A. Kadir (1917, İstanbul -1985, İstanbul) Şair, yazar. Kara Harp Okulu'nda öğrenciyken Nâzım Hikmet'le tanıştığı ve "muzır neşriyat" (zararlı kitaplar) okuduğu için tutuklandı
Kurtuluş Fukaraperver Cemiyeti 15
Yüklə 13,42 Mb.
|
Kurtuluş Fukaraperver Cemiyeti 15 Aralık 1913'te semtteki yoksul ve muhtaç Rumlara yardım amacıyla kurulmuş; daha sonra dönem dönem faaliyetlerine ara verip dönem dönem canlandırılmış dernek. Yönetim adresi Kurtuluş, Safa Meydanı, no. 80'di. 1947' de başkanı Aleko Oreopulos, yönetim kurulu üyeleri Mihalaki Nikolaidi, Mihalaki Zibinoğlu, Manol Strangilos, Haralambos Manakidis, Sala Aslanoğ-lu, Anastas Karayuvan, Yorgi Zam-boğlu'ydu. t Kurtuluş Gençlik Kulübü mad. V:129a, 128b, VI:366a. Kurtuluş Mahallesi (Alibeyköy) III:384a. Kurtuluş Sineması I:157b.
Tezkireci Osman Efendi Camii VII:26lb Yerevman Surp Haç Kilisesi VII:504a
sa mimarı Sarkis Balyan'a (1831-1899) verilmiş, o da burasını düzeltip iki katlı bir konut yaptırmıştı. Ölümünden sonra vârislerince Şirket-i Hayriye'ye kiralanan ada, yıllarca kömür deposu olarak kullanıldı. 1945'ten sonra Galatasaray Spor Kulübü'ne geçti. Yüzme ve kürek sporu etkinliklerinin yapıldığı adada sosyal tesisler de yer almaktadır. II:81a. İlgili madde: Kuruçeşme V:130a Kuruçeşme Akademisi mad. V:132b, I:503a, V:130c. Kuruçeşme Araba Vapuru Şehir Hatları İşletmesi araba vapuru. 1952'de, Fransa, Nantes'da S. A. deş Anciens Chantiers Dubigeon tezgâhlarında motorlu araba vapuru olarak inşa edildi. Karaköy adlı eşi vardı. Dört köşesinde, ikisi bir başında, öteki ikisi de diğer başında dört adet kaptan köprüsü olduğu için halk bu vapurlara "kuleli" vapurlar adını taktı. 813 grostonluktu. Uzunluğu 55 m, genişliği 13 m, sukesimi 3 m idi. Her biri 800 beygirgücünde, 2 adet Sulzer dizel motoru da Fransız yapımıydı. İkisi bir başında, öteki ikisi diğer başında dört uskuru vardı. Saatte 10 mil hız yapıyordu. Ocak 1993'tejsadro dışı bırakılarak satışa çıkarıldı. I:286a. Kuruçeşme Camii bak. Tezkireçjh Osman Efendi Camii Kuruçeşme Camii (Bağlarbaşı) I:533c. Kuruçeşme Gençlik Kulübü 5 Eylül 1946'da, tüzüğündeki ifadeye göre "gençliğin sıhhat ve kuvvetini artırmak, yurt sevgisini yükseltmek" amacıyla kurulmuş spor ve kültür derneği. Merkezi, Kuruçeşme, Tramvay Caddesi, no. 116'daydı. Yönetim kurulu Yani Devletoğlu, Hüseyin Kutay, Etem Er'den oluşuyordu. Kuruçeşme Mektebi bak. Kuruçeşme Akademisi Kuruçeşme Rıhtımı VI:333c. Kuruçeşme Üniversitesi bak. Kuruçeşme Akademisi Kurudere II:l48c. Kurukahveci, Ahmet Rıza İlgili madde: Kurukahveci Mehmet Efendi Mahdumları V:129b
İlgili madde: Kurukahveci Mehmet Efendi Mahdumları V:129b
İlgili madde-. Kurukahveci Mehmet Efendi Mahdumları V:129b
ilgili madde: Kurukahveci Mehmet Efendi Mahdumları V:129b
VII:123a. Kuşadavîlik IV:124c, V:223b, VII:2l6a. ilgili maddeler: Halvetîlik III:533b Kuşadah Tekkesi V:134c
Kuşçu Çarşısı Kuşçular da denen bu pazar yeri, Eminönü'nde, Yeni Cami'nin arkasında, Mısır Çarşısı'mn yanındaydı. Buradaki 8-10 dükkânda kanarya, güvercin, papağan, dolap çalgısı ile türkü söyleyen boğmaklı kuşlar, sülün, tavus, hacıkadın, ispenç, Hint, Gerede, paçalı Varna tavuk ve horozları, dövüş horozlan, ispinoz, flurya, iskete, saka kuşları, kuşbazlarca terbiye edilip türlü hünerleri olan başka ötücü kuşlar alınıp satılır; bunlar için kafesçilerin yaptıkları her çeşit kafes de burada bulunurdu. Çarşının yakınındaki kahvelerde İstanbullu ve taşradan gelen kuş tutkunları, horoz dövüştürürler; ötücü kuşları yarıştırırlar, bahse tutuşurlardı. Söz konusu yerde günümüzde de kuşçuluk yapılmaktadır. Kuşçuoğlu, İsmail Zühdü III:254b, V:532a. Kuşdili Kadıköy'de, kuzey-güney doğrultusunda Kalamış Körfezi'ne akan ve denize vardığı yerde bugün De-reağzı diye anılan yörenin batı kesimini Yoğurtçu, kuzeybatı, kuzey ve kuzeydoğusunu ise çayır olan Kuşdili oluşturur. Burası eskiden kentin en ünlü mesire yerlerinden birisiydi. Bugün üzerinde yeni belediye binası ile İETT Müzesi bulunan ve salı günleri kurulan pazarla hayli hareketlilik kazanmış bir yöredir. III:346b. İlgili madde: Abdülbâki Efendi Tekkesi I:29a Kuşdili Çayırı mad. V:139a, IV:332b, VL425c. ilgili madde: Kurbağalı Dere V:124a Kuşdili Havacılık Mektebi Türkiye'de havacılığın öncülerinden olan Veci-hi Bey (Hürkuş), 1923'te marangoz Şaban Efendi ile ilk Türk uçağını İstanbul'da yaptıktan sonra sivil havacılık çalışmalarını Kuşdili'nde açtığı özel okulda başlattı. Burada istekli gençlere havacılık dersleri verildi. Ve-cihi Bey uçak yapma çalışmalarım aynı yerde 1930'lara değin sürdürdü. Kuşdili Mesiresi V:408b Kuşdili Sineması I:540b. Kuşdili Tiyatrosu V:139c. Kuşhane I:102c. Kuşhane İşi Saray mutfağından İstanbul'a ve taşraya yayılan yemek pişirme ve servis usulü. Sarayda padişah ile valide sultan için, özel küçük tencerelerde pişirilen yemekler, tenceredeki biçimi bozulmadan ters çevrilerek tabağa boşaltılır, üzerine sahan kapağı kapatılarak servise hazırlanırdı. Bu tarz pişirmede kullanılan tencereler "kuşhane" denen küçük bakır kaplardı. Bu nedenle halk arasında da küçük tencerelere kuşhane deniyordu. Kuşlu Saray I:465b. Kuşluk Bahçesi I:517a. Kuşluk Hamamı bak. Nişancılar Hamamı Kuşluk Taamı Osmanlı sarayında yenilen öğünlerden birinin adı. Sarayda iki öğün yemek yenilir; bunlardan ilkine "kuşluk taamı", ikincisine de "akşam taamı" denilirdi. Kuşluk taamı sabahleyin erkenden, akşam taamı ise ikindi namazından sonra yenirdi. Kuşoğlu, M. Zeki III:447c. Kuştepe Şişli İlçesi'nde semt ve mahalle. Mecidiyeköy'ün kuzeyine düşer. Güneyinde Ermeni, Rum ve İtalyan Yahudi mezarlığı bulunmaktadır. Kuştepe Mahallesi Mecidiyeköy, Şişli Merkez, İzzet Paşa Çiftliği mahalleleri ve Kâğıthane İlçesi'yle çevrilidir. 1950'ler- de bir gecekondu semti olarak oluşmaya başlamıştır. Mahallenin nüfusu (1990) 15.917'dir. II:514a, III:382c, 410a.
II:448a, VII:9b. Kutlu, Ayla II:447c. Kutlubey Köyü I:518b. Kutluğ, Fikret IV:249c, VII:350b. Kutman, Hüseyin VLSOc. Kutman, Perran (Kanat) VLSOc, VII:323c.
ili maddeler: Hırka-i Saadet Ziyareti IV:67b Hırka-i Şerif Camii IV:68a Sancak-ı Şerif VL449b Topkapı Sarayı VII:280c Kutu Bar II: 58a.
langıcıydı. Kutucu Han II:330c. Kutucular Eski bir esnaf kolu olan kutucular, Eminönü'nde Kantarcılar Çarşısı'mn yanında toplu olarak bulunmaktaydı. Burada ağaçtan, tahtadan çeşitli eşya ve araç yapılmaktaydı. Fırın kürekleri, yemek tablaları, seyyar satıcı (helvacı, yufkacı, lokmacı vb) tablaları, şeker, tadı, helva kutuları, aktarlara mahsus ilaç kutuları, börekçi, gözlemeci, pideci esnafı için cam kapaklı, davul biçimli kapalı tablalar yapılmaktaydı. Bu geleneksel işkolu faaliyetini bugün de aynı adı taşıyan caddede sürdürmektedir. Kutup İbrahim Efendi Mescidi bak. Kadı Mescidi Kuva-yı Havaiye IV:21c. Kuva-yı İnzibatiye V:351c. Kuva-yı Milliye V:351c Kuyrukluyıldız Her 76 yılda bir dünyaya yakın geçen ve keşfedicisinin adını taşıyan Halley Kuyrukluyıldızı' nın 1910'daki geçişi öncesinde dünyada ve Türkiye'de görülmedik bir korku yaşanmış, Halley'in milyonlarca kilometre uzunluğundaki kuyruğunun dünyaya çarpacağı konusunda iddialar ortaya atılmıştı. İstanbul'da ise özellikle mahalle kadınları, akıl erdiremedikleri kuyrukluyıldızı, saçlı bir melek olarak algılamışlar; kıyametin kopacağını sanarak yakarışlarda bulunmuşlardı. İstanbul'un kenar mahalle yaşamını romanlarında işleyen Hüseyin Rahmi Gürpınar Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç adlı romanında İstanbul kadınlarının bu korkusunu ve onlara bilimsel açıklamalar yapmaya kalkışan genç İrfan Galib'in kendisini dinleyenlerden Feriha ile aşkını anlatmıştır. Kuyucu Murad Paşa Külliyesi mad. V:142b, I:498b. Kuyumcular Hant IV:426b. Kuyumcular Kârhanesi Mescidi Eminönü îlçesi'nde, Beyazıt'ta, Çakmakçılar Yokuşu'nda olduğu bilinen 16. yy'a ait bu mescit 18. yy'da yıkılarak yerine bir han yapılmıştır. Hakkında başka bir bilgi bulunmamaktadır. Kuyumculuk mad. V:144c. Kuzey Deniz Saha Komutanlığı L262a, 549c, IIL305b, IV:401c. Kuzey Haliç Kolektörü ve Tüneli II:496c, IV:236a. Kuzguncuk mad. V:l45c, IL309c, III:405a, IV:534b, VII:501a. ilgili maddeler: Ahmed Efendi Çeşmesi I:122a Boğaziçi IL266a Fethi Ahmed Paşa Yalısı IIL299a Krikor Lusavoriç (Surp) Kilisesi V:108c Nakkaştepe Mezarlığı VT:31c Kuzguncuk İskelesi 270
271 Külliyeler Üryanîzade Mescidi VTI:342c Kuzguncuk İskelesi IV: 204a. Kuzguncuk Korusu bak. Fethi Paşa Korusu
Kuzguncuk Panayırı Her yıl 27 Temmuz' da başlayan ve üç gün süren bu panayır, Rumların Ayios Pantaleymon Kilisesi Ayazması gününe denk getirilir ve çok rağbet görürdü. Kuzguncuk Vapuru Şehir Hatları işletmesi yolcu vapuru. 19öO'ta, İskoçya, Glasgow'da, Govan-Fairfield tezgâhlarında inşa edildi. Birbirinin eşi olan 9 yolcu vapurundan istanbul'a ilk gelenler, eşi Kanlıca ile bu vapur oldu. İsmini taşıdığı iskelede yapılan törenden sonra hizmete girdi. 781 grostonluktu. 1.952 yolcu almaktadır. Uzunluğu 69,9 m, genişliği 13,6 m, sukesimi 2,6 m'dir. Her biri 800 beygirgücünde, 2 adet 3 genişlemeli buhar makinesi vardır. Kazanı akaryakıtla ısıtılmaktadır. Çift uskurlu olup saatte 15 mil hız yapmaktadır. Daha çok Köprü-Haydar-paşa-Kadıköy ile Köprü-Adalar-Yalova arasında çalışmaktadır. Kuzu Kesme Yasağı Seyyid Mehmed Paşa'nın sadrazamlığı sırasında (1779-1781) konulan yasak gereği, hıdrellezden önce İstanbul'a kesilmiş veya canlı kuzu getirilmesi, kentte kuzu kesilmesi önlenmeye çalışıldı. Kuzu eti yemek için hıdrellezi beklemek durumunda kalan İstanbul halkı, önceye oranla hıdrellezi daha coşkulu kutlamaya, kuzu yemek, kuzu ziyafetlerine katılmak için mesirelere gitmeye başladılar. Küçük Abdullah Baba Tekkesi bak. Perişan Baba Tekkesi Küçük Ağa Hamamı Eminönü llçesi'nde, Sirkeci-Salkımsöğüt'te, Karaki Hüseyin Camii'nin arkasında Kargılı So-kağı'nda bulunuyordu. Banisi Darüs-saade Ağası Abbas Ağa'dır (ö. 1672' den sonra). Pek çok hayır eseri olan Abbas Ağa Laleli'de de bir çifte hamam yaptırmıştır. 17. yy'ın ortalarına ait olan Küçük Ağa Hamamı bir tek hamamdı. Evliya Çelebi, bazı diğer tek hamamlarda olduğu gibi bunumda yanlış olarak "çift taraflıdır" diye zikreder. Eski plan ve krokilerden anlaşıldığına göre; planı yamuk biçiminde olan'so-yunmalık kısmı çift katlı olarak düzenlenmişti. Ahşap bir merdivenle altı kabinli şirvana çıkılmaktaydı. Girişe dik vaziyette uzanan ılıklık bir çapraz tonoz ve kubbecikle örtülü, yandaki asimetrik mekânlar hela ve halvetti. Tek kubbeli, enlemesine dikdörtgen planlı sıcaklık dokuz kurnalı olup, bir göbektaşı vardı. 1979'a kadar işlevini sürdüren hamam, daha sonra terk edilmiş, bir süre harap halde kaldıktan sonra yıktırılmıştır. Bugün yelinde apartmanlar bulunmaktadır. I:7b. Küçük Ayasofya Camii mad. V:146c, c, II:255a, 347a, 480a, IV:367a, V:19b. 146e, VI:49c, VII:495c. İlgili madde: Kapı Ağası Hüseyin Ağa Türbesi IV:431a Küçük Ayasofya Tekkesi mad. V:149a. VII: 123a, 175c. Küçük Çeşme Edirnekapı'da, Neslişah Camii'nin yakınındadır. 1074/l663'te inşa edilmiştir. Asıl şeklini kaybetmiştir. Sıva ile örtülü bir duvarda sivri bir kemer ile bozulmuş bir aynataşından ibarettir. Teknesi ve setleri bozulmuştur. Küçük Çiftlik Parkı VI: 150a. Küçük Çukur Han bak. Rüstem Paşa Hanı Küçük Efendi Külliyesi mad. V:150a. Küçük Efendi Tekkesi VII:239c. İlgili madde: Küçük Efendi Külliyesi V:150a Küçük Galeri VI:437a. Küçük Hamam Üsküdar'da, II. Mehmed (Fatih) ve II. Bayezid dönemi ricalinden Kara Davud Paşa'nın (ö. 1505) yaptırdığı külliyenin bir parçası olarak inşa edilmiştir. Hamamın yeri ve mimarisi tam olarak bilinmemektedir. Küçük İsmail Efendi bak. İsmail Efendi (Küçük) Küçük Kagir Tiyatro III:60b. Küçük Levent Çiftliği Köşkü Dolma-bahçe'de, İnönü Stadyumu'nun bulunduğu düzlükten Maçka'ya doğru yükselen yamaçta yer almaktadır. II. Selim döneminden (1566-1574) beri hanedana ait bahçelerin bulunduğu bu yamaçta, aşağı yukarı aynı yerde daha önce başka köşklerin inşa edildiği bilinmektedir. III. Selim döneminde (1789-1807) bugünkü Levent semtine adını veren Büyük Levent Çiftliği tesislerinden ayırt edilmesi için bu yapıya Küçük Levent Çiftliği Köşkü dendiği anlaşılmaktadır. Bugünkü bina 19. yy'm ortalarına ya da Abdülaziz döneminin (1861-1876) başlarına aittir. Abdülaziz'in oğlu Şehzade 'Yusuf İz-zeddin Efendi'ye (ö. 1916) tahsis edilen yapının önündeki düzlükte Cumhuriyet döneminin ünlü eğlence yerlerinden Küçük Çiftlik Gazinosu kurulmuş, 1960'lara kadar çalışan gazino daha sonra yerini bugünkü lunaparka terk etmiştir. Uzun süre adı geçen gazinonun idare binası olarak kullanılan, 1994'te onarım gören köşk yüksek bir sete oturmaktadır. Vadi yönünden üç, set üzerinden ise tek katlı olan kagir köşk yarım sekizgen planlı bir çıkma ile bunun gerisindeki dikdörtgen planlı bir kanattan oluşur. Ampir üslubunu yansıtan cephelerde herhangi bir bezeme görülmez. İkinci kat çıkmasının yuvarlak kemerli pencereleri dışında kalan bütün diğer pencereler dikdörtgen açıklıklıdır. Küçük, M. Kemal mad. V:152a, II:527a. Küçük Mahfel Cemiyeti 6 Ağustos 1925'te, Beyoğlu Levantenler! tarafından sosyal, kültürel, eğlence faaliyetleri amacıyla kurulmuş kulüp. Merkezi Beyoğlu'nda, İstiklal Caddesi, Hoz-zapolo Apartmanı, no. 4'teydi. Yöneticileri Zira Benson, Albert Tiyano, İsak Modiyano, Davut Samandan, Jak Danun, Yako Toledo'ydu. Küçük Mecidiye Camii IV:101b, 103a, VI:65c. Küçük Mevlit Eskiden daha çok kadınlar arasında Arabi ayların dördüncüsü olan rebiyülahıra verilen ad. Bu ayda doğan erkek çocuklara Mevlit adı verilmesi eski bir gelenekti. Küçük Mustafa Paşa Mahallesi Fatih llçesi'nde yer alır. Abdi Subaşı, Müftü Ali, Haydar, Haraçç'ı Kara Mehmet ma-halleleriyle çevrilidir. Nüfusu (1990) 4.888'dir. Küçük Opera IL231a. Küçük Pazar IV:118a. Küçük Piyale Mahallesi Beyoğlu llçesi'nde yer alır. Kulaksız, Kaptan Paşa, İstiklal, Sururi, Yahya Kâhya, Cami-i Kebir ve Kadı Mehmet mahalleleriy-le çevrilidir. Nüfusu (1990) 7.633'tür. II:221a.
Küçük Piyale Paşa Camii Beyoğlu llçesi'nde, Kasımpaşa'da, Büyük Piyale Paşa Camii civarındadır. Yapı 1560'a doğru Piyale Paşa tarafından yaptırılmıştır. Vakfiyesi 1564'te düzenlenen cami Hadîka'du duvarları kagir, ça-v tısı ile son cemaat yeri ahşap, dört pencereli, kulübecik şeklinde şerefeli ve bir sütun şeklinde minareli olarak C tanımlanmaktadır. Yakın geçmişte yıktırılarak orijinalinden tamamen farklı yüksek bir girişten sonra kare planlı ve tek kubbeli olarak yenilenmiştir. IV:481b. Küçük Safran Hanı IV:426c.
Küçük Yalı II:206c. Küçük Yeni Han mad. V:154b, II:331a, III:l6lb, V:274c. Küçük Zabit ve Numune Taburu I:353b.
Küçükandoniadis, Lefter mad. V:154c, III:287a. Kücükarmutlu mad. V:155a, III:384c. Kücükayasofya Eminönü İlçesi'nde semt. Sultanahmet'in güneyinde, Cankurtaran ile Kadırga arasında yer alır. Eski bir Bizans kilisesinden dönüştürülmüş cami ve tekke semte adını vermiştir. Küçük Ayasofya Mahalle-si'nin nüfusu (1990) 5.304'tür. İlgili maddeler: Buhara Tekkesi II:325b' Çardaklı Hamam II:471a Kapı Ağası Hüseyin Ağa Türbesi IV:431a Kücükayasofya Hamamı bak. Çardaklı Hamam Küçükbakkalköy mad. V:155b, IL5l4a. Küçükbebek ILllöa. Küçükcamlıca VII: 501 a. Küçükçamhca Korusu bak. Korular Küçükçamhca Suyu IV:508c. Küçükçekmece mad. V:156c, II:228b, IIL384c, IV:144b, VII:498b. İlgili madde-. Region VI:312b Küçükçekmece Gölü mad. V:158b, III:4l3a, V:156c, 159a. İlgili madde: Samlar Bendi VII: 135a
İlgili maddeler: Ambarlı I:235b Cennet Mahallesi II:408c Halkalı III:524b İkitelli IV:l48c Kanaıya IV:4o6a Küçükçekmece V:156c Küçükçekmece Gölü V:158b Yarımburgaz Mağarası VII:440a Küçükçekmece Nükleer Araştırma Merkezi IV:4l2b. Küçükköy Gaziosmanpaşa İlçesi'nde semt. Eski Edirne yolunun TEM Oto-yolu'na yakın yöresinde, asfaltın kuzeyinde, Karadeniz ve Barbaros mahalleleri yer alır. Güneyindeki semt ise Küçükköy olarak bilinmektedir. Şemsi Paşa, Kocatepe mahallelerine komşudur. III:382b, 385b. Küçüklanga III:9b, ila. Kücükmustafapaşa mad. V:l60a, L113b, II:67c, 398c, 428b, IIL502a. İlgili maddeler: Âdile Sultan Mektebi L83a Ayakapı I:436b Kücükmustafapaşa Hamamı bak. Havuzlu Hamam Küçükpazar mad. V:l60c, IIL502a, VH:333a. ilgili maddeler: Ali Paşa Hanı I:196c Hoca Hamza Mescidi IV:80c Kantarcılar Mescidi IV:4l7c Üç Mihraplı Cami VII: 333a Küçüksu bak. Göksu Küçüksu Camii Üsküdar İlçesi'nde, Kan-dilli-Göksu caddesinde, Kandilli Me-zarlığı'nın yakınındadır. 1975'te yapılmış olan cami tek kubbe altında top- lanmış bir harim ve üç kubbeli bir son cemaat yerine sahip, on sekiz pencereli ferah bir camidir. Küçüksu'nun asıl eski camii kasrın girişinin tam karşısında bulunuyordu. Mihrişah Valide Sultan (ö. 1805) tarafından kagir duvarlar üzerine ahşap çatılı olarak inşa ettirilen bu cami 1956'da yıktırılmıştır. Küçüksu Çeşmesi mad. V:l61a, 111:41 Ib. Küçüksu Kasrı mad. V:l62a, I:23a, 230b, 240a, II:38b, III:69b, 41 Ib, V:53c, 16la, VI:66b, 463b, VII:420a. Yüklə 13,42 Mb. Dostları ilə paylaş:
|