A research on the application of participatory rural appraisal approach

13. oturum (22.11.1999)

Dere otunda çürüme

Önceki haftalardan kararlaştırılan eylemlerdeki gelişmeler

1. 100 adet Okaliptüs fidanı alınmış ve köy çevresine dikilmiştir.

2. Muhtarlığa ait Yengeç tarlasındaki 150 adet zeytin ağacı budanmıştır.

3. Kepir arkasındaki zeytin ağaçlarının budanmasına devam edilmektedir.
Bu oturumda dereotunda çürüme konusu ele alınmıştır. 1-2 yıldan beri kış döneminde dereotlarında çürümeler olmaktadır. Yapılan incelemelerde, bir hastalık etmeni bulunamamış ve nedenlerini tartışmak için matriks hazırlanmıştır. Oturuma katılan 8 çiftçi ile büyük bir kağıt üzerinde çizelge: 6.6’daki matriks doldurulmuştur. Matriksin incelenmesiyle çiftçilerin çok fazla azotlu gübre kullandıkları, bunun yanında hiç potasyumlu gübre kullanmadıkları ortaya çıkmıştır. Geçen yıl hastalık Aralık ayından itibaren görülmeye başlamıştır. Aşı ekim yapanların dereotunun birinci elini biçtikleri, ikinci elin ise hastalığa yakalandığı, geç ekenlerin ise hiç biçemeden dereotlarının tamamının çürüdüğü ortaya çıkmıştır.

Diğer çiftçiler de aynı şekilde ekim ve bakım yaptıklarını ve benzer çürümelerin olduğunu açıklamışlardır. Çiftçiler çürümelerin önlenmesi için alınabilecek önlemleri kendi düşüncelerine göre aşağıdaki gibi sıralamışlardır.

1-Üzerindeki çiği kaldırmak

2- Şeker gübresi (amonyum sülfat) kullanmak

3- Kumsal topraklara ekim yapmak

4- Seyrek ekim yapmak

5- Sabahları çiği kaldırmak için sırt motoru ile hava tutmak

6- Yapraklarda çiğ tutmaması için yazlık yağ atmak

7- Yağmur ve çiğden korumak için serada yetiştiricilik yapmak

8- Çürümeler için ilaçlı mücadele yapmak

Çizelge:6.6 Dereotu ekim alanı, tohum, ilaç, gübre kullanımı ve hastalık durumu

Çiftçi adı	Alan (daa)	Ekim zamanı	Kullanılan tohum miktarı (kg/daa)	Kullanılan gübre ve miktarı		Kullanılan ilaçlar	Hastalık durumu ve çıkış zamanı
				Gübre	kg/daa
H.Ş.	2	10.2.99	2	20-20-0 üre	50 50	-	Çürüme yok
M.C.	2	1.10.98	3	20-20-0 üre	50 40	-	Aralıkta tamamı çürüdü
M.C.	1	1.9.98	2	Üre	50	-	1.el biçildi 2. el aralıkta çürüdü
T.K.	1.5	5.10.98	2	Üre	35	Rovral	Aralıkta tamamı çürüdü
A.T.	3	1.10.98	4	Üre	75	-	Aralık başında 3000 demet biçildi, sonra tamamı çürüdü
Y.İ.	1	20.9.98	3	A.nitrat	50	Karathane	Aralık başında 3000 demet biçildi, sonra tamamı çürüdü
S.Ş.	1.5	10.9.98	3	A.Sülfat	50	Sabirhane	1.el biçildi aralıkta hepsi çürüdü
Y.Ş.	3	5.10.98	3	Üre	70	Karathane	25000 demet biçildi aralıkta tamamen çürüdü

Bu bilgilerin ardından, kolaylaştırıcı gerekli açıklamalarda bulunarak şeker gübresi kullanmanın çürümeleri durdurmayacağı, aksine arttıracağı açıklanmıştır. Fazla azotlu gübreleme mahsulün hızlı gelişmesine, dokuların sulu ve gevşek olmasına yol açtığını, bu nedenle çürümelere neden olduğunu açıklamıştır. Bitkilere dengeli gübrelemenin gerektiği vurgulanmıştır. Kolaylaştırıcı çürümelerin önlenmesi için aşağıdaki önerileri sunmuştur.

1- Seyrek ekim yapmak

2- Aşırı azotlu gübre kullanmamak

3- Potasyumlu gübrelemeye yer vermek

4- Toprakları mutlaka tahlil ettirilerek sonuca göre gübreleme yapmak

5- Bitkilere mikro element uygulaması ve özellikle çinkolu gübreler vermek

6- Bitkilerin üzerindeki çiğin uygun bir şekilde kaldırılması

7- Çürümeleri engelleyici ilaçlı mücadele yapmak
Bu öneriler çiftçiler tarafından uygun bulundu ve üç gönüllü çiftçi seçilerek, hemen bunları uygulamaları kararlaştırılmıştır. Bu çiftçiler; azotlu gübreyi kesip, potasyum sülfat gübresi vermeyi, 10-15 gün ara ile Captan veya Thiramlı ilaçlar kullanmayı, ilaçlamalarda mikro elementler ve çinko uygulamayı kabul etmişler ve bu çiftçilerin bahçelerinin takip edilmesi kararlaştırılmıştır. Ayrıca, bu toplantıda bütün çiftçilerin toprak örneği alarak, kolaylaştırıcıya getirmeleri kararlaştırılmıştır.

Eylem Kararı:

• 
  3 örnek çiftçide önerilen bakım işlemlerinin denenmesi
  
• 
  herkesin toprak tahlili yaptırması