A research on the application of participatory rural appraisal approach

1.2. Araştırma-Uygulamanın Önemi

Ülkemizde yayım çalışmalarında etkinliğin düşük olduğu yönünde ortak bir görüş vardır. (Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, 1997, s.19) 25-27 Kasım 1997’de yapılan 1. Tarım şurasında da “yayım hizmetlerinin bir kısmı özel sektöre devredilirken… Tarım ve Köyişleri Bakanlığının düzenleyici işlevlere yoğunlaşacağı” ileri sürülmüştür. Ancak arada geçen dört yıllık sürede yayım işlevlerini üstlenecek ciddi bir çaba (ziraat odalarının yayım alanına girmesi gibi) görülmediği gibi, var olan yayım kuruluşunu etkin hale getirecek bir çabaya da rastlanılmamıştır. Bütçe kısıtlamaları nedeniyle Bakanlık yayım etkinliklerine giderek daha az kaynak ayrılmış, bazı yetkililer (tarım il müdürü, ilçe müdürü gibi) kurumlarının başarısızlığını peşinen ilan etmişler ve bu kurumların etkin kurumlar haline getirilmesini olanaksız görerek, konuşmaları ile de ayrıca yayım çalışanları arasında moral bozucu etkiler yaratmaya devam etmişlerdir. Yayım örgütleri geleneksel “teknoloji transferi” anlayışı içinde çalışmaya devam etmektedirler. Yayım örgütü içinde olanaksızlıklara karşın özverili ve işini seven bir grup çalışanın çabalarına dayalı olarak bazı başarılar elde ediliyorsa da sistem bütün çalışanlarını verimli çalıştıramamaktadır. Tarımsal yayımın en önemli bileşeni olan kırsal kalkınma projelerinde ve çalışmalarında da durum farklı değildir. Projelerin uygulandığı bölgedeki halkın proje önceliklerinin belirlenmesi, projelerin yürütülmesi aşamalarında katılımı en alt düzeylerdedir. Örneğin 2000 yılına kadar GAP projesinde enerji yatırımlarında %70, sulama yatırımlarında ise sadece %12.8 gerçekleşme sağlanabilmiştir. (Ergin, 2000)
Yayım ve kırsal kalkınma etkinliklerinin ülkemizde kamu kurumları veya sivil toplum kuruluşları (ziraat odaları, vakıflar, dernekler veya kooperatifler) veya özel danışmanlar tarafından başarılı bir şekilde yürütülmesi için katılımcı yaklaşımların uygulanmasına büyük ihtiyaç vardır. Kamu kurumları bugün için bu işlevlerini başarılı bir şekilde yapamıyor olmalarına rağmen, yıllardır ne yeni bir sistemin gelişmesi ne de kamu yayımcılığının geliştirilmesine gidilmiştir. ABD, İsrail gibi kamu yayımcılığında başarılı ülkelerin örnekleri de dikkate alınırsa “herşeyi özelleştirelim” söylemi içinde hiçbir şey yapmadan beklemenin çıkar bir yol olmadığı açıktır. Kaldı ki gelişmiş ve gelişmekte olan bir çok ülkede yayımda etkin rolleri olan oda, kooperatif, dernek , vakıf gibi sivil toplum kuruluşlarının ülkemizde çalışma tarzı ve yapılanma olarak bir çok kamu kurumundan daha yukardan aşağı yapılanmalı, teknoloji transferi anlayışına yatkın ve üreticileri güçlendirme, yetkilendirme yerine kuruluşlarına artan oranda bağımlılık yaratma gibi katılımcı yaklaşımlara çok ters yolları isteyerek veya istemeyerek izledikleri de görülmektedir. Bu duruma göre kamu veya sivil toplum kuruluşları veya özel danışmanlık şeklinde, ne şekilde yapılırsa yapılsın tarımsal yayım ve kırsal kalkınma çalışmalarında katılımcı felsefe, yöntem ve araçların sayılan kurumlar, yöneticiler ve çalışanlarınca benimsenmesine büyük ihtiyaç vardır. Bu araştırma-uygulamada bunun denenmesi ve bazı dersler çıkarılması bu nedenle çok önemsenmektedir.