A zeki veliDÎ togan bugünkü TÜRKİLİ (TÜRKİstan) ve yakın

Bîrûnî’s Picturc of the World, s. 49. ]

⁴⁰) Bu köyleri 1921 de bizzat tesbit ettim, Rusların 1:840000 mikyaslı büyük haritalarında d ı bu köyler kayıtlıdır.

37^r,°) Şugnan ve Vakhanlarm Türklüğü için' bk. İbn Khurdadbeh, s. 178; Mas’ûdî, Tanbîh, G4; Ya’qûbî, Buldun, s. 292 Şugnanlıların reisleri «Khumar Bek? tesmiye edildiğini kaydetmiştir, bk. daha Minorsky, Hudûd ül-'Âlem, s. &63-4. Khuttal «bek» lerinin şeceresi için bk. M a r q u a r t, Eranşahr, 300-302; KhuttaTda türkçe ve tokharca konuşulduğu hakkında 727 yılında çin kaydı vardır, bk. Bulletin dc l’Ecole Français de VExtreme Orient, VIII (1908), p. 511-12, XII (1912), 10.1-102.

^1,1) Marquart, Über das Volkstum der Komanen, 68-9. p-) Bk. Zeki Velidî Togan, îbn Fodlan, 281].

p^;î) Ayni eser, mukaddime, s. XXXI ve bizim Umumî Türk Tarihine. Methal, s. 13-14].

38^) Histoire de la vie de Hiouen-Tsang, ed. par S tan. Jul i en, s. 61.

[^r,r0 Buna dair çin ve İslâm menbaları kayıtlarının 'muvafakati hakkında bk. İbn Fodlan, 312; on «kam» in ve Barsganlılarm sanatkârlıklarına dair Gardîzî, Mucmal üt-Tavârikh ve’l-Qisas ve el-Birûnî’nin kayıtları için bk. Zeki Ve 1 idî Togan, Bîrûnî’s Picture of the Worldy s. 106-107].

39^;4) Keş ye Nesef bekleri için bk. Tabarî II, 1448; III, 79-80; Yakinf- Biçurin, Svedeniya o narodakhSredney Aziyi I, 370; tudhun Aklırid’in hâzineleri için bk. Tabarî, III, 79-80.

4050) ibn A‘tham el-Kûiî, Futûh, arabî aslı, Tapkapı nüshası, N. 2956, cild. 2, vr. 134b: jü- yine 148b:

aıi—il^

^r,T) Sogd hükümdarı Gûrek'in altıncı batındaki bir hafidi ve İslâm tarihlerince de malûm bir şahsiyet olan Merzuban bn. Türkiş Biqî (bk. İstakhrî, 292, 323: ) nin nesebi Muhammed bn. Abdülcelıl el-Semerkandî’nin Mun- takhab uL-Qand fî Târiklı-i Samurqand, Paris nüshası, arab. 6284, vr. 38b şöyle yazılmıştır: ^ Cr. ^ _u5j. »>. î

Badghis hükümdarı Nîzek’in Tiirgişlerden olduğu hakkında bk. İbn A'tham, mezkûr cild, 133b, 136b:

41^) Ebu İshacı el-Nedîm, Kitnb iil-Filırist, s. 18: .

^r,!>) Bk. İdıisî, iklim 5. cüz’ 10 (Paris nüshası, 2221, vr. 305b):

; İbn ül-Faqih, Meşhed nüshası, vr. 168b: ¹

^G0) Marquart, Er ansa lir, 308-309, Wehrot und Arang, 146, bu Çümük- lere ait rivayeti daha muahhar zamana ait zannetmiş. ^

^(;1) Muqaddasî, s. 48, 263, 275: -brb* , Naşiri Khusrev, Sefer Nâme,

Berlin tabı, 44: ; Hamdallah Qazvînî, Nuzhat ül-Qulüb, ed. Le S t r a n g e,

176: ûbi-jî* ; Yaqut, II, 573: o¹/.}: î bugünkü «Çimkent» te aslında «Çemük

kent» olacak; Narşakhî, Târikh-i Bukhârâ, ed. Schefer, s, 5 A>r ve yerine iîj*- ve zaS'jr.

^G-) Tabarî, ed. De G o e j e, II, 1613. Addinda DCCVIII; [karş. M a ı* q u a r t, Wehrot und Arang, s. 146]: ^ l.ı£jl

42 388, 112, 288, III, 272.

•cü) Bu malûmat İbn al-Faqih’in Meşhed nüshasında bulunmaktadır, vr. 170:

sZj gji 3 û'..r-^p

l/j ; hikâyenin dönüş yoluna ait olduğu yolun Nuşecân (=Barsghan)

Taraz ve Şaş (Taşkent) istikametinde gösterilmesinden anlaşılıyor. [Haberin ait olduğu zaman için bk. Minör sky, Hudûd Ül-'Âlem, s. 481. ]

67) Bk. Yâqût, I, 828: (=

«⁸) Bk. Yâqût, ü^/(= o^-j-.) ve ih-/. maddeleri; «Ezgiş» 1er için bk. Kaşgarî, I, 89 [ve benim İbn Fadlan p. 196].

66) Bu.köy Ve kasaba isimleri T’ang sülâlesi tarihinde, Yüan-Çang seyahatnamesinde, İslâm menbalarından Muqaddesî, Gardîzî ve M. Kaşgarî’niri eserlerinde, Hudûd Ül-'Âlem'de ve hafriyat esnasında bulunan vesikalarda bulunuyor.

43^G3) Abd iil-Qâdir al-Baghdâdî, El-Farq-u beyn el-Firaq, Mısır tabı, 1910, s. 243, Mukanna’ ve «mubayyada» taraftarları: dtyVi sjkS'? _ry.j .

44^Gr>) Bunlar için bk. Hudûd ül-'Âlem, vr. 17a-18a [ve Minör sky, 277 v.m.]; Caruk için M. Kaşgarî, I, 318; Barçuk, Kaşgar ve Barman şehirlerinin efsanevî zamanlarda yapılan eski türk şehirleri oldukları hakkında da bk. ayni müellif,

45[⁷9 .Bk. Fr. W i İh e m König, Alte Geschichte der Meder und Per&er, Kannover, 1934. s. 18.)

46[⁷¹) Bk. meselâ G. Hal oun, Zar Üe-tsi-Frage' (Zeitschrift d. Deutsch. Morgenk Ges. KCI), s.* 246.] .