BAZI ŞİİRLER 1-Muhammed b. Musa b. Mütevekkil (r.a.) Musa b. Muhammed-i Muharibi’den ve ismini söylediği birisi İmam Rıza (a.s)’dan şöyle naklediyor: Memun, Rıza (a.s)’a şöyle dedi: Şimdiye kadar size şiir rivayet edildi mi?
Rıza (a.s): “Evet çok rivayet edildi.” Buyurdular. Memun: Hilim hakkında söylenen en güzel şiiri benim için okur musun?
Rıza (a.s):
*-”Kendimden aşağı birisinden cahilce bir davranış görürsem, bana onunla cahilce mukabele etmek yakışmaz
Kendi düzeyimde biriyle karşılaşırsam -sabırlı ve hilimli olurum ki ondan daha üstün olabileyim. Fazilette kendimden üstün biriyle karşılaşırsam- büyüklük ve öncelik hakkını ona veririm.”
Bunun üzerine Memun şöyle dedi: Ne kadar güzel bir şiir idi. Kimin şiiridir bu?
İmam (a.s), “Bizim gençlerden birinin şiiridir.”Buyurdu.
Memun: Cahil karşısında susmak ve dosta hakaret etmemek ve sinirlenmemek hakkında duyduğun en iyi şiirini okurmusun? Dedi.
İmam (a.s) şöyle buyurdular:
*-”Dostum benden ayrılmak için uzaklaşıyor ve ben uzaklaşma sebebini anlamaya çalışıyorum.”
*-Ve ona anlatmaya çalışıyorum ki –eğer bu hakaretle ona çıkışırsam onun için hakareti terketmesini hakaret görüyorum.
*-Cahil ve haksızlık yapan biriyle karşılaşırsam ki imkansız şeylerin olabileceğine inanır.
*-Onun karşısında susmayı daha iyi biliyorum. Zira susmak yerine göre cevaptır.
Memun şöyle dedi: Ne kadar güzel bir şiir, bu kimin şiiridir?İmam (a.s), “Gençlerimizden bazılarındandır.” Dedi.
Memun: Bana düşmanı ram etmek ve onu dost olmak amacıyla söylenmiş en iyi şiiri okur musun?
İmam (a.s):
*-”Hilekar birine barış ve dostlukla galip gelirsem onu kendi af ve bağışlamama yüceltmiş olurum.
*-Ve düşmanın yapmış olduklarını ihsan ve güzellikle def etmeyen yüce yerden bağışlama ve sabrı almamıştır.
*-Aralarında ihtilaf olan şeylerin halledilmesinde dostluk ve sevgiden başka bir şey görmedim.”
Memun: Çok güzel bir şiir kimindir bu? İmam (a.s) önce olduğu gibi yine “Bazı gençlerimizdendir.” Dedi.
Memun: Sır saklamayla ilgili güzel bir şiir okur musun? Dedi.
İmam (a.s):
*-”Ben başkasının sırrını aşikar olmaması için unutmalıyım öyleyse birinin sırrını saklıyorsan unutmalısın.
*-Bu unutmanın sebebi kalbimin onu hatırlayarak etrafa saçma korkusundan kaynaklanıyor.
*-Sırrı açıklamayan ve onu zihninde dolaştırıp duran kimse sonunda ona sahip olamaz. (kendiliğinden ve ihtiyarsız onu açıklamış olur.)
2-Ali b. Ahmed b. Muhammed b. İmranı Dekkak(r.a.) Muammer b. Cellad’dan ve bir grup cemaatden şöyle naklediyor: Rıza (a.s)’ın yanına gittiğimizde, bizlerden bazıları imama şöyle arzettiler: Allah bizi sana feda etsin hal ve durumunuzu neden değişik görüyorsun?
İmam (a.s): Dün gece geç vakte kadar yatmadım ve Mervan b. Ebi Hafsa’nın1 söylemiş olduğu şu şiiri düşünüyordum: Olamaz ve imkansız bir şeydir ki kızın evlatları (torunlar) amcaların yerine irs götürür olsunlar. Sonra uyudum ve rüyamda, kapısının dört bir köşesini eline alan şahıs şöyle diyordu:
*-İmkansız bir şeydir ki müşrikler İslam bayrağının taşıyıcısı olsunlar.
*-Küfrün askerleri içerisinde savaşırken Müslümanlar tarafından esir olunup fidye ile özgürlüğüne kavuşan nasıl Peygamberin mirasçısı olur? Onun kılıç korkusuyla iman etmediği nereden malum1
*-Kur’an önceden senin buna liyakatını bildirmiş ve onunla ilgili bütün hükümleri bildirmiştir.
*-Ama Nuteyle’nin oğlu (Nuteyle, Abbas b. Abdulmuttalib’in annesi) kenarda şaşkın ve ağlayarak duruyor yakınları da ona eşlik ediyor.
*-Babam (r.a.) Saad b. Abdullah’dan, O İbrahim b. Hişam’den O da Abdullah b. Muğayre’den şöyle naklediyor: İmam Rıza (a.s)’ın şöyle dediğini duydum:
*-Sen şu anda bir evde geçici bir zaman için kalmaktasın. Ve bu kısa müddetle her amel edenin ameli kabul olunur.
*-Acaba ölümün bu evi hertaraftan sardığını görmüyor musun ki arzu ve istekleri yok edip duruyor.
*-Bu kısa zamanda nefsini ve şehvetini tatmin etmek için çaba sarfediyorsun. Tevbe ve Allah’a dönüşünü erteleyip duruyorsun.
*-Halbuki ölüm habersiz ve aniden geliyor işte kişinin aklı ve fikriyle ne yaptığına bakmalı.”
*-Hasan b. Abdullah Saidi Askeri (r.a.) Ahmed b. Hüseyn’i Katibi, Ebi Feyyaz’dan o da babasından şöyle naklediyor: Bizler Ali b. Musa Rıza (a.s)’ın toplandısında bulunuyorduk, birisi kardeşini İmam’a şikayet etti.
İmam (a.s) onun için şöyle bir şiir okudu:
*-Kardeşini günahında mazur gör kötü amellerini ve ayıplarını örtmeye çalış.
*-Sana uydurulmuş olan bühtanlara karşı ve zamanın zorluklarına karşı sabırlı ol
*-Kendi büyüklüğünü koruyarak ona cevap verme. Zalimi bütün hesapları elinde tutana havale et.”
Muhammed b. Musa b. Mütevekkil (r.a.) Reyan b. Salt’dan şöyle naklediyor: Rıza (a.s) bana Abdulmuttalip hakkında şu şiiri okudu:
*-Halk yaşamlarını devamlı ayıplı kılarlar ama biz kendimiz hayatın ayıbı olduk ve bizim varlığımızdan başka zamanın ayıbı yoktur.
*-Zamanı hesaba çekiyoruz. Ama ayıp kendimizdedir. Zira zamanın dili olsaydı bize hücum ederdi.
*-Canavar parçaladığı şeyin etini yemiyor ama halktan bazıları açıkça birbirini yiyor.
*-Biz halkı aldatmak için görünüşümüzü düzeltiyoruz. (güzelleştiriyoruz.) Vay o adamın haline ki garip ve bizi tanımadığı halde aldatılsın.”
Ebul Abbas Muhammed b. İbrahim b. İshak’ı Talagani (r.a.) Haysem b. Abdullah’ı Rahmani’den o da Ali b. Musa Rıza (a.s)’dan o babası Musa b. Cafer’den o babası Cafer b. Muhammed’den o babası Muhammed b. Ali’den o Ali b. Hüseyin’den o da babasından Ali (a.s)’ın şöyle buyurduğunu nakletmektedirler:
*-Allah halkı bir fıtrat üzerine yarattı ama bazısı cömert ve bazısı cimri ve haindir.
*-Cömert olan rahattır ama cimri ve hain olan ise zorluklar içerisindedir.
3-Hakim Ebu Ali’yi Hüseyin b. Ahmed-i Beyhaki Muhammed b. Yahya b. Ebi İbad’dan o da amcasından şöyle naklediyor:
Bir gün Rıza (a.s) ki az şiir okudukları halde şu şiiri okuduklarını gördüm.
“*-Hepimiz ölümün bize zaman tanımasını istiyoruz. Halbuki ölümün kendisi arzu ve istekleri yok ediyor.
*-Yalancı arzular seni kandırmasın orta halli ol ve kararsızlığı bırak
*-Zira dünya geçici bir gölgeye benzer bir yerdir ki her zaman yüklenip boşalır.”
Ona Allah sizi aziz kılsın bu kimin şiiridir? Dedim. İmam (a.s): “Iraklı biri, sizin için söylemiş” dedi. Ben ise; Ebu’l-Etahiye bu şiiri benim için okudu dedim.
İmam (a.s): “Onu ismiyle an böyle konuşmayı bırak ki Allah-u Teala Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyuruyor: “Ayıp aramayın ve halkı kötü lakaplarla çağırmayın” karşı taraf bundan hoşlanmıyor olabilir. Dedi.”
4-Ahmed b. Ziyad b. Cafer-i Hamedani (r.a.) İbrahim b. Muhammed b. Hüseyin’den şöyle naklediyor: Memun bir cariyeyi İmam Rıza (a.s) için hediye olarak gönderdi. Cariye İmam’ın yanına getirilince, hazretin beyaz saçlarından yaşlıdır diye hoşlanmadı. Bunu gören İmam (a.s) yazmış olduğu şiirlerle beraber cariyeyi Memun’a geri gönderdi. Şöyle ki:
*-Saçımın ağarması bana ölümü haber veriyor. Akıllı adam yaşlılığında nasihat kabul edendir.
*-Evet gençlik sona erdi ve artık ona dönmeyi göremeyeceğim.
*-Uzaklığından ağlıyor ve nale ediyorum. Her zaman onu çağırıyorum olur ya kabul eder ve geri döner diye.
*-Heyhat onu elden verdik ki bu yalancı nefis onun dönmesini arzu ediyor.
*-Güzel kadınlar benim beyaz saçımdan kaçıyor. Burda kalması uzayan herkes yaşlanacaktır.
*-Güzel yüzlülere bakıyorum ki benden kaçıyorlar,
Onlardan ayrılık bizlere nasip olmuştur.
*-Geçen gençlik eğer bize sevimli idiyse yaşlılıkta benim için sevgilidir.
*-Ben bu yaşlılıkta da Allah’tan korkuyorum. Yakın olan ecel bizi ayıracaktır.
5-Hakim Ebu Ali’yi Hüseyin b. Ahmed’i Beyhaki İbrahim b. Abbas’dan Rıza (a.s)’ın şu şiiri çok okuduğunu naklediyor:
“Rahatlıkta olduğun için gurura kapılma Allah’a şöyle dua et, Allah’ım canımı salim ve nimetini devamlı kıl.