A. Kadir (1917, İstanbul -1985, İstanbul) Şair, yazar. Kara Harp Okulu'nda öğrenciyken Nâzım Hikmet'le tanıştığı ve "muzır neşriyat" (zararlı kitaplar) okuduğu için tutuklandı


Eyüp Kazası İlkokullarında Okuyan Yoksul Çocuklara Yardım Cemiyeti



Yüklə 13,08 Mb.
səhifə45/162
tarix08.01.2019
ölçüsü13,08 Mb.
#93238
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   162

Eyüp Kazası İlkokullarında Okuyan Yoksul Çocuklara Yardım Cemiyeti

15 Ocak 1940'ta kurulan dernek, aynı dönemin diğer ilçelerdeki benzer adlı dernekleri gibi, ilkokullarda okuyan yoksul öğrencilere yardımı amaçlıyor ve CHP çatısı altında bulunuyordu. Merkezi Eyüp CHP binasınday-dı. 1948'de başkanı Emin Çay, yönetim kurulu üyeleri M. Sadık Gökbakan, Hikmet Anlamaz, Mesrure Tanyel, Hakkı Olgaç, Arif Halit Menkuer, Şevket Ergin'di.



Eyüp Merkez Mahallesi Eyüp ilçe merkezinde yer alır. Silahtar Ağa, İslam Bey, Nişanca mahalleleri, Gaziosmanpaşa İlçesi ve Haliç'le çevrilidir. Nüfusu (1990) 17.215'tir.

Eyüp Mezarlığı mad. IIl:252a, 245b, V:444a.

Eyüp Niyet Kuyusu İstanbul kadınlarının ziyaret ettikleri kuyu Eyüp'te, Gü-müşsuyu'ndadır. Yakınlarından uzun zaman haber alamayanlar veya değerli eşyalarını kaybedenler buraya gelir, abdest aldıktan sonra kuyunun yanında iki rekat nafile namazı kılarlar. Kuyuya eğilip haber alınamayanın adı çağrılır ve "Nerede isen görün!" denilir. İnanışa göre suda bir dalgalanma olur, sağsa hayali belirir, ölmüş ise bir tabut görünürmüş. Kayıp eşyalar için de kuyudan gelen hafif bir ses eşyanın nerede olduğunu söylermiş. Evliya Çelebi kendi zamanında gebe kadınların kız mı oğlan mı doğuracaklarım da niyet kuyusudan öğrendiklerini, kendisinin Osman adlı dayısının sağ olduğunu ve o sırada Aydıncık'ta un almakta olduğunu kuyudan öğrendiğini Seyahatname'de anlatır. Evliya Çe-lebi'ye göre bekârlar da kiminle evleneceklerini sorduklarında müstakbel eşlerinin hayalleri belirirmiş.

Eyüp Oyuncakçılığı mad. III:252c, 250b, 251a, VILll4a.

Eyüp Savaşı Kosmidion Savaşı olarak da bilinir. Fetret Devri'nde Yıldırım Ba-

yezid'in oğullarından Süleyman Çelebi ile Musa Çelebi arasında, Rumeli topraklarındaki egemenlik için 15 Haziran 1410'da yapılan savaştır. İstanbul surlarına çok yakın bir yerde, şimdiki Eyüp'te yapılan bu savaşta Bizans imparatoru kentten gönderdiği bir birlikle Süleyman Çelebi'ye destek sağlamış, ayrıca Musa Çelebi'nin yanındaki kimi beyler de Süleyman Çelebi safına geçmişler, bu nedenle de Musa Çelebi yenilerek Edirne'ye çekilmiştir.



Eyüp Spor Kulübü mad. IIL253c.

Eyyâm-ı Bahur Rumi takvime göre 19 Temmuz'dan 26 Temmuz'a (Miladi 2 Ağustos'tan 9 Ağustos'a) kadar süren bir haftalık sıcak günlere verilen ad. Yaşlıların ve hastaların evlerinden çıkmaması, rasgele yiyeceklerden ve özellikle hazmı zor besinlerden kaçınılması, insan vücudunda lekeler oluşturduğuna inanıldığı için denize girilmemesi, mide ve bağırsak sağlığına dikkat edilmesi, yılın en sıcak günleri olduğu kabul edilen eyyâm-ı ba-hurun gelenekleri arasındaydı.

Eyyub Efendi (ö. 1621) II:395a. Eyyubî V:lc.

Ezani Saat Güneşin batışını 12 olarak kabul edip günü bununla başlatan eski saat. "Alaturka saat" de denilmiştir. Bir mahalde gurup, yükseklik farklılığı nedeniyle aynı anda olamayacağı için dini konularda ve özellikle namaz saatleriyle imsak ve iftar saatlerinde temkin adı verilen belli bir süre hesap edilir ve ezani saate eklenirdi. İstanbul için gurup Çamlıca Tepesi'ne göre ayarlanırdı.

Ezba Özel Ormanı II:229c.

Ezgi, Muhlis Sabahattin mad. III:253c, IV:444a, 519a, V86b, 534a, VL134b, 264b.

ilgili maddeler: Süreyya Opereti VII:ll4b Tango VII:203c



Ezgi, Subhi mad. IU:254b, I:299b, 538a, II:80c, I43b, III:4a, 57c, 563a, IV:108a, V:69a, 81c, 4lOb, 422a, 529b, 530c, 539b, 560c, VL134b, 16la, 308c, 330c, VII:480a, 545a.

l

Fabiato Köşkü

150

151


Fatih Tiyatrosu

Fabiato Köşkü Büyükada'da, Çankaya (Nizam) Caddesi üzerinde bulunan bu kagir köşk, bir bodrum katı ile bunun üzerine oturan iki esas kat ve bir çatı katından meydana gelmektedir. Bezemeli bahçe kapısı üzerinde köşkün inşa tarihi 1878 olarak belirtilmiştir. İtalyan kökenli Levantenlerden ressam Gemma Giuliana Aurora Scotto' nün (1878-1928) uzun yıllar yaşadığı bina sonra torunu banker Giuseppe Spiridon Fabiato ile diğer bazı vârislere intikal etmiş, sonra da Büyüka-da'daki Latin Katolik San Pasifico Ki-lisesi'ne hibe edilmiştir. Yapının cepheleri, mimari ayrıntıları ve yalınlığı ile neorönesans üslubunu yansıtır. Yuvarlak kemerli giriş, iyon başlıklara sahip iki adet mermer sütuna oturan ve üzeri birinci katta balkon olarak kullanılan bir saçakla donatılmış, köşkün köşeleri İyon başlıklı ve yivli pilastr-lar ile belirtilmiş, zemin kat pencereleri yuvarlak kemerli, üst kat pencereleri basık kemerli olarak tasarlanmıştır. Haç planlı olduğu anlaşılan çatı katında haçın uçları üçgen alınlıklarla taçlandırılmış, çatı kenarında dolanan korkuluk duvarının köşelerine vazolar oturtulmuştur.

Fabrika ve Havuzlar İşletmesi Müdürlüğü III:32c, VL542a.

Fahreddin (Dürzî, Maanoğlu) VI: 1 52a. Fahreddin Acemi VII:322a. Fahreddin Bey (Miralay) VII:506c. Fahreddin Efendi (ö. 1914, Nazillili)

V:36lb, VTI:331a.

Fahreddin Hayri Bey IV:343b, VII:67a. Fahreddin Ömer (Arpa Emini)

Fahreddin Yahya VI:102b.

Fahrettin Kerim Gökay Caddesi bak. Kayışdağı Caddesi

Fahrettin Kerim Gökay Köşkü

IV:505c.


Fahri S. Korutürk Vapuru Şehir Hatları İşletmesi yolcu vapuru. Bahçekapı adlı bir de eşi vardır. 1989'da Haliç Ter-sanesi'nde inşa edildi. 658 grostonluktur. 78,4 m boyunda, 11,6 m genişli-

ğindedir. Her biri 1.500 beygirgücün-de 2 adet Pendik Sulzer motoru vardır, çift uskurludur. Saatte 18 mil hız yapmaktadır. 2.100 yolcu kapasitesi vardır.

• I:542c.

Fahriye Sultan (ö. 1641) V:503a. Faik Bey III:528a. Faik Bey (Binbaşı) VLllc. Faik Bey (Mabeyinci) IV:41a.

Faik Bey (ö. 1891, Hacı) mad.IU-.255a, IV:l4c, V:529a, VL56b.

Faik Bey Çeşmesi mad. III:255b.

FaikEsad mad. III:255c, IV: 564a, VI:459b.

Faik Paşa III:272c.

Faik Paşa (Francesco Della Sudda) mad. IIL255C, 128b, 256a.

Faik Paşa (Giorgio Della Sudda) mad. III:256a.

Faik Paşa Camii I:64a. Faik Paşa Konağı VL90a. Fairbairn, Sir William L354b. Faiz Bey V:94c.

Fakaçelli, Nikola (1906, İstanbul - ?, ?) Hekim. Paris'te tıp eğitimi gördü. Sankt Georg Hastanesi başhekimi olarak çalıştı. 8. dönem (1946-1950) İstanbul milletvekili olarak parlamentoda bulundu.

VI:368a.


Fakirî (Kalkandelenli) III:64c, VII:151a. Falaka mad. UI:256b.

Falaka Haftada iki kez çıkan mizah gazetesi. 1911'de 19 sayı yayımlandı. Sahibi ve başyazarı Mahmud Nedim'di.

Falay, Muvaffak II:388c.

Falcılık mad. IIL257a. Falez (Yalıyar) III:78c. Fame City I:188a. Fanarion III:279b, VII:497a. Faracci, Emilio ilgili madde: Sankt Georg Hastanesi VI:453a

Faretzade Çeşmesi bak. Halil Abdur-rahman Çeşmesi

Fârisü'ş-Şidyak mad. III:257c. ilgili maddeler: Arapça Basın I:295a Cevaib, el- II:420a Farkaş, Sandar VI:73b. Farmakeus VII: 499a. Farnham, Laura İlgili madde:

Üsküdar Amerikan Kız Lisesi VII:346a



Faros mad. III:258a, 11-321 c.

Farrere, Claude mad. IIL258b, V:201b.

Farsça Basın mad. III:259a.

Faruk Akel ve Arkadaşları Orkestrası

VI: 296a.



Faruki, Nermin IV: 171a. Fasıl Musikisi mad. IH:259c, VII:225b. Fasihi (ö. 1699) III:65b.

Fasulyeciyan, Tomas mad. III:260c, I:123a, III:390b, IV:213b, VI:549a.

Fatih mad. III:26la, la, Ic, 52c, 271a, 443a, IV:Ib, VII:497a.

İlgili maddeler: Âbid Çelebi Tekkesi L57b Abidin Paşa Türbesi L59a Ahmed Paşa Çeşmeleri 1:130a Amcazade Hüseyin Paşa Külliyesi I:236b

Atpazarı Sarnıcı I:4l9c Atpazarı Tekkesi I:420a Bâlî Paşa Camii II:27b Cevad Paşa Türbesi IL4l9c

Defterdar İbrahim Paşa Medresesi III: 17b

Efdalzade Medresesi IIL133b Emir Buharî Tekkesi III: 167a Eski İmaret Camii III:203b Etmeydam Sarnıcı III:224c Fatih Belediye Binası III:2ö3c Fatih Darüşşifası III: 264a Fatih İlçesi III:264c Fatih Külliyesi III:265c Feyzullah Efendi Çeşmesi IIL308a Feyzullah Efendi Medresesi III:308c Gazi Osman Paşa Türbesi III:378c

Gülüştü Kadın Efendi Türbesi IIL445b

Havariyim Kilisesi IV:23c

Hoca Kasım Günanî Mescidi IV:81a

İskender Paşa Camii IV:206c

Kaba Halil Efendi Medresesi IV:321b

Kıztaşı V:17a

Kira Marta Kadınlar Manastırı V:24c

Mahmud II Sebili V:2ö2c

Mehmed Emin Ağa Çeşmesi V:359b

Millet Kütüphanesi V:463a

Modestus Sarnıcı V:482b

Mu'id Ahmed Efendi Medresesi V:496b

Sofular Tekkesi VII: 24c



Şeker Hanı VII:157a Fatih Belediye Binası mad. III:263c. Fatih Camii bak. Fatih Külliyesi Fatih Camii Kütüphanesi V:134b.

Fatih Darüşşifası mad. LU:264a, 3a,

4c, IV:13c, VI:401c.



Fatih Gençler Mahfili 1930'da Rahmi Ergil, Musa Çapın, Ziya Keskiner tarafından Fatih Askerlik Şubesi'nin arkasında ambar olarak kullanılan binada kurulan tiyatro topluluğu. 1934' te Fatih Halkevi kurulana kadar on

beş günde bir oyunlar sahnelemiş, daha sonra çalışmalarını Fatih Hal-kevi'nde sürdürmüşlerdir.



Fatih İlçesi mad. III:264c, IV:138a, VILlöSb, 325c, 497a.

İlgili maddeler: Âbid Çelebi Tekkesi I:57c Ahırkapı I:101a Aksaray I:l6lc

Akseki Kemaleddin Mescidi I:l65a Altımermer I:2l6b Ayakapı I:436b Ayvansaray I:491c Balat ILlOa Cerrahpaşa II:4l7b Cibali II:428a Çapa II:469b Çarşamba II:472a Çinili Hamam II:5l6b Damat İbrahim Paşa Çeşmesi II:545c Davutpaşa III:9b Dırağman Külliyesi III:49b Ebubekir Ağa Çeşmesi III:119c Edirnekapı III:131b Etmeydam III:224b Evliya Camii III:234b Fatih III:26la Fener III:279a Fındıkzade 111:31 Ib Güzel Ahmed Paşa Türbesi III:459a Hafız Ahmed Paşa Külliyesi III:492a Haseki IV: la

Haydar Paşa Çeşmesi IV:25a Hırka-i Şerif Camii IV:68a Hürrem Çavuş Camii IV:103b Hüsrev Paşa Türbesi IV: 110a İbrahim Ağa Çeşmesi IV: 124a Kadem-i Şerif Tekkesi IV:327c Karagümrük IV:452c Kocamustafapaşa V:36b Körükçü Tekkesi V:95c Küçükmustafapaşa V:l60a Laleli V: 187a Langa V:195a

Lutfullah Efendi Çeşmesi V:230a Malulzade Medresesi V:282c Mehmed Kethüda Çeşmesi V:3ö2c Mehmed Şemseddin Efendi Tekkesi V:367a

Mesih Mehmed Paşa Camii, Türbesi ve Çeşmesi V:406b Mimar Acem Camii ve Tekkesi V:465b

Nikolaos (Ayios) Kilisesi VI:78a Nişancı Mehmed Bey Medresesi VI:85a Nureddin Cerrahî Tekkesi VI:97a

Orta Camii VI: 140c

Panayia Belgradu Kilisesi VI: 209a

Panayia Suda Kilisesi VL215b

Petrion VI:249a

Plakidianai VI:265b

Plateia VI:275a

Resmî Efendi Tekkesi VI:3l6b

Safa Hamamı VI:397a

Saliha Sultan Çeşmesi VI:427c

Samatya VI:430c

Saraçhanebaşı VI:457a

Sinan Paşa Mescidi VII:5a

Sineperver Valide Sultan Çeşmesi

VTI:9c

Sofular Camii VII: 24a



Sofular Hamamı VII:24b

Sofular Tekkesi VII:24c

Sultan Hamamı VII:6lb

Sultan Selim Medresesi VII:63c

Sulukule VII:70b

Süleyman Halife Sıbyan Mektebi ve

Çeşmesi VII:93b

Şah-ı Huban Hatun Türbesi ve Sıbyan

Mektebi VII:127c

Şehzadebaşı VII:155c Şüheda Mescidi VII:188c Tahir Ağa Tekkesi VII:189b Taşçı Tekkesi VII:220c Tatlıkuyu Mescidi VII:224c Unkapanı VII:325c Ümmî Sinan Tekkesi VII: 338a Ümmü Kenan Tekkesi VII:338b Vatan Caddesi VII:371a Vefa VII:372b Yarhisar Mescidi VII:439c . Yatağan Camii VII:442c Yavsî Baba Tekkesi VII:445b Yavuzselim VII:447a Yedikule VII:458a Yenikapı VII:476a

Zerdecizade Hüseyin Efendi Tekkesi VII:547c

Zeyrek VII:553b

Zihgirci Kemaleddin Mescidi ve Tekkesi VII:558c

Fatih Kanunnamesi III:71b, V:332b.

Fatih Kazası İlkokullarmdaki Yoksul Çocuklara Yardım Cemiyeti 26 Aralık 1939'da Fatih bölgesindeki ilkokullarda okuyan yoksul öğrencilere yardımı amaçlayan, diğer ilçelerde aynı adı taşıyan yardım derneklerinin bir benzeri. Merkezi Fatih CHP binasın-daydı. 1940'larm sonlarında, yöneticileri Hamdi Sanal (başkan), Hayri To-gol, Tevfik Maral, Müberra Güngör, Hüsnü Çalım, Nurettin Anayasa'ydı.

Fatih Kerimof VII:224b.

Fatih Kız Lisesi 1936-1937 öğretim yılın-

da Fatih Ortaokulu adıyla II. Abdülha-mid'in ders vekillerinden Asım Efen-di'nin Fatih'te Beyceğiz Caddesi'nde-ki konağında öğretime başladı. 1939-1940'ta erkek öğrencilerini Ahmet Ra-sim Ortaokulu'na devrederek Fatih Kız Ortaokulu adını aldı. 1951-1952'de Ahmet Rasim Ortaokulu'na taşındı. 1957-1958'de de bugünkü binasına geçerek Fatih Kız Lisesi adını aldı. 1994-1995 öğretim yılında, 27 derslikli binasında 67 öğretmen ve 2.600 öğrencisi ile öğretime devam etmektedir.



Fatih Köşkü III:172c, 229b, VII:282a, 283a, 286c.

Fatih Külliyesi mad. III:265c, L190c, 201c, 272a, 475c, IL376b, 421a, III:3a, 4c, 26la, 264b, 264c, 41 la, 548a, IV:13c, 23c, 103c, l65a, 531b, V:48c, l66c, 172c, 329b, 329c, VI:401c, 546c, VII:5c, 220b, 306a, 458a, 496b, 533a.

İlgili maddeler: Çukur Hamam II:538a Fatih Darüşşifası III:264a Gülüştü Kadın Efendi Türbesi III:445b

Havariyun Kilisesi IV:23c Mehmed Şakir Paşa Türbesi V:366a Nakşidil Sultan Külliyesi VI:4la Sinan-ı Atik VII: 5c Fatih Kütüphanesi V:173c.

Fatih Mahallesi Esenler İlçesi'nde yer alır. Karabayır, Kâzım Karabekir, Menderes, Nene Hatun mahalleleri ve Bağcılar İlçesi'yle çevrilidir. Nüfusu (1990) 15.830'dur.

Fatih Mahallesi Küçükçekmece İlçesi'nde yer alır. Kanarya Mahallesi, Yeni Mahalle, Bakırköy İlçesi, Marmara Denizi ve Küçük Çekmece Gölü'yle çevrilidir. Nüfusu (1990) 12.494'tür.

Fatih Mescidi (Üsküdar) mad. III:270b.

Fatih Mescidi (Yedikule Hisarı) İlgili madde: Yedikule Hisarı ve Zindanı VII:460b

Fatih Mevlevîhanesi bak. Âbid Çelebi Tekkesi

Fatih Mitingi mad. III:271a, IV:343b, V:351b, VI:20b, VII:67a.

Fatih Müzesi II:519b.



Fatih Nüfus Müdürlüğü Binası

II:4l4c. Fatih Sultan Mehmed bak. Mehmed II

Fatih Sultan Mehmet Köprüsü mad.

III:271c, II:289b, 499a, IV:275a,

VI:468b, VII:534b. Fatih Suyolu III:525b.

Fatih Tiyatrosu 1959'da İstanbul'daki Oda Tiyatrosu'ndan ayrılan bir grup oyuncunun kurduğu tiyatro topluluğu. Fatih'te Akdeniz Caddesi'yle Vatan Caddesi'nin kavşağındaki Kamer Düğün Salonu'nun altındaki sahnede oyunlarını sergilediler. Oyuncu-

Fatih ve İstanbul

152


153

Fener

lan arasında Orhan Çubuklu, Saime Bekbay, Tolga Tiğin, Baki Tamer, Yağmur Atsız, Oğuz Oktay yer alıyordu. Mina Urgan'ın A. Salacrou'dan çevirdiği Yalnız Değiliz ile Couıteline'den çevirdiği Büyük Dertler oynadıkları on oyundan ikisidir.

Fatih ve İstanbul mad. III:272a, 306a.

Fatin (?, Drama - 1866, İstanbul) Asıl adı Davud olan Fatin küçük memurluklarda bulundu. Kısaca "Fatin Tezkiresi" denen, Tezkire-iHâtimetü'ş-Şû-ara adlı eseri, Sefaîve Salim tezkirelerini tamamlar ve 1722'den 1850' lere değin yaşamış şairlerin biyografilerini verir. Göksu Mezarlığı'na gömülmüştür.

Fatinoglu, Abidin Nesimi (1909, istanbul - 1991, istanbul) Siyaset ve fikir adamı, istanbul Erkek Lisesi'ni ve Yüksek Mühendis Mektebi'ni bitirdi. Yeni Yol, Yeni Ses dergilerinde toplumcu görüşleri savunan yazılar yazdı. 1942' de sıkıyönetimce Bilecik'e sürgün edildi. Sürgünden sonra Baştan ve Milli Mücadele dergileriyle kendi yayımladığı Beşer adlı dergide makaleler yazdı. 1960'tan sonra Aziz Ziya Sıradağlar, Mihri Belli ve Fehmi Yazıcı ile birlikte Yeni Yol, Yeni Yolda Birlik, Yeni Dünyada Birlik dergilerini çıkardı. 1939-1979 arasında yayımladığı çeşitli kitapları vardır. Anılarını Yılların içinden (1977) başlığıyla yayımladı.

V:l69b.


Fatma Aliye mad. HI:272b, II:421a, III:548a, IV:350b, 354b.

Fatma Baise Hanım (ö. 1895) IV:9a. Fatma Fahrünnisa III: 548a. Fatma Fuad IV:346b.

Fatma Hanım Sultan (Hümaşah Sultan' m kızı) VII:70a.

Fatma Hanım Sultan Türbesi bak. Aziz Mahmud Hüdaî Külliyesi

Fatma Hatun (ö. 1825) V:360c. Fatma Hatun Camii VL491c.

Fatma Hatun Mescidi bak. Bağodaları Mescidi

Fatma Nesibe Hanım IV:350c. Fatma Nigâr III:546c.

Fatma Sultan (II. Bayezid'in kızı) I:365a.

Fatma Sultan (ö. 1553, I. Selim'in kızı) VIoOOc.

Fatma Sultan (ö. 1580, II. Selim'in kızı) VI:504b, VII:20b.

Fatma Sultan (III. Murad'ın kızı) V:503a, VI:399b.

Fatma Sultan (I. Ahmed'in kızı) I:129a, V:97a.

Fatma Sultan (IV. Mehmed'in kızı) V:344b.

Fatma Sultan (ö. 1733, III. Ahmed'in kızı) mad. III:273a, I:191a, II:l63c, 169e, III:273c, IV:126c.

Fatma Sultan (ö. 1825, II. Mahmud'un

kızı) VI:40b.



Fatma Sultan (ö. 1830, II. Mahmud'un kızı) VI:40b.

Fatma Sultan (Abdülmecid'in kızı) I:47b, 198b, II:34c.

ilgili madde: Fatma Sultan Camii III:273c



Fatma Sultan Camii (Eminönü) mad. III:273c, 448a, V:355c.

Fatma Sultan Çeşmesi Silivrikapı ile Mevlanakapı arasında, Yayla'da, Al-yanak Sokağı'ndadır. I. Süleyman'ın (Kanuni) oğlu Şehzade Mehmed'in kızı Hümaşah Sultan'ın kızı Fatma Sultan tarafından 981/1573'te yaptırılmıştır. Klasik üslupta, kesme taştan bir yapıdır. Oymalı aynataşının yanlarında tas koymak için iki oyuk vardır. Teknesi toprağa gömülmüştür.

Fatma Sultan-İbrahim Paşa Suyolu

III:80c.


Fatma Sultan Mahallesi Fatih llçesi'nde yer alır. Neslişah, Mimar Sinan, Arpa Emini, Beyazıt Ağa mahalleleri ve Zey-tinburnu, Eyüp ilçeleriyle çevrilidir. Nüfusu (1990) 3.641'dir.

Fatma Sultan Mescidi Fatih İlçesi'nde, Topkapı'da, Kara Ahmed Paşa Külli-yesi'nin doğusunda, Yenibahçe Vadi-si'ne inen yamaçtadır. I. Selim'in (Yavuz) (hd 1512-1520) kızı ve Sadrazam Kara Ahmed Paşa'nın eşi Fatma Sultan tarafından yaptırılmıştır. 19401ı yıllardan itibaren boş olarak duran yapı bakımsızlıktan harap olarak dört duvar halinde kalmış, 1971'de mahalli bir dernek tarafından eski duvarları muhafaza edilerek üstü betonla kapatılmış, kiremit kaplı bir çatı ile örtülerek ihya edilmiştir. Mimari bakımdan dikkate değer bir özelliği yoktur. Minaresi, kürsü ve pabuç kısımlarında görülen tek sıra taş ve tuğla karma teknikte duvar örgüsünden anlaşıldığına göre, oldukça itinalı bir işçilikle yapılmış, fakat yalnız taş olan gövde kısmı orantısız biçimde çok kısa kalmıştır. Bu bodur gövde üzerinde barok profilli bir çıkıntıya oturan şerefe ve üstündeki petek kısımları, esasında minarenin çok daha uzun olduğu ve bilinmeyen bir tarihte yıkıldığından (belki 1766'daki depremde), boyu kısaltılmış ve oranlan bozulmuş halde tamamlandığını gösterir. Öncekine nazaran 1971 tamirinde ise minare külahına daha değişik bir biçim verilmiştir.

Fatma Sultan Sarayı III:70c, V:183a.

Fatma Sultan Türbesi bak. Sultanzade Mehmed Bey Türbesi

Fatma Şadiye Hanım IV:345a. Fatma Şebsafa Hatun (ö. 1805) ttgili madde:

Şebsefa Kadın Camii ve Sıbyan Mektebi VII:l4la



Fatma Şerife Hanım

İlgili madde-. Babanakkaşzadeler I:518a



Fatma Zehra Hanım (ö. 1885) II:566c, V:2Ö7a, VI:252b, VII:307b.

Fauvel, Louis-François Sebastian

III:420a, IV:66b.



Favray, Antoine de (1706, Bagnolet -1791 Malta) Fransız ressam. Roma Akademisi'nde, Jean François de Troy' un öğrencisi oldu. 17ö2'de İstanbul'a geldi. Galata'dan yaptığı birçok İstanbul peyzajının yanısıra "Kaptan Paşa Kalyonu'nun Kente Girişi" adlı tab-losuyla büyük ün kazandı. Doğu kıyafetlerinin ağırlıkta olduğu eserlerinde sarayda huzura kabul sahnelerini işlemiştir. 1768 Osmanlı-Rus Savaşı'na kadar İstanbul'da kalan Favray'ın İstanbul konulu tabloları "Beykoz Cayı-rı'ndan Görünüş", "Halic'in Bilimindeki Derelerden Görünüş", "Rumelihisa-rı'ndan Boğaziçi'ne Bakış", "İstanbul' da Hipodrom Sokağı", "Haliç'ten Görünüş" adlarını taşır.

Fayton Körüklü, üstü açık, atlı binek arabası. İstanbul'a Abdülnıecid döneminde (1839-1861) gelmiştir. Başlangıçta saray ve konak arabası olarak kullanılmış, zamanla yaygınlaşmış, Abdülaziz döneminde (1861-1876) kira faytonları da ortaya çıkmıştır. Fayton, otomobillerin yaygınlaşmasıyla birlikte kullanımdan düşen landon ve kupalara göre daha fazla direnmiş, 20. yy' m ortalarına kadar özellikle Kadıköy, Üsküdar, Pendik gibi Anadolu yakası semtleriyle Boğaziçi'nde ve Yeşilköy, Bakırköy gibi merkezden uzak semtlerde varlığını korumuştur. Günümüzde fayton yalnızca Adalar'da gezi ve ulaşım aracı olarak kullanılmaktadır.

Fazıl (ö. 1810, Enderunlu) mad. III:274a, II:286a, 501c, III:67b, IV:256a, VL300b, VII:151a.

Fazıl Ahmed (ö. 1889, Şeyh) IV:74b.

Fazıl Ahmed Paşa (Köprülüzade) I:189c, III:289a, IV:129c, V:89a, 90b, 90c, 342c, VI:56b, VII:465a.

İlgili maddeler: Köprülüler V:91c Vezir Hanı VII:382c Fazıl Ali Efendi (ö. 1609) V384a.



Fazü Mehmed Efendi (ö. 1687) IV:373a.

Fazıl Mustafa Paşa (ö. 1691, Köprülüzade) I:109a, 154c, V:90c, 343c, VII:90a, 91c.

İlgili madde: Köprülüler V91c



Fazıl, Necip (ö. 1983) IV486a.

Fazilet Hanım Yahşi Beykoz İlçesi'nde, Anadoluhisarı'nda, Hamamönü (eski voli yeri) mevkiindedir. Şeyhülislam Yasincizade Abdülvehhab Efendi Yalı-sı'nm yerine yapılmıştır. Geçirdiği res-

torasyon sonucu modern bir görünüm kazanmış olmasına karşın, 1971' de 2. grup tarihi eser olarak korumaya alınmıştır.



Fazlı Ebu Abdullah Muhammed bin Süleyman el-Cezulî VII:l4la.

Fazlı Paşa (Damat) (?, ? - 1657, Edirne) Vezir. Anadolu beylerbeyliği, musahiplik ve kaptan-ı deryalık gibi görevlerde bulundu. Eflâk-Boğdan'daki ayaklanmanın bastırılması sırasında rüşvet aldığı gerekçesiyle öldürüldü. Sultanahmet'te Binbirdirek'te görkemli bir sarayı vardı. IV:129b.

Yüklə 13,08 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   162




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin