A. Kadir (1917, İstanbul -1985, İstanbul) Şair, yazar. Kara Harp Okulu'nda öğrenciyken Nâzım Hikmet'le tanıştığı ve "muzır neşriyat" (zararlı kitaplar) okuduğu için tutuklandı

Elit Kahvesi I:356b.

Elit Pastanesi mad. III:155c.

Eliza Binemeciyan Kumpanyası

VI:538c.

Elker, Kemal IV:219c. Elker, Mürteza IV:445a. Elkutlu, Rakım V:421c, VH:209c.

Ellialtıhlar Bu sayı ile adlandırılan yeniçeri ortası olup İstanbul'da belediye zabıtası görevi yapmaktaydılar. Başlıca görevleri Yemiş İskelesi'ndeki çardak divanında oturup kente gelen her türlü zahire ve yiyeceğin boşaltılmasını, vergilendirilmesini, dağıtımını kontrol etmek, iskele ve çardağın güvenliğini sağlamaktı. Ancak Yeniçeri Ocağı'mn bozulmasından sonra, her türlü rüşvet olayına ve yolsuzluğa karışan, esnaftan haraç alan bir zorba kalabalığı oldular. 1826'da Yeniçeri Ocağı'mn dağıtılmasıyla ellialtılılar da ortadan kalktı.

Ellialtıoğlu, Ayşe VII:246c.

Ellinci Yıl Mahallesi Gaziosmanpaşa ilçe merkezinde yer alır. Yeni Mahalle ile Sultan Çiftliği, Cebeci, Gazi, Karadeniz mahalleleri ve Esenler İlçesi'yle çevrilidir. Nüfusu (1990) 37.348'dir.

Elmadağ VII:221a. İlgili maddeler: Divan Oteli III:68c Fransız Pastör Hastanesi III:335c

Elmalı Bentleri bak. Barajlar ve Baraj Gölleri

Elmalı Deresi II:51c. Elmalı I Barajı IV:234c. İlgili madde:

Barajlar ve Baraj Gölleri II:51b Elmalı ü Barajı IV:235a. İlgili madde: Barajlar ve Baraj Gölleri IL51b

Elmah, İbrahim (1903, Elmalı - ?, ?) İlahiyatçı. İstanbul İlahiyat Fakültesi'ni bitirdi; Diyanet İşleri başkanlığı yaptı. 14. dönem (1969-1973) İstanbul milletvekili olarak parlamentoda bulundu.

Elmas, Alaattin (1944, Refahiye) Ortaokulu bitirdi. Otomotiv sanayiinde yöneticilik yaptı. 19. dönem (1991-) İstanbul milletvekili seçilerek parlamentoya girdi.

Elmas, Hayrettin (1942, Refahiye) Mühendis. İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi'ni ve İstanbul Devlet Mimarlık ve Mühendislik Akademisi İnşaat Mühendisliği Bölümü'nü bitirdi. Serbest müteahhitlik, işletmecilik yaptı. 17. ve 18. dönem (1983-199D İstanbul milletvekili olarak parlamentoda bulundu.

Elmas Paşa Çiftliği III:20c.

El-Mes'udî (ö. yak. 956) V:522c. Elnekave, David VII:399a.

Eloğlu, Metin (1927, İstanbul - 1985, İstanbul) Şair. Güzel Sanatlar Akademi-si'nde resim öğrenimi yaptı. Yaşama ve çağına ait duyarlılıkları, buruklukları ya da sevinmeleri şakacı, ironik bir özgün üslupla veren şiirleriyle tanındı. 1972'de Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü' nü aldı. Düdüklü Tencere (1951), Sultan Palamut (1957), Horozdan Korkan Oğlan (1960), Türkiye'nin Adresi (1965), Ayşemayşe (1968), Dizin (1971), Hep (1982), Önce Kadınlar (1984) yayımladığı şiir kitaplarıdır.

II:448a.

Elpis Kulübü 1904'te Kadıköy'de kurulmuş spor kulübü. Kurucuları ve üyeleri Rumlardan oluşuyordu. Forma renkleri mavi-beyazdı. Kurulduğu yıl İstanbul lig şampiyonasına katıldı. En ünlü futbolcuları Aleko Kallios, Largo Seramidis sonradan Fenerbahçe'ye geçen sağaçık Miço, meyhaneci Todo-ri ve gazcı Yorgo Lagapulos'tu. 1912' de de kapandı. İşgal yıllarında, 1921-1922 Pazar Ligi'nde tekrar ortaya çıktıysa da 1922'de kapandıktan sonra tekrar açılmadı.

III:345c.

Elvan Çelebi Zaviyesi VII: 374a. Eman, Emin 1 : 375a.

Emanat-ı Mukaddese bak. Kutsal Emanetler

Emanet Divanı bak. Meclis-i Emanet

Emanet Hazinesi III: 173a

Emanuel Kilisesi (Fincancılar-Eminönü)

Emek Film III: 1 56a.

Emek Mahallesi Üsküdar İlçesi'nde yer alır. Vaniköy, Kandilli ve Kuleli ma-halleleriyle çevrilidir. Nüfusu (1990) 5.773'tür.

Emek Sineması mad. III: 1 56a, II:217c, IV:184b, VII:9a, 509b.

Emekçi Çiftliği I:377c

Emekli Sahne Sanatkârları Yurdu 9

Nisan 1947'de, çalışamayacak durumdaki emekli sahne sanatçılarını barındıracak bir yurt açmak ve işletmek amacıyla kurulmuş hayır derneği. Merkezi Cağaloğlu'ndaydı. Muhsin Ertuğ-rul'un başkanlığında, Dr. Neşet Halil Öztan, Behzat Butak, İ. Galip Arcan, Vasfı Rıza Zobu gibi ünlü sanatçıların yönetimindeydi.

Emekli Sandığı III:156a, IV:73c, VII:37a.

Emekli Subay Ressamlar Derneği

II:317b.

Emeksiz, Turan VII:529c.

Emekyemez Mahallesi Beyoğlu İlçesi'nde yer alır. Bedrettin, Evliya Çelebi, Şahkulu, Bereketzade, Arap Camii mahalleleri ve Haliç'le çevrilidir. Nüfusu (1990) 252'dir.

L

Emekyemez Mescidi

136

137

Emre, Vehbi

II:221a.

Emekyemez Mescidi Beyoğlu İlçesi'nde, Galata'da, Emekyemez Mahallesi'nde, Yüksek Minare Sokağı ile Tutsak So-kağı'nın kavşağındadır. Yolun eğimine uydurularak inşa edilen mescidin duvarları kagir, çatısı ahşap ve minaresi tuğladandır. Banisi Hüsameddin Efendi'dir. Aslı 16. yy'a ait olan mescit, kapısının üstündeki kitabeye göre 1884'te yenilenmiştir. Mihrap duvarının altındaki mekânlar meşruta olarak kullanılmıştır. Yapı yuvarlak kemerli, ince uzun pencerelerle aydınlanır. Kapının solundaki köşenin, akantus başlıklı bir sütunla yumuşatılarak geçilmesi ilginç bir ayrıntıdır. Pabuçluk olarak kullanılan küçük mekândan bir kapıyla üçgene yakın bir plan gösteren harim bölümüne girilir. Burada, ahşap sütunlarla taşınan fevkani bir mahfil bulunur. Mahfilden minareye geçiş vardır, iki yandan yivli plastr-larla sınırlanan, yuvarlak kemerli mermer mihrap 19- yy'm eseridir. Ahşap minber yenidir. Tuğla ve çokgen gövdeli minare yapının içinden çıkar. Demir şebekeli şerefe bölümü iri taş konsollarla desteklenmektedir. Minare taş külah ile örtülüdür.

Emel Eczanesi III:222c.

Emetullah Gülnuş Valide Sultan (ö.

1715) mad.lll:156b, LllOc, III:156c, 478c, IV:4lOc, V:344b, 545a, VL56la, VII:304a.

ilgili madde:

Yeni Valide Külliyesi VII:468c Emetullah Kadın III:273a. Emetullah Kadın Mektebi III:la.

Emetullah Valide Sultan Çeşmesi

bak. Yeni Valide Külliyesi

Emetullah Valide Sultan Çeşmesi

(Galata) mad. III. 157a.

Emetullah Valide Sultan Sebili bak. Yeni Valide Külliyesi

Emiliano, Stefano V:331a.

Emin Osmanlı döneminde, İstanbul'da kentin türlü gereksinimlerini zamanında karşılamak, imar işleriyle ilgilenmek ve bazı kamu görevlerini yürütmekle görevli, emin unvanını taşıyan mutemet ve yükleniciler vardı. Matbah emini, şehremini, arpa emini, koyun emini, darphane emini, fetva emini, rüsumat emini, esirci emini bunlardandı. Büyük kamu yapılarının yüklenicilerine ise bina emini denmekteydi.

Emin (Kadırgalı Kör) IV:323a.

Emin Ağa (el-Hac) IV:6c.

Emin Ali Bey VI:20c.

Emin Bey III:545a.

Emin Bey Camii (Beyazıt) mad. IH-.157c.

Emin Bey Camii (Kasımpaşa) bak. Hasan Çelebi Mescidi

Emin bin Abdullah

ilgili madde:

Emin Bey Camii III:157c Emin Efendi (Bursalı Şeyh) VI:67b.

Emin Efendi (Notacı) (1845, İstanbul -1907, İstanbul) Nota yayımcısı ve besteci. 1855'te Muzıka-i Hünıayun'a girdi. Notayı, Türk ve Batı müziklerini burada öğrendi. Türk müziği eserlerini Batı tekniğiyle notaya aldı. Bunları 1873'te kurduğu taş matbaasında, daha sonra da Matbaa-i Osmaniye'de ortak olarak bastı. İlk nota yayımcısı olarak bilinmesinin yanısıra çeşitli eserler de besteledi. Ayrıca piyano için Batı tekniğiyle eserler de yazdı.

Emin Efendi Lokantası V:l69a. Emin Erkayınlar Korusu bak. Korular Emin Lâmi III :275b.

Emin Ongan Üsküdar Musiki Cemiyeti VII:350b.

Emin Sinan Bey III: 158a.

Emin Sinan Mahallesi Eminönü llçesi'nde yer alır. Molla Fenari, Binbirdi-rek, Küçük Ayasofya, Mimar Hayrettin ve Beyazıt mahalleleriyle çevrilidir. Nüfusu (1990) 2.152'dir.

Emin Sinan Mescidi mad. III: 158a, 389a.

Emine (Hıdiva) IV:63c. Emine Dürnev Hanım IIL473b. Emine Halet Hanım V:4lc. Emine Hanını (Hacı) V:31c. Emine Hanını (Sallabaş) V:319c.

Enline Hanım Sebili bak. Koca Mustafa Paşa Külliyesi

Emine Reşit IV:354b. Emine Rif atî Hanım VL73b. Emine Seher Ali IV:346a, 365a. Emine Sultan (ö. 1739) V:465c. Emine Sultan Çeşmesi mad. III:158b.

Emine Sultan Meydan Çeşmesi Fatih İlçesi'nde, Mevlanakapı'da, Küçük Saray Meydanı Caddesi'ndedir. Çeşme üzerinde iki kitabe yer almaktadır. 1149/1736'da Emine Sultan tarafından yaptırılmıştır. Aynataşı üzerindeki üç beyitlik kitabe Remzi'nindir. Çeşme nişi üzerinde yer alan tarih kıtasında da 1178/1764'te tamir ettirildiği belirtilir. Klasik üslupta, sade görünümlü bir meydan çeşmesidir. Dikdörtgen haznesinin üstü kiremit çatı ile örtülüdür. Tekne, aynataşı ve kitabenin yer aldığı kısım kesme taştan yapılmıştır. Daha önce çeşmenin üstü sacdan bir saçak ile örtülüydü ve önünde bir su teknesi vardı. Bugün teknesi yol seviyesinin altında kalmıştır. Çeşmenin merkezinde içi nişle dol-gulanmış dilimli bir kemer yer alır. Kemer aynasının altına çevresi hiç süslenmeden boş bırakılmış aynataşı monte edilmiştir. Dikdörtgen bir çerçeve içine alınmış olan aynataşı, dilimli sağır bir kemer motifi ile bezelidir.

Emine Sultan Meydan Çeşmesi Şehre-mini'nde, Saray Meydam'ndadır. Rem-zi'ye ait kitabesinden 1149/1736'da Emine Sultan tarafından yaptırıldığı anlaşılmaktadır. Kesme taştan yapılmıştır. Kiremit kaplı haznesi sıva ile örtülmüştür. Sacdan bir saçağı vardır.

Eminönü mad. III:158c, I:3b, III:502a, IV:10b, 533b, VII:28a, 191c, 496a.

ilgili maddeler: Alaca Hamam I:174b Aydınoğlu Tekkesi I:482c Balıkpazarı II:26c Balkapanı Ham II:30c Botaneiates Sarayı II:311b Burmak Han II:339c Büyük Şişeci Han II:348c Büyük Yeni Han II:349b Eirene Kulesi III:l46a Hatice Sultan Çeşmesi IV:18c Hidayet Camii IV:71a Hobyar Mescidi IV:80b Kızıl Han V:13c Kilit Hanı V:23a Marpuççular Mescidi V:304a Mısır Çarşısı V:449a Nimet Abla Gişesi VI:79a Rukiye Kadın Çeşmesi VL345b Rüstem Paşa Camii VL371b

Rüstem Paşa Hanı (Küçük Çukur

Han) VI:373c

Rüstem Paşa Hanı (Büyük Çukur

Han) VI:374b

Sabuncu Hanı VI:382c

Yavuz Er Sinan Camii \TI:446c

Yeni Cami Külliyesi VII:464c

Eminönü Araba Vapuru Şehir Hatları İşletmesi araba vapuru. 1967'de Camial-tı Tersanesi'nde inşa edildi. 900 grostonluktur. 58,20 m boyunda, 14,52 m genişliğindedir, su kesimi 4,52 m'dir. 775 kW gücünde 2 Fiat motoru vardır. Saatte 9 mil kadar hız yapmaktadır. Harem ile Salacak adlı iki eşi vardır. Vapur 28 Haziran 1972 gecesi Haliç Tersanesi'nde bakımda iken bilinmeyen bir nedenle havuzda yan dönerek battı. Sabotaj sonunda batırıldığı iddiası kanıtlanamadı. Bir süre sonra çıkartılıp onanldiktan sonra yeniden hizmete kondu.

Eminönü Halkevi I:177b, II:l6c, III:6lc, 5l4c, VII:19a, 468a.

Eminönü İlçesi mad. III.-l64c, IV:138a, VII:64c, 94b, 155c, 325c, 496a.

ilgili maddeler: Bahçekapı I:54lc Cağaloğlu II:370c Çarşıkapı II:474c Çatladıkapı II:479c Çemberlitaş II:483c

Gedikpaşa III: 388a Hacı Kadın Camii III:477b Kadırga IV:3ö5c Kapalıçarşı IV:422c Koska V:75b Kumkapı V:120a Küçükpazar V:l60c Laleli V: 187a Mahmutpaşa V:273a Mercan V:393a

Osman Keşfî Efendi Tekkesi VI:l63b

Sarayburnu VI:460c

Sinan Paşa Külliyesi VII:4a

Sirkeci VII:lIc

Siyavuş Paşa Medresesi VII:20b

Sofcu Hanı VII:23a

Soğukçeşme Sokağı VII: 26a

Sokollu Mehmed Paşa Sarayı VII:34c

Sultanahmet VII:64c

Süleymaniye VII:94b

Şehzadebaşı VII:155c

Şengül Hamamı VII:l60a

TahtakaleVII:191b

Timurtaş Mescidi VII:271a

Unkapanı VII:325c

Vefa VII:372b

Veliyüddin Efendi Kütüphanesi

VII:378b

Yahya Kemal Müzesi VII:4l3a

Yaldızlı Han VII:4l4b

Yavaşça Şahin Mescidi VII:443c

Yenikapı VH:476a

Zeyneb Sultan Camii ve Sıbyan Mektebi VII:550b

Zeyrek VII:553b Zindankapı VII:560b Eminönü İskelesi IV: 117a.

Eminönü Kazası Ükokullarındaki Yoksul Çocuklara Yardım Cemiyeti 16

Ocak 1940'ta, Eminönü Kazası'nda bulunan ilkokullarda okuyan muhtaç öğrencilere yardım amacıyla kurulmuş, diğer kazalardaki aynı adlı derneklerin benzeri olan hayır kuruluşu. Merkezi, ilçenin CHP binasındaydı. Başkanı İbrahim Sabir Yücesoy'du.

Eminönü Meydanı IV:l45c.

Emir Ali Çelebi Mescidi Fatih llçesi'nde, Karagümrük'te, Derviş Ali Mahallesi, Dilmaç Sokağı'ndadır. Derviş Ali Camii diye de anılmaktadır. Banisi III. Murad dönemi (1574-1595) ileri gelenlerinden Emir Ali Çelebi'dir. Mimar Sinan'ın inşa ettiği yapılardan olan mescit, 1812'deki onarımında klasik devrin mimari özelliklerini yitirmiş, fakat kesme taş kaideli, tuğla ve kesme taş dizileri ile inşa edilmiş sekizgen gövdeli küfekiden şerefeye sahip

minaresi orijinal haliyle kalmıştır. Binanın dış yüzleri de kesme taş ve tuğla dizileri ile bu mimariye uyum sağlamaktadır. Çatısı ahşap ve üzeri kiremit örtülüdür.

Emir Buharı bak. Ahmed Buharî

Emir Buharî Tekkesi (Ayvansaray) mad. III:165c, I:183a, 494b, VII:2l4c.

Emir Buharî Tekkesi (Cibali) mad. 111:167c.

Emir Buharî Tekkesi (Edirnekapı) mad. IIL 166a, II:310b, 310c.

Emir Buharî Tekkesi (Fatih) mad. m: 167a, VI:33a.

Emir Buharî Türbesi III:l67b, 168a.

Emir Çelebi (ö. 1638) VI:402c. Emir Efendi (Neyzen) VI:195c.

Emir Hoca Medresesi Eminönü İlçesi'nde, Saraçhanebaşı ile Süleymaniye arasında, Molla Hüsrev Mahallesi'nde, Taş Tekneler Sokağı ile Emir Hoca Sokağı'mn kesiştiği yerdeydi. Medrese'nin 19l4'te sekiz hücresinden yangın sonucunda sadece dördünün kaldığı, diğer dördünün ise yıkılmaya yüz tuttuğu ve yapının 1918'den önce Vefa yangınında tamamen tahrip olduğu bilinmektedir. Şimdi yeri arsadır.

Emir İmam Mescidi 111:31 la.

Emir, Sabahat (1943, İstanbul) Yazar. İstanbul Kız Lisesi'ni ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'ni bitirdi. İstanbul'da basma yazı ve resimleri derleme müdürlüğü yaptı. Hikâyelerini Varlık ve Hisar'du yayımladı. Kitapları Ceviz Oynamaya Geldim Odana (1964), Öküz Kafalı Şaban Bey (1969), Zamane (1981), Sancılı Bir Gün'dür (roman, 1981).

Emirgân mad. III:l68b, I:35a, IV:534b, V:509c, VII:l63c, 498c.

ilgili maddeler: Abdülhamid I Çeşmesi I:35c Baltalimanı II:33c Boğaziçi II: 266a Boyacıköy II:3l6b Emirgân Camii III: 169a Emirgân Korusu III:170c Şerifler Yalısı VII:l63c

Emirgân Camii mad. III:169a, I:35a, III:l68c, IV:539c, VI:468b, VII:l63c.

Emirgân Çeşmesi II:489a. Emirgân Çınarlı Kahvesi II:244b. Emirgân Fidanlığı III:3l4b.

Emirgân Korusu mad. IIL170c, I:347b, III:l68c, 437a, IV:6lb, V:178b.

ilgili madde:

Korular V:71b

Emirgân Nekahethanesi I:349c. Emirgân Parkı VII:317c.

Emirgân Spor Kulübü 1949'da adını taşıdığı semtte Hüseyin Sakaoğlu, Ke-

mal Dalgıç, İsmail Ergün, Ahmet Sakaoğlu ve Todori Hocis tarafından kuruldu. Forma renkleri turuncu-bordo-dur. 1950-1951'de dördüncü kümede şampiyon olarak üçüncü kümeye, 1951-1952'de ise yine şampiyon olarak ikinci kümeye yükseldi. 1953-1954 sezonunda ikinci amatör lig şampiyonu oldu ve bu başarıyı 1971-1972 sezonunda da tekrarladı. 1972-1973 sezonunda ise İstanbul 1. Amatör Ligi şampiyonu oldu. 18 maçta 18 galibiyet ile büyük bir rekor kırdı. Bugün 195 üyesi ve 112 lisanslı sporcusu vardır. Halen mücadele ettiği İstanbul 2. Amatör Ligi'nde şampiyonluğun en kuvvetli adaylarmdandır.

Emirgân Vapuru mad. III: 171 b. Emirgûne Bahçesi III:l68b, 170c. Emirler Tekkesi (Silivrikapı) İlgili madde:

Sinanîlik VII:6a Emirzeyan, Haçik III:4l4a. Emlak Apartmanları I:l64c.

Emlak Bankası Sanat Galerisi (Tünel)

VI:437b.

Emlak ve İkrazat Bankası II: 48a. Emler, Selma VII:281a. Emnıanuel Kilisesi VI: 287a. Emmanuilidis, Basil V:523a. Emmerich, Rudolf V:46c. Emnâbâd lV:538c, V:183a.

Emniyet Evleri Mahallesi Kâğıthane İlçesi'nde yer alır. Çeliktepe, Sanayi mahalleleri ve Şişli, Beşiktaş ilçeleriyle çevrilidir. Nüfusu (1990) 7.988'dir.

Emniyet Mahallesi Üsküdar İlçesi'nde yer alır. Ferah, Kısıklı, Burhaniye ve Küplüce mahalleleriyle çevrilidir. Nüfusu (1990) 5.134'tür.

Emniyet Sandığı II:47b.

Emniyet-i Umumiye Müdüriyeti

III:458b.

Emniyettepe Mahallesi Eyüp ilçe merkezinde yer alır. Silahtar Ağa, Sakarya, Alibeyköy Merkez, Güzeltepe mahalleleri, Kâğıthane, Beyoğlu ilçeleri ve Haliç'le çevrilidir. Nüfusu (1990) 4.763'tür.

1:204a.

Emperial Bahçesi III: 379a. Emperyal Sineması III:308a. Emrah V:537a. Emrah (Erzurumlu) I:3ö2a. Emraz-ı Zühreviye III:344b.

Emre, Süleyman Arif (1923, Besni) Hukukçu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Serbest avukatlık yaptı. 15. dönem (1973-1977) ve 16. dönem (1977-1980) İstanbul milletvekili olarak parlamentoda bulundu. Devlet bakanlığı yaptı.

Emre, Vehbi (1904, İstanbul -1977, İstan-

Emre, Veysi

138

139

Erenköy Geriatri Hastanesi

bul) Spor yöneticisi. Haliç kulübünde güreşti. Yükseköğrenimini tamamladıktan sonra güreşi bıraktı, yöneticiliğe başladı. Güreş hakemliği yaptı. 1937-1939, 1943-1951, 1958-1960 arasında Güreş Federasyonu başkanlığı görevinde bulundu. Daha sonra Uluslararası Güreş Federasyonu'nda da (FILA) çeşitli görevlerde bulundu, uzun yıllar asbaşkanlık yaptı. Kardeşi Veysi Emre milli atlet, oğlu Halim Emre de milli yelkencidir.

Emre, Veysi (1912, istanbul -1987, istanbul) Atlet, istanbul Erkek Lisesi'nde atletizme başladı. Disk ve gülle atma dallarında yarıştı. 1929'da disk atmada 39,19 m ile Türkiye rekoru kırdı. Spor hayatının büyük bölümünü Fenerbahçe kulübünde geçirdi. 1932'de Atina'da yapılan Balkan Oyunları'nda 13,79 m'lik derecesiyle gülle atmada Balkan şampiyonluğunu kazandı. Ayrıca 1935 ve 1940'ta da disk atmada iki kez Balkan ikincisi oldu. 18 Türkiye rekoru kırdı.

Emrullah Efendi (1858, Lüleburgaz -1914, İstanbul) Maarif nazırı. İstanbul okullarında yenilikler yapmıştır. Osmanlı vilayetlerinde maarif müdürlüğü görevinde bulunduktan sonra II. Abdülhamid döneminde (1876-1909) Avrupa'ya kaçtı. Dönüşünde affedilerek meclis-i maarif üyesi oldu. Bir yandan da Muhitü'l-Maarif'i yazmaya başladı. 1908'de Mekteb-i Sultani (Galatasaray Lisesi) müdürü, aynı yıl mebus oldu. İki kez maarif nazırlığında (1909 ve 1911-1912) bulundu. Sultani programlarını ve örgütlerini yeniledi. Liselere felsefe dersi ilk kez onun nazırlığı sırasında konuldu. "Tuba ağacı nazariyesi" ile eğitim tartışmalarını güncelleştirdi. Yeşilköy'de öldü. Fatih Camii'nin haziresine gömüldü.

I:263b, II:56la, III:370c, IV:236a,

VTI:69a.

Emrullah Tuğrul Faize TV:355c. Emzikli III:83a.

Encümen-i Dâniş mad. III: 171b, 1:47c, 133c, II:420b, IV:34a, VI:427a, VII:180c, 364a, 370a.

Encümen-i Şuara mad. III: 172a. Encümen-i Ülfet mad. III:172b. Endaht Odası I:350c. Endazyan, Eğya IV:172a.

Enderun mad. III:172c, 1:35 Ic,

III:138b, 260a, 367b, IV:130c, 3Hb, V:329a, VI:56a, VII:285a, 384c.

Enderun Ağaları Bölüğü III:298b. Enderun Ağaları Mektebi II:414a, V:375b.

Enderun Hastanesi ve Eczanesi

IIL4c, IV:13c.

Enderun Kitaplığı V:173a. Enderun Meydanı VII:287a. Enderun-ı Hümayun III:172c.

Endres, F. C. V:l6a. Endülüslüler III:352a. Endüstri Meslek Liseleri mad.

Enerji mad. III: 1 75a, 147 c. İlgili maddeler:

Ambarlı Termik Santralı I:235c

Aydınlatma I:474a

Doğal Gaz III: 76a

Gazhaneler III:377b

İETT IV: 1 39a

Silahtarağa Elektrik Santralı VL:554c Engin, Esin V:535a, VII:204c. Engürü Hanı V:50b. ENKA İlgili madde:

Sadi Gülerçelik Spor Tesisi VL391b Enkserciyan, Tateos bak. Tatyos Efendi Ensari, Muhyieddin (ö. 1978) IV:376a.

Enserci Mescidi bak. Mismârî Şücâ Mescidi

Enülkümen, İlhan III:533a.

Enver Paşa (1881, İstanbul - 1922, Türkistan) Asker ve devlet adamı. Binbaşıyken İttihad ve Terakki'ye katıldı. Askerleriyle dağa çıkıp II. Meşruti-yet'in ilanında oynadığı rolden dolayı "hürriyet kahramanı" olarak üne kavuştu. 1913'te İttihad ve Terak-ki'nin iktidara gelmesini sağlayan Babıâli Baskını'na öncülük etti. Aynı yıl Edirne'nin geri alınmasındaki başarısından dolayı kısa sürede mirlivalığa yükseldi, ardından harbiye nazırlığına ve başkumandan vekilliğine getirildi. Talat ve Cemal paşalarla birlikte yönetimde büyük ağırlık kazandı. I. Dünya Savaşı'nın başlarında giriştiği Sarıkamış harekâtı büyük felaketle sonuçlandı. 1918'de yenilginin ardından yurtdışına kaçtı, Sovyet Rusya'nın desteğiyle yeni bir hareket başlatmaya çalıştı. Sovyet yetkililerle anlaşmazlığa düştükten sonra, Türkistan'da Kızıl Ordu birlikleriyle çarpışırken öldü.

I:374a, 430a, 523c, II:30b, I V:72a, 347a, 353b, VL25c, 187b, VII: 10e.

Enver Paşa Korusu bak. Korular Enverîlik IV:372b. ilgili madde: Kadirîlik IV:372a

Eparhos tes Poleos mad. III:176c, I:552b, II:3a, 17b, III:36a, 177a, 212a, V:202b, 224a, VI:472b.

Epibatai I:283c.

Eptalofos Kahve ve Gazinosu mad. III: 177a, I:527a, III:379b, IV:271b, VII:300b.

Erakahn, Avni IV:290c, VI:458c.

Eralp, H. Vehbi IL176b, IV:223a, V:l69c.

Eramyan, Abraham bak. Abraham Paşa

Eranyan, Kapriel V:218a.