüseyin Zekâi Paşa bak. Zekâi Paşa
Hüsman, Hadi (1904, Gümülcine -1987, İstanbul) Siyaset adamı. Siyasal Bilgiler Okulu'nu bitirdi. Etibank mali müşaviri ve inhisarlar genel müdürü olarak çalıştı. 9-11. dönem (1950-1960) İstanbul milletvekili olarak parlamentoda bulundu. Gümrük ve tekel bakanlığı yaptı.
HüsnîBaba (ö. 1894) VL243a. Hüsniye Hanım VI:197a. Hüsnü Bey (Muallim) IIL206c. Hüsnü Bey (Veteriner) V:112b. Hüsnü Efendi (ö. 1894) VII:113a.
Hüsnü Efendi (Hafız Enderunî) (1858, İstanbul - 1919, İstanbul) Hafız, mevlithan, besteci. Sesi çok güzel olduğu için küçük yaşta Enderun'a alındı, daha sonra Topkapı Sarayı'nda Hırka-i Saadet Dairesi imamlığına getirildi. Ah-med Muhtar Paşa'nın kurduğu Mehter-hane'de musiki dersleri verdi. Çok güzel mevlit okurdu, İstanbul'un en çok aranan mevlithanlarındandı. Değerli şarkılar da besteledi. Eyüp'te bir sokak "Bestekâr Hafız Hüsnü Efendi Sokağı" adını taşır.
III:58c, 295c.
Hüsnü Efendi (Şeyh) V:474c. Hüsrev (Kâtip) VL225c.
Hüsrev (ö. 1480, Molla) I:460b, IL228b, IV:226c, V:330a, VII:24a, 322a.
İlgili maddeler: Molla Hüsrev Mescidi (Vefa) V:485b
Molla Hüsrev Mescidi (Küçükmustafapaşa) V:485c
Sofular Camii VII:24a
Hüsrev Ağa Mescidi Üsküdar İlçesi'nde, Kavak İskele Sokağı'ndadır. Banisi Da-
rüssaade Ağası Hüsrev Ağa olup, mezarı mihrap duvarı önündedir. İnşa kitabesi yoktur. Yapılan onarımlar özgün durumunu büyük ölçüde değiştirmiştir. Taş ve tuğladan inşa edilmiş olan yapının duvarları ve kuzeybatıda yer alan tuğla minarenin üzeri sıvalıdır, ilk haliyle ahşap olan, bugün ca-mekânla kapatılmış son cemaat yerine, mermer basamaklı merdivenle çıkılır. Harime yan mahfiller ve üst kat mahfilini taşıyan iki ahşap direkten sonra girilir. Mahfillerde simetrik kapılar olup, sağdaki minareye açılır. İçi sonradan mermer kaplanmış, tuğla örgülü mihrap yarım yuvarlak dışa taşkındır. Harim mihrabın iki yanında bir, doğu ve batı duvarlarda ikişer sivri kemerli pencereyle aydınlanır. Ka-lınoğlu Hacı Ahmed Ağa'nın koydurduğu ahşap minberin yerinde bugün mermerden bir minber, ahşap tavanda yıldız ve baklava motiflerinden oluşan girift süslemeler vardır. Son cemaat yerinin solundaki merdivenden çıkılan mahfil dilimli üç kemerle harime açılır.
Hüsrev Çelebi (Bezirgan, Hacı) İlgili madde-.
Ramazan Efendi Camii ve Tekkesi VI:301a
Hüsrev Kethüda IV:437a, VLl4lc. ilgili madde:
Ortaköy Hamamı 144b Hüsrev Kethüda Darülkurrası II:565c.
Hüsrev Kethüda Sebili Vefa'da, Ekmek-çizade Ahmed Paşa Türbesi'ne bitişiktir. 973/1565'te inşa edilmiş olan sebilin çatısı çökmüş ve harap durumdadır. Birbirinden mermer sütunlarla ayrılmış üç penceresi ve her pencerenin beşer su verme yeri bulunmaktadır. Şebekeler yıldız ve altıgen motiflerle oluşturulmuştur. Pencerelerin üzerinde kilit taşları vardır. Sivri kemerlerin aralarındaki boşluklarda birer rozet bulunmaktadır. Stalaktitli bir korniş kemerlerin üzerinden tüm ya-
pıyı dolanmaktadır. VI:481b.
Hüsrev Mehmed Paşa (Koca) (1756, ? - 1855, İstanbul) Sadrazam. Çeşitli yerlerde beylerbeyliği ve seraskerlik, iki kez kaptan-ı deryalık (1811-1818, 1822-1827) yaptı. Asâkir-i Mansure-i Muhammediye seraskeri olarak yönetimde büyük ağırlık kazandı. Abdül-mecid'in tecrübesizliğinden yararlanarak 1839'da sadrazamlığı ele geçirdi, ama Tanzimat Fermanı'nın ilanından sonra görevden alındı.
IIL296b, IV:550a. ilgili madde:
Hüsrev Paşa Külliyesi 109a Hüsrev Paşa (ö. 1544, Bosnalı) ilgili madde:
Hüsrev Paşa Türbesi IV: 110a
Hüsrev Paşa (?, ? - 1630, Tokat) Sadrazam. Yeniçeri ağalığı (1623-1626) ve kubbealtı vezirliğinin ardından 1628' de sadrazamlığa getirildi. Abaza Hasan Paşa'nın ayaklanmasına son verdi. Bağdat'ı yeniden ele geçirme gi-rişimindeki başarısızlık nedeniyle l631'de görevden alındı ve Tokat'a sürüldü. Adı İstanbul'daki sipahi ayaklanmasına karıştığı için idam edildi.
IV:490c, V:505a, VII:207a. Hüsrev Paşa Külliyesi mad. IV: 109a. Hüsrev Paşa Kütüphanesi IIL250b. Hüsrev Paşa Türbesi mad. IV: 110a. Hüsrevâbâd IV:381a, 538c, V:183a.
Hyatt Regency Oteli Beyoğlu İlçesi'nde, Elmadağ'da, Divan Oteli ile İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakülte -si'nin bulunduğu Taşkışla binası arasında yer alan (girişi Taşkışla'nın karşısına düşen) ve uluslararası Hyatt Regency zincirinin İstanbul halkasını oluşturan lüks bir oteldir. Eskiden yerinde Tenis, Eskrim ve Dağcılık Kulübü tesisleri vardı. 1994'te açılmıştır.
III:550c, VLİSOb.
_i
Ihlamur
208
209
Iturbi, Jose
Ihlamur mad. IV: 11 la, VL82c. İlgili maddeler: Ihlamur Kasrı IV:ille Süslü Karakol VII: 117a Zübeyde Hanım Çeşmesi VII:567c
Ihlamur Kasrı mad. IV. ille, I:48a, 426c, II:38b, 38c, III:4lla, IV:illa, VI:66b, VII:206b.
Ihlamur Menzili L529c. Ihlamur Mesiresi II:l65a. Ihlamur Tepe 1:15 la.
İlgaz, Afet (1937, Ezine) Yazar. İstanbul Eğitim Enstitüsü'nden sonra Edebiyat Fakültesi'nde felsefe ve klasik diller okudu. Edebiyat yaşamına hikayeleriyle girdi. Başlangıçta kitaplarını o zamanki soyadı Muhteremoğlu imzasıyla yayımladı. Eşiktekiler (1960) romanıyla Habib Edib Törehan Roman Ödülü'nü kazandı. Kitapları Bedriye (1963), Başörtülüler (1964), Toprak (1968), Annem Annem (çocuk kitabı, 1971), Çeribaşı Aptullah 'la İdamlık İsmail (1974), Değişen Sevgiler (çocuk kitabı, 1976), Aşamalar (roman, 1977), Ölü Bir Kadın Yazar (198$), Sendika (1987) başlıklarını taşır.
III:520c.
İlgaz, Rıfat (1911, Cide - 1993, İstanbul) Yazar, şair. Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü'nü bitirdi. Çeşitli illerde öğretmenlikten sonra Sınıf adlı bir şiir kitabı nedeniyle hapsedilince, meslekten ayrılarak gazeteciliğe geçti. Daha ziyade mizah yazılarıyla ve komedi türü oyunlarıyla tanındı. Çığır, Oluş, Yücel, Hamle ve Varlık dergilerinde şiirler, öyküler yayımladı. Aziz Nesin'in çıkardığı Markopa-şa, Mâlûmpaşa, Merhumpaşa dergilerinde yazdı. Adem Baba diye bir mizah dergisi çıkardı. En ünlü eseri Hababam Sınıfı (1959) romanı, daha sonra oyunlaştırıldı, sinemaya aktarıldı ve ülke çapında büyük ilgi topladı. Başlıca şiir kitapları Yarenlik (1943), Sîm/(1944), Yaşadıkça (1947), Üsküdar'da Sabah Oldu (1954), Güvercinim Uyur mu? (1974), Kulağımız Kirişte (1983); romanları Karartma
Geceleri (1974, filmleştirildi), San Yazma (1976), Yıldız Karayel (1981, Orhan Kemal ve Madaralı 1982 roman ödülleri); oyunları ibiş (1971); mizahi hikâyeler Don Kişot İstanbul'da (1957), Bizim Koğuş (1959), Kesmeli Bunları (1962), Garibin Horozu (1962), Çalış Osman Çiftlik Senin (1984) adlarını taşır. Yazar çok sayıda çocuk kitabı da yayımlamış, Babıâli anılarını Yokuş Yukarı 'da (1982) toplamıştır.
II:449a, IV:232c, V:l69c, 302a, 406a. Ilıcak Yalısı III: 152c. Indicatore Bizantino VII:319b. Institut deş Hautes Etudes Orientales
III:99b.
Intartzag Oratzuytz Surp Pırgiç Azkayin Hivanta Azkayin Hivantanotzi III:189c.
Interflora (Uluslararası Çiçekçiler Örgütü) 11:51 la, VI:382a.
lonian Bank Limited II:48b.
Irgat, Cahit (1916, Lüleburgaz -1971, İstanbul) Tiyatro ve sinema oyuncusu, şair. Ankara Devlet Konservatuvarı'n-da okudu. İstanbul Şehir ve Ankara Devlet tiyatrolarında, ayrıca çok sayıda filmde oynadı. Bir süre aktris Ca-hide Sonku ile birlikte "Cahiller Tiyatrosu" da denilen Cahit-Cahide Tiyatro-su'nu kurdular. Oyunculuğunun yanı-sıra şiir, hikâye ve roman yazdı, ama edebiyat alanında daha çok şair olarak tanındı. Şiir kitapları Bu Şehrin Çocukları (1945), Rüzgârlarım Konuşuyor (1947), Ortalık (1952), Ir-gadın Türküsü (1969); romanları Geri Dönemezsin (1948), İnsan Kafesi (1971) adlarını taşır. Cahit Irgat, tiyatro oyuncusu Zeynep Irgat ile ressam Mustafa Irgat'm babasıydı.
II:448a, III:441c, IV:527c, VII:36b.
Irgat Hamamı Fatih Külliyesi'nin batısında Şekerci Hanı çevresindeydi. II. Mehmed'in (Fatih) evkafından olan hamama "Karaman Hamamı" da deniliyordu. İstanbul'un fethinin arkasından yapılan bu tür tesislerden ilki olan Irgat Hamamı, Evliya Çelebi tarafından saray hademelerine mahsus olduğu bildirilerek sadece isim olarak anılmaktadır. E. H. Ayverdi'ye göre hamamın 1928'e kadar duran son kalıntısı bu tarihten sonra bütünüyle ortadan kaldırılmıştır. Bugün hiçbir izi ortada olmadığı gibi yeri de belli değildir.
III:539c.
Irmak, Mustafa Nafiz (1903, İstanbul -1975, İstanbul) Güfte şairi ve besteci. Sanayi-i Nefise Mektebi'nin resim bölümünü bitirdi. 1931'de besteciliğe başladı. Asıl şarkılar için yazdığı güftelerle üne ulaştı. Düzgün, temiz bir Türkçeyle yazdığı güfteler çok beğenildi, zamanının en ünlü bestecilerin-ce bestelendi. Güftelerinde genellik-
le aruz, seyrekçe hece vezni kullandı.
Irsoy, Ahmed (Zekâi Dedezade) (1869, İstanbul -1943, İstanbul) Musiki araştırmacısı, besteci. Zekâi Dede'nin oğludur. Bahariye ve Yenikapı mevlevî-hanelerinde kudümzenbaşılık etti. Da-rülbedayi'de ve Darü'l-Elhân'da musiki dersleri verdi. Başta Darüşşafaka olmak üzere İstanbul'un çeşitli okullarında uzun yıllar öğretmenlik yaptı. Dini ve dindışı klasik eserleri babasından meşk ettiği için Türk musikisi reper-tuvarı konusunda en yetkili musiki adamlarından biri sayıldı. Tasnif ve Tespit Heyeti'nin yayınlarına büyük emeği geçti. Pek çok öğrenci yetiştirdi. Daha çok dini eserler besteledi. Plaklara klasik eserler ve gazeller okudu.
L538a, II:80c, 142a, 557a, III:254c, V:69a, 410e, 421c, 539b, VLlöla, 308c, 496b, 496c, VII:137c, 209b, 210a, 455a, 545a.
Isauria Hanedanı IV:193b.
Isdepanos (Surp) Kilisesi Bakırköy 11-çesi'nde, Yeşilköy'de, İnci Çiçeği Sokağı, no. 4'tedir. İlk kez Barutçubaşı Simon Bey Dadyan'ın maddi desteğiyle yaptırılmıştır. 1843-1846 arasında Barutçubaşı Boğos Bey Dadyan tarafından yeniden inşa ettirilmiştir. Çok sade olan dış görünüşüyle tezat teşkil eden bir iç görünüşe sahiptir. Tüm pencereler, kapılar üzerindeki ve absid tavanındaki rozetler, yanal sunaklar üzerindeki işlemeler, kiliseyi içten çepeçevre saran korniş altındaki korint yaprakları vb öğeler zaten küçük olan iç mekânı boğucu hale getirmektedir. Kilise bahçesinde Dadyan ailesinin bireylerinden birkaçı gömülmüştür.
III: 184a.
Islahat Fermanı mad. IV:112b, I:25a, 45b, 48a, II:47a, III: 193a, IV:567c, V:118a, VI:177a, 365b, VII:396a, 405b.
Islah-ı Nesl-i Feres Cemiyeti I:374a, VII:377c.
İlgili madde:
Sipahi Ocağı VII: 10e Islah-ı Sanayi Komisyonu III:86b.
Islahat-ı Turuk Komisyonu mad. lV:113b, VI:535b, VIL30a, 435c.
Ispartalı, Mustafa Niyazi (1912, İstanbul - 1978, İstanbul) Gazeteci. Gazeteciliğe 1946'da başladı. Haber, Havadis, Tan, Yeni Sabah, Tercüman, Yeni Gazete ve Anadolu Ajansı'nda muhabirlik, sekreterlik yaptı ve haber müdürlüğü görevlerinde bulundu.
Istabl-ı Amire Sarayın binek hayvanlarının yetiştirildiği ve bakımının yapıldığı yer. "Istabl-ı has", "ıstabl-ı hümayun" ve "hasahır" olarak da anılır. Başında mirahur-ı evvel adında bir yönetici bulunurdu. Padişahın atlarından sorumlu olan görevliye serahur veya salahur denirdi. Görevlileri sa-
ray dışından olurdu. II:210a, VII:286a.
Istepanos (Surp) Kilisesi (Halıcıoğlu) III: 184a.
Istranca Dağları III:78a.
Istranca Deresi İlin batı kesiminde akarsu. Yıldız Dağları da denen Istranca Dağları'nm güneydoğu eteklerinden doğan küçük akarsuların birleşmesiyle oluşur. En önemli başlangıç kolu Şeytandere'dir. Genellikle kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda akarak Ter-kos (Durusu) Gölü'ne dökülür. İstanbul kentinin su ihtiyacının önemli bir bölümünü sağlayan Terkos Gölü'ne yılda yaklaşık 100 milyon m3 su taşır.
I:150c, III:79c. Işık, Ayhan VIL303b.
Işık, Esat mad. IV:114a, III:271a, IV:72b, V:351b, 352a.
Işık, Hüseyin Hüsnü (1880, Gebze -1960, ?) Müftü. Medrese eğitimi gördü. Gebze müftülüğü yaptı. 1. dönem (1920-1923) İstanbul milletvekili olarak parlamentoda bulundu.
Işık Lisesi mad. IV:114b, VI:89a, VII:257b.
Işık Mühendislik Yüksekokulu
VII:528c.
Işıklar Holding VL317c. Işıközlü, Fazıl II:78b. Işıksel, Cemal III:331a.
Işılay, Sadi (1899, İstanbul - 1969, İstanbul) Kemancı, besteci. Türk musikisinde son dönemin en iyi kemancılarından biridir. Makamların özelliklerini başarıyla gösterir, uzun yay kullanır, perdelere falsosuz basardı. Sevilen saz ve söz eserleri besteledi; sulta-niyegâh sirtosu çok ünlüdür. İstanbul Belediye Konservatuvarı İcra Heye-ti'nde, İstanbul Radyosu'nda, piyasada çaldı, plaklar doldurdu. İlk eşi Deniz Kızı Eftalya'dır.
I:527a, III:135b, IV:519b, V:186c. Işın, Akil ıV:411b.
Işman, Rıza Maksut (1914, İstanbul) Atlet. Spor hayatına 1936'da Güneş kulübünde başladı. Daha sonra Fenerbahçe ve Galatasaray kulüplerinde atletizm yaptı. 1936-1948 arasında 27 Türkiye rekoru kırdı. 1936'da 5.000 m' de Balkan ikincisi, 1940'ta 800 m'de Balkan şampiyonu, 1.500 m'de de Balkan ikincisi oldu. 65 yaşına kadar
koştu. 1976'da Amerika'nın Toronto kentinde yapılan uluslararası yarışmada 1.702 yaşlı atlet arasında 800 m ve 3.000 m yarışlarında yaşlılar dünya rekorları kırarak birinciliği kazandı. Uzun yıllar antrenörlük de yaptı.
Itrî mad. IV:114c, III:254c, V:527c, VII:477c.
Itriyatçılar Güzel koku imal eden ve satan esnafa verilen ad. Eskiden misk yağcı da denilirdi. Çeşitli yöntemlerle çiçeklerden çıkarılan yağlar fildişin-den yapılma, fındık büyüklüğünde, vidalı kutucuklar içinde saklanırdı. Karanfil, gül, tarçın, misk, tefarik gibi adlarla anılan bu kokulardan başka, miskkuyruğu, amber gibi kokulu maddeler de vardı. Bunlardan bazıları şurup, macun içerisine koku ve tat verici olarak da konulurdu. Eski İstanbul'da ıtriyatçılar topluca Fincancılar Yokuşu'ndan Beyazıt'a çıkan yol üzerinde ve Mısır Çarşısı'nda bulunurlardı. Ayrıca aktarlar da bu tür maddeleri satarlardı. Itriyatçı esnafının gezici olanları da vardı. Günümüzde de görülen gezici esans satıcıları bunların son örnekleridir.
Iturbi, Jose VI: 296a.
İane Sergisi Piyangosu
210
211 İbrahim Hanoğlu Medresesi
İane Sergisi Piyangosu VL259c.
İasonion ILlölc, VII:493a.
İaşe mad. IV:ll6a, I:32c, V:8c, 313a,
VI:46c, VII:267a. İlgili maddeler:
Fırınlar III:312a
Kasaplar IV:478a
Kıtlıklar V:8c
Manavlar V:294b
Mezbahalar V:446a İbadethane Sokağı Sarnıcı VII:554a.
İbadullah Camii Kasımpaşa'da, Seyit Ali Mescidi Sokağı'ndadır. 997/1588'de Seydî Ali Reis (ö. 1563) tarafından yaptırılmıştır. 1984'te yeniden yapılır-casına onarılmıştır. Banisinin adıyla da anılan ve eğimli bir arsa üzerinde yer alan caminin altına, batıdaki avlu kapısının yanında bulunan çeşmenin su haznesi yerleştirilmiştir. Beton bir tavanın örttüğü kapalı son cemaat yerini izleyen kare planlı harim, iki katlı pencerelerle aydınlanmaktadır. Duvarlar alt pencerelerin hizasına kadar fayansla kaplanmış, üst kesimleri ile kubbe yüzeyi hat kompozisyonları ve bitkisel bezemelerle süslenmiştir. Son onarımda harinıi örten ahşap kubbe iptal edilerek mekânın üstü betonarme bir tonozla örtülmüş, kuzey kesiminde, iki sütuna oturan fevkani bir kadınlar mahfili tasarlanmıştır. Silindir gövdeli bodur minare sıvayla kaplıdır.
İbn Battuta (ö. 1369) mad. IV:119a, II:408b, IV:255a, 530c, VL540b.
İbn Hurdadbih (ö. 912) IV:253c.
İbn Kemal (Kemalpaşazade) (1468, Tokat - 1534, İstanbul) Şeyhülislam. Asıl adı Şemseddin Ahmed'dir. Babası san-cakbeyiydi. Öğrenimini Edirne Darül-hadisi'nde tamamladı, ilmiyenin çeşitli aşamalarını geçti. Şiilik karşıtı fetvasıyla L Selim'in (Yavuz) ilgisini çekti. Mısır seferine katıldı. 1526'da getirildiği şeyhülislamlık görevini ölünceye kadar sürdürdü. Mezarı Edirnekapı'da-dır. Tarih, fıkıh, tefsir, hadis ve dille ilgili iki yüzü aşkın Türkçe, Arapça ve Farsça eserinin yamsıra şiirleriyle de
zamanında büyük ün ve saygınlığa erişmiştir. II. Bayezid'in isteği üzerine kaleme aldığı Tevarih-i Âl-i Osman, 1526'ya kadar olan olayları kapsar. Edebi yönüyle de dikkati çeken bu eserin "defter" denen her bir cildi, bir padişaha ayrılmıştır. II. Mehmed (Fatih) dönemini (1451-1481) anlatan VII. Defter'den itibaren, istanbul'un fethine ve başkentteki olaylara geniş yer ayrılmıştır. VII. Defter'de istanbul'un fethi tüm ayrıntıları ile ve olabildiğince yansız bir bakışla, ayrıca manzum parçalarla zenginleştirilerek verilmiştir. Eserin tamamı on defterdir.
IV:367c, V:524b, VII:322a. İbn Meddas Mescidi mad. W:119b.
İbnülemin Ahmed Ağa Çeşmesi Üsküdar'da, Inadiye Camii'nin önündedir. Banisinin kimliği bilinmemektedir. 1134/1721'de kesme taştan, klasik üslupta inşa edilmiştir. Aynataşı mermerdendir. Teknesi ve setleri sağlamdır. Suyu kesilmiştir.
İbnü'1-Esir (ö. 1210) IV:254c.
İbrahim (Âşık, Sivaslı) III:4la. İbrahim (Fındıklık, Kanlı) V:210c. İbrahim (Kavasoğlu Pehlivan) III:454b.
İbrahim (Sultan) mad. IV: 120a, I:18a, 27b, 109a, 189c, 442c, 462c, II:435b, IV: l la, 120a, V:96c, 97a, 339a, VII:89c, 303c. ilgili maddeler: Cinci Hoca II:435b
Mustafa I-Sultan İbrahim Türbesi V:543b
Sepetçiler Kasrı VT:527a İbrahim (ö. 1679, Şehzade) V:544c. İbrahim (ö. 1714, Şehzade) V:544c.
İbrahim (Teknecizade) (?, istanbul -1688, İstanbul) Hattat. Yazıyı Halid Erzurumî'den öğrendiği sanılıyor. Özellikle celi yazıda tanınmıştır. Yeni Cami'nin bütün yazıları onundur. Çiniye geçirilmiş olan bu yazıların yapımı sırasında İznik'e kadar giderek titizlik göstermesi .takdir edilmediği için yazıdan vazgeçtiği bilinir. Celi sülüsün gelişmesine katkısı büyüktür.
İbrahim Ağa (Bâbüssaade Ağası) ilgili madde: ibrahim Ağa Çayırı Mescidi IV:123c
İbrahim Ağa (Frenk) bak. İbrahim Paşa (ö. 1536, Makbul, Maktul)
İbrahim Ağa (Hacı) IV:512a. İbrahim Ağa (Kapı Ağası) ilgili madde: ibrahim Ağa Çeşmesi IV: 124a
İbrahim Ağa (Karacehennem) VII:468a.
İbrahim Ağa (Mimarbaşı) I:236b.
Dostları ilə paylaş: |