A. Kadir (1917, İstanbul -1985, İstanbul) Şair, yazar. Kara Harp Okulu'nda öğrenciyken Nâzım Hikmet'le tanıştığı ve "muzır neşriyat" (zararlı kitaplar) okuduğu için tutuklandı

Vieuxtemps, Henri V:533b

Viglentias I. İustinianos'un (hd 527-565) kız kardeşi ve II. İustinos'un (hd 565-578) annesi Viglentia'nın evi. İleriki yıllarda bir erkek adı olan Viglentios'tan geldiği sanılarak Viglentiu diye anıldı. Bazı kaynaklarda "Vigla'nın (gözet-leyiciler) yeri" olarak bilindi. Yakınlarında Ayios Prokopios'a adanan bir kilise ve Halkun Tetrapilon vardı. Evin, Süleymaniye Külliyesi'nin doğu ya da güneydoğusunda, 11. yy'dan beri "Vigla'nın Drungarios'unun (saray muhafız

alayı komutanlığı) yeri" olarak bilinen

mevkide kurulduğu sanılır. Vigny, Vigne de İlgili madde:

Fransa Elçiliği Binası III:331c Viktor Bey (Galimidi) IV:51b. Viktorya (Selanikli) IV:420a. Viladethane mad. Vll:388c, I

nli madde:

Akalın, Besim Ömer Ll47a Vilayet bak. İdari Yapı Vilayet Konağı bak. Babıâli Villa Etery II:304a. Villa Mon Plaisir mad. VII:389b.

Villa Zarifis Sarıyer İlçesi'nde, Tarabya-Yeniköy yolu üzerindedir. 19. yy'ın ikinci çeyreğinde inşa edilmiştir. Barok motifleri taşımakla birlikte belirli bir üsluba sahip değildir. İlk sahibi Ni-kolas Zarifis Paşa'dan çeşitli kişilere geçen yalı, 1950'li yıllarda gece kulübü ve lokanta, 1963-1967 arasında pansiyon olarak kullanıldı. Dikdörtgen planlı yalıya, kenger yapraklı, gotik üsluplu, üzeri örtülü mermer merdivenlerle girilir. 1985'te tümüyle harap olan yalının dekoratif eşyaları ile bahçesini süsleyen dört tanrıça heykeli başka yalılara taşınmıştır.

Villanon, Christobal de IV:536a.

Villehardouin, Geoffrey de (1152'den önce, Troyes -1212-1218 arası, ?) Fransız asıllı asker ve tarihçi. Fransa'nın Champagne bölgesi kontunun yüksek bir memuru ve IV. Haçlı Seferi sırasında Venediklilerin altı komiserlerinden biriydi. Konstantinopolis'in Haç-lılarca ele geçirilmesinde ve daha sonra kurulan yönetimde anahtar rol oynadı, Latin İmparatorluğu'nun mareşali oldu. 1208'den itibaren eski Fransızca ile Konstantinopolis'in Fethi adlı anılarını yazmaya başladı. 1202-1207 arasını detaylı biçimde ele alan eser, İstanbul'un tarihsel coğrafyası, topografisi ve anıtsal eserleri, Gala-ta'daki Yahudi mahallesi, seremoniler, yağmalar hakkında ayrıntılı bilgiler içerir.

II:437b, VI:108b. Villeneuve,Marquisde V:249a, VI:232a.

Vinci, Leonardo da ma d. VJI:387b, II:86c, 288b.

Violet (Matmazel) IV:420a.

Virane Sinagogu Kuzguncuk'ta, Yakup Sokağı'ndadır. 1840'larda inşa edildi. Semtteki Yahudi nüfusunun azalmasından dolayı kapanan sinagog 1980' de onarılarak yeniden ibadete açıldı.

Virasina, Julius Andrea VII:46lb.

Virgin Blahernatissa Blahernai Kilise-si'nde bulunan özel tip Meryem Ana ikonasına verilen ad. Kilisedeki Ayios Fotios Şapeli civarındaki ikonalardan biri (ellerinin arasından kutsal su

Virjin

466

467

Wulzinger, Kari

akan Meryem) Bizans dönemi boyunca çok ünlüydü. 11-12. yy'lar arasında ortaya çıkan efsaneye göre bu ikonalardan biri her cuma günü mucizevi biçimde yükselirdi. Virgin Blaherna-tissa, Konstantinopolis'in koruyucusu olarak düşman saldırıları sırasında şehir surlarının üzerinde gezdirilirdi.

İlgili maddeler:

Blahernai Ayazması II:26lb

Blahernai Kilisesi II:262a Virjin (Huysuz) IV:420b. Virjin Hanım (Büyük) IV:420a. Virjin Hanım (Küçük, Minyon) IV:420a. Visconti, Antoine VI:48a.

Vişnezade Camii Beşiktaş llçesi'nde, Maçka'da, Vişnezade Camiönü Sokağı ile Vişneli Tekke sokaklarının çatal yaptığı yerdedir. 1075/l664'te Kazasker Vişnezade Mehmed Efendi tarafından yaptırılmıştır. Yapı pek çok onarım geçirmiştir. Kagir duvarlı, üzeri ahşap kaplamalıdır. Ahşap çatısı kiremit örtülüdür. Tek şerefeli minaresi kesme taştan, kürsüsü kare, gövdesi si-lindirik formludur. Şerefe korkulukları yıldız kabartmalıdır. Enlemesine dikdörtgen planlı olan yapının ahşaptan bir son cemaat yeri vardır. Minber, vaiz kürsüsü, kasetli tavanı ve "U" şeklindeki galerisi ahşap olup, üst kat mahfili de ahşap kafeslidir. Cami üstte küçük, altta büyük dikdörtgen pencerelere sahip aydınlık bir yapıdır.

Vişnezade Mahallesi Beşiktaş İlçesi'nde yer alır. Muradiye, Türkali, Sinan Paşa mahalleleri, Beyoğlu, Şişli ilçeleri ve istanbul Boğazı'yla çevrilidir. Nüfusu (1990) 8.382'dir.

II:l66a, VII:493b. ilgili maddeler: Valide Çeşmesi VIL362a Vişnezade Parkı VII:390a

Vişnezade Parkı mad. WL390a, I:510c, VI:224c.

Vitalis, Pietro VI:4l4a.

Vivanbosna VII:492c.

Viyana Lokantası I:356a.

Vizant Kağak (Vizant Kenti) IV:253c.

Vizantion IV:253c.

Vizendoyne IV:253c.

Vlah Sarayı Kilisesi III:280c, VL352a, VII:489c.

Vlanga VII:497a. Vlora Hanı I:331a. Vogoridis, İstefanaki III:290a. Vogt, Abbe Albert III:190c. Voleybol mad. VJL390c. Voli Yerleri

ilgili madde:

Dalyanlar II:544c Volkan (Gazete) VI:184b. Von Radowitz VI:371a. Vordonos Adası mad. VII:391 b. Vortvots (Surp) Kilisesi

ilgili madde:

Asdvadzadzin (Surp) Kilisesi (Kumkapı) I:34lc

Voskeperan (Surp) Ermeni-Katolik Kilisesi IV:271c.

Voyvoda Caddesi bak. Bankalar Caddesi

Voyvoda Hanı Beyoğlu İlçesi'nde, Gala-

ta'da, Voyvoda Caddesi'ndedir. Üç yanından diğer binalarla çevrili olan yapı, ince uzun bir cepheyle sokağa açılmaktadır. Dört katlı hanın cephesi Batı mimarlığı tarihinin değişik üsluplarının bir arada kullanılmasıyla tasarlanmıştır. Zemin katta iki tarafı akroterli, yarım yuvarlak bir kemer, cepheyi hareketlendiren bir unsur olarak dikkati çeker. Birinci ve ikinci kadardaki ikişer adet pencere dizisi, pilastrlar tarafından taşınan iki yuvarlak kemer içine alınarak ikiye ayrılmıştır. Kemerlerin arası, vazodan çıkarak iki yana doğru yayılan bitkisel motiflerle bezelidir. Kalın konsollar üzerine oturan pilastr-ların üstlerine akantus yapraklarıyla süslenmiş İyon başlıklar oturmaktadır. Üçüncü kat ile dördüncü kat arasını profilli, zarif konsollarla taşınan bir korniş ayırmaktadır. Dördüncü katta eğrisel çizgileri ve keskin kıvrımlı hatlarıyla barok üslubu çağnştıran iki adet pencere sokağa açılmaktadır.

Vrancic, Anton III:36c.

Vucino Apartmanı I:511b, IV:268c.

Vulgaris, Evgenios III:283a.

Vuslat Kadın Çeşmesi Kasımpaşa'da, Bahariye Caddesi ile Ahmed Efendi Camii Sokağı'nın kavşak noktasındadır. Banisi L Mahmud'un (hd 1730-1754) kadınlarındandır. 1145/1732'de kesme taştan, klasik üslupta inşa edilmiştir. Kitabesi Seyyid Vehbi'ye aittir. Bugün kemerine kadar toprağa gömülmüş durumdadır.

Vutiras, Stavros VI:353c. Vükela Vapuru mad. VII:391 b.

Wagner, Martin mad. WL392a, II:279c, IV:l63a, VI:266a.

Wagon-Lits VII:135c. nli madde:

Vagon-Lİ Olayı VII:354a

Walsh, Robert I:206c, IL25a, 191b, III:209a, IV:445a.

Warnia-Zarzecki,Joseph(1850, Nantes-?, ?) Ressam. Fransa'ya sığınmış bir Polonyalı generalin oğludur. Varşova'da ve Münih'te güzel sanatlar eğitimi gördü. 1883'te İstanbul'a geldi. Sana-

yi-i Nefise Mektebi'nde ve Robert Ko-lej'de hocalık yaptı. 1909'da Sanayi-i Nefise Mektebi'nde hocalık yapmaya devam ettiği bilinmektedir. Ressamın genellikle duyguların anlatımına önem veren bir üslubu olduğu kabul edilir. Bu nedenle İstanbul'da karşılaştığı doğanın, kozmopolit ortamın ve renkli giysilerin tablolarında önemli bir yeri vardır.

Warsberg, Alexander von VII:l69c.

Weber, A. F. VI:108c.

Wehme, Zacharias III:211b.

Weidtmann VII:259c.

Weinberg, Jean III:331a.

Weinberg, Sigmund mad. VII:393a, I:358a, III:319a, VI:230c.

Weitz, Paul I:213b.

Wells, Georges III:358a.

Westholm, Alfred IV:278c.

White, C. IIL352c, VI:298a.

Whittal, Arthur V:480c.

Whittal, Rejinald V:480c.

Whittemore, Thomas mad. VII:393b, IV:468b.

Wiegand, Th. II:253a, 301b, 346b, 346c, V:284a.

Wieting, Julius III:440b. WÜhelm, August V:533b.

Wilhelm H I:39c, 160a, 213b, 4l6b, II:187a, VII:67c, 133a.

ilgili madde: Alman Çeşmesi I:208c

Wilson Prensipleri Cemiyeti 4 Ocak 1919'da, İstanbul'da Nuruosmaniye'de-ki Zaman gazetesi idarehanesinde kurulmuş siyasal dernek. Kurucuları ve yöneticileri arasında Halide Edip (Adı-var), Refik Halit (Karay), Ali Kemal, Celal Nuri (İleri), Necmettin Sadık (Sadak), Cevat, Mahmud Sadık, Ahmed Emin (Yalman), Yunus Nadi gibi tanınmış yazarlar da vardı. Cemiyet yenilginin getirdiği acıların ancak ABD Başkanı Wilson'un 14 maddesi ile giderilebileceğini savunuyordu. Mütareke yıllarında, kendiliğinden silindi.

Winterstein, Hans IV:248b. Wittek, Paul IV:221c. Woods, Henry F. IILlSOc. İlgili madde:

Bomba Olayı II:294b Woods Paşa bak. Woods, Henry F. Wrancic, Anton II:342a. Wulzinger, Kari mad. VII:394a, II:3Hb.

Ya Vedûd

468

469

Yakıtal, H. Mücteba

Ya Vedûd IIL307a.

Yabancı Okulları mad. VII: 395a,

İlgili maddeler: Katolik Okulları IV:491c Protestan Okulları VI:287b

Yabancı Sermaye Koordinasyon Derneği (YASED) IV:300c.

Yacht Club of Princes I:253b. Yaeş, Salamon Aben VII:404c. Yafe, David II:223a.

Yağ Parası Mum Parası Eski ramazanlarda mahalle çocukları bir çanağa mum ya da kandil koyarak kapı kapı dolaşır, "donanma" parası toplarlardı. Bu akşam gezmelerinde her evin önünde durup Yağ parası mum parası /Akşam oldu kandil parası / Kömürlükte kömür hanımlara ömür /Merdivenden iniyor / Bize para veriyor/ Yağlı kapı ballı kapı/ Halkası büyük renkli kapı/ 'Amin Amin... tekerlemesini koro halinde yinelerlerdi. Para vermeyen evlerin kandilleri taşlanırdı.

Yağcı Hanı mad. VII:396b, IV:426b. Yağcızade Konağı II:4l7c, VL96b. Yağcızade Tekkesi mad. VTI:396c. Yağız, Avni V:l69b.

Yağkapanı Fatih İlçesi'nde, Balat'ta, Haliç kıyısında mevki. Adını Osmanlı devrinde oradaki yağ iskelesinden ve kapanından alır. Kente dışarıdan gelen çeşitli ihtiyaç maddelerinin toptan ve perakendecilere dağıtılmadan önce tartım, ölçüm ve vergilendirme işlemlerinin yapıldığı kapanlardan yer adı olarak günümüze kalmış olanlarından birisidir. Bugün tümüyle açık alandır.

IV:117c, 430c.

Yağlıkçı Hacı Bey Yalısı Beykoz İlçesi'nde, Kanlıca-Hisar yolu üzerinde, no. 54'tedir. 1850'de, geleneksel tarzda ve ahşap/bağdadi teknikle yapılan yalının banisi Yağlıkçı Hacı Raşid Bey' dir. Sol tarafı selamlık, sağ tarafı harem olarak kullanılan yalı, kagir bir subas-man ve onun üzerindeki iki ahşap kat-

tan oluşur. 1984'te önemli bir restorasyon geçiren yalının sağ tarafında 19. yy'ın ortasından kalma bir hamam/ müştemilat yapısı vardır. Bu yapı, 1938-1939'da üzerine art nouveau tarzında bir kat daha ilave edilmek suretiyle bağımsız bir yalı (Avukat Emcet Ağıt Yalısı) haline dönüştürülmüştür.

Yağlıkçılar Eskiden, iç çamaşırlarına, don gömlek ve çevreye yağlık dendiğinden, İstanbul'da bu tür hazır çamaşırları, Bursa işi hamam takımlarını, gelinlik, tel-duvak ve sorguçları yapıp satan esnafa da yağlıkçı deniyordu. Yağlıkçılarda en kaliteli Trabzon, Şile bezleri, Kastamonu ketenleri, bürümcük ve basmalar satılır; ayrıca bunlardan dikilmiş hazır çamaşır da bulunurdu. Yağlıkçı esnafı da çoğunlukla Kapalıçarşı'daydı.

Yağubyan, Krikor mad. VTI:397c.

Yahnikapan Eminönü İlçesi'nde, Beyazıt Meydanı'nın batısında, Edebiyat Fakültesi'nin doğusu ile meydan arasında kalan eski yerleşim yeri. 1940' lardaki istimlaklerden sonra meskûn bir yer olmaktan çıkmıştır.

Yahşi Bey I:251c, VIL179c, 534c. Yahudhane mad. VII:398a, II:428a. Yahudi Basımevleri mad. WI:398b. Yahudi Basını mad. VII:398c. Yahudi İspanyolcası mad. VII: 400a.

Yahudi Köprüsü bak. Ayvansaray Köprüleri

Yahudi Meyhanesi II:27a. Yahudi Mezarlıkları mad. VIlAOOc. Yahudi Musikisi mad. VJI:401b. Yahudi Okulları mad. VII:402c.

İlgili madde: Alliance Israelite Okulları I:206a

Yahudiler mad. VII:403b, II:84c, 374b, III:405a, IV:10b, 51b, 537a, VII:6lc, 89a.

ilgili maddeler: Algazi, İzak I:187a Alliance Israelite Okulları I:206a Balat II: 10a

Balat Musevi Hastanesi II:13c Bünyamin (Tudelalı) II: 343a Galante, Avram IIL347c Hahambaşılık IIL494b Hasköy IV: l Oa Kamondo, Avram IV:404c Kapsali, Moşe Ben Eliya IV:433b Karaylar IV:464c Levi, Moşe V:211a Markus, David V:302b Nahum, Haim VI:27b Nassi, Josef VI:48b Selanikliler VI:495c Sinagoglar VL56lc

Yahudhane VII:398a Yahudi Basımevleri VII:398b Yahudi Basım VII:398c Yahudi İspanyolcası VII:400a Yahudi Mezarlıkları VII:400c Yahudi Musikisi VTI:401b Yahudi Okulları VII:402c

Yahya (Taşlıcalı) mad. VII:408b, III:64a, 65a, 368b, 368c, V:78a, VII:150c.

Yahya Efendi (A. Vefik Paşa'nın dedesi) III:289c.

Yahya Efendi (Beşiktaşlı Şeyh) II:l63a, 164e.

İlgili madde: Yahya Efendi Tekkesi VII:409a

Yahya Efendi (Bostanzade) I:108b, 442a, II:310c, VI:150c, 151a, 154a.

Yahya Efendi (Zekeriyazade) (1553, İstanbul - 1644, İstanbul) Şeyhülislam, şair. Şeyhülislam Bayramzade Zekeri-ya Efendi'nin oğludur. Medrese öğreniminden sonra ilmiye aşamalarını geçerek aralıklarla toplam 20 yıl şeyhülislamlık yaptı (1622-1623, 1625-1632, 1634-1644). Şair olarak özellikle de gazelleriyle çağdaşlarının ve daha sonrakilerin beğenisini kazanmıştır. Divan 'ı ve Sakiname 'sinin yanısı-ra Muhsin Kayseri'nin Feraiz 'ini şerh etmiş ve İbn Kemal'in Nigâristan'mı Türkçeye çevirmiştir.

I:4l7b, II:104a, 286a, 435b, III:65b, IV:120a, 255a, 368b.

Yahya Efendi (ö. 1666, Arap) II:395c.

Yahya Efendi (Minkarîzade) (1609, İstanbul - 1678, İstanbul) Şeyhülislam. Mekke Kadısı Minkarî Ömer Efendi' nin oğludur. İlmiye aşamalarını geçtikten sonra l662'de şeyhülislam atandı. Felç geçirince görevini bir süre Ankaralı Mehmed Efendi vekâleten yürüttü. l674'te azledildi. TibyanfiAda-bi'l-Kuran adlı bir eseri vardır.

Yahya Efendi (ö. 1698) VILllOc. Yahya Efendi (ö. 1740, Şeyh) I:21c. Yahya Efendi (ö. 1761) VII: 125c.

Yahya Efendi (ö. 1770, Şeyh Moravî) VII:547c.

Yahya Efendi (ö. 1837, Pirîzadelerden) VL252a.

Yahya Efendi (ö. 1858) VL301c. Yahya Efendi (ö. 1898) V:564c. Yahya Efendi (ö. 1911) VI:393c. Yahya Efendi (Silahdar) İlgili maddeler:

Silahdar Yahya Efendi Çeşmesi (Hasköy) VI:552a

Silahdar Yahya Efendi Çeşmesi (Kabataş) VL552b

Yahya Efendi Bahçesi L546c.

Yahya Efendi Çeşmesi Cerrahpaşa'da, Çardaklı Hamam Sokağı'nda, bir evin altında yer almaktadır. Banisinin kim-

ligi bilinmiyor. 1148/1735'te kesme taştan, klasik üslupta inşa edilmiştir. Mermerden aynataşı, tabak içinde meyve motifleri ile süslü ve kabartmalı bir çerçeve içine alınmıştır. Teknesi toprakla doludur, kitabesi yer yer bozulmuştur.

Yahya Efendi Deresi II:l65b.

Yahya Efendi Medresesi Fatih İlçesi'nde, Çeraği Hamza Mahallesi'nde, Da-rüşşafaka Ön Sokağı'nda, İzzet Mehmed Efendi Darülhadisi'nin yanında bulunuyordu. Yapının banisi Defterdar Yahya Efendi'dir. İstanbul medreselerinin adlarının bulunduğu listelerde iki tane Yahya Efendi Medresesi' ne rastlanmaktadır. Diğer medrese ise Şeyhülislam Yahya Efendi tarafından yaptırılmıştır. 19l4'te harap halde olan yapının yıktırılarak, yanındaki darül-hadis ile birlikte geniş bir alan üzerine yeniden yapılması tasarlanmış ise de, medrese 1918'deki Fatih yangınında tamamen yanmış, bugüne hiçbir izi kalmamıştır.

Yahya Efendi Tekkesi mad. VIL409a, II:l63a, V:70a, VI:331a, VII:l40c.

Yahya Fahreddin mad. VII:412c.

Yahya Galib Efendi (ö. 1897, Şeyh) VI:98a.

Yahya Galib Efendi (ö. 1942, Şeyh, Kargı) VII:7a, 336c.

İlgili madde: Ümmî Sinan Tekkesi (Eyüp) VII:336c

Yahya Güzel Medresesi Eminönü İlçesi'nde, Vefa'da, Hacı Kadın Mahallesi'nde, Kâtip Çelebi Caddesi'nde, Yahya Güzel Sokağı'nda, Hoca Teberrük Mes-cidi'nin yanında idi. İlk inşası 15. yy'ın sonlarında olup, banisi "Hoca Teberrük" denilen İbrahim Hulusi Efendi'dir. Unkapam yangınında yanan bina Bağdat Ağası Osman Ağa tarafından 11307 1717-18'de yeniden yapılmış, 18. yy'ın sonlarına doğru tekrar yanan medrese Yeniçeri Ağası Sivaslı Mehmed Ağa tarafından 1200/1785-86'da yenilenmiştir. 1899'da Bedestanî Ali Efendi tarafından tamir ettirilmiş, ikinci bir tamir ise 1904'te yapılmıştır. 1324/1908'deki Vefa yangınında harap olmuş, kalıntıları 196i'de tamamen ortadan kaldırılmıştır.

Yahya Hilmi mad. VII:412c.

Yahya Kâhya Mahallesi Beyoğlu İlçesi'nde yer alır. Cami-i Kebir, Küçük Piya-le, Sururi, Kamer Hatun, Evliya Çelebi ve Çatma Mescit mahalleleriyle çevrilidir. Nüfusu (1990) 4.146'dır.

YahyaKemalEnstitüsüII:175c, IV:223a, VII:4l3a.

Yahya Kemal Mahallesi Kâğıthane İlçesi'nde yer alır. Kâğıthane Merkez, Sey-rantepe, Şirintepe, Sanayi, Harmante-pe ve Çağlayan mahalleleriyle çevrilidir. Nüfusu (1990) 12.982'dir.

Yahya Kemal Müzesi mad. WL413a,

II:175c.

Yahya Kemal'i Sevenler Cemiyeti

II:175c.

Yahya Kethüda Mahallesi II:221c.

Yahya Naci Efendi (Bulgarzade)

IIL289c. Yahya Paşa (Mısır Valisi, Hatipzade)

IV:367a. Yahya Paşa bin Abdülhay IV:3ö7a.

Yahya Paşa Sıbyan Mektebi Eminönü İlçesi'nde, Kadırga'da, Kadırga Hamamı' nın yakınındadır. Banisi, söz konusu hamamı da yaptıran II. Bayezid dönemi vezirlerinden Yahya Paşa'dır. 912/ 1506 tarihli vakfiyesinde İstanbul'da, Kadırga'da çifte hamamı ve mektebi kaydedilmiştir. Bu mektep için Tekirdağ'daki Müstecap Köyü, Gelibolu'daki dükkânlar ve Galata'daki bahçesini vakfetmiştir. Mektebin inşa tarihi belli değildir. Altı dükkân, üstü mektep olarak yapılmış, basit bir yapıdır. Bugün işyeri olarak kullanılmaktadır.

Yahya Sezai Efendi (Abdülhalim Efendi'nin oğlu) VI:433c.

YahyaSofimaJ. VU:413c, I:201c, V:332c. Yahya Şerafeddin Moravî (ö. 1770,

Şeyh Seyyid) II:4l4b, VI:97a, 97c,

VII:547c. Yahya Şirvanî (ö. 1457, Seyyid) II:398b,

4l5b, III:533b.

Yahya Tevfik Efendi (Seyyid) (1715, İstanbul - 1791, İstanbul) Şeyhülislam. Müderris Eyüp Efendi'nin oğludur. İlmiye aşamalarını geçtikten sonra 1791' de şeyhülislam atandı, ancak 13 gün sonra öldü. Fatih'te yaptırdığı, adıyla anılan medresenin bahçesine gömülmüştür. Matematik ve kimyaya meraklıydı. Şiirleri vardır.

Yahya Tevfik Medresesi Fatih İlçesi'nde, Başhoca Sokağı, Hafız Paşa Sokağı, Yusuf Ziya Paşa Sokağı ve Yedi Emirler Sokağı'nın sınırladığı adada yer alıyordu. Banisi Şeyhülislam Yahya Tevfik Efendi'dir (ö. 179D. 18. yy'ın sonlarına ait olan medrese dikdörtgen planlı büyük bir avlunun etrafını kuşatan on sekiz hücreden oluşuyordu. Girişin yanında bulunan büyük mekânlardan biri kütüphane olarak kullanılıyordu. 19l4'te harap durumda ve depremden zarar görmüş olan yapı 1918 Fatih yangınında tamamen tahrip olmuştur. Üzerinde bulunduğu geniş arazinin bir kısmında evler bulunmakta, bir kısmının üzerinden ise sokak geçmektedir.

Yahyaefendi Mezarlığı IV:38c.

Yahyazade Çeşmesi Draman'da, Yahya-zade Sokağı köşesindedir. 1128/1715' te Yahyazade Ahmed Efendi'nin vasiyeti üzerine, oğlu Feyzullah Efendi tarafından yaptırılmış, 1322/1904'te Aliye Hanım tarafından tamir ettirilmiştir. Harap durumdadır. Taş ve tuğla karışımı haznesi yer yer yıkılmıştır. Ka-

bartma süsleri bulunan aynataşı, ikisi dikey, biri yatay üç parça mermerle çerçevelenmiştir.

Yahyazade Tekkesi Eyüp îlçesi'nde, Merkez Mahallesi'nde, Kalenderhane Caddesi üzerinde, Eyüb Sultan Külliyesi' nin karşısında bulunmaktadır. Ünlü tarihçi Şeyhülislam Hoca Sadeddin Efendi'nin (ö. 1599) 16. yy'ın son çeyreğinde inşa ettirdiği darülkurranın, oğlu Şeyhülislam Mehmed Esad Efendi (ö. 1625) tarafından bir Halveti tekkesine dönüştürülmesi sonucunda kurulmuştur. İkinci postnişini Şeyh Yahya Efendi'nin (ö. 1698) vefatından sonra bu zatın neslinden gelen şeyhlerin denetiminde kalmış, başlangıçta Halvetîli-ğin Sünbülî ve Şemsî kollarına hizmet eden ve "Yahyazade, Yahya Efendi" adlarıyla tanınan tekke 1211/1796-97' de yine Yahyazadeler'den Şeyh Hasib Efendi'nin (ö. 1834) posta geçmesiyle Rıfaîliğe bağlanmış, bundan böyle "Şeyh Hasib Efendi Tekkesi" olarak şöhret yapmıştır. Ayin günü pazartesi olan tekkenin, kesme küfeki taşından inşa edilmiş, klasik üslupta, kare planlı, tromplu bir kubbeye sahip tevhid-hanesi (eski darülkurra) halen cami olarak kullanılmakta, tevhidhaneye bitişik olduğu anlaşılan muhdes türbenin duvar kalıntıları tespit edilmektedir.

Yakacık Kartal İlçesi'nin kuzey kesiminde yer alan semt ve mahalle. Doğusunda Sultanbeyli ve çevresi, kuzeyinde mücavir alan ve Şamandıra bulunur. Batısında Maltepe İlçesi'ne bağlı Bü-yükbakkalköy yer alır. Yakacık, üzeri ağaçlarla kaplı Yakacıktepe'den ve kıyıları piknik yapmaya elverişli Yakacık Deresi'nden dolayı uzun dönem bir mesire yeri olarak tanınmıştı. Yapılaşma nedeniyle artık bu özelliğini büyük ölçüde yitirmiştir.

Yakacık Çöplüğü II:493c. Yakacık Mezarlığı V:445a. Yakacık Suları III:77c.

Yakacık Vapuru İstanbul'da hizmet vermiş yolcu vapuru. 1903'te, İngiltere'de, North Shields'te Smith's Dock tezgâhlarında buharlı yolcu-yük vapuru olarak yapıldı. 146 grostonluktu. Uzunluğu 34,2 m, genişliği 5,89 m, sukesimi 2,3 m idi. MacColl+Pollch yapımı 155 beygirgücünde tripil buhar makinesi vardı. Tek uskurluydu. 19l4'te Osmanlı Seyr-i Sefain İdaresi tarafından satın alınmadan önce Mona adıyla çalışmıştı. 22 yıl İstanbul'da şehir hatlarında yolcu taşıdı. 11 Şubat 1936 günü Pa-şabahçe önlerinde battıktan sonra kurtarıldı, sökülmek üzere satıldı.