Orenburg valisi Perovsky kendi nezdinde Grigoriev ve Veliami- d?. ? nov Zernov, Demaizon llminsky gibi müsteşrikleri bulundurdu (muah- . - - -
haren meşhur bir.müsteşrik gördüğümüz profesör Grigoriev 1851-186! yıllarında Örenburgda hudut komisyonu reis^ sonra Orenburg Kırgız- farının' vâlisi oldu. Ortaasyada^ rus emperyalist siyasetinin ideolojisini İlmî esasa koymuş ve rus müsteşrikliğine de muayyen siyasî .yol gös- termiş olan budur). Kazak aristokrasisini rus medeniyetiyle tanıştırmak yolunda bunların mühim rolleri olmuştur. Orenburg Harbiye Mektebin de rusça ile birlikte fransızca ve epey farsça öğretilirdi. Mektebi bitir dikten sqnra Seyid Han Cantürin’le Tilev Seydalin, Örenburgda 1868 de kurulan coğrafya cemiyetine âza olup, Kazak tarih ve etnografyasına ait malumat (Seyid Han ve Tilev 1870 te «Kazak halk edebiyatı örnek leri», Tilev Seydalin 1871 de «Kazak örf kanunu» ve «Turgayda su lama usulüyle ekincilik tarihine ait materyeller», yine Seyid Han 1883 yılında «Kazaklarda at terbiyesi») neşrettiler. Seyid Han önce orduda hizmet etmiş, Bükey Orda hanı Cihangir Hanın kızı Hadice ile evlen dikten sonra, Ufa vilâyetinde elde ettiği malikânede hayatını geçirmişti. Malikânesindeki sarayının cephesine hanlar usulünde han arması (ta- nrak damga) tersim edilmişti. Oldukça zenginbir kütüphane kurmuştu.
9 1 5 te oğlu Selim Girey Sultanın elinde bulunan ve bizzat tetkik etmiş olduğum bu kütüphanede bilhassa Kazak ve Başkurtların hayvan bes îeme ve toprak meselelerine, etnografyalarına ve türk tarihine ait mü him neşriyat bulunmakta idi.
Elmuhammed Seydalin ise, önce orduda subay ve sonra 1867- 1869 yıllarında sultan pravitel olup, 1898 de ölmüştür. 1868-1895 yıl ları arasında yerli Türklerden Orenburg ilmi cemiyetlerinde aza olup, neşriyatına iştirak edenler şunlardır:
