A. Kadir (1917, İstanbul -1985, İstanbul) Şair, yazar. Kara Harp Okulu'nda öğrenciyken Nâzım Hikmet'le tanıştığı ve "muzır neşriyat" (zararlı kitaplar) okuduğu için tutuklandı
Yüklə 13,08 Mb.
|
Mehmed Hamdi (Seyyid, Karalamacı) (?, Erzincan -1784, İstanbul) Hattat. Gençliğinde geldiği İstanbul'da Hüseyin Habli'den yazı öğrendi ve icazetname aldı. Galata Sarayı'nda yazı hocalığı yaptı. Yaşadığı çağda Hafız Osman ekolü hâkim olduğu için bu üslubu benimsemişti fakat yaşlı zamanında Şeyh Hamdullah üslubuna döndü. Fazla karalama (egzersiz) yaptığı ve her karalamasının altına imzasını attığı için hattatlar arasında "Karalamacı" unvanıyla anılırdı. Mehmed Hamdi Bey (ö. 1771) V:94c. Mehmed Hamdi Efendi (ö. 1733) II:399a, VII:330a. Mehmed Hamdi Efendi (ö. 1811) VII: l ila. Mehmed Hasib Dede (ö. 1886) V:429b, VII:348c.
296
297 Mehmed Paşa Mehmed Haşim Çelebi (ö. 1842) VIL11 la, 446b. Mehmed Haşim Efendi (ö. 1785, Şeyh Seyyid el-Hac) VII:106a, 110e. Mehmed Haşim Efendi (ö 1815) IV:377a, VI:384a. Mehmed Haşim Efendi (ö. 1817, Şeyh Seyyid) VILlOöb. Mehmed Hazin IIL218a. Mehmed Hemdemî Efendi (Solakzade) (?, istanbul - 1657, İstanbul) Tarihçi. Miskalî Çelebi olarak da anılır. Solakzade Tarihi adıyla bilinen eserinin asıl adı Fihrist-i Sahan'dır. Bu eser uzun zaman çok beğenilen ve okunan bir Osmanlı tarihi olmuştur. Besteleri de vardır. Mehmed Hidayetullah Efendi (ö. 1871, Şeyh) VI:517a. Mehmed Hilmi (Tirnovalı) IIL268b. Mehmed Hilmi Efendi (Şeyh, Kara Baba) İlgili madde-. Kara Baba Tekkesi IV:437c Mehmed Hilmi Efendi (Şeyh Vekili) VI:492a. Mehmed Hulusi Efendi (ö. 1940) II:400b. Mehmed Hüsameddin Dede (ö. 1801) V:429a, VII:348b. Mehmed Hüsameddin Efendi (ö. 1916) IV:50c. Mehmed Hüsameddin Turabî (ö. 1754, Şeyh) II:4l4b, 4l4c, VI:96b, 97c. Mehmed Hüsnî Dede (ö. 1829) V:429c, VII:479a. Mehmed Hüsnî Efendi (ö. 1890) V:70c. Mehmed Hüsnü (Kolağası) IIL330c. Mehmed İhlasî Baba (ö. 1899) IV:476a. Mehmed İzzet Efendi (ö. 1858, Şeyh Hafız) VII:548a. Mehmed İzzet Efendi (ö. 1904) I:20a, III:567c, 568a, IV:18b, VI:127c. Mehmed İzzet Molla (ö. 1829, Keçeci-zade) III:l68a. Mehmed İzzet Paşa VII:357b. Mehmed İzzet Paşa (Safranbolulu) (1743, Safranbolu - 1812, Manisa) Sadrazam. Saray hizmetlerinin ardından vezir rütbesiyle çeşitli yerlerde beylerbeyliği yaptı. 1794'te sadrazamlığa getirildi. 1798'de görevden alındıktan soma Sakız'a, ardından Manisa'ya sürüldü. ilgili madde: Vezir Tekkesi VII:383b
(ö. 1918) IV:376c. Mehmed Kadri Dede (ö. 1850) II:170b. Mehmed Kâmî Efendi (1649, Edirne -1724, İstanbul) Müderrislik ve Galata kadılığı yaptı. Kahire kadısı ve son olarak da Mekke Mollası oldu. Mezarı Üs- küdar'dadır. Tuhfetü'l-Vüzera Behce-tü'l-Nü'ema ve Firuznameadlı eserleri ile Divan 'ı vardır. Mehmed Kâmî Efendi (ö. 1890, Neyzen) II:131a. Mehmed Kâmil Bey (Mahşer Midillisi) L221a. Mehmed Kâmil Efendi (Melceü't-Tab-bahin yazarı) II:321b, FV:48a, VLöa. Mehmed Kâmil Efendi (Seyyid) (1728, İstanbul - 1800, İstanbul) Şeyhülislam. Kazasker Osman Efendi'nin oğludur. İlmiye aşamalarını geçtikten sonra 1788-1789 arasında şeyhülislamlık yaptı. III. Selim'in yenilikçi yaklaşımlarıyla uyuşmadığı için azledilip arpalığı olan Keşan'a sürüldü. Bağışlandıktan sonra (1791) İstanbul'a dönerek Üsküdar'daki yalısına çekildi. Mehmed Kâmil Efendi (Şeyh) IV:403c. Mehmed Kasım VII:449a. Mehmed Kasım Çelebi (ö. 1509) IV: 375a, 440c. Mehmed Kemal bak. Namık Kemal Mehmed Kemaleddin IIL558c. Mehmed Kemaleddin Efendi (ö. 1881) V:386b. Mehmed Kemalî mad. V:362b, III:39a, 41b, V:568b, VI:236c. Mehmed Kethüda Camii V:355c. Mehmed Kethüda Cami-i Şerifi bak. Ortaköy Camii Mehmed Kethüda Çeşmesi Cerrahpaşa' da, bugün mevcut olmayan Şeyhülha-rem Camii'nin ilerisinde yer alıyordu. Banisi Kethüda Kara Mehmed Ağa'dır. 1109/l697'de klasik tarzda, kesme taştan inşa edilmişti. Mehmed Kethüda Çeşmesi Eyüp-Nİ-şanca'da, Murad Molla Tekkesi kapı-sındaydı. 1145/1732'de inşa edilmişti. 1951'de çekilen bir fotoğrafından, çiçek motifleriyle süslü bir aynataşının, stalaktitli bir korniş altında, yarım daire içine alınmış yelpaze biçiminde bir kemerinin bulunduğu ve kitabe taşının kornişin üzerine yerleştirildiği, teknesi ve setlerinin ortadan kalkmış olduğu görülmektedir. Mehmed Kethüda Çeşmesi (Mevlana-kapı) mad. V:362c. Mehmed Kırımı Efendi (ö. 1857) IV:125a, VII:123a. Mehmed Kutbeddin Efendi (ö. 1913, Şeyh Seyyid) VILlOöb, illa, 113b. Mehmed Lalezari (Şeyh Serşükûfeci-yan) V:179a. Mehmed Lebib Efendi(ö. 1867) III:364b. Mehmed Ledünnî Efendi (ö. 1708) VI:383c, VII:122c. Mehmed Lutfi Efendi (ö. 1902) V:70c. Mehmed Maarifi (ö. 1824, Şeyh Seyyid) VL328c. ilgili madde: Maarifi Tekkesi V:232a Mehmed Memduh Paşa (1839, İstanbul -1925, İstanbul) Devlet adamı, yazar ve şair. İdari görevlerin ardından 1894'te vezirliğe yükseltildi ve 1895'te dahiliye nazırlığına getirildi. II. Meşrutiyet'in ilan edilmesi üzerine istifa etti. Bir süre taşrada gözetim altında kaldıktan sonra genel aftan yararlanarak İstanbul'a döndü. Gazel ve kasidelerim içeren Berk-i Sebz'm yanısıra çoğunlukla anılarından oluşan kitapları vardır. IV:174b. Mehmed Memiş Dede (ö. 1723) V:427c. Mehmed Meylî (?, İstanbul -1563, İstanbul) Hattat. Şeyhülislam Ebussuud Efendi'nin oğludur. Muhiddin Fena-rî'den dini bilgiler okuduktan sonra, güzel yazı yazmaya merak edince Hacı Çelebi unvanıyla tanınan Şeyh Ab-durrahim Bayramî'den meşk aldı. Bir müddet hocalık yaptıktan sonra Şam ve Halep kadılıklarında bulundu. Genç yaşta öldü. Orta derecede bir hattattır. Şeyh Hamdullah ekolüne bağlıdır. Mehmed Mısrî Efendi IV:42c. Mehmed Muhiddin III:480a. Mehmed Muhyî Efendi (ö 1616) ILlOöa. Mehmed Muhyieddin Efendi (ö. 16li, Bezcizade) III:563a, IV:138c, V:384a, VI:426b. Mehmed Muhyieddin Efendi (ö. 1862) V:367a. Mehmed Muhyieddin Efendi (ö. 1898) VII:122a. Mehmed Murad Buharî bak. Murad Buharî Mehmed Murad Efendi (ö. 1778) ilgili madde: Murad Molla Tekkesi ve Kütüphanesi V:517a Mehmed Murad Efendi (ö. 1848, Şeyh Hafız el-Hac ) IV:7a, V:513c, 517a, VI:33a, 37c. İlgili madde: Mesnevîhane Tekkesi V:408c Mehmed Mustafa Müştak Efendi (ö. 1831) IV:376c, MII:170c, 221a. Mehmed Münib (? Antep -1823, Aydın) İstanbul'da eğitim görerek saray hocası oldu, kadılık yaptı. Müstakimza-de'nin Devhatû 'l-Meşayih adlı eserine bir zeyl' yazdığı gibi Hulasatü 'l-Ke-lamfiReddü'l-Avamm adlı risalesinde de Nizam-ı Cedid'i savunmuş ve Yeniçeri Ocağı'nın bozuk durumunu açıklamıştır. Mezarı Aydın'dadır. Mehmed Müstakim Efendi (ö. 1709) VII:7c, 8b, 25a. Mehmed Müştak Efendi (Kerküklü) IV:372b, VI:l63c. Mehmed Nadirî Efendi (1572, İstanbul -1627, İstanbul) Şehnameci. 1608'de İs- tanbul kadılığına getirildi. Rumeli kazaskerliğine kadar yükseldi. II. Osman' m buyruğu ile bir Şehname yazdı. Bu kısa ve özgün eserinde adı geçen padişahın hükümdarlığını, Hotin seferini ve acıklı sonunu anlatmıştır. Mehmed Nafl Efendi Tekkesi bak, Afife Hatun Tekkesi Mehmed Nasreddin (ö. 1856) 1:1 la, IV:374c. Mehmed Nasuhî Efendi (ö. 1718) bak. Nasuhî Mehmed Efendi Mehmed Nâzım Paşa (1840, İstanbul -1926, İstanbul) Şair. Çeşitli devlet memuriyetlerinde ve valiliklerinde bulundu. Mensup olduğu Mevlevîliğin bir şairi oldu ve paşa unvanına, yüksek bürokrasi görevlerine rağmen haksızlık ve adaletsizlikleri dile getiren şiirler, yazılar yazmıştır. Emekliliğinde Üsküdar Mevlevîhanesi'ne çekilmiştir. Belli-başlı eserleri: Terceme-i Esrar-ı Tevhid, Kerbelâ, Muhatabe, Yek Azar, Ahd-i ŞebriyariNizamü'lHas Tercemesi adlarını taşır. Nâzım Hikmet'in dedesidir. VI:54a. Mehmed Nazif Bey mad. V:363a. Mehmed Nazif Efendi (ö. 1792) II:395b, VII:4l4c. Mehmed Nazmi Efendi (ö. 1623, Şeyh) V:465c. Mehmed Nebi Efendi (ö. 1775) VILlllb. Mehmed Necib Baba (Matbaacı) II:136c. Mehmed Necib Efendi (ö. 1848, Seyyid) VII:7b. Mehmed Necib Efendi (ö. 1889) IV:125a. Mehmed Necib Efendi (Suyolcuzade) VI:429a, VII:4l2c. Mehmed Nesib (ö. 1813) VI:36b. Mehmed Nizameddin Efendi (ö. 1784) II:399a, VII:330b. Mehmed Nizameddin Suzî Efendi (ö. 1823) VI:393b, VII:397a. Mehmed Nizamî Efendi (ö 1722) VILllOc, 125c. Mehmed Nureddin Çelebi (ö. 1876) VII:lllb, 446b. Mehmed Nureddin Efendi (ö. 1747, Şeyh Seyyid)V:465c, VI:96c, VII:106a, 110a. Mehmed Nureddin Efendi (ö. 1802) VI:393c. Mehmed Nureddin Efendi (ö. 1807) VI:534a. Mehmed Nureddin Efendi (ö. 1849, Şeyh) VII:25a. Mehmed Nuri Efendi (ö. 1747, Şeyh) V:397c, VILlllb. Mehmed Nuri Efendi (ö. 1822, Neyzen) VII:331a. Mehmed Nuri Efendi (ö. 1856, Şeyh) V:81c, 125a, VI:327a, 330c. Mehmed Nuri Efendi (ö. 1864, Şeyh Seyyid) II:399c, VII:5l6c.
1866, Türbedar) VII:409c. Mehmed Nurullah Efendi (ö. 1569) VI:34b. Mehmed Nurullah Efendi (ö. 1775) VI:309c. Mehmed Nurullah Efendi (ö. 1778)
Şeyh Seyyid) V:397c. Mehmed Nurullah Efendi (ö. 1917) VI:492b.
ilgili madde: Genç Mehmed Paşa Çeşmesi III:391c Mehmed Paşa (Rum) (?, ? - 1470, İstanbul) Sadrazam. Rüşvet suçlamasıyla görevden alınmasını sağladığı Mah-mud Paşa'nm yerine 1466'da sadrazam oldu. Karamanoğullarını hedef alan yoğun bir baskıya girişti. Bu amaçla başlattığı harekâtta yenilince 1469'da görevden alındı. Eğriboz seferindeki yararlıklarına karşın, Mahmud Paşa ve Karamanı Mehmed Paşa'nm etkisiyle idam edildi. V:329a, 330a, VII:344a. ilgili madde: Rum Mehmed Paşa Camii ve Türbesi VL346c Mehmed Paşa (Karamanı) (?, ? - 1481, İstanbul) Sadrazam ve yazar. Mevlana'nın soyundandır. Uzun süre nişancılık yaptıktan sonra 1478'de sadrazamlığa getirildi. Fatih Kanunnamesi'nin hazırlanmasında önemli rol oynadı. II. Mehmed'in ölümünü gizleyerek Cem Sultan'ın daha önce İstanbul'a varıp tahta çıkmasını sağlamaya çalıştı. Durumu öğrenen yeniçerilerin düzenlediği ayaklanma sırasında öldürüldü. İki risaleden oluşan yapıtı Osmanlı Sultanları Tarihi (1949) adıyla yayımlanmıştır. I:440b, II:83b, 84a, 398b, V:329c, 330a, 333b. ilgili madde: Nişancı Mehmed Paşa Camii, (Kumkapı) VI:87a Mehmed Paşa (Pirî) (?, ? - 1532, Edirne) Sadrazam. Defterdar olarak katıldığı Çaldıran Savaşı'ndaki (1514) hizmetlerinden dolayı üçüncü vezirliğe getirildi. Mısır seferi sırasında İstanbul muhafızlığıyla görevlendirildi. 15l6'da atandığı sadrazamlık görevini 1523'e değin sürdürdü. 200 bin akçalık ve-zaret haslarıyla emekliye ayrıldı. Yemden göreve çağırılmasmdan kuşku duyan İbrahim Paşa'nm girişimiyle zehirlenerek öldürüldü. II:398a, VI:218a, 499a, VII:83c. Koruk Tekkesi V:70a
II:488b, III:173b, 210b, IV:233a, 366c, 435b, V:369b, 498b, VL95c, 501a, VII:24a, 86b, 404c. ili maddeler: Sokollu Mehmed Paşa Camii VII:30c Sokollu Mehmed Paşa Külliyesi (Eyüp) VII:31c Sokollu Mehmed Paşa Külliyesi (Kadırga) VII:32a Sokollu Mehmed Paşa Mescidi VII:34a
Mesih Mehmed Paşa Camii, Türbesi ve Çeşmesi V:406b Mehmed Paşa (Mirimiran) (?, ? - 1589, İstanbul) Devlet adamı. Amasya'da hizmetinde bulunduğu Şehzade Selim' in (II. Selim) 1566'da tahta çıkışından sonra büyük mirahur oldu. 1583'te yeniçeri ağalığına getirildi. 1584'te miri-miran, 1587'de vezir rütbesi aldı. Padişahın güvenini kazandığı için paranın ayarını düzeltmekle görevlendirildi. Hgili;
Mehmed Paşa 298
299 Mehmed Raşid Efendi Mirimiran Mehmed Paşa Türbesi V:520a Mehmed Paşa (Nişancı) (?, Merzifon -1594, istanbul) Devlet adamı. Sarayda reisülküttablığa kadar yükseldikten sonra 15ö7'de nişancılığa getirildi. Maraş ve Halep beylerbeyliği yaptıktan sonra iki kez daha nişancılık, ayrıca kubbealtı vezirliği görevlerinde bulundu. Tarih-i Nişancı Mehmed Paşa (1862) adlı bir Osmanlı tarihi yazdı. II:310c, IV:l62a. HU maddeler: Nişancı Hamamı VI:84c Nişancı Mehmed Paşa Camii (Çarşamba) VL85c Nişancı Mehmed Paşa Türbesi VI:87b Mehmed Paşa (Manisalı) (?, ? - 1595, istanbul) Devlet adamı. Manisa valilikleri sırasında Şehzade Murad'ın (III. Mu-rad) ve Şehzade Mehmed'in (III. Mehmed) hizmetinde bulundu. III. Mehmed'in tahta geçmesiyle 1595'te vezir, ardından sadrazam oldu. I:420a.
Mehmed Paşa (Cerrah) (?, ? - 1604, istanbul) Sadrazam. III. Murad'ın oğlu Şehzade Mehmed'i ustalıkla sünnet ettiği için yeniçeri ağalığına getirildi. Vezirlik ve sadaret kaymakamlığının ardından 1598'de sadrazam oldu. Divan toplantılarına katılamayacak kadar hastalandığı için ertesi yıl görevden alındı. III:526b, V:336b, VII:496b. İlgili madde-. CerrahMehmed Paşa Külliyesi 11:41 la Mehmed Paşa (Lala) (?, ? -1606, istanbul) Sadrazam. Çeşidi yerlerde beylerbeyliği ve muhafızlık yaptı. Batıdaki seferlerde gösterdiği üstün başarılardan dolayı 1602'de üçüncü vezirliğe, l604'te sadrazamlığa getirildi. Macaristan'da bir dizi kaleyi ele geçirdi. 1606'da doğu serdarlığına atandı, ama Iran cephesine hareket edemeden öldü. V:334a.
yi yendikten sonra bağışlayarak görevinde bıraktı. Iran seferi için kışladığı Tokat'ta öldü. V:504b.
III:243a, 452c, V:504b, 542a, VI:126b. Mehmed Paşa (Abaza) (?, ? -1634, istanbul) Vezir. Erzurum beylerbeyliği sırasında l622'de II. Osman'ın öldürülmesi üzerine ayaklandı; sonunda yenilmesine karşın görevinde bırakıldı. 1627'deki Iran seferi sırasında başlattığı ikinci ayaklanma sırasında ele geçirildi, ama IV. Murad tarafından bağışlanarak Bosna beylerbeyliğine atandı. Savaşlardaki yararlıklarının ardından istanbul'da musahipliğe getirildi. Padişahın davranışlarından kuşkulandığı için Anadolu'ya kaçmaya çalışırken yakalanarak idam edildi. Kendine özgü giyimiyle de ünlüydü. I:13a, V:143c, 505b, 508a, 542b, VI:154a. İlgili madde: Abaza. Paşa Modası I:7a
V:507a.
Mehmed Paşa (ö. 1642, Cağaloğlu Sinan Paşazade) V:l43c. Mehmed Paşa (Sofu) (?, ? - 1649, Malkara) Sadrazam. Yeniçeri ağalığı, beylerbeyliği ve başdefterdarlığın ardın- , dan l648'de sadrazamlığa getirildi. i IV. Mehmed'in küçük olması nedeniyle yönetimde tek söz sahibi oldu. ibrahim döneminde büyük nüfuz kazanmış olan Cinci Hoca'yı öldürttü. Hazinenin aşırı harcamalarını azalttı. Sipahilerin ayaklanmasını yeniçerileri kullanarak bastırdı. Kösem Sul-tan'ın etkisiyle, donanmanın Sakız'daki yenilgisi gerekçe gösterilerek görevden alındı ve sürgünde öldürüldü. I:27b, IV:122c, V:339b, 540c, VL150c. Mehmed Paşa (ö. 1656, Defterdar Karagöz) V:92b. Mehmed Paşa (Topal) (?, ? - 1657'den sonra, ?) Kaptan-ı derya. Temeşvar beylerbeyliği yaptı. 1656'da kaptan-ı deryalığa getirildi. Limni Adası'm Venediklilerden geri almayı başardı. Ertesi yıl görevden alınarak Sakız'a sürüldü. V:92b.
Mehmed Paşa (ö. 1661, Köprülü) I:6c, III:263a, 289a, 526b, IV:369a, V:342a, VII:304a. İlgili maddeler: Köprülü Külliyesi V:89a Köprülü Kütüphanesi V:90c Köprülüler V:91b Mehmed Paşa (Boynuyaralı, Boynueğri) (1578, Samsun - 1665, İstanbul) Sadrazam. Çeşitli yerlerde beylerbeyliği ve muhafızlık yaptı. l655'te sadrazamlığa getirildi; dedikodular üzerine görevden alınarak Malkara'ya sürüldü. Daha sonra Eyüp'te oturmasına izin verildi. Venedik kuvvetlerinin Limni ve Bozcaada'yı işgal etmesi üzerine, yıldırıcı bir önlem olarak istanbul'un surlarını beyaza boyatma-sıyla tanınır. ILSOOc, IV:368c, V:89a, 92a, 34lc, VII:73a, 79c. Mehmed Paşa (Gürcü) (?, ? - 1665, Bu-din) Devlet adamı. Saray hizmetlerinin ardından çeşitli yerlerde beylerbeyliği yaptı. Hotin, Revan ve Bağdat seferlerine katıldı. Bir ara getirildiği sadrazamlık görevi başarısızlığı yüzünden kısa sürdü. V:340c.
Mehmed Paşa (Katırcıoğulu) (?, ? -1668, Girit) Devlet adamı. Çeşitli yerlerde beylerbeyliği yaptı. Bir ara yönetime başkaldırdıysa da bağışlandı. Fazıl Ah-med Paşa'yla birlikte katıldığı Girit seferi sırasında çarpışırken öldü. IV:489a.
Mehmed Paşa (ö. 1668, Samipaşazade-lerden) VI:433c. Mehmed Paşa (ö. 1690) IV:489b. Mehmed Paşa (Elmas) (1662, Cide -1697, Zenta) Sadrazam. Silahdarlık, nişancılık ve rikab-ı hümayun kaymakamlığının ardından l695'te sadrazamlığa getirildi. Avusturya seferinde bazı kaleleri aldı. Zenta Savaşı'nda uğranan yenilgiden kendisini sorumlu tutan yeniçerilerce öldürüldü. V:545c.
Mehmed Paşa (Rami) (1654, istanbul -1706, Rodos) Sadrazam ve şair. Reisülküttablığa yükseldi. Avusturya ile barış görüşmelerinde sınırlı bir toprak kaybıyla Karlofça Antlaşması'nın (1699) imzalanmasını sağladığı için vezirliğe ve ardından sadrazamlığa getirildi. TT. Mustafa'nın tahttan indirilmesiyle Kıbrıs'a sürüldü (1703). Daha sonra Mısır beylerbeyiyken görevden alınarak idam edildi. Şair Nabî'nin yakın dostuydu. Ustalıklı şiirlerden oluşan bir Divan'ı vardır. III:65c, V:548a, VI:305b. Mehmed Paşa (Baltacı) (1660, Osmancık/Çorum - 1712, Limni) Sadrazam. Saray hizmetlerinin ardından 1704'te vezir rütbesiyle kaptan-ı deryalığa ve aynı yıl sadrazamlığa getirildi. Kendine çıkar sağladığı ve devlet ileri gelenleriyle çekiştiği için 1706'da görevden alındı. 1710'da ikinci kez sadrazam oldu. Ertesi yıl serdar olarak katıldığı Prut Savaşı sırasında Rusya'nın barış önerisini kabul etti. Bunun üzerine görevden alınarak Midilli'ye, ardından Limni'ye sürüldü ve orada idam edildi. VI:25a.
Mehmed Paşa (Damat) (?, ? - 1717, Niş) Vezir. Mevkufat Kalemi Baş Halifesi Ahmed Efendi'nin evlatlığıdır. Vezirlik rütbesine ve defterdarlığa kadar yükseldi. Kubbe vezirliğinde bulundu. Seferde iken Niş'te öldü. Abdi Paşa Taribi'ne yazdığı Zübdetü'l-Ve-kaiya da Zübdetü'l-Tevarih adlı eseriyle tanınmıştır. Bu eserin asıl bölümü 1670'lerden 1713'e kadar yaklaşık yarım yüzyılın tarihini içerir. Ayrıca Nesâ'ihü'l-Vüzera ve'l-Ümera adlı bir eseri vardır. II:548a.
Mehmed Paşa (Canım Hoca) (1660, ? -1737, Kütahya) Kaptan-ı derya. Korsanlıktan yetişti ve 7 yıl Venedik gemilerinde kürek mahkûmluğu yaptı. Osmanlı donanmasında yükselerek 1714' te kaptan-ı derya oldu. Çeşitli adaları, Mora ve Girit'teki Venedik kalelerini aldı. Korfu kuşatmasını kaldırdığı için 1717'de görevden alındı. Daha sonra iki kez kaptan-ı deryalık yaptı (1730-1731,1733-1736). Rusya ile savaşta kışı Kırım'da geçirme emrine uymadığı için Kütahya'ya sürüldü. VI:234a.
Mehmed Paşa (Hacı ivaz) (?, ? -1743, Ine-bahtı) Sadrazam. Avusturya seferinde-ki başarılarından dolayı 1739'da sadrazamlığa getirildi. Daha önce yitirilmiş toprakların bir bölümünü Belgrad Ant-laşması'yla geri aldı. Pahalılığın ve iaşe sorununun yol açtığı yeniçeri ayaklanmasını önleyemeyince 1740'ta görevden alındı. V:249c.
Mehmed Paşa (Yeğen) (?, ? -1745, Kars) Sadrazam. Avusturya'yla savaşın sürdüğü 1738'de sadrazamlığa getirildi. Barışa yanaşmadığı için öteki devlet ileri gelenleriyle arası açıldı ve 1739' da görevden alınarak Sakız'a sürüldü. Daha sonra Anadolu beylerbeyliği sırasında Iran ordusuyla savaşta öldü. IV:559c, V:249b. Mehmed Paşa (Tiryaki) (1680, İstanbul - 1751, Resmo) Sadrazam. Tersane eminliğinin ardından 1746'da sadrazamlığa getirildi. Yönetimde geniş çaplı değişikliklere gitti; ayaklanma ve karışıklıkları bastırdı, iran'la savaşa son verdi; Avusturya ve Rusya ile eski antlaşmaları yeniledi. Memurlara kötü davrandığı gerekçesiyle görevden alınarak Sakız'a sürüldü. Daha sonra Bağdat beylerbeyliğinden başka bir yere atanmayı kabul etmediği için Girit'te Resmo Kalesi'ne hapsedildi. V:251a.
Yüklə 13,08 Mb. Dostları ilə paylaş:
|